“Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн ажилтнууд удирдлагууддаа шаардлага хүргүүлжээ.

SWEETYMOTION хамтлагийн гишүүн, VTV телевизийн Гүйцэтгэх захирал Э.Ганболор нэгэн рекламанд тоглох хүсэлтэй байгаагаа өөрийн цахим хуудснаа бичжээ.

Эрдэнэт үйлдвэрт цехийн даргаас дээшхи албан тушаалд халаа солио хийж, шинээр 200 хүн томилохоор нэрсийн жагсаалтыг баталж бэлдсэн байна. Тэдгээр залуус МАН-ын нөлөө бүхий хүмүүсийн захиас буюу сонгуулиар хандив өргөөд ажлаа хүлээн суугаа намчид аж. Шинээр ажилд томилогдсон орлогч захирлууд, зөвлөхүүд цех тасаг бүрт шигшилт явуулж, дээрх “намчин”-гуудын золиосонд явуулчихаар инженерүүдийг сонгож байгаа юм байна. Азгүйчүүдийн дунд үйлдвэрт анхан шатнаас нь эхэлж ажилласаар туршлага мэдлэгээрээ шалгарч цехийн дарга болсон хүмүүс ч бий. Үйлдвэрийн 6000 ажилтанаас удирдах түвшний 200-г нь солиход хэл ам гарахгүй гэж МАНгарууд үзсэн биз. Харамсалтай нь одоо ажиллаж байгаа туршлагажсан залуусын оронд мөнгө завших ганцхан зорилготой учраа мэдэхгүй нэгэн орж ирснээр үйлдвэрийн үйл ажиллагаа доголдоход хүрч болзошгүй.
Х.Бадамсүрэнд ирсэн 200 хүний жагсаалтад багтах гэж юу ч долооход бэлэн “намчид” шинээр томилогдсон ТУЗ-ийн гишүүдийг Эрдэнэтэд байрлах үед буудлынх нь коридорт анкетаа урдаа пайз мэт бариад үүрийн 5 цаг хүртэл дугаарлаж зогссон гэх яриа байдаг. Хууль бусаар бүрэлдсэн ТУЗ Улаанбаатар хотод хуралдах аргагүй болж, Эрдэнэтэд очиж үргэлжүүлээд орлогч захирлуудыг томилсон өдөр буюу дөрөвдүгээр сарын 4-5 шилжих шөнө дээрх 200 хүний ихэнх нь жагсаалтад бичигдсэн ажээ.
Ш.Даваа

“Хот тохижилтын газар” ОНӨААТҮГ нь энэ сарын эхээр Ногоон байгууламжуудын арчилгаа, модны хэлбэржүүлэлт, тайралт, усалгааны ажлаа эхлүүлсэн билээ. Ногоон байгууламжийн талбайг услахад өдөрт 700 тонн ус зарцуулдаг. Тиймээс нийгмийн хариуцлагын хүрээнд гүний усыг хэмнэж, стандартын шаардлагад нийцсэн цэвэршүүлсэн усыг ногоон байгууламжийн усалгаандаа ашиглаж эхэллээ. Одоогийн байдлаар АПУ болон М-Си-Эс Кока Кола компанитай гэрээ байгуулан ус ундааны үйлдвэрээс нь гарч буй усыг хэрэглэж байна. АПУ компаниас авсан усаар хотын төв, М-Си-Эс Кока Кола компаниас авсан усаар хотын зүүн бүсийн ногоон байгууламжийг усалж байна. Харин ногоон байгууламжийн усалгааны систем байхгүй, цэвэршүүлсэн усыг машинаар зөөх учир хотын баруун хэсгийн ногоон байгууламжийг саарал усаар услах боломж хомс байгаа юм. Иймд саарал ус нийлүүлэх хүсэлтэй компаниудтай хамтран ажиллахад бэлэн байна гэж нийслэлийн Хот тохижилтын газраас мэдээллээ.

Нийслэлийн төр, захиргааны байгууллагуудын ажил эхлэх цагийг 8:00 байхаар

Хөрөнгө оруулалтын хуулийг хэлэлцэхийг дэмжив

“Сондор хилэн” төвийн ЦАГИЙН АНГИУД
/06.15-22-30/
“Сондор хилэн” төвийн ирэх сарын сургалт 05 сарын 01-нд эхлэх бөгөөд, энэ сараас бүтэн өдрийн ангиудаас гадна, цагийн ангиудыг өргөн сонголттойгоор хичээллэх аж. Монголчуудаа англи хэлтэй болгоход 10 жилийн турш амжилттай ажиллаж буй “Сондор хилэн” төв үйл ажиллагааныхаа цар хүрээг тэлж өглөөний 06.30 цагаас үдшийн 22.30 цаг хүртэл ийнхүү хичээллэх болсон нь олон хүний талархалыг хүртээд байгаа аж. Учир нь урин дулаан цаг ирж, элсэлтийн шалгалтад бэлдэх, гадаадад тэтгэлэгээр суралцах зэргээр амьдралаа төлөвлөж буй хүмүүсийн хувьд энэ нь маш чухал сонголт болж байгаа юм.
Бүтэн өдрийн ангид сурах цаг зав багатай хүмүүст зориулан тэдний хүсэлтийг үйл ажиллагаандаа тусган өглөөний 06.15 цагаас үдшийн 22.30 цаг хүртэл цагийн өргөн сонголттой 7 төрлийн ангитай болжээ. Өглөөний анги 06.15-08.15, 08.30-10.30. Өдрийн анги 10.30-12.30, 12.30-14.30, 14.30-16.30. Оройн цагийн анги 16.30-18.30, 18.30-20.30. 20.30-22.30 хүртэл хичээллэнэ.
Цагийн ангиуд нь урд нь зөвхөн анхан шатнаас эхэлдэг байсан бол энэ удаагийн элсэлтээс анхан, дунд, гүнзгий шатны ангиудтай болсон байна. Бүтэн өдрийн нэгдүгээр шатны ангийг төгссөн оюутнууд, оройгоор гүнзгий ангид суумаар байна гэсэн хүсэлт их гаргадаг тул оройн 16.30-18.30, 18.30-20.30 цагуудад гүнзгий шатны анги хичээллүүлэхээр болжээ.
Хичээллэх өдөр:Ажлын таван өдрөөр дөрвөн долоо хоног.
Цаг: 60 цаг
Түвшин: Анхан шат, Дунд шат, Гүнзгий шат
Төлбөр: 250.000





“СОНДОР ХИЛЭН” ТӨВИЙН ЗУНЫ СУРГАЛТУУД
05 САРЫН 01, 06 САРЫН 05-нд ЭХЛЭНЭ.


