Сэрэмжлүүлэг: Хүний наймааны гэмт хэргийн золиос болохоос болгоомжил

Миний муу ээж ямар бусдын ээжтэй адил булган дээл өмсөж,том том алт зүүгээд л, хувийн жолоочтой жип машин унаад л, ач зээгээ үнэтэй хувийн сургуульд зөөдөг ч биш. Хүүхдүүд нь үнэтэй машин унаж , алтаар гулгидаг ч биш.

Миний ээжид ердөө цорын ганц булган малгай байдаг. Муу аав минь авч өгсөн болохоор ч тэр үү ээж маань түүнийгээ хачин их нандигнана. Шинэ жил, цагаан сар энэ тэрээр нөгөө нандин малгайгаа гаргаад үсийг нь үлээгээд л сэгсрээд л сүйд болно. Эмэгтэй дүү маань ээжид та наад муу хуйхаа ядаж загварыг нь өөрчлөөч гэж дүргүйлхэх зөвлөх хоёрын хооронд үглэнэ.. Миний ээж энэ чинь та нарын наадах хужаа булганы хажууд жинхэнэ орос булга. Та нарын булга ч дээ их но-той доо. Аягүй бол тарвага, нохойны арьс ч байхдаа ч сийхгүй гээд л дүүг маань цаашлуулж гарна. Би энэ малгайг чинь 3-р цахилгаан станцын арын орос дэлгүүрээс үүдэнд нь зогсдог орос цэрэгт нь 5 төгрөг атгуулж байж орж авсан юм даа. Аав чинь баазын аврага болсон мөнгөө надад өгч юу дуртайгаа ав гэж билээ Би тэгээд л ....гэж ирээд л ярина.

Миний аав жолооч хүн байж билээ. Гэхдээ тээврийнх биш усны жолооч. Оройд гэрээр нэг татсан хэцэнд аавын маань нойтон хувцас өлгөөстэй байдаг байлаа. Би ахлах ангид орсон жилээ зуны амралтаараа аавынхаа грушигийг хийж овоо хэдэн төгрөг олж хирдээ подойж байж билээ. Харин ээж минь бичээч. Бичгийн машины тог тог хийх чимээ надад их сайхан санагддагсан.

Аав ээж 2 минь 5 сайхан хүүхэдтэй. Бид бүгд л бусдын жишгээр өөр өөрсдийгөө нэг юм болгоод л байна. Ээждээ нэг их өгөөд илүүчлээд байж чадахгүй ч цагаан сараар ээжийнхээ бэлэг сэлт энэ тэрийг хэдэн төгрөг нийлүүлж байгаад аваад өгчихнө.

Ээжийн минь ганц санаа зовоодог зүйл гэвэл бидний том эгч. Зах зээл эхэлж байсан үед 2 нялх хүүхдээ хаяад Солонгос явж билээ. Эхний хэдэн жил байнга холбоо барьж дүү бидэндээ жижиг бэлэг сэлт энэ тэрийг байнга өгч явуулан бид хэд ч тансагладаг байж билээ. Солонгосоос ирсэн нэг хүнээс эгчийгээ хүнтэй суусан гэх мэдээ сонсож бид хирэндээ баярлаж байж билээ. Солонгос хүнтэй суусан юм бол ядаж энэ хэдэн дүүгээ татаж авахад хялбар даа гэж ирээд л аав ,ээж хоер минь хоорондоо ярьж байж билээ. Гэтэл эгчийн минь утсаар хэл барих зай нь холдон холдсоор бүр чимээгүй болж 10 гаруй жилийн нүүр үзэж байна даа.

Ээж аав хоёр маань энэ талаар асууж сураглаж яваагүй газар үгүй. Нэг асуухад Сөүлийн захад гахайн аж ахуй эрхэлж байна, дараа нь хойд Солонгостой хил залгадаг нэг жижиг тосгонд байж байна гэнэ гээд үнэн худал нь мэдэгдэхгүй мэдээ сонсогдож билээ. Ээж нэг удаа тэр Солонгос нөхөр нь их нарийн утсаар ч яриулдаггүй гэнэ, эгчийг чинь боол шиг өдөржин зараад хаашаа ч гаргадаггүй юм байх гэж ярилаа. Та хаанаас сонсоо вэ гэтэл зурагтаар нэг монгол хүүхэн ярьж байна. . Яг тийм нөхөртэй байсан гэнэ. Арай хийж оргож ирсэн гэнэ гэдэг юм байна. Ээж минь ингэж л янз бүрийн юм төсөөлөн бодож үнэн юм шиг бодож түүндээ үнэмшиж , шаналаж сууна.

