Баасандорж өмгөөлөгч шинжээч н.Цацралаас асуулт асууж байна.

Лхагва гарагт Чилид 8.4 магнитудын хүчтэй газар хөдөлсөнтэй холбогдуулан учирч болох гамшгаас сэргийлж Япон болон АНУ-ын Калифорн мужид цунамийн сэрэмжлүүлэг өгчээ.

Сүүлийн өдрүүдэд цаг агаар тогтуун, өдөртөө 18-28 хэмийн дулаантай байгаа билээ. Тэгвэл энэ сарын 24, 25-ны өдрөөс эхлэн бороо болон нойтон цас орж, шороон болон цасан шуурга шуурч хүйтрэх төлөвтэй байгааг Ус цаг уур, орчны судалгаа, мэдээллийн хүрээлэнгээс анхаарууллаа.

Хятадад болж буй Азийн аварга шалгаруулах 3x3 сагсан бөмбөгийн тэмцээний аваргын төлөө тоглох багуудын нэр тодорлоо.

Нефть дамлан зарах гэсний улмаас Оросын хөлөг онгоцны багийнхныг Ливийн Зуара гэдэг боомт дээр саатуулсан тухай ”Ройтерс” агентлаг мэдээллээ.

Албан тушаалаа ашиглаж, улсад их хэмжээний хохирло учруулсан хэрэгт буруутгагдаад байгаа Л.Гансүх нарыг шүүх хурал дөрөвдахь өдрөө Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн эрүүгийн шүүхэд болж байна.

Өнөөдөр Монгол Японы төвд болох Орос Монгол Хятад 3 улсын “Эдийн засгийн коридор” чуулганаар хамгийн чухал асуудлаа хэлэлцэж шийдвэр гаргана.

Жил тойрон яригдсан Л.Гансүх нарын шүүх хурал олны анхаарлыг татсаар байна. Улсад олон тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан гэх Л.Гансүх нарт холбогдох шүүх хурал гурван өдөр үргэлжилж байгаа бөгөөд өнөөдөр дөрөвдахь өдрөө хуралдах гэж байна.

Шадивлангийн шинэ уулзвар хүртэлх замыг түр хугацаанд хаана

Үндэсний брэнд “Еxclusive”-ийнхэн энэ сарын 19-20-ны өдрүүдэд “Хүннү молл”, “Номин” их дэлгүүрт байрлах өөрийн нэрийн брэнд бүтээгдэхүүнүүдээ үнэгүй тараахаа зарлаж олон хүнийг баярлууллаа. Гэтэл энэ өгөөмөр шийдвэрийн цаана Монголд бизнес эрхлэхэд “амиа хорлох”-оос өөр аргагүй нөхцөл үүсдэгийг батлах томоохон гуниг оршиж байгаа юм.

Т.Буян-Өлзий: ”Монголын төмөр зам” ТӨХК-иас болж Ханбогд сум хүндхэн байдалтай байна

Нийслэлийн Засаг даргын санаачилгаар 2014 оны 8 дугаар сард “Зүүн хойд Азийн хотын дарга нарын форум”- ыг “Хотын тогтвортой, хүртээмжтэй хөгжил” сэдвээр зохион байгуулж, бүс нутгийн улс, хотуудын удирдлага Улаанбаатар хотод чуулсан. Форумд оролцогчдын саналаар тус үйл ажиллагааг тогтмол зохион байгуулж, тодорхой асуудлаар бүс нутгийн хотууд харилцан санал солилцон, хамтран ажиллаж байхаар тогтсон юм. Үүний дагуу Нийслэлийн ЗДТГ-аас “Зүүн хойд Азийн хотын дарга нарын форум”-ын хүрээнд “Хотын ногоон хөгжил” сэдэвчилсэн хуралдааныг 2015 оны 09 дүгээр сарын 21, 22-ны өдөр Улаанбаатар хотноо зохион байгуулах гэж байна.

