Өнөөдөр Олон улсын залуучуудын өдөр тохиож байна. 1998 оны наймдугаар сарын энэ өдөр Португал улсын нийслэл Лиссабон хотод болсон Залуучуудын хэрэг эрхэлсэн сайд нарын дэлхийн бага хурлын саналаар 1999 оны арванхоёрдугаар сарын 17-нд НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблей Олон улсын залуучуудын өдрийг (International Youth Day) тогтоосон юм.



Олон улсын залуучуудын өдрийг анх удаа 2000 оны наймдугаар сарын 12-нд тэмдэглэжээ. Залуучууддэлхийн ажиллах хүчний дөрөвний нэгийг эзэлж, бас ажилгүйчүүдийн тал нь залуус байгаа юм.



Үе үеийнхний харилцан хамааралтайг хүлээн зөвшөөрч, янз бүрийн насныхны асуудлыг хамтдаа шийдвэрлэхийг НҮБ-ыг ерөнхий нарийн бичгийн дарга олон улсын хамтын нийгэмлэгт уриалсан юм.Түүнчлэн бас Дэлхийн залуучуудын өдрийг ч олон оронд жил бүр тэмдэглэдэг билээ.

ХОНЬ - (3/21-4/19)



Худал хуурмаг бүхэн ил тод болох өдөр. Эрч хүчээ дэмий үрэхээс зайлсхий, битгий их ядар. Хов жив ярих, хэл ам хийхээс, хоосон амлалт өгөхийг цээрлэ. Машин техниктэй болгоомжтой харьц. Үдшийг сэтгэлд нийцтэй хүнэй өнгөрүүл.



ҮХЭР - (4/20-5/20)



Аялалд явахаад ээлтэй. Барилга барих, барилгын засвар эхлэх, нүүдэл суудал хийхэд сайн. Мөнгө санхүү буюу худалдаа наймааны асуудлыг шиидвэрлэ.


ИХЭР - (5/21-6/21)



Гэр бүлдээ анхаарал халамж тавих өдөр. Боломжтой бол гэртээ байж, гэр орны ажлаа амжуул. Бусдын муу нөлөө, ятгалгад бүү авт. Аливаад шударга хандвал нэр хүндээ алдахгүй. Эрүүл мэнд, гоо сайхандаа санаа тавьбал үр дүн сайтай байна.


МЭЛХИЙ - (6/22-7/22)



Чухал шийдвэр гаргах, муу зуршлаасаа салахад тохиромжтой өдөр. Сурч боловсорч эхлэх, аян замд гарах, гадаад хэлний сургалтанд хамрагдах нь үр ашигтай. Томоохон эд зүйл худалдаж авбал удаан эдлэгдэнэ. Санхүүгийн ажиллагаа амжилттай.



АРСЛАН - (7/23-8/22)



Бусад хүнтэй хэдий чинээ их харьцана төдий чинээ их эрч хүчээр өөрийгөө цэнэглэж чадна. Аливаа ажил хэрэгт идэвхи санаачлага гарган бүтээлчээр хандвал амжилт олно. Үсээ засуулах, дүр төрхөө өөрчлөхөд сайн.


ОХИН - (8/23-9/22)



Энергийн хувьд хүчтэй өдөр. Чухал ажлыг хойшлуулах нь зөв. Аян замд гарах, үнэтэй эд зүйл худалдаж авахыг цээрлэ. Хэрүүл маргаан дэгдээх, хэл ам хийх нь эзэндээ муу. Бусдад энэрэнгүй хандвал сэтгэлийн цэнгэл эдэлнэ. Дээд хүчинд хандан хүслээ шившвэл биелнэ.


ЖИНЛҮҮР - (9/23-10/22)



Чухал бүх асуудлыг барьж авалгүй хойшлуул. Хэрвээ та хэт их зүтгэвэл хүнд байдалд орно. Сэтгэл санаа хямарч болзошгүй тул бусдын сөрөг нөлөө ятгалгад автахаас болгоомжил. Бие сэтгэлээ ариусга. Бодсон буюу хэлсэн муу үг биелэх магадлалтай тул бодлоо хяна.

ХИЛЭНЦ - (10/23-11/21)


Хуучин ажлаа дуусгах, боловсрол мэдлэг олж авахад сайн. Уран бүтээлчдэд ээлтэй. Тэдэнд хожим нь их ашиг авчрах санаа төрнө. Бясалгал үйлдэх, мэргэч төлөгчид очих, ирээдүйгээ харах, тарни тоолоход сайн.

НУМ - (11/22-12/21)



Бусад хүнтэй хэдий чинээ их харьцана төдий чинээ их эрч хүчээр өөрийгөө цэнэглэж чадна. Аливаа ажил хэрэгт идэвхи санаачлага гарган бүтээлчээр хандвал амжилт олно. Үсээ засуулах, дүр төрхөө өөрчлөхөд сайн.


МАТАР - (12/22-1/19)


Амаргүй өдөр. Биеийн хүчний хөдөлмөр эрхлэхэд тохиромжтой. Байр сууцаа засч тохижуулах, орон гэрээ цэвэрлэх, дархан мужааны үйлд сайн. Бусдыг анхаарч сонс, өөрөө аль болох бага ярь. Хол явахыг тэвч, чухал ажлаа хойшлуул. Олон хүнтэй харанхуй газар бүү яв.

