Төрсөн охиныхоо найз залууг хээр аваачиж буудаж амийг нь хохироосон хэрэгт анхан шатны шүүхээс цаазын ял сонсч, улмаар давж заалдах шатны шүүхээр чанга дэглэмтэй хорих ангид 25 жилийн хорих ял сонссон Хонхэрэйдийн Б.Энхбатад холбогдох хяналтын шатны шүүх хурал өнгөрсөн сарын 16-нд Дээд шүүхэд болох байсан ч өмгөөлөгч нь хавтаст хэрэгтэйгээ танилцаагүй гэсэн шалтгаанаар хойшилсон юм. Тэгвэл түүнд холбогдох хавтаст гаригийг ирэх даваа гаригт буюу энэ сарын 11-нд Дээд шүүхэд хэлэлцэхээр тов гарчээ.

Япон балетчин Монголд бүжиглэж байна

Дуурь бүжгийн эрдмийн театрт япон бүжигчин ажилладаг. Таван сарын өмнөөс ДБЭТ-ын балетын жүжигчдийн бүрэлдэхүүнд ажиллаж байгаа Мина Тамүра хамгийн сүүлд “Цөмөөхэй” балетад тоглосон байна.

Мина Монголын бүжигчдээс сурч мэдэхийн зэрэгцээ сонгодог бүтээлүүдэд бүжиглзх хүсэл мөрөөдлөө биелүүлэхээр ирсэн юм билээ. Түүнчлэн өнгөрсөн зун АНУ-ын бүжигчин Маделейн Бонн манай улсад долоо хоногийн хугацаатай бэлтгэл хийж, ДБЭТ- ын бүжигчдийн хөлний хөдөлгөөнийг сурсан гэдэг. Монголын сонгодог урлагийн театр нь дэлхийн гар талаас эхнийх нь суут хөгжмийн зохиолчдын бүтээлийг эх хувилбараар бүжигчин Мина Тамүра нь тоглодог учраас гадаадын уран бүтээлчдийн анхаарлыг татдаг хэмээн нэгэн балетчин ярьсан удаатай. Тэгвэл Мина болон Маделейн Бонн нар тэдний нэг бололтой. ДБЭТ байгуулагдаад 53 дахь жилдээ ажиллаж байгаа боловч монголчуудын ур чадвар, уран бүтээлийг өөр орны мэргэжил нэгтнүүд нь хэдийнэ хүлээн зөвшөөрдөг болсны нэг жишээ энэ юм.

Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж өнөөдөр сэтгүүлчидтэй уулзаж, Төрийн шагналын тухай хуулийн төслийг танилцуулав.



Мэдээллийн эхэнд тэрбээр “Төрийн шагналтай холбоотой харилцааг Ерөнхийлөгчийн зарлигаар зохицуулж ирсэн. Энэ асуудлыг хуульчлах шаардлагатай гэж үзсний үндсэн дээр Төрийн шагналын хуулийг боловсрууллаа” гэв.