БҮТЭН ӨДРИЙН АНГИУД

1. Насанд хүрэгчдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ

2. Хүүхдүүдэд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ЭРЧИМЖҮҮЛСЭН АНГИ

3. Бүтэн өдрийн ангийг төгсөгчдөд зориулсан
БҮТЭН ӨДРИЙН ГҮНЗГИЙРҮҮЛСЭН АНГИ


ЦАГИЙН АНГИУД

1. Өглөөний анги 06.15-08.15
08.30-10.30

2. Өдрийн анги 10.30-12.30
12.30-14.30
14.30-16.30

3. Оройн цагийн анги 16.30-18.30
18.30-20.30
20.30-22.30
ТУСГАЙ СУРГАЛТУУД

 VIP СУРГАЛТ
 БАЙГУУЛЛАГЫН СУРГАЛТ
 ЭЕШ-д БЭЛТГЭХ АНГИ
 Монгол багштай ЯРИАНЫ АНГИ
 Гадаад багштай ЯРИАНЫ АНГИ
 ХҮҮХДИЙН АНГИ
 ГАНЦААРЧИЛСАН СУРГАЛТ
 ХАГАС САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
 БҮТЭН САЙН ӨДРИЙН СУРГАЛТ
 Радио, ТВ, Онлайнаар явагддаг ЗАЙНЫ СУРГАЛТУУД
 Хаяг: Энхтайвныгүүрнийзүүнхойно Park place-ийн 6 давхарт. (Шинээрбаригдсан 13-н давхарбарилга)
 Утас: 9911-2414, 9999-2414, 9111-2414, 9928-3293, 9810-3020.
 WEB: www.sondorkhilen.mn
 PAGE: http://www.facebook.com/Sondorkhilen English language center

Монгол улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Чингисийн өргөн чөлөө-24, ’’Парк плэйс’’ оффис, 6 давхар

Монголын чөлөөт бөхийн баг тамирчид энэ жилийн насанд хүрэгчдийн Азийн АШТ-д мэдүүлгээ хоцроож өгсөн учир оролцох боломжгүй болоод байсан талаар бид мэдээлж байсан.

Онцгой байдлын ерөнхий газраас АНУ-ын Элчин сайдын яам, Номхон далайн цэргийн командлалтай хамтран “Говийн чоно-2017” гамшгийн хор уршгийг арилгах уламжлалт олон улсын сургалт, дадлага сургуулийг 2017 оны 05 дугаар сарын 01-05-ны өдрүүдэд Өмнөговь аймагт зохион байгуулах гэж байна.

Дадлага сургууль “Гамшгийн үеийн бүс нутгийн удирдлагын харилцан ажиллагаа” сэдвээр явагдах бөгөөд Өмнөговь, Дундговь, Баянхонгор, Өвөрхангай, Говьсүмбэр, Дорноговь аймгийн Онцгой комисс, Онцгой байдлын газраас бүрэлдэхүүн оролцоно.

Аймгуудын нутаг дэвсгэрийг хамарсан хавсарсан гамшиг, байгалийн аюулт үзэгдлийн үед олон улсын, улсын, орон нутгийн стандарт үйл ажиллагаа, чиг үүргийн дагуу гамшигтай тэмцэх чадавхийг сайжруулах, Онцгой байдлын ерөнхий газар, Зэвсэгт хүчин, АНУ болон бусад оролцогч талууд хоорондын цэрэг-иргэний хамтын ажиллагаа, уялдаа холбоог сайжруулах, шинэчлэн батлагдсан Гамшгаас хамгаалах тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах, гамшгийн хор уршгийг арилгах багаж хэрэгсэл, удирдлага, зохицуулалтын зохион байгуулалтын бүтцийг турших зэрэг зорилгоор энэ удаагийн “Говийн чоно-2017 олон улсын дадлага сургуулийг зохион байгуулна.

“Говийн чоно” олон улсын сургалт, дадлага нь Монгол Улсад 2009 оноос хойш зохион байгуулагдаж байгаа бөгөөд энэ жил зургаа дах удаагаа болох юм.

Дадлага сургуульд хүмүүлэгийн тусламжийг хүлээн авах, гамшгийн хор уршгийг арилгах үйл ажиллагаанд Шадар сайдын ажлын алба, Онцгой байдлын ерөнхий газар, АНУ-ын Элчин сайдын яам, Номхон далайн цэргийн командлал, харьяа яам, агентлагуудаас нийт 200 гаруй хүн оролцоно.

Сургалтыг танхимын болон дадлага сургууль хэлбэрээр явуулах бөгөөд хээрийн дадлага сургуулийг Даланзадгад, Цогтцэций сумдад зохион байгуулах юм гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

2017 оныг “Иргэдийн оролцоотой эрх зүйн шинэтгэлийн жил” болгон зарласан билээ. Үүний хүрээнд Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын Хууль эрх зүйн хэлтэс Монголын өмгөөлөгчдийн холбоотой хамтран сард нэг удаа иргэдэд хууль, эрх зүйн үнэ төлбөргүй зөвлөгөө өгөх өдөрлөг зохион байгуулж байгаа юм. Энэ удаагийн өдөрлөгийг дөрөвдүгээр сарын 20-ны өдөр буюу маргааш Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Засаг даргын Тамгын газарт өглөө 09.00-17.00 цагийн хооронд зохион байгуулахаар болов.

Өнгөрсөн удаагийн хууль эрх зүйн үнэ төлбөргүй зөвлөгөө өгөх өдөрлөгийг Хан-Уул дүүргийн “Мишээл” төв, Сонгинохайрхан дүүргийн “Драгон” төв, Баянгол дүүргийн ЗДТГ-ын байранд тус тус зохион байгуулсан юм гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Уг нь цаг хугацааны хувьд улс төрийн ийм тоглолт хийх нь хэн хэндээ ашиггүй. МАН-ын хувьд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ойртож байгаа энэ үед УИХ-аа нэн ялангуяа Засгийн газраа тогтвортой, ямар нэгэн асуудалгүй ажиллуулах нь гол үүрэг нь болчихоод буй.