Би хэдэн жилийн өмнө Солонгост очлоо. Очсоныхоо дараа оёдолын үйлдвэрт нэг хамаатныхаа хүний тусламжтайгааар орж бөгс эргэж зайгүй нэг жижиг өрөөнд 2 сар амьдарч билээ. Миний хийдэг ажил гэвэл өглөө эрт 5 цагт босоод оёдолчдын хэрэглэж болзошгүй давуу, утас энэ тэр хэрэглэгдхүүнийг агуулахаас гаргаж тавьна. Өдөр нь үйлдвэрээс гарч байгаа хог хаягдалыг ялган савлах. Гэтэл миний дараагийн дүү нэг өдөр утас цохиж удахгүй ирэх болсноо хэллээ. Дүүгээ тосох санаатай эзнээсээ нэг өдрийн чөлөө аваад онгоцны буудлыг зорилоо.

Гай болж онгоцны буудал дээр цагаачдын албаныхантай халз тулдаг юм байна. Гандан буурахгүй зугтаалаа. Газар мэдэхгүй болохоор мухар гудамжинд ороод баригдчихдаг байгаа,

Дүү бид хоёр Солонгос явах гэж тарьсан өрөө одоо хүртэл төлж бараагүй л байгаа даа. Би Солонгост байхдаа эгчийнхээ сурагийг гаргах гэж их явсан даа. Хамгийн сүүлд эгчтэй минь давууны үйлдвэрт хамт ажиллаж байсан эгчээс гашуун ч гэмээр үнэн үгийг сонсож билээ. Эгчийн маань суусан хүн нилээд ахимаг насны хүн гэнэ. Солонгосын иргэншилтэй болгож өгнө гэж эгчийг минь хуураад хамаг мөнгийг нь хамж аваад зугтсан гэсэн. Эгч чинь тэр хүний хойноос их хөөцөлддөг байсан. Аягүй бол тэгж яваад л сураггүй болсон байх гэж билээ. Би энэ мэдээллийг Монголынхоо элчин сайдын яаманд хэлсэн боловч бичиг баримтгүй хараар амьдарч байгаа хүнийг хайхад хэцүү байна гэхдээ бид хайна гэж өөх ч биш булчирхай ч биш хариултыг өгч билээ. Одоо болтол эгчийн минь сураг гараагүй л байна. Бурхан өршөөг дээ

Би хэдэн дүүтэйгээ яриад энэ жилийн цагаан сараар ээждээ нэг булган дээл авч өгөхөөр ярилцлаа. Бүгдээрээ хэд хэдэн төгрөг өгөхөөр ч тохиролцлоо. Тэгээд цагаа тулсан чинь бүгд л санхүүгийн асуудалтай болчихдог юм байна. Ганцхан эрэгтэй дүү маань л амалсан мөнгөө өглөө. Шаварт унасан шарын эзэн хүчтэй гэгчээр санаачлага гаргасанаараа би нэг найзтайгаа нөгөө муу портероо унаад махны наймаанд гарлаа. Цагаан сар дөхөж байсан болохоор махны олдоц овоо дажгүй. Хэдэн өдөр нойр хоолгүй явж байж нөгөө хэдэн төгрөгөө булган дээл авах хэмжээний аривжуулаа. Ээж минь ёстой магнай хагартлаа баярлаж, бас айж, итгэж ядаж байгаа бололтой нөгөө дээл хажуудаа тавьчихаад дахин дахин илж үзэж байна. Энэ дээлтэй чинь үдэш орой явахад аюултай байх шүү гээд ихэд болгоомжилж байгаа бололтой.

Цагаан сараар орж ирсэн болгонд дээлээ үзүүлээд хачин баяртай. Би ээжийгээ ийм их баяртай байгаа сүүлийн хэдэн жил үзээгүй билээ. Ээжийгээ ингэж баярлуулсандаа миний ядаргаа ч арилах шиг болж билээ.

Удалгүй мартын найман болж би ээждээ тоглолтын тасалбар авч өглөө. Ээж минь тоглолтонд нөгөө муу монгол дээлтэйгээ ирж байна. Та чинь нөгөө булган дээлээ өмсөхгүй яагаа вэ? Өө нөгөө бага дүү чинь нэг өмсчихөөд өгье гээд л авсан одоо болтол буцааж өгөөгүй л байна. За яахав яахав залуу хүн юм чинь гоёж л байг гэх тэр.

Миний ээж ийм л хүн.

Цагаан шувуу

Чингэлтэй дүүргийн Засаг дарга Ж.Эрдэнэбат Иргэдийн нийтийн хурлаасаа иргэдийн дэмжлэг авч сонгогдсон зарим хорооны Засаг дарга нарт өнөөдөр Батламж гардуулав. Батламж гардуулах арга хэмжээнд Засаг дарга Ж.Эрдэнэбат, Засаг даргын Oрлогч Ж.Лхагвасүрэн, Төсөл хариуцсан орлогч Ж.Чимэдцогзол, Засаг даргын Тамгын газрын дарга А.Дамцагдорж, Засаг даргын Тамгын газрын хэлтсийн дарга нар оролцлоо. Дүүргийн 3 дугаар хорооны Засаг даргаар С.Туяа, 6 дугаар хорооны Засаг даргаар Ч.Болормаа, 7 дугаар хорооны Засаг даргаар Ц.Дуламжав, 11 дүгээр хорооны Засаг даргаар Д.Уянга, 12 дугаар хорооны Засаг даргаар Р.Ганболд, 18 дугаар хорооны Засаг даргаар Б.Насанбат нарыг батламжилж, дүүргийн Засаг дарга Ж.Эрдэнэбат баяр хүргэж, цаашдын ажилд нь амжилт хүслээ гэж Чингэлтэй дүүргийн ЗДТГ-аас мэдээллээ.