БУМБА - (1/20-2/18)



Та ямар ч төлөвлөгөөтэй байсан хувийн дэг журмыг чандлан сахиарай. Учир нь та өөрөө ч мэдэлгүй эмх цэгцгүй байдал, таагүй нөхцөлийг бий болгоно. Аливаа асуудалд эрүүл саруул сэтгэлгээгээр хандвал үр дүнтэй. Орон гэрээ тохижуулах, эд хогшлоо шинэчлэхэд ээлтэй сайн.


ЗАГАС - (2/19-3/20)



Аялал жуучлал, идэвхитэй үйл ажиллагаанд ээлтэй өдөр. Олон нийтийг хамарсан үйл ажиллагаа зохион байгуулах гэж байгаа бол сайтар төлөвлөх нь чухал. Санхүүгийн ажиллагаанд тааруу,эд зүйл авбал алдагдалд орох магадлалтай.

Улс орон бүр өөрсдийн гэх ёс заншил, хууль дүрэмтэй байдаг. Гэвч зарим улс орнуудын хууль үнэхээр хачирхалтай байх юм. Ингээд та бүхэндээ улс орнуудын хамгийн хачирхалтай хууль, дүрмүүдийг танилцуулж байна.

Хүн төрөхөөс эхлээд эрүүл мэндийн салбарын үйлчилгээ авдаггүй нэг ч иргэн байдаггүй билээ. 20-р зууны эхэнд манай улсын хүн амын дунд бэлгийн замын өвчлөл газар авч хүн ам хасах өсөлттэй болсон байв. Үүний улмаас гадны судлаачид удахгүй устах үндэстэн хэмээн тодорхойлж байжээ. Харин тус аюулыг зайлуулж Монголчуудыг биологийн мөхлөөс аварсан гавьяатай хүмүүс бол анх 1925 онд Ардын эрүүлийг хамгаалах газар нэртэйгээр байгуулагдаж байсан түүхтэй эрүүл мэндийн салбарынхан билээ. Тэгвэл тус салбарын талаар болон өнгөрсөн нэг жилд болсон онцлох 24 баримтуудыг дурдвал:

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга өнгөрсөн пүрэв гарагт МҮОНРТВ-ийн “Цаг үе, үзэл бодол” нэвтрүүлэгт оролцож ярилцлага өгсөн билээ. Тэрбээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр сонгогдож, тамгаа гардан авснаас хойш нэг сарын дараа төрийн тэргүүний ажил, цаашид хийх ажлаа танилцууллаа. Ингээд Ерөнхийлөгчийн хэлсэн онцлох 24 баримтыг хүргэж байна.

2017.8.12, БЯМБА ГАРАГ / БИЛГИЙН ТООЛЛЫН: 20

ЗУНЫ АДАГ УЛААГЧИН ХОНЬ САР
ГУРВАН ХӨХ МЭНГЭТЭЙ ЦАГААГЧИН ХОНЬ ӨДӨР

Аргын тооллын: 2017.8.12, Бямба гараг
Наран ургах шингэх: 05.43-20.10
Үс засуулбал: Өлсөж ундаасна
Барилдлага: Идэр
Шүтэн барилдлага: Тийн мэдэхүй
Тухайн өдөр үхэр, бар, туулай жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба гахай, хулгана жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Баяр баясгалангийн хурим үйлдэх, шинэ гэр барих, хувцас өмсөх, чимэг зүүх, бүжиг наадам үүсгэх, эм засал хийлгэх, авшиг авах, бэрийн үйл, дайсныг дарахад болон хуран чуулах, үс угаахад сайн. Зүүн нүд татвал хувцас олдох, баруун нүд татвал тэмцэл болох, баруун чих хангинавал сайн, зүүн нь хангинавал өчүүхэн нэгнийг үзэх, тагнай загатнах, бие татвал үзэсгэлэн болох, хөлийн шөрмөс татвал үг, асуулт болно. Өдрийн сайн цаг нь бар, туулай, могой, бич, нохой, гахай болой.

БАРУУН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй. Өдөртөө нутгийн баруун хэсгээр түр зуурын бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи баруун өмнөөс хойш эргэж секундэд 6-11 метр, зарим газраар түр зуур секундэд 16-18 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангайн уулархаг нутгаар шөнөдөө 1-6 градус, өдөртөө 20-25 градус, Их нууруудын хотгор болон Алтайн өвөр говиор шөнөдөө 10-15 градус, өдөртөө 29-34 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 9-14 градус, өдөртөө 25-30 градус дулаан байна.

ТӨВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Нутгийн баруун хэсгээр багавтар үүлтэй, бороо орохгүй. Нутгийн зүүн хэсгээр үүлэрхэг, бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи зүүн хойноос секундэд 4-9 метр, өдөртөө зарим газраар секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ. Шөнөдөө Хангай, Хөвсгөл, Хэнтэйн уулархаг нутгаар 1-6 градус, бусад нутгаар 9-14 градус, өдөртөө Орхон-Сэлэнгийн саваар 23-28 градус, бусад нутгаар 20-25 градус дулаан байна.