АРДЫН ЖҮЖИГЧИН, ГАВЪЯАТ, СҮХБААТАРЫН ОДОН ЗЭРЭГ ШАГНАЛЫГ БАЙХГҮЙ БОЛГОЖЭЭ



Хуулийн төсөл нь 7 бүлэг 40 зүйлтэй. Түүнд Монголын төрт ёс, төрийн бодлогын залгамж халааг хэвээр хадгалах, төрийн дээд шагналын нэр төрөл, шалгуур үзүүлэлтийг Монгол Улсын үндсэн хууль, үзэл баримтлалд нийцүүлэн тодорхойлжээ. Ингэхдээ зарим шагналыг байхгүй болгосон аж. Тухайлбал, Ардын жүжигчин, гавьяат, Сүхбаатарын одон зэрэг шагналыг байхгүй болгожээ. Гэхдээ шагналын үнэ цэнийг нэмэгдүүлэх зорилго дор шалгуурыг өндөрсгөсний зэрэгцээ зарим гавьяа шагналыг таван жилд нэг удаа, нэгээс ихгүй хүнд олгох зэргээр тогтоож өгчээ. Түүний зэрэгцээ гавьяа шагналыг хэн, хэн гардуулах вэ гэдгийг ч хуульчилж өгсөн аж. Тухайлбал, Төрийн дээд шагналыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч гардуулна. Мөн Төрийн дээд шагналыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн даалгавраар, түүний нэрийн өмнөөс дараах эрх бүхий этгээд гардуулж болно. Үүнд УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүн, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Монгол Улсын дипломат төлөөлөгчийн газрын тэргүүн, Аймаг, нийслэл, сум дүүргийн ИТХ-ын дарга гардуулахаар тус тус зааж өгчээ. Монгол Улсын баатар цол Монгол Улсын баатар цолыг Монгол Улсын тусгаар тогтнол, ардчилал, эрх чөлөө, бүрэн эрхт байдлыг бататган бэхжүүлэх, эх орноо батлан хамгаалах, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах болон Монгол Улсыг хөгжүүлэх, эх орныхоо нэрийг алдаршуулах эрхэм үйлсэд онцгой гавьяа байгуулсан хүнд хүртээж, Монгол Улсын баатар цолны энгэрийн тэмдэг, батламж, үнэмлэх гардуулна. Эх орноо батлан хамгаалах үйлсэд амь бие хайргүй зүтгэж, баатарлаг гавьяа байгуулан эх орныхоо төлөө амь насаа алдсан хүнд Монгол Улсын баатар цолыг нэхэн хүртээж болно. Улсын эрдэнэ цол Улсын эрдэнэ цолыг үндэсний уламжлалт соёлын биет бус өвийн хосгүй нандин ховор төрөл зүйлсийн тодорхой илэрхийллийг ур чадварын өндөр түвшинд өвлөн эзэмшиж, түүнийгээ улам боловсронгуй болгон хөгжүүлж, хойч үедээ өвлүүлэх, шавь сургах, сурталчилж түгээн дэлгэрүүлэхэд онцгой гавьяа байгуулсан хүнд хүртээж, Улсын эрдэнэ цолны энгэрийн тэмдэг, батламж, үнэмлэх гардуулна.