Хотын дарга С.Батболд Токио хотод айлчлах үеэрээ тус хотын Агаарын бохирдлыг бууруулах бодлого, үйл ажиллагаатай танилцав. Хүрээлэн буй орчны судалгааны төвийн захирал Накамура Тохик хот он удаан жил агаарын бохирдолтой тэмцэж ирсэнийг эхлээд дуулгалаа. Агаарын бохирдлын эсрэг Токио хот ямар арга хэмжээ авдаг талаар хотын захиргааны Хүрээлэн буй орчны хэлтсийн дарга Такеаки Орихара танилцуулав. Түүний хэлснээр утаа, агаарын бохирдлоосоо салахын тулд эхлээд аж үйлдвэр, станцаас гарч буй утааны эсрэг арга хэмжээ хэрэгжүүлжээ. Токио хотыг эрчим хүчээр хангадаг TEPCO цахилгаан станцтай хотын захирагаанаас гэрээ байгуулсан байна. Эрчим хүч гаргахдаа нэн бага хүхрийн агууламжтай газрын тос ашиглах гэрээ байгуулжээ. газрын тосон дахь хүхрийн агууламжийг тогтоох тогтоол гаргаж, 2003 онд дизель хөдөлгүүртэй автомашинуудыг зохицуулах дүрэм журам гаргасан байна. Өнөөдрийн байдлаар Токио хотод Энгийн орчны агаарын бохирдлыг хэмжих төв 47, Зам дагуух агаарын бохирдлыг хэмжих цэг 35 бий. Үүнээс гадна өндөрлөг газар, ой доторх агаарын чанарыг хэмжиж харьцуулсан судалгаа хийдэг байна.