ЗҮҮН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлэрхэг. Ихэнх нутгаар бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи зүүн өмнөөс зүүн хойш эргэж секундэд 5-10 метр, өдөртөө зарим газраар түр зуур секундэд 14-16 метр хүрч ширүүснэ. Шөнөдөө бүх нутгаар 10-15 градус, өдөртөө нутгийн хойд хэсгээр 15-20 градус, бусад хэсгээр 21-26 градус дулаан байна.

ОТРЫН НУТАГ ХЭРЛЭНБАЯН-УЛААН ОРЧМООР: Солигдмол үүлтэй. Түр зуурын бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи хойноос секундэд 6-11 метр, борооны өмнө түр зуур секундэд 16-18 метр хүрч ширүүснэ. Шөнөдөө 11-13 градус, өдөртөө 21-23 градус дулаан байна.

ГОВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Багавтар үүлтэй. Бороо орохгүй. Салхи зүүн хойноос секундэд 4-9 метр, зарим газраар секундэд 14-16 метр хүрч ширүүснэ. Шөнөдөө Дундговийн нутгаар 8-13 градус, бусад нутгаар 11-16 градус, өдөртөө Өмнөговийн нутгаар 24-29 градус, бусад хэсгээр 21-26 градус дулаан байна.

УЛААНБААТАР ХОТ: Үүлэрхэг. Шөнөдөө бороо орохгүй, өдөртөө түр зуурын бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи зүүн хойноос секундэд 6-11 метр. Шөнөдөө 9-11 градус, өдөртөө 21-23 градус дулаан байна.

Говь-Алтай аймгийн Тонхил сумын Сүмийн хөндийд өвчилсөн хоёр янгираас цусны дээж авчээ. Нэг нь янзага байсан бөгөөд нүд нь нуухтаж,

Уламжлалт өв соёл, ардын урлалыг хөгжүүлэх чинхүү хүсэл сэтгэлтэй гэр бүлийн санаачилга болон нутгийн иргэдийн

Монголын шагайн харвааны холбооны 30 жилийн ой тохиож байна. Ойд зориулсан шагайн харвааны тэмцээн Хүй долоо худагт наймдугаар сарын 19, 20-ны өдрүүдэд болох юм байна. Монголын үндэсний уламжлалт Шагайн харвааг өргөн дэлгэр хөгжүүлэх, ахмад харваачдаас залуу үед уламжлалт ёс жаягийг өвлүүлэх, харваачдын ур чадварыг дээшлүүлэх зорилгоор шагайн харвааг зохион байгуулж байгаа аж.

Энэ талаар Монголын шагайн харвааны холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга С.Эрдэнэбаатар ”30-н жилийн ойн шагайн харваа нь Монголын Шагайн харвааны холбооны “Шагайн нэгдсэн харвааны дүрэм”-ийн дагуу явагдана. Техникийн зөвлөгөөнийг 2017 оны 08 сарын 18-ний 10:00 цагт хийнэ. Хатуу мэдүүлэгт хамаарагдаагүй харваачид нэг баг болж орж болно. Нэг баг 7-9 харваачтай байна. Шагайн харвааны тэмцээнд дутуу тохойгоор оруулахгүй, өсвөрийн харваачид 9 тохойгоос оролцож болно. Харваач бүрт мандат олгоно. Мандатгүй болон мандатны зөрчилтэй харваачийг тэмцээнд оролцуулахгүй. 30-н жилийн ойн шагайн харвааг тусгай кодексийн дагуу Холбооноос томилогдсон шүүгчид шүүж явуулна” гэлээ.

Мөн МШХХ-ны Анхдугаар бага хурлаар батлагдсан журмын дагуу шинээр тандартчилагдсан Цол, Зэрэг, Малгай, Малгайн тэмдэг, залааг эдэлж хэрэглэнэ. Шагайн харвааны тэмцээнд оролцож буй бүх харваачид Үндэсний дээл хувцастай оролцох ёстой юм байна.
Тэмцээний шагнал:
I байр /9 харваач/ - Алтан медаль, өргөмжлөл, мөнгөн шагнал,
Зурхай II байр /9 харваач/- Мөнгөн медаль, өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
Зурхай III байр /9 харваач/- Хүрэл медаль, өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
Зурхай IV байр /9 харваач/- Өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
V байр /9 харваач/- Өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
VI байр /9 харваач/- Өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
VII байр /9 харваач/- Өргөмжлөл, мөнгөн шагнал
VIII байр /9 харваач/- Өргөмжлөл, мөнгөн шагнал.