Улсын эрдэнэ цолыг 3 жилд нэг удаа цагаан сарын баярыг тохиолдуулан олгоно. Чингис хаан одон Монгол Улсын тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, үндэсний эв нэгдлийг бататган бэхжүүлэх, эх орондоо хүмүүнлэг, ардчилсан нийгэм цогцлуулан хөгжүүлэх, нийгэм, эдийн засаг, соёл, шинжлэх ухааны дэвшлийг хангах, төрт ёс, түүх соёлынхоо уламжлалыг гүнзгий судалж, хойч үедээ өвлүүлэх, тэдгээрийг дэлхийн бусад оронд сурталчлан таниулах үйлсэд жинтэй хувь нэмэр оруулж, төр, нийгэм, үндэстний өмнө онцгой гавьяа байгуулсан Монгол Улсын иргэнийг шагнаж, одонг батламж, үнэмлэхийн хамт гардуулна. Чингис хаан одонг жилд нэг удаа нэг хүртэл хүнд Их Эзэн Чингис хааны өдөр буюу Монгол бахархлын өдрийг тохиолдуулан олгоно. Монгол Улсын гавьяат зүтгэлтэн цол Монгол Улсын гавьяат зүтгэлтэн цолыг ажил мэргэжлийн өндөр ур чадвар, авьяас билгээрээ тодорч, төр, нийгэм, эдийн засаг, соёл, спорт, шинжлэх ухаан болон бусад салбарыг хөгжүүлэх үйл хэрэгт нийтээр хүлээн зөвшөөрөхүйц гавьяа байгуулж, хүний эрх, эрх чөлөө, шударга ёс, үндэсний эв нэгдлийг бататган бэхжүүлэх, хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгэм цогцлуулан хөгжүүлэх үйл хэрэгт онцгой хувь нэмэр оруулсан иргэнд хүртээнэ. Уг цолыг жилд 50 хүртэл хүнд олгоно. Эрдэнийн очир одон Төр, нийгэм, эдийн засаг болон бусад салбарыг хөгжүүлэх үйл хэрэгт онцгой гавьяа байгуулж, монгол үндэстний уламжлал, төрт ёсыг хадгалж, хамгаалах, хөгжүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулсан болон олон улсын эрх зүйн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн хэм хэмжээ, зарчмыг баримтлан Монгол Улсын найрсаг гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх үйл хэрэгт онцгой гавьяа байгуулсан хүнд олгоно. Жилд 100 хүртэл хүн гардуулна. Алтан гадас одон Иргэний үүргээ нэр төртэйгөөр биелүүлж, авьяас, эрдэм мэдлэг, хүч хөдөлмөрөө дайчлан ажиллаж, нийгэм, эдийн засаг, шинжлэх ухаан, технологи, соёл урлаг, боловсрол, эрүүл мэнд болон бусад салбарын үйл ажиллагаанд гавьяа байгуулсан болон хуулиар хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлж, хуулийн засаглал, төрийн бодлого, зорилт, чиг үүргийг хэрэгжүүлэх болон гэмт хэрэгтэй тэмцэх, нийтийн хэв журмыг хамгаалах, хууль сахиулах үйл хэрэгт гавьяа байгуулсан хүнд олгоно. Уг одонг жилд 1000 хүртэл хүнд олгоно. Цэргийн гавьяа одон Цэргийн гавьяа одонгоор Монгол Улсын Зэвсэгт хүчин, батлан хамгаалах хүч чадлыг бэхжүүлэх, Монгол Улсын тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал, хуулийн засаглалыг бэхжүүлэх, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, дархан хилийг хамгаалах, гамшгаас хамгаалах үйл хэрэгт гавьяа байгуулсан албан хаагчийг шагнаж одонг үнэмлэхийн хамт гардуулна. Одонг жилд 500 хүртэл хүнд олгоно. Эхийн алдар одон Эхийн алдар II зэргийн одонгоор дөрвөн хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг, Эхийн алдар I зэргийн одонгоор зургаан хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг тус тус шагнаж, одонг үнэмлэхийн хамт гардуулна. Хөдөлмөрийн хүндэт медаль Иргэний үүргээ нэр төртэйгөөр биелүүлж, авьяас, эрдэм мэдлэг, хүч хөдөлмөрөө дайчлан ажиллаж, эдийн засаг, шинжлэх ухаан, технологи, нийгэм соёл, боловсрол, эрүүл мэнд болон нийгмийн бусад салбарын үйл ажиллагаанд идэвх зүтгэл, үр бүтээлтэй ажиллаж, өндөр амжилт гаргасан, хуулиар хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлж, хуулийн засаглал, төрийн бодлого, зорилт, чиг үүргийг хэрэгжүүлэх болон гэмт хэрэгтэй тэмцэх, нийтийн хэв журмыг хамгаалах, хууль сахиулах үйл хэрэгт идэвх зүтгэл, үр бүтээлтэй ажиллаж, өндөр амжилт гаргасан хүнд олгоно. Цэргийн хүндэт медаль Монгол Улсын Зэвсэгт хүчин, батлан хамгаалах хүч чадлыг бэхжүүлэх, Монгол Улсын тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал, үндэсний аюулгүй байдлыг хангах, дархан хилийг хамгаалах, гамшгаас хамгаалах үйл хэрэгт олон жил идэвх зүтгэл, үр бүтээлтэй ажиллаж, өндөр амжилт гаргасан албан хаагчийг шагнаж, үнэмлэхийн хамт гардуулна. Шударга журам медаль Эрэлхэг зориг, авхаалж самбаа гарган гал, ой, хээрийн түймэр, байгалийн болон үйлдвэрлэлийн гамшиг, аюулаас хүний амь нас, их хэмжээний эд хөрөнгө авран хамгаалсан хүнийг шагнаж, үнэмлэхийн хамт гардуулна. Шударга журам медалиар нэхэн болон өмнөхөөс өөр болзол хангасан тохиолдолд дахин шагнаж болно. Найрамдал медаль Монгол Улсаас гадаад оронтой тогтоосон улс төр, эдийн засаг, нийгэм, соёлын харилцаа, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэхэд бодитой хувь нэмэр оруулсан гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүнийг шагнаж, үнэмлэхийн хамт гардуулна. Энхийн төлөө медаль Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагын энхийг сахиулах хүчин, олон улсын бусад ажиллагаанд оролцсон цэрэг, цагдаагийн албан хаагчид, энхийг сахиулах, хүмүүнлэгийн асуудлаар идэвхтэй ажиллаж, амжилт гаргасан иргэнийг шагнаж, үнэмлэхийн хамт гардуулна. Төрийн соёрхол Шинжлэх ухаан, танин мэдэхүйн шинэ онцгой туурвил, анхдагч шинэ техник, технологи, үйлдвэрлэл, урлаг, утга зохиол, оюуны шилдэг гарамгай бүтээлд олгоно.



Тус хуулийн төсөлд Эрхэм дээд шагналаар

-Монгол Улсын баатар, Улсын эрдэнэ цол, Чингис хаан цол,



Эрхэм хүндэт шагналаар

Монгол Улсын гавьяат зүтгэлтэн цол, Эрдэнийн очир одон,



Хүндэт шагналаар

Алдан гадас одон, Цэргийн гавьяа одон, Эхийн алдар I II одон



Медалиар

Цэргийн хүндэт медаль, Хөдөлмөрийн хүндэт медаль, шударга журам медаль, Найрамдал медаль, Энхийн төлөө медаль зэрэг төрийн дээд одон медалийг олгож байхаар тус хуулийн төсөлд тусгасан байна.