2003 оноос дизель машинд хязгаарлалт тавьснаас хойш агаарын бохирдол байнга буурч ирсэн гэнэ. Агаар дахь PM 2.5 тоосонцрын хэмжээ 10 жилийн хугацаанд 50 хувь буурсаныг хотын дарга С.Батболдод танилцууллаа. Нийслэлийн Засаг дарга тэргүүтэй төлөөлөгчид автомашинаас ялгарч байгаа утаа, хийнд хэмжилт хийдэг лабораторитой мөн танилцав. Токио хотод 2 жилд нэг удаа автомашинуудыг үзлэгт оруулж, замын хөдөлгөөнд оролцуулах эсэхийг шийддэг байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Оросын зохиолч Александр Тенчойн 2 дахь өгүүллийн орчуулгыг нийтэлж байна. Яарахгүй бол манайхан өмнөх өгүүллийг нь мартчихаж магадгүй гэж болгоомжлов. Үүнтэй холбогдуулан миний аль эрт орчуулсан М.Д.Каратеевын “Орос ба татаарууд” (2008.10.20) өгүүллийг сөхөж үзэхийг зөвлөж байна. Энэ өгүүлэл https://ganaa.mn/2008/10/20/utui/-д бий.
Миний “Төрийн Думын депутат Михаил Викторович Слипенчук-т өгсөн өлгөц тайлбар уншигчдын дунд шууиан тарив. Ингээд Монгол-татаар хийгээд Оросын ард түмний хэл зүй хийгээд түүхэн холбоо харилцааны талаарх судалгаагаа үргэжлүүлэхээр шийдэв.
Юуны өмнө энэхүү өгүүлэлд ашиглаж буй “монгол-татаар” хэмээх үгийг түүхэн утга зохиолд Чингис хааны түрэмгийллийн үр дүнд XIII зуунд бүрэлдэн тогтсон, Дунайгаас Япон тэнгис хүртэл, Новгородаас Зүүн-өмнөд Ази хүртэлх 38.000.000 квадрат км өргөн уудам газар нутгийг эзэлж, дэлхийн хамгийн том гүрэн болж чадсан Монголын эзэнт гүрний (Их Монгол Улсын) дайчид, монголын булаан эзлэгчид, тэдний үр хойчис гэж үздэг. Гүрний нийслэл нь Хархорин. Гэхдээ энэ гүрэн XIY зууны сүүлчээр оршин тогтнохоо больсон.
Гэхдээ газрын зураг дээр Агуу Их Монгол Улс алга болсон ч ҮГС нь алга болсонгүй энэ их гүрний нутаг дэвсгэр дээр амьдарч ард түмнүүдийн хэлнээ үүрд шингэн оржээ. Жишээ нь: Алтан Ордот улсын нэр нь монголын “ард түмэн” гэсэн үгнээс гаралтай бөгөөд энэ үгийн хоёрдахь хэсэг нь манай алдарт хот Тюмень болон үлджээ.
Энх тайван тогтоох, монгол-татааруудыг довтлохгүй байлгах баталгаа болгон гэр бүлийн холбоо хийгээд ордны төлөөлөгч, барьцааны хүмүүсийн төлөөлөл болсон “аманат” гэх институтыг ашиглаж байсан нь нийтэд тодорхой баримт юм. Оросын язгууртан олон эмэгтэй монгол-татаарын язгууртны эхнэр болсон ба мөн монгол-татаарын олон язгууртан өөрийн охидоо оросын вангуудад гэргий болгон өгдөг байлаа.
Оросын хаадын нэгэн Догшин Иван хаан монгол-татаар угсаатай байсан нь түүхийн тодорхой баримттай. Түүний ээж Елена Глинская бол Мамайн ач охин болно. Оросын хаан Борис Годунов ч гэсэн XYI зуунд загалмайн шашинд орж, Орост суурьшсан татаар язгууртан Чета-гаас гаралтай. Нарышкин-ыхан ч гэсэн энэ овгийн монгол-татаар угсаатай. Наталья Нарышкина бол Алексей Михайлович Романовын эхнэр, I Петр хааны ээж байсан.
Энх тайван тогтоох, оросын нутаг руу довтлохгүйн баталгаа болж монгол-татаар язгууртнууд Орос ноёдын өргөөнд хаяа нийлүүлэн амьдрах нь түгээмэл үзэгдэл байлаа. Эдгээр язгууртны хүүхдүүдийн талаар ямар ч эргэлзээ төрж байгаагүй, тэд голдуу тал нутаг руугаа буцалгүй үлдэж, ордны хэргэм хүртэж, оросын язгууртнуудын эгнээг өргөтгөж, алба хаах болжээ. Ингээд хэд хэдэн үеийн дараа монгол-татаар гаралтайгаа мартаж, Орос улсад үрггэлжлүүлэн алба хаах болов.
Монгол-татаар гаралтнууд одоо болтол гарал үүслийн нэрээ хадгалсаар л явна. Оросын вангуудаас жишээ авахад: эртний язгууртан Гаршин-ийнхны овгийг үүсгэгч нь монгол язгууртан Гарша байсан ба энэ мэтчилэн Голицын-ыхан, Нарышкин-ынхан, Ростопчин-ынхан, Глинский-хан, Радищев-ынхан, Кантемиров-ынхан, Романо-ынхан зэрэг язгууртны овгууд монгол-татаар гаралтай. Ийм язгууртан гаралтны олон охид Оросын хатан хаад болж байжээ. Жишээлбэл: Соломония Сабурова, Ирина Годунова, Марфа Апраксина нар монгол-татаар угсаатай Хатан хаад гэж алдаршсан билээ.
Оросын язгууртны дунд монгол-татаарын 120 нэрд гарсан овог байна. XYI зууны үед оросын тайж язгууртны дунд монгол-татаар угсаатай орос язгууртнууд тоогоороо давамгай байлаа. XIX зууны сүүл гэхэд ч Орост монгол-татаар угсаатай ойролцоогоор 70 орчим мянган тайж язгууртан байсан юм.
Жишээлбэл Оросын ван Куракин-ынхан бол III Иваны үед гарч ирсэн, түүний овог угсаа Алтан Ордын хан Булгакаас тасран гарсан болно. Тэд Их Оросын нэрд гарсан вангууд: Куракин-ыхан, Голицын-ынхан, мөн Булгаков-ынхан овгийг үүсгэжээ. Оросын канцлер Александр Горчаков ч гэсэн монгол-татаарын элч Карач-Мурза-гаас үүссэн.
Тайж Дашков-ынхан Алтан Ордоос гаралтай. Мөн Сабуров-ынхан, Мансуров-ынхан, Тарбеев-ынхан, Годунов-ынхан ( 1330 онд Алтан Ордоос ирсэн монгол язгууртан Чета-гийн удам), Глинский-нхан (Мамайгаас үүсэлтэй), Колокольцев-ынхан, Талызин-ыхан (монгол язгууртан Кучук Тагалдызинаас үүссэн). Мөн Черкассын ноёдууд Инал хааны угсаатнууд болно.
“Алба хаах болсны тэмдэг болгон тэднийг угсаа гарвалын бичигт бүртгэн, Хаан руу өөрийн хүү Салтман, охин-хатан Мария нарыг илгээсэн ба тэр охин Иоанн Васильевич хаантэй гэрлэсэн, харин хүү Салтман загалмайн шүтлэг авч Михаил нэртэй болж, тайж болов.”
Эдгээр овгийн нэрээс ч үзсэн монгол-татаар цус оросын генофондод хүчтэй нөлөө үзүүлжээ.
Бид үнэн алдартны шүтээн болсон хаан Петр Ордынскийн тухай мэднэ. Пётр Ростовский, өөр нэр нь Даир Кайдагул Орда-Ичинов бол 1290 онд нас барсан Чингисийн удмын Пётр Ордынскийн хүү юм.
Тэрээр Чингис хааны ач, Алтан Ордын хаан Бэрхийн ач бөгөөд Петровскийн сүмийг босгосон. Өөр нэг монгол-татаар ариун Петр бол Казанийн шүтээн юм.
Шинжлэх ухааны салбар дахь монгол-татаар угсаатан гэвэл Оросын суут эрдэмтэд Менделеев, Мечников, Павлов, Мичурин, Павлов, Тимирязев, Хойт туйл судлаач Семён Иванович Челюскин, Алексей Ильич Чириков нар байна.
Оросын нэрт зохиолчдын дунд тэдний монгол-татаар гаралтайг нотолсон олон овог бий: Достоевский, Тургенев, Державин (Багиров-ынхан, Нарбеков-ынхан овгоос гаралтай), Пешков (Горький). Пушкин ч гэсэн өөрийн өвөг Ганнибалын негр оросын Пушку гэгчийг Ражу гэх монгол-татаартай холбоотой гэж хэлж байсан. Аксаков-ынхны монгол-татаар язгуур илт тодорхой. Зохиолч Куприны ээж Кулунчакова бол Касимовын хаант улсын монгол-татаар ноёны эртний удмаас төржээ. Зохиолч Чаадаев бол Чингис хааны нэг жанжин Шагатай-н (Цагаадай ?! Х.Д.Г) удам юм.
Булгаков, Сейфуллина, Ахмадуллина нар ч гэсэн монгол-татаар гаралтай нь нотлогдсон.
Түүнчлэн Киргизийн ардын зохиолч (1974), Социалист хөдөлмөрийн баатар (1978) Чингиз Торекулович Айтматов байна. Александр Александрович Блок эцгийн талаасаа герман гаралтай боловч эхийн талаасаа (Бекетова) монгол-татаар угсаатай. Блокийн хөшөө Москвагийн Спиридоновкийн гудамжинд буй. Александр Иванович Куприны ээж нь монгол-татаарын ноён Кулунчаков-ынхнаас гаралтай. Владимир Владимирович Набоков XYII зууны тайж угсаат монгол-татаар ноёны үр сад болно. Евгений Петров (Евгений Петрович Катаев) бол татаар болон украин угсаат орос хүн. Анна Ахматова өөрийн өвөг дээдсийг Алтан Ордын хан Ахматтай эхийн талаасаа холбоотой гэж үздэг байсан.
Хэрэв алдартай овгуудын судалгаагаа үргэжлүүлэн монгол-татаар угсаат цэргийн дарга нар хэр олон ?, тэдний дунд Орост үнэнчээр зүтгэсэн хэдэн генерал, адмиралууд байгаа вэ ? гэж асууж болох юм. Тэд маш олон бөгөөд бүгдийг нь тоолох боломжгүй. Куликовын тулалдаан амь үрэгдсэн Юрий Мещерский вангийн цэргийн ахлагч тайж Андрей Черкизов, Их Петр хааны хамтран зүтгэгч генерал-адмирал Ф. Апраксин, фельдмаршал С. Апраксин нар монгол-татаар угсаатай байсан.
Мөн түүхчид хийгээд хэл шинжлэлийнхэн Кутузов, Ушаков, Тухачевский нарын монгол-татаар угсаа гарваль эргэлздэггүй.
Монгол-татаар угсаа оросын адмирал А.В. Колчакад ч бий. Кольчакын удмаас хамгийн анх нэрд гарсан төлөөлөгч бол туркийн армийн молдавын фронтын командлагч, хожим нь Хотины цайзын комендант болж оросын фельдмаршал Х. А.Минихыг олзлон авч байсан Османы цэргийн жанжин Илиас Колчак-паша юм. Дайн дууссаны дараа Польшид суурьшиж, 1994 онд түүний удмынхан Орост нүүн ирж, үнэн алдарт шашныг авчээ.
Манай үед нэр алдар нь түгсэн монгол-татаар угсаа гаралтнууд маш олон: ЗХУ-ын баатар, зохиолч
Мусса Джалиль, дуучин Земфира, Алсу, Альберт Асадуллин, Дима Билан, Гоша Куценко, Татьяна Буланова, оросын яруу найраг, хөгжмийн зохиолч, продюсер Юрий Шевчук нарыг дурдаж болно.
Жүжигчдээс: Чулпан Хаматова, Марат Башаров, Рената Литвинова, Талгат Нигматуллин, жүжигчин, найруулагч Сергей Шакуров, найруулагч Марсель Салимжанов, тамирчдаас Олимпийн аварга, дэлхийн олон удаагийн аварга Алина Кабаева, 1988 онд дэлхий №1 хөл бөмбөгчид болсон Ринат Дасаев нар;
Урлагийн салбарт: алдарт бүжгийн жүжигчин Анна Павлова, Галина Уланова, Ольга Спесивцева, мөн Рудольф Нуриев, хөгжмийн зохиолч Александр Николаевич Скрябин, Сергей Иванович Танеев нар;
Засгийн Газарт буддын “чойг” нэрийг авсан Батлан Хамгаалахын сайд Шойгу Сергей Кужугетович, Оросын Дотоод Хэргийн яамны сайд байсан Рашид Гумарович Нургалиев, мөн Москвагийн мээр Собянин нар байна. “Собян” гэдгийг хэл шинжээчид монгол-татаарын “сабан” буюу “анжис”, “сабанчи” буюу “газар хагалагч”, “анжсаар хагалагч” үгнээс үүссэн гэж үздэг. Мөн Москвагийн Засгийн Газар дахь Москвагийн мэрийн Хот байгуулалт, барилгын асуудал хариуцсан орлогч дарга Марат Шакирзянович Хуснуллин байна.
П.А.Бадмаев
Буриад Петр Александрович Бадмаев (Жамсаран) (1851-1920) түвд эмнэлгийн эмч, “Жуд ши” судрыг орос хэл рүү хөрвүүлсэн, III Александр хаанаас загалмай хүртсэн, II Николайн гэр бүл болон Григорий Распутиныг эмчлэгч, Төвд, Монгол, Хятадыг Оросын бүрэлдэхүүнд оруулах гэж Оросын хаадыг ятган үнэмшүүлсэн гол хүн. III Александр хаанаас Төрийн жинхэнэ зөвлөх, генералын хэргэм хүртсэн. 1875 оноос Оросын Гадаад Яамны Азийн департаметад алба хааж байв.
А.В.Вампилов
Буриад Александр Валентинович Вампилов 1937 оны 8 дугаар сарын 19-нд Эрхүү мужийн Кутулик дүүргийн төвд төрсөн. Вампилов 70 орчим өгүүлэл, жүжиг, тэмдэглэл, фельетон бичсэн. Москвагийн Ермоловын нэрэмжит театр, Станиславкийн нэрэмжит театр, Ленинградын Жүжгийн Их Театр болон оросын бусад театрууд Вампиловын нийт 17 жүжгийн найруулан тавьжээ.
1983 онд түүний “Том хүү” дуурийг Москвагийн К.С.Станиславскийн болон В.И.Немирович-Данченко-гийн нэрэмжит Хөгжмийн Академик театруудад тавьжээ. Түүчлэн Вампиловын бүтээлээр 12 кино хийсэн байна. 2007 онд Москвагийн “Табакерка” театрын үүдэнд Александр Вампиловын хөшөөг байрлуулжээ.
Ингээд Оросын түүхийн монгол-татаарын үетэй холбоотой Москвагийн гудамжуудын бүрэн бус жагсаалтыг танилцуулъя:
Ангарская, Атарбекова, Арбатецкая, Байдукова, Батайская, Большая Ордынка, Большая Татарская, Иркутская, Калмыков, Коцубинского, Кустанайская, Малая Ордынка, Мининский переулок, Мусы Джалиля, Нарышкинская аллея, Нарышкинский проезд, Новокрымский проезд, Орлово-Давыдовский переулок, Татарская, Тимура Фрунзе, Тимуровская, Тюменская, Тюменский проезд, Тютчевская аллея, Уваровский переулок, Ухтомская, Ухтомский переулок, Ферганская, Ферганский проезд, Фрунзенская 1-2-3-я улицы, Фрунзенская набережная, Чапаева, Чапаевский переулок, Чернышевского, переулок, Чернышевского, Челюскинская, Черкизовская 3-я, Чертановская, Шереметьевская, Шереметьевское шоссе, Шувалова зэргийг дурдаж болно.
Орчуулсан: Судлаач Х.Д.Ганхуяг.