“I Love Mongolia”-т нэгдсэн манай сурвалжлах баг Өмнөговь аймагт ажиллах явцдаа тус аймгийн Нэгдсэн эмнэлэгтэй танилцаж, холбогдох мэдээллүүдийг авлаа. Даланзадгад сумын Нэгдсэн эмнэлгийн тухайд улсынхаа 3 сая дахь иргэнийг өлгийдөж авсан төдийгүй, аймгийнхаа 60 дахь иргэнээ эсэн мэнд өлгийдөн аваад байгаа аж.
Аймгийн засаг даргын тамгын газрын эрүүл мэнд, спортын мэргэжилтэн М.Цэндсүрэн: Шинэ төрөх эмнэлэгтээ Монгол Улсын 3 сая дахь иргэн, нутгийнхаа 60 мянга дахь иргэнийг өлгийдөн авсан
-Өмнөговь аймгийн хүн ам сүүлийн үед хурдацтай нэмэгдэж байгаа. Үүнтэй холбоотой иргэдэд эрүүл мэндийн тусламж үзүүлэх тал дээр ямар ажлууд хийж байна?
-Өмнөговь аймагт уул уурхайн салбар эрчимтэй хөгжиж байгаа. Энэ хүрээнд суурин хүн ам, хөдөлгөөнт хүн ам нэмэгдэж байна. Суурин хүн ам 60 мянгад, Оюутолгойд ажилладаг хөдөлгөөнд хүн ам 100 мянга гаруй болсон байгаа. Үүнийг дагаад эмнэлгийн тусламжийн ачаалал нэмэгдэж байгаа. Тиймээс ачааллыг багасгах, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, үйлчилгээний чанарыг сайжруулах тал дээр арга хэмжээ авч ажиллаж байгаа.
Ханбогд, Цогтцэций суманд шинээр байгуулаад ажиллаж байсан бөгөөд Засгийн газрын тогтоолоор хоёр сум дундын эмнэлгийн бүсийн оношлогоо эмчилгээний төв болгожн өргөтгөөд ажиллаж байна. Өмнөговь аймагт 77 улсын болон хувийн хэвшлийн эрүүл мэндийн байгууллага ажиллаж байгаа. Үүнд 750 гаруй эмч ажиллаж байна. Энэ эмнэлгийн тусламжийн чанар хэмжээг дээшлүүлэх шинэ технологийг нэвтрүүлэх тал дээр эрүүл мэндийн шинэчлэлийн хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлж байна.
-Эмнэлгийн техник, тоног төхөөрөмжөөр хэр хангагдаж чадаж байна?
-Аймгийн Засаг даргын 2013-2016 оны мөрийн хөтөлбөрт Өмнөговь аймгийн иргэд маань Өмнөговьдоо эмнэлэг, эрүүл мэндийнхээ тусламжийг авдаг байя гэсэн зорилт дэвшүүлээд энэ хүрээнд технологийн шинэчлэлийг хийж байгаа. Тухайлбал, орон нутгийн төсвөөс 8.1 тэрбум төгрөг, улсын төсвөөс 13.1 тэрбум төгрөг хөрөнгө оруулалтыг тоног төхөөрөмжид оруулсан. Ерөнхийдөө Улаанбаатар луу явах иргэдийн тоо өнгөрсөн жилээс 38 хувиар буурсан. Энэ бол иргэд маань орон нутагтаа эмнэлгийн нарийн мэргэжлийн эмчилгээнд хамрагдаж чадаж байгааг харууж байна.
-Танай орон нутгийн хувьд иргэдийн ямар өвчнөөр зонхилон өвдөж байна?
-Өмнөговь аймагт амьсгалын замын өвчин зонхилдог. Говийн хуурайшилтай агаар, уул уурхайн тоосжилттой холбоотой. Мөн зүрхний судасны өвчлөл их.
-Эмнэлгийн байгууллагад тулгамдаж байгаа асуудал бий юу?
-Эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний чиглэлээр тоног төхөөрөмжийг нэлээн суурилуулсан. Мөн эмнэлгүүдийг цахимжуулах ажилд анхаарч байна. Мөн тоног төхөөрөмжөөс гадна эмч мэргэжилтнүүдийг мэдлэг боловсролыг сайжруулах зайлшгүй шаардлага гарч байгаа. Бидний хувьд гадаадад эмч нарын мэргэжлийг дээшлүүлэх сургалтанд хамрагдаж байна.
Нарын мэргэжлийн боловсон хүчин зүрхний өнгөт эхо, аймгийн эрүүл мэндийн газараа тодорхой чиглэлийн эмч нар авч ажлуулах шаардлага тулгарч байгаа. Цаашлаад сувилагч нарыг нэмэгдүүлэх шаардлага байгаа.
-Эмнэлгийн барилга дээр тулгамдаж буй асуудал бий юу?
-Орон нутгийн эмнэлэгт 600 сая төгрөгний бүрэн их засварыг хийсэн. Бүсийн оношлогооны төвийн дэргэд 50 ортой төрөх эмнэлэг шинээр ашиглалтанд орсон. Тухайн эмнэлэгт Монгол Улсын 3 сая дахь иргэн төрж, мөн энэ дөрөвдүгээр сард манай Өмнөговь аймгийн 60 мянга дахь иргэн төрсөн. Ханбогд, Цогтцэций суманд төрөх эмнэлэг баригдсан байгаа. Бид бүх сумынхаа эмнэлгүүдийг түшиглэж Оюутолгойтой хамтарч эмч, багш нарын байрыг барьсан.