МШХХ-НЫ 30-Н ЖИЛИЙН ОЙН ШАГАЙН ХАРВААНЫ ЁСЛОЛ ХҮНДЭТГЭЛИЙН ХӨТӨЛБӨР
/08 сарын 18 Баасан гараг/
10:00-11:00 30-н жилийн ойн шагайн харвааны Техникийн зөвөлгөөн
14:00-14:20 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн баярын хурлыг нээж. МШХХ-ны Тэргүүн дэд Ерөнхийлөгч Ц.Энхбат үг хэлнэ.
14:20-15:00 МШХХ-ны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга С.Эрдэнэбаатар илтгэл тавина.
15:00-15:30 МШХХ-ны 30-н жилийн ойд уригдсан Яам,агентлагийн зочид төлөөлөгчид нийт харваачиддаа баяр хүргэж үг хэлнэ. Мөн харваачдад шагнал гардуулна.
15:30-16:00 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн хүрээнд бүтээгдсэн номын нээлт номын уран бүтээлчдийн танилцуулга. Номын дээжийг ирсэн зочид төлөөлөгчидөд гардуулна.
16:00-17:00 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн хүрээнд бүтээгдсэн баримтат киноны уран бүтээлчидийн танилцуулга, киноны нээлт.
17:00- 18:00 МШХХ-ны 30-н жилийн ойд зориулсан урлагын тоглолт. МШХХ-ны 30-н жилийн ойн баярын хурал Улаанбаатар чуулгад болно.

/08 сарын 19 Бямба гараг/
11:00-11:30 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн шагайн харвааны нээлт мөн МШХХ-ны Тэргүүн дэд Ерөнхийлөгч Ц.Энхба:т нээж үг хэлнэ. /Хүй Долоон худагт/
11:30-1230 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн шагайн харвааны тэмцээний нээлтийн ёслолд зориулагдсан урлагын тоглолт.
12:30-13:00 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн хүрээнд нийт шагайн харваачиддаа бэлэг дурсгалын зүйл гардуулна.
14:00-17:00 МШХХ-ны 30-н жилийн ойн Шагайн харвааны тэмцээн.

Эх сурвалж: Монголын шагайн харвааны холбоо

Улсын Их Хурлын Тамгын газраас зохион байгуулж буй Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи ээлжит хэлэлцүүлэг өнөөдөр (2017.08.11) Завхан аймгийн Тосонцэнгэл суманд зохион байгуулагдлаа.

Дээрхийн гэгээнтэн XIV Далай лам өөрийнхөө хойд дүрийг Монголоос тодорч магадгүй хэмээн айлджээ.

УИХ-ын гишүүд Ж.Эрдэнэбатын тэргүүлсэн Засгийн газрыг огцруулах саналд гарын үсэг зурж эхэлсэн талаар бид мэдээлсэн.

Шадар сайд У.Хүрэлсүхийг мөрдөн мөшгиж, тагнаж чагнасан гэх хэргийн гэрч гэгдэж байсан Ч.Батболдыг өчигдөр өглөө үүрээр АТГ-ын ажилчд

​Дани улсад шавьжны хортой 20 тонн өндөг борлуулсан байжээ. Тэрээр хортой өндгүүдийг гол төлөв цайны газар, кафе болон хүнсний бүтээгдэхүүн түгээх чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компаниудад худалдсан байсан хэмээн Данийн Мал эмнэлэг ба Хүнсий аюулгүй байдлын газрын мэдэгдлээ.


Эх сурвалжуудын мэдээлснээр, “Chickfriend” нэртэй тус компани нь шувууны фермүүдэд фипронил хэмээх бодисыг цацсан байж болзошгүй аж. Нидерландаас гаралтай хортой өндгүүд одоогоор Европын 10 орон, тухайлбал Бельги, Герман, Люксембург болон Румынд тархжээ.



Фипронил хэмээх энэ хорт бодис агуулсан өндгийг их хэмжээгээр идвэл хүний элэг, бөөр болон бамбай булчирхайн хэвийн үйл ажиллагаа алдагдаж, гэмтэх аюултай гэнэ.


Хортой өндөгний хэрэгтэй холбоотойгоор Нидерланд болон Бельгийн холбогдох байгууллагуудын саяхан хамтран явуулсан ажиллагааны үеэр Нидерландын нэгэн компанийн хоёр менежерийг баривчилсан байна.

Эрүүл, зохистой хооллохын тулд жимс, хүнсний ногоог тогтмол хэрэглэх хэрэгтэй. Тарвас, нэрс, улаан лооль, өргөст хэмх зэрэг жимс, хүнсний ногоо элбэг олдоц сайтай байна. Гэвч түргэн муудаж гэмтэх эдгээр жимс, хүнсний ногоог ил задгай, нарны шууд тусгал дор, бохир орчинд худалдаалж байгаатай холбоотой гэдэсний халдвар, хоолны хордлогын тохиолдол их байна.

Иймд ба бүхэн:

1. Ил задгай,замын хажууд, нарны шууд тусгалд худалдаалж байгаа жимс, хүнсний ногоо нь шим тэжээлээ алдаж, амархан муудахаас гадна маш бохир тул худалдан авахгүй байхыг хичээх хэрэгтэй.



2. Жимс, хүнсний ногоог угаахгүйгээр амсах мөн шууд идэхгүй байх хэрэгтэй. Жимс, хүнсний ногооны гадаргуу нь бохир хөрс, усанд агуулагдах өвчин үүсгэгч нянгаар бохирдож, суулгалт үүсгэх эрсдэлтэй байдаг тул заавал угаах шаардлагатай.