Танилцуулгын үеэр Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж сэтгүүлчдийн дараах асуултад ийн хариулсан юм.



-Хуулийн төсөлд хууль хэрэгжих хугацааг хэдийгээр гэж төлөвлөж байгаа вэ?



-Хугацааны хувьд ирэх аравдугаар сарын нэгнээс эхлэн мөрдөх хугацааг хуулийн төсөлд тусгаж өгсөн.



-Энэ удаагийн парламент баталж амжих болов уу?



-Энэхүү асуултын цаана бас нэгэн санаа байгаа болов уу гэж харж байна. Одон олгох эрх Ерөнхийлөгчийн зарлигаар явж байгаа. Үүнийг хууль болгоё гэсэн. УИХ батлахгүй гэвэл дараагийн сонголтыг Ерөнхийлөгч хийх эрхтэй гэдгийг Үндсэн хуулинд заасан байгаа.



-Зарим медаль шагналыг хассан гэх мэдээлэл байгаа. Яг ямар медаль, одонг хассан юм болоо?



-Бид уламжлал, залгамж чанараа хуулийн төслийг боловсруулахдаа алдахгүй байхыг хичээсэн. Хөдөлмөрийн баатар, Улсын баатар гэж байсныг Монгол Улсын баатар гэж нэг цол болгосон, олон гавьяат байсныг Гавьяат зүтгэлтэн болгосон. Мөн хадгалж үлдсэн одон гэвэл Алтан гадас, Цэргийн гавьяаны одон, Эхийн алдар зэрэг медалиуд байна. Шагналыг олгохдоо таван шалгуур тавьж байгаа юм. Нэгдүгээрт амжилт гавьяагаар нь, хоёрдугаарт ажил мэргэжлийн онцлогоор, гуравдугаарт эрэмбэ тогтооно, дөрөвдүгээрт хугацаа тогтооно, шагналын тоо, жил тэмдэглэлт өдөрт тусгайлан олгох зэргийг нарийн тусгаж өгөх юм. Хүний нэртэй одонгуудаас Чингис хааны нэртэй одонг хадгалж үлдсэн. Алдар цуутай хүн бүрийг одон болгож хувиргаад байвал болохгүй байна шүү дээ. Ингээд Чингис хааны одон үлдээсэн. Ардын жүжигчин гэж цол байсныг хасч, энэ цолыг Улсын эрдэнэ дүйцэх болов уу. Эрдэнийн очир одонгийн хувьд Сүхбаатарын одон, Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одон зэрэг одон төлөөлөх болов уу.



-Одон медалийг дагуулан мөнгөн урамшуулал олгох уу?



-Миний хувьд шагналын мөнгө дагуулж өгөхгүй байх нь зүйтэй гэж үзэж байгаа. Энэхүү цол тэмдэг нь алдар нэр гэдэг утгаараа үнэтэй байх учиртай.



-Иргэдийн дунд шагналд тодорхойлоод багагүй хугацаагаар буюу хоёр гурван жилээр хариу нь ирэхгүй хүлээж байгаа, Гавьяатын шагналыг авахад зургаан сая төгрөгийн ханштай гэх мэт яриа байдаг. Энэ мэт гомдол санал ирдэг үү?



-Тодорхойлолт дээр очоод асуудал, зовлон үүсдэг юм. Нэг сумынх гэхээрээ хоёр гурван зуугаараа шагналд тодорхойлдог. Өгсөн өгөөгүй гээд бөөн хэл ам үүсдэг хариуцлагагүй хандлага бий. Одоогоор Гавьяат цол хүссэн 8000 хүн байна шүү дээ. Төрийн одон медалийг худалддаг, зардаг, зуучилдаг асуудал байвал зогсооё гэж байгаа юм. Ийм асуудал байвал Ерөнхийлөгчийн тамгын газарт авчирч өгнө үү. Тэр бүхнийг хуулийн байгууллагад шалгуулах болно. Хэрэв ийм асуудал үүссэн бол тэр асуудал үүсгэсэн хүмүүст хуулийн дагуу хариуцлага хүлээлгэх болно.



-Төрийн дээд одон медаль олгох үед нийгмийн даатгалын баталгааг хэрхэн хангах вэ?



-Нийгмийн баталгаа гэдэг маш чухал асуулт юм. Алдар зүтгэл гавьяа авсан хүмүүст тодорхой нийгмийн баталгааг гаргаж өгдөг. Шинэ хууль хэрэгжиж эхлэхэд хуучин шагналтай иргэдийн нийгмийн халамж хадгалагдана. Нийгмийн баталгаа ч насман туршид нь давхар явагдана. Шинээр оруулж байгаа хуулинд нийгмийн баталгааны тухай оруулж өгөөгүй.



