Маргааш УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Монгол Улсын 2026 оны төсвийн төслийн гуравдугаар хэлэлцүүлгийг хийнэ. Иймд уг төсвийн төсөлд Үндэсний баялгийн санд хэдэн төгрөг төвлөрүүлэхээр тусгасныг хүргэж байна.
Монгол Улсын 2026 оны нэгдсэн төсвийн:
- Тэнцвэржүүлсэн орлогыг 31.6 их наяд төгрөг,
- Нэгдсэн төсвийн нийт зарлага 32 их наяд 980 тэрбум төгрөг,
- Төсвийн тэнцэл ДНБ-ий 1.3 хувийн алдагдалтай байхаар төлөвлөжээ.
Үндэсний баялгийн сангийн орлого
Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1.1-д заасны дагуу ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрийн орлогоос Төсвийн тогтворжуулалтын сан болон Орон нутгийн хөгжлийн нэгдсэн санд хуваарилаад үлдэх хэсгийн 65 хувь буюу 2,186.9 тэрбум төгрөгийг Ирээдүйн өв санд, мөн хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1.2-т заасны дагуу уул уурхайн олборлолт, ашигт малтмалын боловсруулах салбарт үйл ажиллагаа явуулж буй төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн төрийн эзэмшилд ногдох ногдол ашгийн орлогоос 372.9 тэрбум төгрөгийг Хуримтлалын санд тус тус төвлөрүүлнэ. Түүнчлэн, сангийн хөрөнгө оруулалтын орлогоос 240.3 тэрбум төгрөгийг Ирээдүйн өв санд, 156.0 тэрбум төгрөгийг Хуримтлалын санд хуримтлуулна. Ингэснээр нийт 2,956.1 тэрбум төгрөг Үндэсний баялгийн санд төвлөрөхөөр байна.
Төсвийн тогтворжуулалтын сангийн орлого
Ирэх онд зэс, нүүрсний экспортоос төсөвт төвлөрөх орлогын хэмжээ нэгдсэн төсвийн нийт орлогын гурваас дээш хувийг бүрдүүлэхээр байгаа тул Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.2-т заасны дагуу эдгээр бүтээгдэхүүнийг “гол нэр төрлийн эрдэс баялаг” гэж тодорхойлж, тэдгээрийн тэнцвэржүүлсэн үнийг тус хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1.3.а-д заасны дагуу тооцож, төсвийн тогтворжуулалтын санд төвлөрүүлэх орлогыг тооцов. Зэсийн тэнцвэржүүлсэн үнэ тонн тутамд 8,341.8 ам.доллар, нүүрсний тэнцвэржүүлсэн үнэ тонн тутамд 133.7 ам.доллар байхаар байна. Уг тооцооллын дагуу 2026 онд Төсвийн тогтворжуулалтын санд ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрөөс 292.1 тэрбум төгрөгийг, аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын орлогоос 75.6 тэрбум төгрөгийг, нийт 367.7 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлэхээр байна. Нүүрсний зах зээлийн үнэ тэнцвэржүүлсэн үнээс бага байхаар байгаа тул зөвхөн зэсийн орлогоос тогтворжуулалтын санд хөрөнгө төвлөрөхөөр байгаа болно.
Сэтгэгдэл (2)