БНХАУ-Д ЗОРЧИХ ИРГЭД ГЭМТ ХЭРЭГТ ХОЛБОГДОХООС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ ТУХАЙ ЗӨВЛӨМЖ
БНХАУ-ын Эрүүгийн хуулийн 341 дүгээр зүйлд зааснаар Улсын хамгаалттай ховор, ховордсон зэрлэг ан амьтан агнах, эсхүл улсын ховор, ховордсон зэрлэг ан амьтан болон түүний бүтээгдэхүүнийг хууль бусаар худалдах, тээвэрлэх, зарсан тохиолдолд 5 жилээс дээш хугацаатай хорих шийтгэл, мөнгөн торгууль онооно; онц ноцтой нөхцөлд 10 жилээс дээш хугацаатай хорих, мөнгөн торгууль эсхүл эд хөрөнгө хураах шийтгэлтэй.


Ан агнуурын тухай хууль тогтоомж, ангийн хориотой бүс, ангийн хориотой хугацааг зөрчих эсхүл зэрлэг ан амьтны санг сүйтгэсэн тохиолдолд 3 жилээс доош хугацаатай хорих, цагдан хорих, мөнгөн торгууль оногдуулна.



БНХАУ-ын Эрүүгийн хуулийн 151 дүгээр зүйлд зааснаар зэвсэг, тэсэрч дэлбэрэх бодис, цөмийн материал, хуурамч мөнгөн дэвсгэртийг хууль бусаар хил нэвтрүүлсэн бол 7 жилээс дээш хугацаатай хорих болон мөнгөн торгууль эсхүл эд хөрөнгө хураах шийтгэлтэй, онц хүнд нөхцөлд хугацаагүй хорих эсхүл цаазын ял болон эд хөрөнгө хураах шийтгэлтэй.


БНХАУ-ын экспортлохыг хориглосон түүх соёлын эд зүйл, алт, цагаан алт болон бусад үнэт металл эсхүл улсын импортлож, экспортлохыг хориглосон ховор зэрлэг ан амьтан болон түүний бүтээгдэхүүнийг хууль бусаар хил нэвтрүүлсэн бол 5 жилээс дээш хугацаатай хорих ял мөн мөнгөн торгуулийн шийтгэл онооно; онц ноцтой нөхцөлд 10 жилээс дээш хугацаатай хорих ял эсхүл хугацаагүй хорих шийтгэл мөн эд хөрөнгө хураах шийтгэлтэй.


Ховор ургамал болон түүний бүтээгдэхүүн зэрэг БНХАУ-ын импортлож, экспортлохыг хориглосон бусад эд бараа, хэрэгслийг хууль бусаар хил давуулсан бол 5 жилээс дээш хугацаатай хорих ял мөн мөнгөн торгууль онооно.


Байгууллага тус зүйл заалтыг зөрчсөн бол байгууллагад мөнгөн торгууль тавина мөн түүний шууд хариуцагч болон бусад шууд бус этгээдэд энэ зүйл заалтын дагуу шийтгэл онооно.


БНХАУ-ын Гаалийн тухай болон Эрүүгийн хуульд “20.000 юань буюу 5000 ам доллараас дээш валют”-ыг тус улсын хилээр нэвтрүүлэхийг хориглодог бөгөөд хууль бусаар хил нэвтрүүлэхийг завдсан тохиолдолд хурааж, гарал үүслийг шалгах /ажлын 5 хоног/, мөнгөн дүнгийн 9%-тай тэнцэх хэмжээний валютаар торгодог. Хэрэв нэвтрүүлэх шаардлагатай тохиолдолд “тусгай зөвшөөрлийн үндсэн дээр хилээр нэвтрүүлэх, гаалийн мэдүүлэг бөглөх, дансаар шилжүүлэх /бэлэн мөнгө/ зэрэг хуулийн заалттай байдаг.
ГАДААД ХАРИЛЦААНЫ ЯАМ