-Одоо олгох шагналын фонд дууссан уу. Хэр нөөц байгаа вэ?



-Ихэнх одон тэмдэг Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын төсөвт суугаад тэрхүү мөнгийг Зоос гоёл үйлдвэрт захиалгаа өгөөд хийлгэх зүйл юм. Нөөцөнд байгаа одон медаль ч бий тухай бүрт нь хийгээд явж байгаа одон медаль ч бий юм.



Хуулийн төслийг энд дарж уншина уу.

Т.ХУЛАН

Манай улсын иргэд гадаадын улс орон руу яваад ор сураггүй алга боллоо гэх мэдээлэл нэлээд гардаг.

Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж өнөөдөр сэтгүүлчидтэй уулзаж, Төрийн шагналын тухай хуулийн төслийг танилцуулав.



Мэдээллийн эхэнд тэрбээр “Төрийн шагналтай холбоотой харилцааг Ерөнхийлөгчийн зарлигаар зохицуулж ирсэн. Энэ асуудлыг хуульчлах шаардлагатай гэж үзсний үндсэн дээр Төрийн шагналын хуулийг боловсрууллаа” гэв.

Үндэсний урлагаа хальснаа амилуулсныг толилуулна

Үндэсний дуу бүжгийн эрдмийн чуулгын 65 жилийн ойн хүрээнд “Эх орноо, их урлагаа дэлхий дахинд хамтдаа сурталчилъя” уриатай гэрэл зургийн уралдаан зарласан билээ. ҮДБЭЧ, Гэрэл зурагчдын нэгдсэн холбоо, “Сайхан урлагийн төв”- өөс хамтран зохион байгуулж буй, “Монголын үндэсний урлагийн гайхамшиг гэрэл зурагт” сэдэвтэй ураядаанд мэргэжлийн гэрэл зурагчид болон сонирхогчдоос 295 бүтээл ирүүлсэн байна. Үүнээс 25 гэрэл зурагчны 70 бүтээлийг шигшиж, энэ сарын 16-нд “Хүннү молл”-д үзэсгэлэн гаргах нь. Мөн үзэсгэлэнд тавьсан бүтээлүүдээр цомог гаргахаар бэлтгэж байгаа гэнэ. Түрүүлсэн зурагчныг 1.5 сая, дэд байрыг нэг сая, гуравдугаарт шалгарсан хоёр оролцогчийг 800 мянга, долоон тусгай байрт орсныг нь 100 мянган төгрөгөөр урамшуулах аж.

Украйны зүүн хэсгийн хот суурингуудад халаалтгүй боллоо

“Болор цом” ,“Алтан-Өд” наадмын тов гарлаа

Монголын зохиолчдын эвлэлээс жил бүр зохион байгуулдаг оны шилдэг бүтээл шалгаруулах “Алтан өд” наадам энэ сарын 9-нд, “Болор цом” ирэх сарын 2-нд болох тов гарчээ. Монголын зохиолчдын эвлэл байгуулагдсан өдөр буюу нийт зохиолч, яруу найрагчдын баярын өдөр болох гэж буй “Алтан өд” наадмын бүртгэл эхлээд удаагүй ч одоогоор 100 зохиолч бутээлээ сойгоод буй гэнэ. Уран зохиолыг түгээн дэлгэрүүлэх, уншигч зохиолчдыг холбох зорилгоор сүүлийн жилүүдэд орон нутагт зохион байгуулж ирсэн “Болор цом” наадам энэ жил Улаанбаатарт болох тухай бид мэдээлсэн. Энэ нь орчин үеийн уран зохиолын хөгжилд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан зохиолчдын тэгш ой тохиож буйтай холбоотой гэнэ. Тухайлбал, энэ жилийн наадмыг их зохиолч Д.Нацагдоржийн мэндэлсний 110, Д.Сэнгээгийн мэндэлсний 100 жилийн ойд зориулан зохион байгуулах бөгөөд эрхэм хүндтэй зохиолчдоо дурсан санаж, алдаршуулах гэнэ.

БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгосон хөнгөлөлттэй зээлээр хэрэгжүүлж буй Цахим эрүүл мэнд төслийн нээлтийн ажиллагаа өнөөдөр боллоо.

Говьсүмбэр аймгийн засаг дарга Л.Одсэрийг шалгуулахаар АТГ-т гомдол гаргажээ.