3. Гарыг бохирдох бүрт савандаж угаах хэрэгтэй. Хүний гар үргэлж бохир зүйлд хүрч, төрөл бүрийн өвчин үүсгэгч нян, ялангуяа хүн, амьтны гэдсэнд агуулагддаг суулгалт үүсгэх нянгаар бохирддог.



4. Түүхий мах, угааж цэвэрлээгүй ногоо нь суулгалт, хоолны хордлого үүсгэх нянг агуулдаг тул алим, тарвас, улаан лооль, өргөст хэмх зэрэг зүсэж хэрэглэдэг жимс, ногоог махны гамбанз, хутгаар биш зориулалтын гамбанз, хутгаар зүсэж хэрэглэх.



Жимс, хүнсний ногоог угаахдаа:

1. Алим, тарвас, улаан лооль, өргөст хэмх зэрэг жимс, ногоог угаахдаа эхлээд бүлээн усаар нүдэнд ил харагдах бохирдлыг угаана.

2. Мөн дарагдсан, муудсан хэсгийг нь цэвэрлэж авна.



3. Нүдэнд үл үзэгдэх нянгийн бохирдлыг арилгана.



a. Ингэхдээ 1 хоолны халбага нимбэгний шүүс (15 мл)эсвэл 2 хоолныхалбага хүнсний сод (30мг)-ыг 250 мл усанд хийхээр тооцож, уусмал бэлтгээд жимс, ногоогоо хийж 10-15 минут байлгана.

b. Үүний дараа урсгал бүлээн усаар дахин угааж хэрэглэнэ.

Бэлтгэсэн: НЭМҮТ-ийн Хоол судлалын алба

Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг улс, орон нутгийн хэмжээнд хэлэлцүүлсээр байгаа билээ.

Энэ хүрээнд УИХ-ын Тамгын газар, УИХ-ын НББСШУ-ны байнгын хорооноос зүүн гурван аймаг буюу Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод аймагт төслийг хэлэлцүүлсэн бол өнөөдөр (2017.08.11) Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцүүлэх ажлыг Нийслэлийн Баянзүрх дүүрэгт эхлүүллээ.


Хэлэлцүүлэг дэгийн дагуу явагдсан бөгөөд төслийн талаарх дэлгэрэнгүй танилцуулгыг УИХ-ын НББСШУ-ны байнгын хорооны Ахлах зөвлөх Л.Лхагвасүрэн хийлээ.

Дараа нь иргэд сонирхсон асуултаа асууж, хариулт авсан юм. Тэдний асуултад Улсын Бага Хурлын гишүүн асан, Үндсэн хууль судлаач Д.Ламжав, УИХ-ын Тамгын газрын Эрх зүйн шинжилгээний албаны Ахлах зөвлөх П.Амаржаргал нар хариулсан.




Асуулт, хариултын явсны дараа иргэд саналаа илэрхийллээ. Тухайлбал, баг хорооны Засаг даргыг тухайн дүүрэг, сумын Засаг дарга нар томилох асуудлыг нухацтай авч үзэх, УИХ-ын гишүүдэд хариуцлага тооцох заалтыг боловсронгуй болгох асуудлыг хөндөж байлаа.

Тухайлбал, Баянзүрх дүүргийн иргэн Д.Алтангэрэл “Монголын ард иргэд 27 жил нам дагаж, гэр бүлээрээ, үр хүүхдээрээ талцан суудаг боллоо. Миний гол хүсэх зүйл бол Үндсэн хуульд байгаа намын тухай заалтыг авч хаямаар байна. Монгол хүн гэдэг утгаараа нэг нь нийтийнхээ төлөө ажилладаг асуудлыг шийдмээр байна” гэсэн саналыг хэлж байв.



Мөн энэ үеэр төсөлд тусгаагүй саналыг ч иргэд олноор хэлж байсан бөгөөд тэд саналаа саналын хуудас бөглөхдөө бичиж өгөх боломжтойг Ахлах зөвлөх Л.Лхагвасүрэн хэлсэн юм.

Ийнхүү Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаарх хэлэлцүүлэг Нийслэлийн Баянзүрх дүүрэгт эхэлж, энэ сарын 14-нөөс 25-ныг хүртэл тус дүүргийн 28 хороонд төслийн талаарх хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүлэн зохион байгуулах юм хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга өчигдөр /2017 оны 8 дугаар сарын 10/ МҮОНРТВ-ийн “Цаг үе, үзэл бодол” нэвтрүүлэгт оролцож ярилцлага өглөө. Уг ярилцлагыг бүрэн эхээр нь хүргэж байна. Нэвтрүүлгийг сэтгүүлч А.Бүрэнбаатар хөтлөн явуулав.

-Өнөөдөр манай студид Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга хүрэлцэн ирсэн байна. Танд үдшийн мэнд хүргэе.

-Оройн мэнд хүргэе.

- Ажлаа аваад удаагүй ч манай нэвтрүүлэгт оролцохоор хүрэлцэн ирсэнд танд үзэгчдийнхээ өмнөөс талархал илэрхийлье.

-Баярлалаа.