КОНСУЛЫН ГАЗАР

”Өнөөдөр Ус, намгархаг газрын дэлхийн өдөр”
1971 оны 2 дугаар сарын 2-ны өдөр Иран улсын Рамсар хотноо Каспийн тэнгисийн эрэгт “Ус намгархаг газрын тухай конвенц”-ийг баталсан тул энэ өдрийг Ус , намгархаг газрын дэлхийн өдөр болгон жил бүр тэмдэглэдэг уламжлал тогтжээ. Монгол Улс 1998 онд Ус, чийг, намгархаг газрын тухай Рамсарын Конвенцид нэгдэн орсон. Энэхүү Конвенциор ус, чийг, намгархаг газар нутгийг биологийн олон янз байдлыг нийтэд нь хадгалан хамгаалах болон хүн төрөлхтний нийгмийн сайн сайхан оршин тогтнохуйд нэн чухал ач холбогдолтой экосистем гэдгийг хүлээн зөвшөөрдөг. 2016 онд Ус чийг намгархаг газрын Дэлхийн өдрийг “Ус намгархаг газар бидний ирээдүй-Тогтвортой амьжиргаа” гэсэн сэдвийн дор тэмдэглэх гэж байна. Ирээдүйд хүн төрөлхтний ялангуяа тогтвортой хөгжлийн зорилтыг хангахад ус намгархаг газар чухал үүрэгтэйг харуулахын тулд энэ сэдвийг сонгосон. Тэрбум гаруй хүн ус намгархаг газрын экосистемийн бүрэлдэхүүн хэсэг болон амьдарч байна.

Монголчууд сүүлийн үед бүгдээрээ дарга болох хүсэл эрмэлзэлтэй байгаа нь зарим талаар харагддаг

Нийтэлсэн: 2017-02-02 06:43:53

-Монгол түмний уламжлалт баяр Цагаан cap хаяанд ирлээ. Айлчлан ирж буй гал тахиа жилийн өнгө төрх ямар байх талаар яриагаа эхлүүлэх үү?

-Баярлалаа. Цагаан cap бол ах дүү, төрөл саднаараа орж, мэнд усаа мэдэлцэж, эвсэж нэгддэг их сайхан баяр л даа. Тийм ч учраас хүн бүр энэ баярыг хүсэн хүлээдэг. Ер нь, Монгол Улсын хэмжээнд цагаан cap, наадам гээд хоёр том баяр бий. Эдгээр баярыг үзэж сонирхох гэж гадны жуулчид хүртэл хөвөрдөг болж. Тэгэхээр дээрх баярууд маань дэлхийд данстай болсны илэрхийлэл юм болов уу.

-Саяхан УБТЗ-ынхан танай хийдэд ном хуруулсан гэж сонслоо. Ямар ном хуруулав?

-УБТЗ-ын хамт олон Гандантэгчэнлин хийдэд зочилж ”Арван хангал” буюу биднийг сахин хамгаалж байдаг бурхадуудад ирэх жилийнхээ ажил үйлсийг даатгаж, хурал ном хуруулсан. Энэ бол үнэхээр ерөөлтэй үйл явдал юм. Төмөр замын ажил үргэлж ундарч байдаг, цаг минутаар хэмжигддэг, маш нарийн нандин байхыг шаарддаг юм байна. Ер нь, улсын хэмжээнд олон хүнийг цалинжуулж, ажил амьдралыг нь нуруундаа авч явдаг компани бол яах аргагүй УБТЗ юм. Тэгэхээр энэхүү хариуцлагатай ажлыг гүйцэтгэж буй олон хүний төлөө санаа зовинож, сахиус бурхандаа даатгахаас ч аргагүй. Нөгөөтэйгүүр төмөр замчдын маань дийлэнх нь буддын шашинтан. Тиймээс бид гал тахиа жилдээ төмөр замчид аваар осолгүй, аюулгүй, амар тайван, эд таваар элбэг дэлбэг байхыг ерөөж ном уншлаа.

-Төмөр замчдад хандаж та ямар сургаал айлдахсан бол?

- Нэг компанийн ажилтнууд гэдэг үндсэндээ нэг гэр бүлийн гишүүд. Тийм учраас хоорондоо эв зүйтэй, бие биенээ хүндэлж хайрлаж байх нь хамгийн чухал юм шүү гэдгийг чандлан захья.

Яагаад вэ гэхээр нэг айл гэр байлаа гээд бодоход өрхийн тэргүүлэгчээ зүй зохистойгоор хүндэтгэж, хэлсэн үгийг нь эерэгээр хүлээн авч, бодол сэтгэлийг нь дэмжиж, гэр бүлээрээ сайхан байх юм бол тухайн айл хэчнээн сайхан эв түнжинтэй, амгалан жаргалтай байдаг билээ. Үүний адилаар хүн бүхний оролцоо нэгдмэл байж гэмээнэ тэр байгууллагын ажил үйлс өөдрөг сайхан байх учиртай юм. Монголд ганц дутаад байгаа зүйл бол бие биенээ хүндлэх явдал. Удирдлагаа шүүмжилдэг. Тэгсэн мөртлөө хаана, хаанаа хариуцсан ажлаа хийдэггүй. Болсон ч, болоогүй ч шүүмжлээд л байдаг. Энэ дутагдал нь албан байгууллагын ажил үйлсийг урагшлуулахгүй байна уу гэсэн сэжим харагддаг.