НҮБ-ын Боловсрол, шинжлэх ухаан, соёлын байгууллага (ЮНЕСКО)-аас 1995 онд дөрөвдүгээр сарын 23-ны өдрийг “Дэлхийн номын өдөр” болгон зарласан билээ. Энэ өдөр дэлхийн 100 гаруй оронд зохиолч, хэвлэн нийтлэгчдэд хүндэтгэл үзүүлэх, ном уншихын ач холбогдлыг олон нийтэд сурталчлан таниулах арга хэмжээг зохион байгуулж иржээ.

“Дэлхийн номын өдөр”-ийг тохиолдуулан Улсын Их Хурлын Тамгын газрын номын сангаас санаачлан төрийн байгууллагууд, тэдгээрийн ажлын албаны ажилтнуудад шинээр хэвлэгдсэн ном зохиолуудыг танилцуулах, нэг дороос өргөн сонголттойгоор ном худалдан авах боломж олгох зорилгоор номын өдөрлөгийг Төр засгийн үйлчилгээг эрхлэх газар, хэвлэлийн газруудтай хамтран Төрийн ордонд өнөөдөр /2017.04.19/ зохион байгуулах гэж байна. Энэхүү арга хэмжээнд “Интерном”, “Аз хур” номын их дэлгүүр, “Непко”, “Мөнхийн үсэг”, “”Мон судар”, “Болор судар”, “Мир ном”, “Сэлэнгэ пресс” зэрэг хэвлэлийн газрууд оролцож, шинэ ном товхимлын дээжээ танилцуулан, хөнгөлөлттэй үнээр худалдан авах боломж олгох юм байна.

Өдөрлөгийн үеэр УИХ-ын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ц.Цолмон Монголын үндэсний номын сан, Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнд хандивын ном гардуулж, ЮНЕСКО-гийн Монголын үндэсний комиссоос УИХ-ын Тамгын газрын номын санд ном хандивлах арга хэмжээ болно хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