- Та ажлаа аваад яг нэг сар болж байна. Өнгөрсөн 30 хоногийн хугацаанд та чамгүй ажил амжуулсан гэж мэдрэгдлээ. 60 тэрбум төгрөгтэй холбоотой асуудлыг шалгаж өгнө үү гэж та хууль хяналтын байгууллагад хандсан. Мөн оффшор бүст байгаа мөнгийг эргүүлэн авч ирэх 49 хоногийн хугацааг өгсөн. Энэ хоёр шийдвэрийг гаргахад улс төрийн ямар нэгэн шийдэл байв уу?

-Баярлалаа. Тангараг өргөөд энэ наймдугаар сарын 10-нд 30 хонож байна. Асуултад хариулахаас өмнө жаахан оршил ярих уу. Ерөнхийлөгчийн ажил өглөөний мэдээгээр эхэлдэг юм байна. Өглөөний мэдээн дээр Монгол орны өнцөг булан бүрт болсон үйл явдлыг бүгдийг он, сар, өдөр, цагтай нь оруулж ирдэг юм байна. Тэнд түймэр гарч байна. Энд зуд, тэнд ган болж байна гэдэг ч юм уу, мэдээлэл ирдэг юм байна. Мэдээг харж байхад ний нуугүй хэлэхэд Монгол Улсын өнөөгийн нөхцөл байдал хүнд байна.

Эдийн засаг нь ч, сахилга бат нь ч тэр. Ган гачиг, тариа буудай, хадлангаа авч чадахгүй байгаа талаар мэдээллүүд орж ирж байна. Энэ мэдээ зөвхөн надад ирдэггүй юм байна. Ерөнхийлөгч, УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд гээд төрийн гурван өндөрлөгт ирдэг юм байна. Энэ мэдээ нөгөө хоёрт маань адилхан ирж байгаа байх.

Би дотроо юу гэж бодож байна вэ гэхээр ийм хүнд үед яагаад манайхан амраад байдаг юм бол оо. Уг нь ингэж амраад баймааргүй мэдээллүүд ирж байна л даа. Тухайлбал, эрүүл мэнд, ажилгүйдэл, гэмт хэрэг, ядуурлын тухай гээд мэдээллүүд байна.

Энэ жил сонгуулийн жил байлаа. Хэд хэдэн сонгууль өглөө. Энэ жил олигтой зун болсонгүй. Гантай жил мал таргалахгүй. Мал тэвээрэг байхгүй учраас энэ өвөл яах вэ. Хадлангаа яах вэ. Мал оторлох асуудал гэж байна. Монгол Улс нэг онцлог нь хөдөө аж ахуйн орон. Тиймээс ХХААХҮ-ийн сайдыг дуудаж өнөөгийн байдал, цаг үеийн мэдээлэл авсан. Хаа очиж П.Сэргэлэн сайд ажлаа нэлээд мэддэг хүн шиг санагдсан. Хийж байгаа дүгнэлт, ирүүлж байгаа мэдээ нь тэгж харагдаж байна.

Одоогийн эрх баригчид Засгийн газраа эрчимтэй ажиллуулаач ээ. Харж байхад энэ хүнд үед хоорондоо талцсан байдалтай байна. Хэдхэн монголчууд ийм байж болохгүй. Гурван бүлэглэл нь гурвуулаа хоорондоо талцаад байж болохгүй. Тиймээс би Ерөнхийлөгчийн хувьд оршил маягаар ярьж байгаа юм.

60 тэрбумын хувьд хоёр сонгууль дамнан яригдсан. Монгол Улсын өнөөгийн төр, засгийн албан тушаалыг урьдчилан зарж мөнгө босгодог гэдэг нь дээрээ ямархуу сахилга баттай байгааг тэр бичлэг харуулж байгаа юм.

Бид 96 жилийн түүхтэй МАН-ыг аав ээж, эмээ өвөө нарын нам гээд хүндэлсэн маягаар сонгодог. Энэ институцижсан байж магадгүй нам маань ийм зүйл яриад сууж байна. Ийм төлөвлөгөө гаргаад, намын дарга нь тэнд асуулт, хариулт хийгээд сууж байна гэдэг нь өнөөдрийн бидний эмгэнэл. Энэ нь намын эмгэнэл биш, Монгол орны өнөөгийн төр, засагт хүмүүс итгэхгүй болсон том дүр зураг бууж байна.

Тиймээс 60 тэрбумын асуудлаар АТГ-ын удирдлагыг хоёр ч удаа дуудаж уулзлаа. “Та нар яагаад энэ асуудал дээр ажиллахгүй байгаа юм бэ” гэж хэллээ. Энэ мэдээллүүд шууд мэдээлэгдээд байсан болохоор нөхцөл байдлыг л асуусан. 60 тэрбумын асуудал урт ажил байх. Яагаад гэвэл 3000 гаруй хүний албан тушаалын ажил яригдсан байгаа юм. Тэр бүгдийг байцааж, авсан уу, өгсөн үү гээд яригдах юм шиг байна лээ. Миний хувьд энэ үйл ажиллагааг таслан зогсоох, намуудын санхүүжилтийн асуудлыг хуульчлах, нарийн болгохоос эхлээд олон ажил гарч ирэх юм байна.