”Эд биднийг тэжээх ёстой” гэсэн явцуу үзлээр хандаад байдаг тал бий. Зах зээлийн нийгэм бол хүн бүр өөрийнхөө толгойг дааж амьдрах хууль зүйтэй. Ингэхдээ хүн бүхэн дор бүртээ хариуцлагаа ухамсарлаж, ажил албандаа сэтгэл зүтгэлтэй ханддаг. Түүнийг нь дагаад мэдлэг боловсрол нь дээшилдэг учиртай. Хариуцсан ажилдаа тогтвор сууршилтай, үргэлж шинийг санаачлагч байж гэмээнэ ар гэрийнх нь ахуй амьдрал ч дагаад дээшилдэг зарчим хэрэгжиж байгаа. Нэг үгээр хэлбэл хуучны нийгэм шигээ хүнээр тэжээлгэх тухай бодоод байвал ажил алба ч урагшлахгүй, ахуй амьдрал ч дэвшихгүй, нэг л хэвэндээ байх ийм л нийгмийн тогтолцоонд орсон учраас бид өөрсдөө зүтгэх ёстой юм.

-Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй. Бүлээн усаар угаавал хиргүй гэдэг. Зөв шүүмжлэлийн ач тус ч бас байдаг л болов уу?

-Үнэхээр зөв зүйтэй шүүмжлэл байж болно л доо. Байх ч ёстой. Гэвч өөрт нь таалагдахгүй байгаа бүхнийг хэн нэгэн рүү чихдэг зуршил хэзээ ч байж болохгүй. Чухамдаа энэ байдал л улс орныг хөгжүүлэхгүй байгаа юм.

Жишээ нь Япон,Солонгос, Англи, Америк, Герман зэрэг өндөр хөгжил дэвшилтэй, бидний жишээ татдаг орнуудад шүүмжлэл байдаг уу гэвэл байдаг. Гэхдээ болохгүй гэж бодсон бүх зүйлээ бусдад чихдэг үзэгдэл байхгүй шүү дээ. Хамгийн гол нь өөрсдийн хариуцсан ажлаа яв цав гүйцэтгэж чаддаг. Хөдөлмөрийн бүтээмж нь маш өндөр харагддаг шүү дээ. Гудамж талбайнх нь өнгө төрхөөс эхлээд ажлыг ямар хэмжээнд хийж байна вэ гэдэг нь тод харагддаг. Гудамж нь бараг л бидний гэр орноос цэвэрхэн харагддаг. Ажиллаж, амьдарч байгаа орчноо үргэлж угааж, булан тохойдоо ширхэг ч хог хаяхгүй өөриймсөг сэтгэлээр хандаж байгаа учраас тэр.

Ямар сайндаа л би тэнд очоод ”Манай хотын гудамжинд уурлаад хүн рүү авч шидэх чулуу хаа сайгүй байдаг. Энд харин ширхэг ч чулуу алга шив дээ” гэж алиалж байсан. Хүн бүр хариуцсан ажлаа яв цав хийгээд ирэхээр ойр орчин нь өнгөө засаад л, хаана хаанаа алдаа дутагдал ч гарахгүй болоод эхэлдэг. Сайн хийсэн ажлын үр дүн өнөө маргаашаар бус хэдэн жилээр гардаг. Энэ зоргоор тухайн байгууллагын засвар үйлчилгээнд зарцуулдаг мөнгө багасдаг. Төмөр зам ч үүнтэй агаар нэг. Энэ бүтээмж эв нэгдэл дээр суурилж ирдэг учиртай.

Тиймээс хамтрагчдаа хүндлэх, удирдлагад нь ажиллаж буй хүмүүсийн санаачлагыг нь дэмжих үзэл юу юунаас илүү чухал. Нэг нь өнгөтэй өөдтэй явахад татаж унагаад, өөрөө ч тэр хэмжээнд хүрч чадахгүй бол улс орноо, албан байгууллагаа, өөрийнхөө хөдөлмөрийн үр дүнг, амьдралаа хорлож буй явдал юм. Өнгөтэй яваа нэгнээ дэмжээд байвал тийм өөдрөг хүмүүс олноор төрөн гарна. Тэр зоргоор компанийнх нь нэр төр өсч, нийгэмд эзлэх байр суурь бэхжиж, ажил үйлс нь цэгцэрдэг жамтай.

-Олон хүнийг эв нэгдэлтэй байхын үндэс суурийг шашны номлолд юу гэж сургасан байдаг вэ?

-Буддын шашинд хүн гэдэг ойлголт нь бие, хэл, сэтгэл гурвын нэгдэл юм гэж тодорхойлдог. Тиймээс ”Би хүнтэй сайхан харьцана гэдгийг яаж ойлгох вэ?” гэсэн нэг томоохон асуудал бий. Намайг тойрон хүрээлж буй хүмүүсийн надтай харьцаж буй аяг, араншин бол миний төрхийг илэрхийлж байдаг учиртай. Яагаад гэвэл би хүн рүү муухай харж байгаа тохиолдолд хүн над руу хэзээ ч сайхан хардаггүй.