Эр бяр, ид хаваа гайхуулсан 6002 хүчтэн зодоглуулж үндэсний бөхөө, 5000 ардын авь- яастан бүжүүлж бий бийлгээгээ ‘Тиннес”-т бүртгүүлсэн монголчуудговьнутгийн бахархал тэмээн сүргээ дэлхийн дээд амжилтын номонд бүртгүүлэхээр зэхэж байна. “Гиннес”-ийн дээд амжилтад бүртгүүлэх зорилготой “Монгол тэмээ 999” 1000 тэмээний уралдааныг гурав- дугаар сарын 6-7-нд Өмнөговь аймгийн Да- ланзадгад суманд зохион байгуулах аж. Говь нутгийн ард түмэн тэмээн сүргээ өсгөн үржүүлж, хайрлан хамгаалах чиглэлээр олон ажил зохион байгуулсаар ирсэн билээ. Үүний жишээ нь, ‘Тэмээн поло”, “Их говийн тэмээний баяр” арга хэмжээ юм. Өмнөговь аймгийн Баян-Овоо сумын Засаг дарга Х.Батболдын санаачилгаар зохион байгуулах гэж буй эл уралдаанд тус аймгийн 15 сумаас гадна бусад тэмээчид урилгаар оролцоно.
Тэмээ өсгөн үржүүлэх, хамгаалах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг аж ахуйн нэгж, байгууллагууд ч уралдаанд оролцох боломжтой аж. Ингэнд ботго авахуулах уламжлалт зан үйлийг ЮНЕСКО-гийн Яаралтай хамгаалах соёлын биет бус өвд бүртгэсэн баярт явдал өнгөрсөн оны төгсгөлд тохиосон бол хоёр бөхт монгол тэмээ ‘Тиннес”-т бүртгүүлсэн сайхан мэдээ удахгүй дуулдах бололтой.

“Морин хуур-2015” наадам болно

Монголын хөгжмийн зохиолчдын холбооноос жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулдаг оны шилдэг дуу шалгаруулах “Морин хуур- 2015” наадам энэ сарын 16-28- ны өдрүүдэд болох гэж байна. Харин уралдаанд оролцох уран бүтээлчдийг энэ сарын 15-ныг хүртэл Монголын хөгжмийн зохиолчдын холбооны байранд бүртгэж байна.

2016 оны долдугаар сард Монгол Улсад зохиогдох Ази, Европын Дээд түвшний XI уулзалтыг зохион байгуулах ажлыг удирдан зохион байгуулах, чиг үүргээр хангах Үндэсний Зөвлөлийн 13 дахь удаагийн хуралдаанболлоо.

Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн ахалж буй Үндэсний зөвлөл энэ удаагийн хуралдаанаараа уулзалтын бэлтгэл ажил, санхүүжилттэй холбоотой асуудлуудыг хэлэлцсэн байна.

Хуралдаанаар кибер аюулгүй байдлыг хангах болон Шуурхай удирдлагын штаб, Нэгдсэн удирдлагын төвд шаардагдах техник, тоног төхөөрөмж худалдан авах, Улаанбаатар хотын зарим чиглэлд авто зам тавих, гэрэлтүүлэг шинэчлэх, зочид буудлын зарим санхүүжилтийг гүйцээх зэрэг АСЕМ-ын бэлтгэл ажлын санхүүжилттэй холбоотой мэдээллийг сонсч, санхүүжилтийг ойрын хугацаанд яаралтай шийдвэрлэхээр тогтлоо.

Энэ дөрөвдүгээр сараас АСЕМ-ын дагалдах хурлуудын үйл ажиллагаа эхлэх учраас дэд ажлын хэсгүүдийг байнгын ажиллагаатай болгож, ажлын хэсгүүдийн хурлыг тогтмолжуулахыг Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг холбогдох хүмүүст үүрэг болголоо гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах албанаас мэдээллээ.
- See more at: http://zasag.mn/news/view/11831#sthash.Q6h6NBOq.dpuf

Р.Бурмаа, Н Ариунболд нарыг АТГ-тшалгуулна
Монголын Гурил үйлдвэр- лэгчдийн холбоо, Хүнсчдийн холбоо зэрэг байгууллагууд хамтарч УИХ-ын гишүүн, Хүнс, хөдөө аж ахуйн сайд Р.Бурмаа, тус яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Ариунболд нарыг шалгуулах өргөдлөө АТГ өгчээ. Тодруулбал, шинэ он солигдохын өмнөх өдөр Н.Ариунболд А-467 тоот тушаал гаргаж энэ онд хоёр компанид улаанбуудайн гурил импортлох зөвшөөрөл олгох давуу эрхийг өгсөн байна.
Асуудлын гол нь дээрх тоот тушаалыг гаргахдаа үйлдвэрлэгчдэд бус харин наймаачдад гурил импортлох зөвшөөрөл олгожээ. Наймаачид гэдэгт “Алейка” гурилыг борлуулагч “Алейск импекс”, “Цесна” гурил борлуулагч “Өег” компаниуд багтаж байгаа юм. Энэ хоёр компани тус бүрдээ 7000 тонн гурил гаднаас импортлох эрхтэй болсон аж.
Мөн гурил импортлох зөвшөөрөл авсан бусад компаниудын хувьд нэлээд хэд нь дээрх хоёр компанийн охин компаниуд гэсэн мэдээлэл байгаа аж. Тиймээс мэргэжлийн холбоод энэ тушаалыг авлигын шинжтэй гэж үзэн АТГ-т гомдол гаргажээ.