Оффшорын хувьд, Монголын төрд яагаад хүмүүс ийм идэвхтэй шургалдаг болсон бэ гэхээр улс төрд орж байгаад хүмүүс баяждаг болж. Энэ бодит болсон. Жирийн бизнес хийдэг дундаж давхаргын хүмүүс хөдөлмөрлөөд байгаа хэрнээ өрөнд ороод байдаг. Компаниа хаахаас өөр аргагүй. Татвар, цагдаа, хууль хүчний байгууллагаас дарамт, шантааж ирдэг. Тиймээс би сонгуульд орохдоо энэ хоёр асуудлыг ил болгоно гэж орж байсан. Үүнийг ил болгоосой, төр, засгийн дээр байгаа завхарлыг тодруулж ил болгоосой гэж намайг сонгосон байх гэж боддог. Энэ том асуудлуудаа цэгцлэхгүйгээр доод шатанд өнөөдөр бид шударга ёс ярих боломжгүй. Иргэд шударга ёсыг л өнөөдөр хүсч байна.

Түүнээс биш өнөөдөр өлсөөд үхэж байгаа хүн алга. Малын буян байна. Ерөөсөө л дээрээ ийм байхад бид доороо яах юм. Улс төрд орж ирж баяжсан хүмүүс гадаадад хөрөнгөө нуудаг. Үүн дээр 49 хоногийн хугацаа өгч байгаа юм. Энэ хугацаан дотор хууль бусаар олсон мөнгөө оруулж ир гэж байгаа юм.

-Оффшор бүсээс мэдээлэл авах амаргүй гэдэг. Эндээс үнэн бодит мэдээллийг яаж гаргаж ил болгох вэ?

-Янз бүрийн арга бий. Саяхан Пакистаны Ерөнхий сайд оффшор бүст хөрөнгөтэй гээд манайхантай зэрэг зарлагдсан юм билээ. Англид хүүхдүүдийнхээ нэр дээр байртай гэдгээр огцорч байна. Мөн германууд таван сая еврогоор 11 сая хуудас цаас “Панамын пеперс”-аас аваад ажиллаж байна. Энэ мөнгөний л ажил. Гүйцэтгэх ажил юм шиг байна лээ. Гэхдээ энэ бүхнийг нарийн яриад яах вэ. Ажилладаг хүмүүс нь ажиллах байх. Монгол Улсын Засгийн газар буюу Ерөнхийлөгч, прокурор нь үүнийг хүсэх ёстой. Өмнө нь хүсэлт явуулж байгаагүй юм билээ.

-49 хоногийн хугацаа өгсөн. Энэ хугацаа дуусаад яах вэ?

-Өмнө нь бидэнд Оффшорын хууль байгаагүй. Нэгэнт хууль байхгүй юм чинь гээд улстөрчид хөрөнгө мөнгөө тэр бүст хадгалж байсан байж болно. Хуульгүй байсан учраас тэдэнд хоног хугацаа өгч байгаа санаа юм.

-Таныг УИХ-ын гишүүн, сайд байхад санаачилсан төслүүд зогссон. Хэзээ хөдлөх вэ. Энэ тал дээр таныг юу хийх бол гэж хүлээж байгаа?

-Тийм харж байгаа. Миний гол мөрөөдөл бол Монгол Улс бүтээн байгуулалтаар хүн бүр ажилтай, завгүй болох, хаашаа ч харсан хүн ажил, төрөлтэй байх гэдгийг мөрөөдөж явдаг. Сонгуулийн үеэр ч хэлсэн. Миний өмнө нэг л мөрөөдөл үлдсэн. Монгол Улс өнөөдөр хумигдсан эдийн засгаа тэлэх цаг болсон. Одоо бол тендэр гэдэг бизнес л байна. Өөр юм байхгүй. Дотоодын зах зээл нь жижиг. Хоёр хөрш рүү бүтээгдэхүүн гаргая гэхээр гаалийн татвар нь өндөр байдаг. Өнөөдөр Төрийн тэргүүн болсон болохоор хоёр хөрш рүү нэн тэргүүнд Монголд үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний гаалийн татвар дээр ажиллах ажлыг эхлүүлнэ.

“Нийгмийн эрүүл мэндийг дэмжих жил”-ийн хүрээнд зохион байгуулагдаж буй Эрүүл мэндийн ажилтны өдөрт зориулсан “Энэрэнгүй үйлстэн танаа” ёслол хүндэтгэлийн ажиллагаа өчигдөр Буянт-Ухаа цогцолборт боллоо. Тус арга хэмжээнд эрүүл мэндийн салбарын удирдах ажилтнууд болон нийслэлийн эмнэлгийн байгууллагын эмч мэргэжилтнүүд, хөдөө орон нутгийн 21 аймгийн эрүүл мэндийн нэгдсэн төвийн эмч, ажилтнуудын төлөөлөл бүхий 5000 хүн оролцсон юм.