Эрүүл мэндийн газрын орчны эрүүл мэндийг хариуцсан мэргэжилтэн Ц.Одгэрэл: Уурхай хөгжсөн сумдаас металл илрэх тохиолдол бий.
-Говь нутгийн хүн ам хэр зэрэг баталгаатай хүнс хэрэглэж байгаа вэ?. Усны чанарыг сайжруулах тал дээр ямар ажлууд хийж байна?
-Манай аймгийн хэмжээнд нэгдсэн шугамаар эх үүсвэрээсээ ус авдаг учир усны аюул харьцангуй гайгүй. Аймгийн хэмжээнд гурван гүний худаг ашиглаж байгаа. Энэ гурав стандартын шаардлага хангасан эрүүл ахуйн бүсэд бий.
Даланзадгад сумын хэмжээнд усны аюулгүй байдал гайгүй. Харин уурхай хөгжсөн сумдуудад усны аюулгүй байдлын шинжилгээ хийхэд янз бүрийн металл илрэх тохиолдлууд байгаа. Энэ дээр эрүүл мэндийн газар холбогдох газруудтай хамтарч ажиллаж судалгаа хийдэг. Нийгмийн эрүүл мэндийн газрын судалгаагаар уурхайтай долоон суманд хүнцэл илрээгүй. Харин фотор, цайр дутагдсан гэх судалгаа гарсан.
-Эдгээр шинж тэмдгүүд илрэхээр ямар хор нөлөөтэй вэ?
-Фотор дутагдахаар бага насны хүүхдүүдийн шүд цайрч, үүрэх, цоорох өвчнийг ихэсгэдэг. Мөн хүмүүсийн ил гардаг хэсэг цайрын дутагдлаас болж хуурайшдаг.
Усан сангууд маань шүүлтүүр тавьж, эрдэсжүүлж байна гээд байдаг. Харин бид ямар элементээр нь эрдэсжүүлэх вэ гэдэг дээр өнөөдрийн сургалтыг хийж байна. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагууд яг энэ тал дээр хамтарч ажилладаг.
Өмнө нь бид долоон суманд усны аюулгүй байдлын төлөвлөгөө боловсруулсан. Долоон сум маань усны аюулүй байдлын төлөвлөгөөг боловсруулж хэрэгжүүлж байгаа.
-Уурхайн бүсүүдэд юу нөлөөлж буйгаас усны аюулгүй байдал алдагддаг вэ?
-Уурхайтай сумдад тоосжилт их байдаг. Тэгэхээр ус тоосжилтоор бохирддог. Мөн ус ховордож хүнд металл илэрдэг. Гэхдээ ноцтой хэлбэрт хүрээгүй байгаа.
Д.Ундрах /24tsag.mn/