”Өөртэй нь адилхан байя” гэсэн үүднээс тэр хүн өөр рүү чинь хялайж л хардаг. Хүнийг биеийн хүчээрээ байнга айлгах гэж нударгаа зангиддаг бол цаад хүн нь ч мөн адил дийлдэхгүйн тулд аливаа нэгэн арга сүвэгчилж, төмөр, чулуу барих ухаан өгдөг.
Иймд биеийн болон хэлний хөдөлгөөнөө үргэлж хянаж, аливаад ухаалгаар хандаж байх хэрэгтэй. Тухайлбал, урд өдөр нь уулзах гэж цаг товлосон хүн очиж чадаагүй бол өмнөөс ” Чи муу яагаад ирдэггүй юм” гээд угтвал, нөгөө хүн ”Хуц. Чамд ямар хамаатай юм бэ” гэж хариулна. Яагаад тэр хүний өмнөөс ”Миний найзад юу тохиолдоод ирж чадсангүй вэ” гэж асууж болохгүй гэж. Аль болох өөрөө зөөлөн байх тусам эсэргэлдэгч хүмүүс мөн л эв эеэр харьцдаг.

Ямар ч хүн сэтгэлийн илэрхийлэл байдаг. Сэтгэл зөөлөн, дотроо үргэлж сайн сайхныг бодсон бол хэл, бие хоёр дагаад зөөлөрдөг. Хүнийг хүндэтгэхийн хэрээр хүмүүс буцаад хүндэлдэг.
Сайхан зүйл ярих тусам сайхан зүйлийг хариуд нь хэлдэг. Энэ зоргоор тухайн хүн тайвшралыг олж, халуун дулаан уур амьсгалтай хамт олны дунд ажиллаж, амьдрах үндэс бүрддэг. Иймд төмөр замчид минь ажилдаа ч, ар гэртээ ч бие, хэл, сэтгэлээ ариун байлгаарай. Энэ л та бүхний сэтгэл өөдрөг, жаргалтай амьдралын эх үүсвэр юм шүү.

-Түрүү үеийн хүмүүс ихэвчлэн урт насалж, өвчин зовлон тусах нь ч бага байсан гэдэг. Энэ юутай холбоотой вэ?

-Манай эцэг өвгөд энэ ертөнц дээрх дөрвөн зүйлийг өөртөө болон гэр орондоо бүрдүүлэх гэж мэрийж ирсэн байдаг. Энэ юу вэ гэхээр нэн тэргүүнд урт нас. Ямар ч их эд хөрөнгө, мөнгө төгрөг хураасан богино насалбал ямар ч хэрэгцээгүй шүү дээ. Иймд хүн өөрөө эрүүл, өвчингүй байхыг боддог.

Улмаар бурхан шүтээндээ залбирч, ажил амралтаа зөв зохицуулахыг эрмэлздэг. Ингэснээр насыг бүтээж, зөвхөн өөрөө ч бус гэр бүл, хамт олноороо эрүүл саруул сайхан байхын жаргалыг эдэлдэг. Хувцсаа тааруулах, зөв зохистой хооллох гээд эрүүл байхын үндэс шалтгаан нь хувь хүнээс их шалтгаалдаг лдаа. Гуравдугаарт, ”Барцадгүй байлгаж өгөөч” гэж бурхандаа залбирдаг байсан. Хүн хулгай хийж, худал хэлэхээс эхлээд бусармаг зүйл хийгээд л байх юм бол өөрөө сайхан амьдрах нь бүү хэл шоронд ороход тулдаг.

Шоронд орсноос хойш юун эхнэр хүүхэд, хамт олон. Эрх чөлөөтэй байх бүх эрхэм чанараа үгүй хийдэг. Мөн түүнчлэн гаднаас ирдэг барцад болох аюул ослоос өөрийгөө хамгаалах нь чухал. Алхам бүрээ хянаж, гүйцэтгэж байгаа ажлынхаа дүрэм журмыг чанд сахиж, анхаарал болгоомжоо алдахгүй байх явдал. Энэ нь эргээд надад урт нас авчрахын гол үндэс юм шүү гэдгийг санаж явах хэрэгтэй.

Эцэст нь эд таваар. Өөрийн амьдралд хүрэлцээтэй хэмжээний цалин, эд таваартай байхгүй бол хүн сайхан амьдарч чаддаггүй. Хувцас муутай, гэдэс өлсгөлөн явж байгаад өвчин тусдаг. Бусармаг зүйл урган гардаг. Иймд өөрөө хөдөлмөрлөх, тэгэж гэмээнэ сайхан амьдрах боломж бүрддэг юм.

