Увсаас ирсэн МАН-ын гишүүн С.Анхбаяр “Женко гэдэг хүний нөлөөллөөс Ардын нам ч, Ардчилсан нам ч, Монгол Улс ч салах хэрэгтэй. Тэгэхийн тулд Женкотой хамааралгүй Ардын намын лидерүүдээсээ нэгийг нь Ерөнхий сайдад нэр дэвшүүлэх байх” гэж хэлээд Бага хурлын VII хуралдаандаа орсон юм. Гэвч түүний хүссэн шигээр улс төр өрнөхгүй нь бололтой.
МАН-ын Удирдах зөвлөлөөс “100 хувь санал нэгтэй”-гээр гэсэн тодотголтойгоор Г.Занданшатарыг Монгол Улсын Ерөнхий сайдад нэр дэвшүүллээ. Яг л хэдэн жилийн өмнө Н.Алтанхуягийг огцруулаад Ч.Сайханбилэгийг Ерөнхий сайдад нэр дэвшүүлж байх үед Ц.Нямдорж гуайн хэлж байсан “Сайханбилэг бол том биетэй л болохоос Алтанхуяг” гэдэг шиг юм одоо Ардын нам дээр болж байна. Өөрөөр хэлбэл, Л.Оюун-Эрдэнэ Женко Х.Баттулгатай хамааралтай нь үнэн бол Г.Занданшатар бүр их хамааралтай юм.
Нутаг нуга гэсэн жижиг зүйл дээр тэд нэгдээд байх нь үгүй. Харин том эрх ашиг дээр бол хөтлөлцөөд алхдаг гэдгийг улс төрийн хүрээнийхэн ярьдаг.
Улс төрийн намаараа л улаан, цэнхэр гэж хоёр хуваагддаг болохоос үнэндээ Х.Баттулга, Г.Занданшатар нар өрсөлдөгчид бус, хамтрагчид юм. Тэдний хоршиж хийсэн, холбон тоглосон олон улс төрөөс ил мэдэгдсэн нь Салхитын мөнгөний орд. Энэ ордыг хувийн хэвшлээс булаах санаачилгыг Х.Баттулга гаргаж, гардан хэрэгжүүлэгчээр нь Г.Занданшатар ажилласан байдаг.
Х.Баттулгыг Ерөнхийлөгч байхад тухайн үеийн ЗГХЭГ-ын дарга Г.Занданшатар тусгай хүчнийхнийг дагуулан очиж энэ орд руу нэвтэрч байсныг Та бид бүгд харсан. Хожим нь Г.Занданшатар Салхитын мөнгөний орд дээр суурилсан “Эрдэнэс Силвер” компанийн захирлаар Х.Баттулгын хүн гэгддэг Т.Мөнхбаярыг томилуулж, Х.Баттулга нь Т.Мөнхбаяртаа Хөдөлмөрийн баатар цол хүртээж байсан удаатай.
Энэ бол Х.Баттулга, Г.Занданшатар хоёрын нэг л хоршил. Үүнээс өөр олон зүйл дээр тэдний эрх ашиг огтлолцдог гэдгийг улс төрийн хүрээнийхэн ярьдаг. Тэр өнцгөөс нь бодвол Х.Баттулгын хамааралтай Л.Оюун-Эрдэнийг УИХ огцруулж чадсан ч, дараагийн Ерөнхий сайдын томилгоон дээр дахиад л Х.Баттулга нь ялаад гараад ирж мэдэх нь.
“Мэдэх нь” гэж зориуд тодотгосон нь МАН-ын Бага хурлаас ямар ч шийдвэр гарч магадгүй. Хэдийгээр Г.Занданшатар Удирдах зөвлөл дээр дэмжигдсэн ч Бага хурал дээр танхимаас УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн Ерөнхий сайдад нэрээ дэвшүүлээд байна. Өрсөлдөөн энэ хоёрын дунд өрнөх учраас бүх зүйл эцэслэгдсэн гэж дүгнэхэд арай эрт байгаа юм.
Удирдах зөвлөл нь Г.Занданшатар дээр нэгдсэн ч Бага хурал нь санал зөрөх магадлалтай гэсэн үг. Яагаад гэвэл, Г.Занданшатар УИХ-ын даргын статустай сонгуульд ороод тойргоосоо ч гарч чадалгүй унасан. Нэг тойргоос сонгогдоогүй хүн нийт улсын Ерөнхий сайд болж болохгүй гэсэн байр суурьтай хүн Бага хурал дотор цөөнгүй байгаа гэх. Өмнөх парламентад МАН-ын бүлгийг удирдаж байсан Д.Тогтохсүрэн “Улс төр гэдэг чинь сонгогдсон хүний л ажил” гэж хэлсэн нь ийм учиртай.
Нөгөөтэйгүүр эдийн засаг ингэж хүндэрчихсэн, төсвийн орлого 1.2 их наядаар тасарчихсан байгаа үед гадаад талдаа нэр цэвэр хүн томилох ёстой гэсэн байр суурь олон хүнээс гарч байгаа гэнэ. Энэ шүүмжлэл бас л Г.Занданшатарт хамаатай. 2012 онд Монгол Улсын эдийн засаг 17 хувь огцом өсөж, Азидаа төдийгүй дэлхийд гайхагдаж байх үед “Стратегийн ач холбогдол бүхий салбарт гадаадын хөрөнгө оруулалтыг зохицуулах тухай хууль”-ийг Г.Занданшатар санаачилж батлуулсан.
Тэр хуулиас болж хөрөнгө оруулагчид дайжиж, Монгол Улсын эдийн засаг огцом уруудсан. Одоо ч хөрөнгө оруулагчдыг урьсан мянган чуулган, түмэн арга хэмжээ зохиогоод ч гадаадын хөрөнгө оруулалт олигтой дээшлэхгүй байна. Товчхондоо тухайн үеийн Гадаад харилцааны сайд байсан түүний батлуулсан ганц хуулийн горыг монголчууд бүтэн 13 жил нуруундаа үүрч явна. Иймээс л эдийн засаг хүндэрчихсэн үед гадна талтайгаа ойлголцоод явах хүнийг Ерөнхий сайдаар томилох ёстой гэж үзэх хүн МАН-ын Бага хурал дотор багагүй байгаа ажээ.
С.Ононтуул