20 гаруй жилийн тэртээгээс АНУ-ыг зорин ирж ажиллаж амьдарч буй монголчууд эхний үедээ бусдын бизнес дээр өөрсдөө мөнгө олохын тулд ажиллаж байсан бол, сүүлийн жилүүдэд өөрсдийн бизнесээ босгож өөртөө мөнгө олохын тулд ажиллаж эхэллээ. Монголчуудын алив зүйлд ”дасан зохицох чадвар”, ”ажлыг хурдан хугацаанд сурч, аргыг нь олдог чадвар”, ”бусдын удирдлага дор удаан ажиллахыг хүсдэггүй чанар”, ”ямагт бусдаас өөрийгөө илүү гэж үнэлэх үнэлэмж”, ”бусдаас дутуу явахыг хүсдэггүй бардам зан”-гууд үүнд нөлөөлсөн. АНУ-д ирж суурьшаад 50, 100 магадгүй 200 жил болсон бусад үндэстэн цагаачидтай харьцуулах юм бол энэ нь мундаг үзүүлэлт. Тэд бол өөрсдийн зардлаараа өөрсдийгөө хөгжүүлж, дэлхийн бизнесийн зах зээл дээр өрсөлдөж сурч буй монголчууд хэмээн би хувьдаа бахархан үнэлж явдаг юм. Тэд бол ”урвагч”, ”хувиа бодсон”, ”новшийн хүмүүс” огтхон ч биш бөгөөд, тэд бол дэлхийн хэмжээний ”БАЯЛАГ БҮТЭЭГЧИД” болж эхэлж байна. Монголчууд бид ч, Монголын ЗГ-ч одоо тэднийг өөрөөр харж дүгнэн, үр дүнтэй ашиглан хамтарч ажиллах цаг нь болжээ.
”United Mongolia” ТББ-аас хэрэгжүүлж эхэлж буй ”Бизнесийн төсөл”ийн хүрээнд 2017 оны 2 сарын дундаас сар гаруй хугацаанд АНУ-ын монголчууд олноороо ажиллаж амьдардаг 8 хотуудаар явж ”Бизнесийн мэдээлэл” цуглууллаа. Нийтдээ 12 000 мил зам туулж олон, олон бизнесмэнүүдтэй уулзаж ятгасан энэ аялал амаргүй байсан. Олон хүмүүс энэ зорилго дээр минь болгоомжлонгүй хандаж байв. ”Надад ямар ашигтай юм бэ?”, ”Та нар хаанаас яаж санхүүжиж байгаа юм бэ?” , ”Энэ хэнд хэрэгтэй гэж?”, ”Бид ер нь нэгдэж, хамтран ажиллаж чадах болов уу?”, ”Би өөрийгөө л аваад явж байгаа болохоор бусдад гайхуулаад байх юм алга” гэхчилэн эргэлзэж тээнэгэлзсэн, хардсан, заримдаа дургүйцсэн олон хүмүүсийн өөдөөс ”Тэнгис далай шиг том бизнесийн энэ зах зээл дээр бид өөр хоорондоо өрсөлдөх биш, хамтарч нэгдээд бусадтай өрсөлдөх хэрэгтэй байна”, ”Та бидний зовж зүдэрч байж олж авсан бизнесийн туршлага маань бусад монголчуудад хэрэгтэй байна”, ”Бид бизнес хийж мөнгөтэй болох хэрээрээ эвлэлдэн нэгдэж, хамтран ажиллах хэрэгтэй шүү дээ. Магадгүй энэ нь Монголын хөгжилд тус дэм болноо” хэмээн учирлаж тайлбарласан. Олон монголчууд биднийг талархан хүлээж авч, дэмжин урам өгч байсан шүү. ”Сэтгэлд гал байхад зууханд гал олддог” юм билээ. ”Явсан нохой яс зуудаг”ийн үлгэрээр, 112 бизнесийн мэдээлэлтэй гэртээ ирэхдээ бид маш их баяртай байлаа.
* Нэг: МЭДЭЭЛЭЛД ОРОЛЦСОН 112 БИЗНЕС ДЭЭР ЗАДАРГАА ХИЙЖ ҮЗВЭЛ:
*хотуудын нэр *oролцсон бизнесийн *үүн дотроос голлосон * тоо * хувь
тоо, нийт хувь бизнес
1. Бэй Ареа орчим 21 18.8% ресторан, зоогийн газар 8 38,1%
2. Вашингтон ДС орчим 20 17.9% чулууны бизнес 7 30,4%
3. Денвэр 18 16.1% хумсны салон 8 44,4%
4. Сиэтл 17 15.2% барилга 8 47,1%
5. Чикаго 16 14.3% ресторан, зоогийн газар 3 18,8%
6. Лос-Анжелес 14 15.2% тээвэр зууч 3 21,4%
7. Салт Лайк 4 ресторан, зоогийн газар 3 75,0%
8. Сакраменто 2 ресторан, зоогийн газар 1 50,0%
* Mэдээлэлд оролцсон 112 бизнесүүдийн голлох төрлүүд, эзлэх хувь:
1. Ресторан, зоогийн газар 19 17%
2. Барилга 14 12,5%
3. Хумсны салон 9 8%
4. Тээвэр зуучлал 9 8%
5. Чулууны бизнес 8 7,1%
6. Хими цэвэрлэгээ 7 6,3%
7. Авто машины засвар 6 5,4%
8. Үл хөдлөх хөрөнгө зуучлал 6 5,4%
*Мэдээлэлд оролцсон 112 бизнесүүдийн эздийн насны ялгавар:
25-35 хүртэл насны 21.4%
35-45 хүртэл насны 52,7%
45 -аас дээш насны 25,9%
Эдгээрээс гадна: мэдээллийн технологи, хуульч, үсчин гоо сайханч, бариа засал массаж, аялал жуулчлал, эмнэлгийн үйлчилгээ зэрэг салбруудыг орууллаа. Хэдийгээр өөрийнх нь бизнес биш боловч монголчуудад үйлчлэх хэрэгцээг нь харгалзан, үл хөдлөх хөрөнгийн зуучлал болон автомашины борлуулагчдыг ч бас оруулсан юм.
*Aнхаарах зүйл: Энэ нь бидний мэдээлэлд оролцсон бизнесүүдийн хэмжээнд гаргасан харьцуулалт бөгөөд нийт хэмжээгээр нь авч үзвэл өөр үзүүлэлт гарна. Хэдийгээр бид энэ удаад дээрх хотуудаас 112 бизнесүүдийг ятган оролцуулж чадсан боловч, нийтдээ 200 гаруй бизнесмэнүүдтэй уулзаж ярилцлаа.Энэ удаад оролцоогүй боловч ”дараагийн удаад заавал оролцоно” гэж учирласан бизнесмэнүүд болон ерөнхийд нь анзаарч ажиглахад Вашингтон ДС орчимд чулууны болон барилгын, Чикаго хот орчимд хумсны салон, тракны болон таксины үйлчилгээ, Денвэрт хумсны салон, Сиэтл хотод барилгын болон цэвэрлэгээний, Лос-Анжелест ресторан зоогийн газар болон тракны, Бэй-Ареа орчимд ресторан зоогийн газар, хими цэвэрлэгээний, Салт-Лайке болон Сакраментод ресторан зоогийн газрын чиглэлийн бизнесүүд зонхилж байв.
Хот болгонд монголчуудын ажиллуулж буй ресторан зоогийн газрын бизнесүүдийн ихэнх нь Японы ”суши ресторан” -ууд байсан нь сонирхолтой санагдсан. Биднийг Чикаго хотод ажиллаж байхад ”Өнөөдөр манай Чикагод 56 дахь хумсны салон нээлтээ хийлээ” хэмээн ярихыг сонсож байв. Тэгэхээр АНУд бизнес эрхэлж буй монголчуудын тоо өдөр хоногоор нэмэгдэж байгаа гэсэн үг. Сиэтлд барилгын бизнес эрхэлж буй Баяраа бизнесийн орлогоороо Ховд аймгийн Манхан сумд ХАА, аялал жуулчлал хосолсон цогцолбор байгуулж, Денвер хотод хими цэвэрлэгээ, хумсны салон ажиллуулж буй Батнасан, Мөнхтуяа нар Улаанбаатар хотод ”Офицер таун” нэртэй орон сууцны хороолол барьж байгуулж байна. Ийм сайн жишээнүүд олон байгаа.
*Хоёр: СУДАЛГАА, МЭДЭЭЛЭЛ ЯАГААД ХЭРЭГТЭЙ ВЭ?