өнөөдөр

2015 ОНЫ 9 ДҮГЭЭР САРЫН 21, ДАВАА

Хаана: Гадаад хэргийн яам, «Зөвшилцөл» танхим

08:30 – 09:00 Бүртгэл

НЭЭЛТ

Ц.Поль: Өмнөговийн улаан лооль химийн хортой гэдэг худал мэдээлэл
21 аймгийн бүтээн байгуулалт, өв соёл, ахуй амьдралыг сурталчлах “I Love Mongalia” хөтөлбөр маань Өмнөговь аймагт хүрэлцэн ирээд байна.
Биднийг ирэх үеэр тус аймагт “Говь фестивал” үзэсгэлэн зохион байгуулагдаж байсан бөгөөд сум бүрээс тариаланчид ирж идэвхтэй оролцож байсан юм. Энэ үеэр үзэсгэлэн худалдааг зохион байгуулагч хийгээд иргэдтэй уулзаж сонирхолтой мэдээллийг бэлтгэлээ.
Аймгийн хөгжлийн бодлогын хэлтсийн мэргэжилтэн Д.Сүх-Эрдэнэ “Говь фестивал” үзэсгэлэн энэ жил 11 дэх жилдээ зохион байгуулагдаж байна. Жил болгон зохион байгуулдаг говь нутгийн бизнесийн баяр юм. Энэ жил шилмэл малын үзэсгэлэн худалдаатай хамтран зохион байгууллаа. Нийтдээ 4 аймгийн 17 сумын 150 гаруй аж ахуй, нэгж иргэд оролцож байна. Шилмэл малын үзэсгэлэн худалдаа маань улсын үзэсгэлэнд оролцох малаа сонгож Улаанбаатар руу явуулсан. Манай аймгийн фестивалийн арга хэмжээнд олон аймаг, сумдын иргэд их идэвхтэй оролцдог болсон” гэв.
Өмнөговь аймгийн Булган сумын газар тариалан эрхлэгч Ц.Поль: Өмнөговийн улаан лооль химийн хороор бордуулсан гэж худал мэдээлсэн
Үзэсгэлэнгийн үеэр дээрх газар тариалан эрхлэгчээс зарим зүйл тодруулахад “Өмнөговийн Булган сум бол улаан лоолиороо алдартай. 1993 онд буюу 25 жилийн өмнө Булган суманд би өөрөө үрийг нь авчирж нутагшуулсан. 2003 онд Өмнөговь аймгийн Булган сумын брэнд бүтээгдэхүүнээр тодорсон. Жил бүрийн 8, 9, 10 сар хүртэл Улаанбаатарын бүх захуудад улаан лооль нийлүүлэгддэг.
Үнэ ханш нэмэгдээд байдаггүй, чанар сайтай, брэнд бүтээгдэхүүн бол улаан лооль. Манай сум 670 өрхтэй. Үүний 420 нь газар тариалан, мал аж ахуй эрхэлж байна. Булган сум 75 жил ногоо тарьж байгаа бол би 40 жил ногоо тарьж байна. Манай аймгийн удирдлагууд биднийг бүхий л талаар дэмждэг.
Өнгөрсөн жил Улаанбаатарын хэдэн оюутнууд судалгаа хийж Булган сумын улаан лоолийг химийн хороор бордсон гэх шуугиан дэгдээсэн. Үүнийг би эрс няцаамаар байна. Манай аймагт химийн бордоо огт ашигладаггүй. Энэ мэдээллээс болж Улаанбаатарт худалдаа хийхэд хэцүү болсон. Миний мэдэж буйгаар Өмнөговьд 5 сум ногоо тарьдаг. Эдгээрийн аль нь ч химийн бордоо хэрэглэж, гаднаас үр үрсүүлдэггүй” гэлээ.
Дашрамд хэлэхэд, говь нутагт анх удаа Солонгос улсын үрээр гүзээлзэгэнэ тарьсан байна. Мөн Солонгос, Хятадад л хүн хорхойдоо ургадаг гэх өрөөсгөл бодол манай улсын иргэдэд байсан бол говь нутгийн иргэд анх удаа нутагтаа хүн хорхойдоо ургуулсаныг дуулгах нь зүйтэй биз ээ.
Өөрөөр хэлбэл, говийн хөрсөнд бүх зүйл ургадаг юм байна гэдгийг уг үзэсгэлэнд оролцогчид дуу нэгтэй хэлж байна.

Нэг хэсэг 70 саяын үнэтэй усан хөшиг иргэдийн нүдийг бүлтийлгэж чихийг сортоолгож байсан гэхэд хилсдэхгүй. Нийслэлийнхээ хөрсний бохирдол, агаарын тоосжилтыг багасгаж байна хэмээн ихэд бахархалтайгаар 70 саяын усан хөшиг нээлтээ хийж улаан туузаа хайчилсанаар Нийслэлдийн Засаг даргын ажлын хэсэг нүүрээ хийх газаргүй болсон. “Гоожуур” хийчихээд түүнийгээ 70 саяар үнэлж дундаас нь мөнгө идлээ гэж амтай бүхэн шуугиж байсан цаг саяхан. Тэгвэл бүтээн байгуулалтыг ингэж хийдэг гэдгийг өмнийн цэнхэр Өмнөговь аймгаас уншигч танд хүргэж байна.

Ордуудын өнөөдрийн зурхай

зурхай

Цаг агаар