Эрүүл мэндийн салбарын хөгжил дэвшилд өөрсдийн хувь нэмрийг оруулж, ард түмнийхээ эрүүл энхийн манаанд хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж буй эмнэлгийн ажилтнууд энэ л өдөр бахдам амжилт, баяр хөөрөө хуваалцдаг билээ. Энэ ч утгаараа, эрүүл мэндийн салбарынхан чуулсан уг ёслол хүндэтгэлийн арга хэмжээнд Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд А.Цогцэцэг, Зам, тээврийн хөгжлийн сайд Д.Ганбат, Монгол Улсын хоёр дахь Ерөнхийлөгч Н.Багабанди, УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа, Эрүүл мэндийн дэд сайд Л.Бямбасүрэн, ЭМЯ-ны төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Очирбат болон албаны бусад хүмүүс, эмнэлгийн удирдлагууд, Монгол Улсын Хүний гавьяат эмч нарын хамт хүрэлцэн иржээ.



Ёслолын ажиллагааг албан ёсоор эхлүүлсэн Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд А.Цогцэцэг “Монгол Улсын эрүүл мэндийн салбарын шинэчлэл-2017” сэдвээр илтгэл тавилаа. Мөн хүндэт зочноор уригдсан Монгол Улсын хоёр дахь Ерөнхийлөгч Н.Багабанди, МУАЖ П.Цэрэндагва нар мэндчилгээ дэвшүүлж, эрүүл мэндийн салбарт хүчин зүтгэж буй хэн бүхэнд талархсан сэтгэлээ илэрхийлэн урмын ташуур өглөө. Энэ хүрээнд Эрдэнэзуу хийдийн хамба лам Х.Баасансүрэн эгэл хүмүүний харилцаа, хандлага, ёс зүй, ажлын байранд дээрхи аз жаргал зэрэг сонирхолтой сэдвээр лекц уншиж, хуран цугларсан олныг багагүй хөгжөөлөө.



Энэ өдөр эх орныхоо эрүүл мэндийн салбарыг дэлхийн жишигт нийцүүлэх хөгжлийн түүчээ нь болж яваа эрхэм эмч, ажилтнуудаа салбарын удирдлагууд нь шагнаж урамшуулан баяр дээр баяр нэмсэн юм. Төр засгийн хүндэт цол тэмдэг, Эрүүл мэндийн сайдын нэрэмжит шагнал болон багаараа гадаадад суралцах эрхийн бичиг тэргүүтнийг гардсан энэрэнгүй үйлстнүүд маань ийнхүү нэгэн өдөр чуулж, баяраа ёслол төгөлдөр тэмдэглэлээ.

Татварын алба 2017 оны эхний 7 сард улсын төсөвт 1570.7 тэрбум төгрөгийн татварын орлого төвлөрүүлсний 24.1 хувь буюу 378.7 тэрбум төгрөгийн орлого нэмэгдсэн өртгийн албан татвараар төвлөрсөн байна. Энэ нь өмнөх оны мөн үеийн 290.7 тэрбум төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татварын орлогын гүйцэтгэлтэй харьцуулахад 88.0 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Энэ оны эхний 7 сард улсын төсөвт нэмэгдсэн өртгийн албан татвараар 347.7 тэрбум төгрөгийн татварын орлого төвлөрүүлэхээс 378.7 тэрбум төгрөг төвлөрүүлж 108.9 хувийн гүйцэтгэлтэй, улсын төсөвт нийт 1320.4 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 1570.7 тэрбум төвлөрүүлж 103.3 хувийн гүйцэтгэлтэй байна.

Мөн хууль хэрэгжсэнээр бизнес эрхлэгч 39’501 татвар төлөгч хувь хүн, хуулийн этгээд стандартын шаардлага хангасан бүртгэлийн машин, цахим системд холбогдож, мэдээллээ төлбөрийн баримтын нэгдсэн системд илгээсэн байна.



НӨАТ-ын сугалааны тохиролоор нийт 148’061 иргэн азтан болжээ

2016, 2017 оны эхний 7 сарын байдлаар татвар төлөгч иргэд цахим төлбөрийн баримтын системд 240.8 сая ширхэг худалдан авалтын баримт бүртгүүлсэн татвар төлөгчдөөс 19 удаа, 2017 оны 1-6 удаагийн сугалааны тохиролоор 148’061 иргэнд 5.8 тэрбум төгрөгийн сугалааны урамшуулал олгосоноос 2017 онд 61’907 иргэнд 2.3 тэрбум төгрөг олгосон байна.

Үүнд:


Сугалаа тохирол
Сугалааны тохирол
Урамшуулал олгосон
Нэгжурамшуулал
Азтантоо
Урамшуулал
ТТТоо
Дүн
2016 оны 19 удаагийн болон 2017 оны 1,2,3,4,5,6-р тохирлоор
20.0
224’126
4’482’520.0
132’034
2’640’680.0
100.0
22’284
2’228’400.0
14’448
1’444’800.0
500.0
2’390
1’195’000.0
1’423
711’500.0
4,000.0
207
828’000.0
143
572’000.0
20,000.0
15
300’000.0
10
200’000.0
100,000.0
3
300’000.0
3
300’000.0
Нийт дүн
249’025
9’333’920’.0
148’061
5’868’980.0
Үүнээс
2016 он
169’471
6’395’980.0
86’154
3’560’880.0
2017 он
79’554
2’937’940.0
61’907
2’308’100.0