Алив зүйлийг сургаар, баримжаагаар ярьдаг монголчууд бид мэдээлэл судалгаагүйгээр цаашид хөгжих аргагүй. ”Тэнд тийм бизнес хийдэг хүн байдаг гэнээ” гэдэг сургаар бид бие биенийхээ бизнесийг дэмжих боломжгүй. Хүн болгоны дотор бие биенээ дэмжих санаа байвч, ”сачий” нь болох мэдээлэлгүйгээр яаж дэмжих гэж? Ядаж л нэг хотод аялж очихдоо тэр хотод байдаг ”монгол хоолны газар” болон бизнес, үйлчилгээний газруудын мэдээллийг ашиглан ”Хүний нохой идэхээр өөрийн...” гэсэн сэтгэлээр очоод л үйлчлүүлнэ. Бие биетэйгээ танилцаж санаа бодлоо солилцон, туршлагаа хуваалцана.
”United Mongolia” ТББ-ын дэргэдэх ”Шинэч” Мэдээллийн групп АНУд бизнес эрхэлж буй монголчуудын ”Мэдээллийн нэгдсэн сан” г бүрдүүлэхээр ажиллаж байгаа юм.
1. Эхний 100 гаруй мэдээллүүдээ төрөлжүүлэн нэгтгэж энэ оны эхний хагаст ”Шинэч” нэртэй сэтгүүл болгон хэвлүүлж Монголд болон АНУд тараах юм. Энэ сэтгүүл нь АНУ-д бизнес эрхэлж буй монголчуудын ”түүх” болж үлдэх учраас хүмүүст ”дурсамжтай” гэдэг талаас нь харж байна.
2. АНУ-д бизнес эрхэлж буй монголчуудын мэдээллүүдийг төрөлжүүлэн тусдаа веб сайт бүтээн онлайнд байрлуулан олон нийтэд хүртээмжтэй байдлаар ашиглахаар төлөвлөж байна. АНУдахь монголчуудын бизнес болон ”Монголчуудын Холбоо” , ”Монгол сургуулиуд”, ”Соёлын төв”,”Олон нийтийн байгууллагууд, холбоод”ын мэдээллүүдийг хамтатган нэгтгэснээр хялбаршуулсан мэдээлэл болох ”Yellov page” үүсгэн, бүх монголчууд ашиглах боломжийг бий болгоно.
Ийм мэдээллийн санг бий болгосноор:
- АНУ-д ажиллаж амьдарч буй монголчуудын талаар ЗГ болон ЭСЯ-дууд, шийдвэр гаргах эрх бүхий байгууллагууд зөв ”бодлого” боловсруулан хэрэгжүүлэх боломжтой болно.
-АНУ-д ажиллаж амьдарч буй монголчууд бие биенээ дэмжиж хамтран ажиллах боломжууд бий болж, алсдаа АНУын монголчуудын ”Нэгдсэн Холбоо” үүсэн байгуулагдаж, үр дүнтэй ажиллах суурь үүснэ.
-Гадаадад байгаа монголчууд болон Монголдоо байгаа монголчууд харилцан ашигтай хамтран ажиллах боломж бүрдэнэ.
-Яг энэ туршлагаар Европ, Австрали, Азийн бусад орнуудад ажиллаж амьдарч буй монголчуудын ”Мэдээллийн нгэдсэн сан” г бий болгож болно.
*Гурав: ХОЛЫГ ХАРЦГААЯ
-3 сая хүн амтай, өргөн уудам газар нутаг, өгөөмөр их баялагтай монголчууд бид 27 жил өөрийнхөө нутаг дээр өөр хоорондоо өрсөлдлөө. Биднийг жижигхэн зах зээл дээр хооронд нь ”зодолдуулаад” байх сонирхол урд хойд хоёр хөршид минь адил буй. Жижиг зах зээл дээрх бидний өрсөлдөөн улстөртэй хутгалдаж, зах зээлийн төрлүүдийг хуваан эзэгнэсэн улстөрчид, өөрсдийн бизнесүүддээ зориулан хууль дүрэм журмыг гаргах болсноор, энгийн иргэдийн бизнес эрхлэх боломжууд хумигдсаар байна. Тэгэхээр бид гадаад ертөнц рүү, дэлхий рүү хараачлах хэрэгтэй болжээ. Гадаадад өөрсдийн бизнесээ эрхэлж буй монголчуудад ТУРШЛАГА байна, харин танд МӨНГӨ байгаа бол, энэ боломжуудаа нэгтгээд хамтран ажиллаж ЯАГААД БОЛОХГҮЙ ГЭЖ?
-Дэлхийн бизнесийн зах зээл дээр ”Мэдээллийн Технологи” буюу soft ware ноёрхож эхэлж байгаа энэ үед гадаадын улс орнуудад ажиллаж буй 200 орчим IT монгол инженерүүд, бизнес эрхэлж буй цөөн биш IT компаниуд байгаа нь монголчууд бидний хувьд том боломжууд мөн. Монголчууд бид гадаад болон дотоод зах зээл дээрх бизнесүүдээ нэгтгэн ”Мэдээллийн Технологи”ийн инженер залуустайгаа хамтран ажиллавал, дэлхийн бизнесийн зах зээл дээр ”хоцрогдсон” цаг хугацаагаа нөхөж амжих болно.
-Гадаадын улс орнуудад дэлхийн хэмжээний бизнес эрхэлж буй монголчуудаа ”БАЯЛАГ БҮТЭЭГЧИД” хэмээн үнэлж дэмжих ахул, олон олон орнуудад бизнесээ өргөжүүлэн ”саятан”, ”тэрбумтан”гууд болох монголчууд хэзээ нэгэн цагт Монголдоо ”ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ” хийцгээх болно. Магадгүй Монголын хөгжилд гаднаас нь нөлөөлөх боломж байна гэж бид хараад байна л даа. Тэгэхээр бид ”ЖАЛГЫН” сэтгэлгээнээсээ ангижирч, ”ДЭЛХИЙН” хэмжээнд сэтгэх шаардлагатай болж байна.
*ТӨГСГӨЛ:
”United Mongolia” ТББ-ын ”Шинэч” мэдээллийн группын энэ удаагийн багт сэтгүүлч Э.Бүжинлхам, хэвлэлийн дизайнер, фото зурагчин Эрдэнэбат, жолооч фото зурагчин Баттулга нар ажилласан юм. Энэ аялалыг минь чин сэтгэлээсээ дэмжиж тусалсан олон монголчууддаа маш их баярлалаа. Энэ баг маань ”Шинэч” сэтгүүлийн эхийг бэлтгэж, Б. Одхүү нар веб сайт дээр ажиллаж байгаа. Бид энэ ажлуудаа наадмаас өмнө дуусгах гэж хичээж байна.
Наадмын дараа бид дахиад л аялалдаа гарах юм. Бидний тооцоолж байгаагаар 300 орчим монгол эзэнтэй бизнесүүд байгаа. Тэгэхээр ”Шинэч” сэтгүүл минь 3 дугаар гарах байх. Бас веб сайтын мэдээллүүдээ эмхлэнэ. Та нар минь биднийг ойлгож дэмжих ахул бид бүх зүйлийг төлөвлөснөөрөө маш сайн хийх болно. Одоо бол бидэнд туршлага бас итгэл найдвар байна. Мэдээж та нараас авч буй бага хэмжээний хураамж, энэ бүх ажлуудыг гүйцэлдүүлэх санхүүжилт болж байгаа шүү.
Яг үнэндээ 330 сая хүн амтай Америкийн зах зээл дээр 3 сая монголчууд бүгдээрээ нэгдээд зүтгэхэд ч хүрэлцэнэ. Нэгэн буланд бөөгнөрөөд өөр хоорондоо өрсөлдөх хэрэг юун? Бие биенийхээ бизнесийн үйлчлүүлэгчийг ”булааж”, үнийг нь унагаж байгаа үзэгдэл нь ”Жалга” сэтгэлгээний л илрэл. Бид алдаагаа засаад сайн тал руу хандахад бидний одоо хийж буй энэ төсөл маш том дэмжлэг болно.
Энэ бүхэн ”Хэнд хэрэгтэй вэ?” гэж үү? Монголчууд бидний эв нэгдэл, хамтын ажиллагаанд хэрэгтэй. Нэг хүн хичнээн мундаг байгаад, бусдын дэмжлэг урамгүйгээр хэн ч биш. Мэдэж чадаж байгаа зүйлсээ бусадтай хуваалцаж байх нь их ач тус буян юм шүү дээ. Хэрэв бид ийм зах зээл дээр дэлхийн жишгээр өрсөлдөж, бүтээж сурвал та бидний үр хүүхдүүдэд бахархал, бас боломж болон үлдэнэ. Тэд бидний эхлэлийг үргэлжлүүлээд л аваад явна. Монголчууд бид нэгэн цагт дэлхийн бизнесийн зах зээл дээр гайхуулах ч юм бил үү? Монголчууд бид ”ЭВТЭЙ БАЙХДАА ХҮЧТЭЙ” гэдэг дээ.
Харнууд овгийн Гомбосүрэнгийн Галбадрах