“Хүлгийн тоос” үзэсгэлэнг дэлгэлээ

Зураач Т.Ууганбаяр “Хүлгийн тоос” үзэсгэлэнгээ “Black rose” галерейддэдгэжээ. Энэ нь түүний бие даасан гурав дахь үзэсгэлэн бөгөөд энэ удаад зөвхөн морины тухай бүтээлүүдийг дэлгэсэн гэдгээрээ онцлог юм байна. Үзэсгэлэнд “Монгол морьд”, “Адуу янцгаах анир”, “Үүлэн зээрд” зэрэг 30 гаруй зураг бий.
Зураач Т.Ууганбаяр нь монгол зургийн аргаар зурдаг бөгөөд энэ удаагийн үзэсгэлэнгээ ч энэ чиглэлтэйгээ холбосон аж. “Хүлгийн тоос” үзэсгэлэд өмнө нь Солонгост гарсан бегөөд энэ үеэр Солонгосын Үндэсний уран зургийн галерейн захирал монгол зураачийг урамшуулж, “Соёлыг түгээгч” тэмдгээр шагнажээ.

“Дүнжингарав” худалдааны төвийн босс “Мон-Уран”-ы Б.Наранхүү түрээсийн үнээ огцом нэмсэн нь наймаачдыг бухимдахад хүргээд байна.
Анх байгуулагдахдаа л багагүй шүүмж хүртэж байсан Дүнжингарав худалдааны төв “Нарантуул”-ыг бодвол тохилог орчинтой. Тийм ч учраас Дүнжингаравын сонгон худалдаа наймаагаа эрхлэх ард иргэд олширсон. Гэхдээ энэ бүхэн Дүнжингаравын удирдлагуудаас хямд түрээс, тохилог орчныг санал болгосны үр дүнд бий болсон гэхэд болно.
Хаа сайгүй хоосон лангуу цэлийж байсан энэ газар өдгөө хөл дээрээ бат гэгч нь зогссон худалдааны төв болж байгаа. Гэвч энэ байдлыг овжноор ашигласан “Дүнжингарав”-ын удирдлагууд түрээсийн үнээ нэмсэн нь багагүй шуугиан дэгдээж мэдэхээр байна.
Өнөөдөр ард иргэдийн амьдрал маш хэцүү, амьжиргааны баталгаажих түвшин доогуур байгааг хэн хүнгүй мэднэ. Гэтэл уламжлалт баяр наадмаар нь түрүү барьж наймаачдын түрээсийг нэмэгдүүлнэ гэдэг бизнесийг арга заль ч, олон нийтэд сөрөг нөлөө үзүүлэх юм.
Хэрэв энэ чигээрээ тогтвол түрээслэгчид өндөр түрээсийнхээ алдагдлыг нөхөхийн тулд барааныхаа үнийг хөөрөгдүүлэх юм. Харин энэ бүхний цаана худалдан авагч иргэд л хохирч үлдэх болж байна.
Хаа хаанаа, хэн хэндээ хохиролтой энэ асуудлын мөрөөр сурвалжилж бид эргэн мэдээлэх болно.

Авлигатай тэмцэх газар авлигаас урьдчилан сэргийлэх, олон нийтийг соён гэгээрүүлэх, албан тушаалтнуудын хувийн ашиг сонирхлын болон хөрөнгө, орлогын мэдүүлгийг бүртгэх, мэдээлэх, хянан шалгах, авлигын гэмт хэргийг илрүүлэх, мөрдөн шалгах чиглэлээр авлигын эсрэг хууль тогтоомжид заасан чиг үүргээ бүрэн дүүрэн хэрэгжүүлэхээр шинэ оны ажлаа эхлүүллээ.