-Төмөр замчид амьгүй зүйл буюу техник хэрэгсэлтэй ихэвчлэн харьцаж ажилладаг. Осол зөрчлүүд ч техникийн хүчин зүйлээс урган гарах тохиолдол их бий. Ийм төрлийн ослоос ангид байхын тулд юуг анхаарах шаардлагатай вэ?

-Нэн тэргүүнд болгоомж хэрэгтэй. Болгоомж гэдэг нь ажлаа мэдсэн мэдлэг, анхаарал хоёрын нэгдэл юм. Мэдлэггүйгээсээ болж техник хэрэгсэлтэй буруу харьцах. Улмаар осол аваарт өртөх нигуртай л даа. Иймд энэ техниктэй ингэж харьцвал юу болох вэ гэдгийг үргэлж санаж явах хэрэгтэй. Тийм ч учраас хөдөлмөр хамгаалал гэдэг зүйл яригддаг. Чухамдаа хөдөлмөр хамгааллын дүрэм журмаа нягт мөрдөж, үргэлж сэрэмжтэй байж чадвал осол аваараас ангид байх бүрэн боломжтой.

-Нөгөө талаасаа төмөр замчид чанд хатуу дүрэм журмын доор дээд зэргийн сахилга баттай ажилладгаараа онцлогтой. Энэ онцлогоосоо шалтгаалан захирах, захирагдах ёстой холбоотой үл ойлголцол, зөрчилдөөн, уур бухимдлын асуудал ч урган гардаг юм болов уу гэж боддог. Ер нь удирдагч хүн уур хилэнгүй байх, үл ойлголцолд бага орохын тулд юуг хичээх хэрэгтэй вэ?

-Захирах, захирагдах ёс гэдэг зүйл хаана ч байх ёстой л доо. Тийм ч учраас өндөр боловсролтой, хамт олныг удирдан зохион байгуулах ур чадвартай хүмүүсээ бид удирдагчаараа сонгож ирсэн. Энэ утгаараа удирдагч байгаа тохиолдолд тухайн хүний ажил албанд нь хүндэтгэлтэй хандаж, үүрэг даалгаврыг нь биелүүлэх хэрэгтэй. Үнэхээр болохгүй зүйл гарвал ”Та энд алдаж байна шүү” гэдэг зүй зохистой зөвлөгөөг өгнө үү гэхээс үг бүрийг нь сөрөөд, эсэргүүцээд байвал тухайн байгууллагын ажил зогсох тал руугаа явна шүү дээ.

Дарга гэдэг ганцхан мөст байдаг учраас доор нь ажиллаж буй хэдэн зуун хүн ч хамаагүй бодит байдлыг бодож үзэх ёстой Монголчууд сүүлийн үед бүгдээрээ дарга болох хүсэл эрмэлзэлтэй байгаа нь зарим талаар харагддаг. Гэвч энэ бол бодит байдал биш.Тиймээс удирдлагынхаа үгэнд орж явна гэдэг ажил хөдөлмөр эрхэлж байгаа хүний эрхэм чухал соёл юм даа. Нөгөөтэйгүүр хамт олноо удирдаж яваа дарга хүн ч ажилтнуудынхаа үгийг сайн сонсч, алдаа дутагдлаа цаг алдалгүй засч, нөхцөл байдалд зөв, шударга дүгнэлт өгч байх хэрэгтэй. Өөрийгөө хаан мэтээр төсөөлж болохгүй.

-Төмөр замд тухайн мэргэжлээр сургууль төгсч, онолыг нь сурсан нарийн мэргэжлийн хүмүүс гүйцэтгэх зайлшгүй шаардлагатай ажил олон байдаг л даа. Гэвч мэргэжлийн бус хүмүүс хөндлөнгөөс төмөр замын асуудалд их хутгалдаж оролцох нь харагдах юм. Таны хувьд ийм үзэгдэлд ямар дүгнэлт хийх вэ?

-Дээд түвшний хүмүүс доод талынхаа хүмүүсийн санал сэтгэгдлийг их хүндэтгэлтэйгээр хүлээж авах хэрэгтэй л дээ. Жишээ нь, төмөр замын мэргэжлийн бус дарга нар ”Өргөн, нарийн цариг” гээд л хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр их л мэргэн цэцэн ярьж буй нь харагддаг. ”Эд нар мэргэжлийнх нь хүмүүсээс заавар зөвлөгөө авсан болов уу” гэж бодох үе ч гардаг л даа. Яагаад вэ гэхээр төмөр замчидтай уулзаад ярилцахад ”Шал дэмий юм ярьж байна. Мэргэжлийн талаасаа бол бүтэхгүй зүйл ярих юм. Том дарга гэхээрээ л бүхнийг мэддэг гэсэн үг биш шүү дээ” гэсэн санааг цухалзуулдаг. Үүнээс дүгнэн харахад тухайн мэргэжлээ сайн мэддэг хүн л удирдлагуудаар нь ажиллах нь зүйтэй юм болов уу.