Барилга, хот байгуулалтын сайд Г.Мөнхбаяр өнөөдөр БНХАУ-ын Гадаад тусламжийн газрын Азийн хэлтсий эдийн засаг, худалдааны

Цаг агаар муудаж сүүлийн өдрүүдэд ихэнх нутгаар нойтон цас орж, шороон шуурга шуурсан.

Япон улсын Засгийн газрын тэтгэлэгт хөтөлбөр /Судлаач оюутан, Их сургуулийн үндсэн оюутан, Техникийн коллеж, Мэргэжлийн сургууль/-ийн бүртгэл зарлагдлаа.

Хөтөлбөр тус бүрийн удирдамж, өргөдлийг хүлээн авах хуваарийн тов болон шаардлагатай бүрдүүлэх материал, авах шалгалтын жагсаалт зэрэгтэй дараах холбоосоор орж танилцана уу.

Хөтөлбөрийн жагсаалт
Их сургуулийн үндсэн оюутан
Техникийн коллеж
Мэргэжлийн сургууль
Судлаач оюутан

Жич:
1. Өнгөрсөн жилүүдийн шалгалтын материалуудтай дараах холбоосоор орж танилцах боломжтой.
http://www.studyjapan.go.jp/en/toj/toj0302e-32.html#1

2. Уг шалгалтыг Япон улсын ЭСЯ дангаараа зохион байгуулдаг тул Монгол-Японы төв зэрэг бусад байгууллагаас асууж лавлахгүй байхыг хүсье. Шалгалтын талаар бүртгэлийн үеэр асууж лавлах боломжтой.

Элдэв нэртэй пирамид сүлжээний үйл ажиллагааг иргэд хууль бусаар явуулж, бусдыг залилсан хэрэг гарчээ. Чингэлтэй дүүрэг дэх цагдаагийн нэгдүгээр хэлтэст энэ төрлийн хууль бус үйлдэлтэй холбоотой гомдол мэдээллүүд ирсний дагуу шалгаж эхэлсэн байна.

Иргэдийн их хэмжээний мөнгө хөрөнгийг залилсан “Жи тайм” сүлжээний хэргийг Мөрдөн байцаах албаны Хүнд гэмт хэрэг мөрдөх хэлтэст шалгаж, мөрдөн байцаалтын ажиллагаа үргэлжилж байгаа юм.

Иймд иргэдийг олон нийтийн сүлжээ, фэйсбүүк хуудсаар мэдээлэл нь гарч буй элдэв төрлийн нэртэй пирамид сүлжээний үйл ажиллагаанд оролцож, хөрөнгө мөнгө, сэтгэл санааны хохирол амсахгүй байхыг цагдаагийн байгууллагаас сэрэмжлүүлж байна.

Энэ сарын эхээр Шангри-ла моллд “ZD” эрдэнийн гоёлын дэлгүүр нээлтээ хийсэн. Уг дэлгүүрийг Зава Дамдин ренбүүчи буюу жинхэнэ нэр нь Осгонбаяр ламтан нээсэн нь олны анхаарлыг татаж, басхүү шүүмжлэл дагуулсан билээ. Тэгвэл тэрбээр өчигдөр олон нийтийн телевизийн нэвтрүүлэгт орж, үнэт эрдэнийн дэлгүүр нээсэн талаараа болон үнэхээр олон нийт, лам нар дэлгүүр нээснийг дургүйцаад байгаа бол нударгаараа үзэлцэхэд бэлэн байна гэдгээ мэдэгдсэн юм. Зава Дамдин ренбүүчи юу өгүүлснийг 24 баримтаар хүргэж байна.