Авлигатай тэмцэх газар 2016 оны үйл ажиллагааны зорилтоо дараах байдлаар тодорхойлж байна. УИХ-аар батлагдах Авлигатай тэмцэх, хариуцлага, шударга ёсыг бэхжүүлэх үндэсний хөтөлбөрт нийцүүлэн байгууллагын дунд хугацааны стратегийг боловсруулах, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлийн шалтгаан, нөхцөлийг арилгах арга хэмжээг цогцоор хэрэгжүүлэх, шударга байдлын үнэлэмжийг нэмэгдүүлэх, урьдчилан сэргийлэх, соён гэгээрүүлэх үйл ажиллагааны үр дүнг сайжруулах, мэдүүлгийн системийг боловсронгуй болгож, бүрэн цахимжуулах, мэдээллийн санд үндэслэн судалгаа, дүн шинжилгээний ажлыг гүнзгийрүүлэх, нийтийн албанд томилогдох нэр дэвшигчийн ашиг сонирхлын зөрчилд өртөх эрсдлийг бууруулах, албан тушаалтны хөрөнгө, орлогын мэдүүлэг, авлига, ашиг сонирхлын зөрчлийг хянан шалгах ажлын чанар, хүртээмжийг дээшлүүлэх, эрх зүйн шинэ орчинд техник технологийн дэвшлийг ашиглан авлига, албан тушаалын гэмт хэргийг илрүүлэх, мөрдөн шалгах ажиллагааг эрчимжүүлэх, төсвийн хэмнэлтийн горимд нийцүүлэн хуулиар хүлээсэн чиг үүрэг, зорилтоо бүрэн ханган биелүүлэхийн тулд байгууллагын өдөр тутмын үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах, хэлтэс, албадын ажлыг уялдуулах, үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулах бүх нөхцөлийг дээд зэргээр хангах зэрэг зорилт дэвшүүлэв.

Замд гарвал сэтгэлийн хямрал үүснэ. Зүүн нүд татвал хувийг олно. Баруун нүд татвал юу ч үл өөрчлөгдөнө. Баруун чих хангинавал үзэсгэлэн болно. Зүүн чих хангинавал үхлийнх сураг сонсоно. Нохой уливал төрөлхтнөөс яруу сураг сонсоно. Хэрээн дуунд үрийг номлоогүй. Тагнай эрвэгнэвэл гэр орны эд арвижна. Бие татвал хар шар хоёр ирнэ. Шилбэ татвал хэрүүл тэмцэл уйтгарлахуй үг яриа болно. Өдрийн сайн цаг нь могой, бич, тахиа, гахай, бар, луу болой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал нас уртасна.

Зэвсэгт хүчний тамирчид өвлийн спортоор өрсөлдөнө

Зэвсэгт хүчний тамирчидспортын өвлийн олон төрөлт тэмцээндээ бэлдэж эхэллээ. Тэмцээн энэ сарын 11 -17-нд болохоор тоытоод байгаа юм. Одоогоор Зэвсэгт хүчний Цанын баазад Зэвсэгг хүчний 20 гаруй ангийн 300 гаруй тамирчин бэлтгэлээ базааж байна. Гранат шидэлт, буудлага, цанын гүйлтийн терлөөр оролцох анги байгууллага, тамирчдыг Зэвсэгт хүчний “Алдар” спорт хороо нэгдсэн удирдлагаар ханган ажиллаж байгаа.

Авлигатай тэмцэх газарт иргэнээс ирүүлсэн гомдол, мэдээллийг хүлээн авч хяналт шалгалтын ажиллагааг явууллаа. Архангай аймгийн Хөдөлмөрийн хэлтсийн дарга Б.Баатарсүрэн нь эхнэрийнхээ үүсгэн байгуулж, 100 хувь эзэмшиж, үйл ажиллагаа явуулж байгаа хуулийн этгээдтэй Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих тухай хуульд зааснаар ажил олгогчийг дэмжих гэрээг байгуулж 2013 онд 3.369.600 төгрөгийн урамшууллыг олгосон, мөн төрсөн эцэг Батсайхан, төрсөн дүү Б нартай хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч болон нөхөрлөл, хоршоо байгуулах иргэнийг дэмжих төсөл хэрэгжүүлэх тухай гэрээг байгуулж, тус бүр 3 сая төгрөгийн санхүүгийн дэмжлэг олгосон нь Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд заасан хориглолт, хязгаарлалтыг зөрчсөн байна.

Мөн Б.Баатарсүрэн нь 2013-2014 оны хувийн ашиг сонирхлын мэдүүлэг болон хөрөнгө, орлогоо мэдүүлсэн нь Авлигын эсрэг хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.2-т заасныг зөрчсөн байх тул түүнд хариуцлага тооцуулахаар Хөдөлмөрийн сайд Г.Баярсайханд Авлигатай тэмцэх газраас албан бичиг хүргүүлэв.