Дэлхийн хүн амын тоо яг одоогийн байдлаар есөн тэрбум 999 сая 950 мянгад хүрч, тун удахгүй дэлхий найман тэрбум дах иргэнээ өлгийдөн авах гэж байна. Бидний дийлэнх нь энэ мэдээг догдлон хүлээх ч, цөөн хэд нь санаа зовнин буй гэдэгт итгэлтэй байна.
Манай цэнхэр дэлхий долоон тив, 210 гаруй улсын амь, амьдралыг залгуулдаг. Техник, технологийн үсрэнгүй хөгжил, уур амьсгалын өөрчлөлт, цэвэр усны хомсдол, агаарын бохирдол, хүн амын нягтаршил зэрэг олон асуудлаас болоод дэлхий минь цэнхэр биш, цонхигор болтлоо эргэлдэж байгаа. '
Сүүлийн жилүүдэд хүн төрөлхтний бүтээсэн эрчимтэй хөгжил нь нэг талаас ололт боловч нөгөө талаас байгаль дэлхийд аюул заналхийлэл учруулах болсон. Бидний өдөр тутамдаа хэрэглэж буй тенологиуд хөгжих тусам цэнхэр гараг маань тэр хэмжээгээр аюулд орж буйг санах хэрэгтэй.
Өөр нэг аюул
Бидний амьдралын туршлагатай ойрхон нэг жишээ дурдъя. Өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнүүд өрхийн сарын дундаж хэрэглээтэй уялдан савлагддаг гэж үзвэл дундаж өрхийн хүнс болон бусад хэрэглээний бүтээгдэхүүн нэг дор дуусах магадлал өндөр. Үүнтэй адил дэлхийн хүн амын өсөлт ихсэх тусам хүнс, цэвэр усны хомсдол үүсэх магадлал ихсэх учиртай. Нэг л өглөө сэрэхэд “дэлхийн цэвэр усны нөөц дууслаа” гэх мэдээлэл цацагдах вий. Гэрт будаа дуусахаар гурил, оо, элсэн чихэр гээд л бүгд дуусаж байдаг шиг цэвэр ус дуусвал хүнсний хомсдол үүсэх нь мэдээж.
Тэртээ 2000-аад оны эхэн үеэс дэлхийн удирдагчдын түвшинд энэ асуудлыг хөндөх болсон ч үр дүн үзүүлсэн удаагүй гээд хэлчихвэл хилсдэхгүй. 1920-оод оны эхэнд дөнгөж хоёр тэрбум дах хүнээ өлгийдсөн дэлхий 35 жилийн дараа гурван тэрбумуулаа болсон. Үүнээс хойш 60 гаруй жилийн дараа бид найман тэрбумуулаа болж байна. НҮБ-ын судалгаагаар, 2050 он гэхэд бид 9.7 тэрбумуулаа дэлхий дээр оршин сууна. Дэлхийн хүн ам 2080 оны эхэнд 10 тэрбум давах гэнэ. Мөн хүн ам зүйчдийн үзэж буйгаар удахгүй дэлхийн хүн амын өсөлт саармагжих төлөвтэй байгааг дээрх үзүүлэлтээс харж болно.
Энэ сайн мэдээ, бас муу ч мэдээ. Учир нь хүн амын өсөлт саарах тусам хөдөлмөрийн насны хүний тоо багасна. Улмаар өндөр настнуудын тоо ихсэж, нэг талаар дэлхийн амьдрал зогсонги байдалд орно гэсэн үг. Энэ мэтчилэн олон асуудал дэлхийн нийтийн толгойн өвчин болох нь ээ.
Азийн хүн амын өсөлт хэрээс хэтэрсэн үү?
Ази тивд хүн амын өсөлт асар өндөр үзүүлэлттэй. Тэр дундаас бидний урд хөрш Хятад болон Энэтхэг улсуудын хүн амын өсөлт уралдаж буй мэт л өсөх юм. Яг өчигдрийн байдлаар БНХАУ-ын хүн амын тоо нэг тэрбум 452 сая 447 мянга 460, Энэтхэг улсын хүн амын тоо нэг тэрбум 412 сая 51 мянга 500 байна. Тун удахгүй дэлхийн хүн ам найман тэрбум хүрэхтэй зэрэгцэн Энэтхэгийн хүн амын тоо Хятадынхыг гүйцэх нь гарцаагүй.
Хятадын хүн амын тоо ихсэх тусам хөрш улсууд руугаа өнгийх хүсэл нь нэмэгдэнэ. Газрын баялгаа бусдад ухуулж, хувь хүртдэг манай улсын хувьд энэ хамгийн муу мэдээ. Их гүрний хаяанд амьдардаг бид нэг өдөр залгиулах вий гэсэн айдас цээж хорсгоно. Хятад улсыг хүнтэй зүйрлэвэл бид хажууд нь бөөс төдийхөн л харагдана. Хүн амын өсөлт бага манай улсын хувьд дэвсүүлэхээ хүлээх үү, эсхүл дэвсэхэд нь нурахгүй хэмжээнп байх бодлого боловсруулах уу гэдэг том шалгууртай тулгарлаа.
Л.Сайнаа