Тухайн ажлын байранд мэргэжлийн мэдлэг огт байхгүй хүнийг авчраад тавьчихаар хий дэмий цаг алдаад, тэр хүн ажлын байрандаа суралцаж, дадлагажсаар байтал албан байгууллага, хамт олных нь ажил хойш татагдчихдаг юм болов уу гэж хардаг. Коммунист нийгэм бол хэцүү цаг үе байсан. Гэхдээ боловсон хүчний талдаа бол сүрхий байсан шүү дээ. Хөдөө гадаа томилж, амьдрал үзүүлж байж тохирсон албанд нь томилдог Тэндээс нь шалгаруулж удирдах албан тушаалд томилдог байлаа шүү дээ. Ингэснээр тухайн удирдагч өөрөө ажилтан байсан учраас мэргэжлийнхээ онцлог, нөхцөл байдлыг сайн мэддэг. Улмаар алдаа дутагдал гаргадаггүй байсан.

Одоо жишээ нь УИХ-д амьдрал мэддэгхүн орж байна уу, үгүй юу гэвэл эргэлзээтэй шүү дээ. Ямар ч мэдлэггүй хүн шийдвэр гаргах түвшинд томилсноос болоод улс орон хохирдог дутагдал аль ч намд нь ажиглагдаад байдаг юм. Би лам хүн учраас бүх хүн зовлон жаргалаа ирж уудална. Тэдний яриаг харьцуулж бодоод байхад ийм дүгнэлт заримдаа буудаг л юм.

-“Нийгэм бүхэлдээ бухимдалтай байгаа учраас би ч бас бухимдаж байна” гэж ярих хүн олширсон.Энэ тухайд юу хэлэх вэ?

-Хохь нь л гэж хэлэх байх даа.Яагаад гэвэл өөрийгөө аль болох чөлөөлж явах тухай бодохгүй байна. Бодит байдлыг мэдэхгүй л бухимдаад байна шүү дээ.Зурагтаар гарч байгаа мэдээг хар л даа .Ямар ч бухимдах шаардлагагүй зүйлд бухимдаад байгаа биз дээ. Тавантолгойн төсөл хөдөлж байна шүү дээ. 29 ам. Доллараар өгдөг байсан нүүрсийг 71 ам.доллараар өгдөг боллоо. Хятад руу нүүрс гарч эхэллээ.

Гэтэл ”Дэлхийн ханш 150 ам.доллар байгаа шүү дээ” гээд бас л шүүмжилж байна. Энэ бодит зүйл биш. Бид хоёр том гүрний дунд оршдог. Хятадаас өөр нүүрс авдаг газар одоогоор алга. Бүр өгөхгүй байснаас 71 ам.доллараар нүүрсээ өгөөд өрөө дарах шаардлага бидэнд бий биз дээ. Яагаад үүнийг зөв бодож чадахгүй байгаа юм бэ. Бодитоор харж чаддаг бол бухимдахгүй зүйл зөндөө л байна.

-Та төмөр замчдын ажил үйлсийг чухам ямар өнгөөр хардаг вэ?

-Хамаагүй дээрдсэн. Бодоод үз л дээ. 1990 оны эхээр ардчилал дөнгөж гарч байхад ямар байлаа. Хятадаас ирж байгаа вагон гахайгаар дүүрэн Хүн суух зайгүй овоолсон ачаа бараан дээрээ тав тухгүй унтаж амарсан болоод л явдаг байлаа.

Ганзагын наймаачдын эх захгүйг хэлэх үү, дүүрэн архи, тамхины дунд л явдаг байсан. 1990 оны дунд үеэс маш цэвэрхэн болж эхэлсэн. Одоо ямар сайхан байна вэ. Зүтгүүрээ өөрсдөө хийж байна. Энэ хөгжил биш гэж үү. Агаарын тээврийнхэн л гэхэд гадаадын онгоцыг захиалгаар засч, хуучин онгоцныхоо буудлыг сургалтын төв болгох тухай ярьж байна.

Өөрсдийгөө голдог өвчтэй л болохоос биш бид өдөр өдрөөр л сайжирч байна шүү дээ. Тэгэхэд хуучин ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан орнууд саяхныг хүртэл Оросын мэргэжилтнүүдээр л ийм төрлийн ажлаа хийлгэсэн. Жишээ нь, Манж гэж хүчирхэг гүрэн байсан. Одоо 64.000 орчим манж хүн байдаг гэж ярьдаг. Тэд эх хэлээрээ ч ярьдаггүй. Бид тусгаар тогтносон Монгол Улс гурван саяулаа болчихоод хөгжиж цэцэглэж байна. Түвд л гэхэд 60 жилийн өмнө газрын зурагнаас хасагдаж, Хятадын нэг хэсэг болсон. Гэтэл манай улсын газрын зураг байгаа биз дээ. Тэгэхээр хий дэмий зүйлд бухимдаж цагаа гарздах нь илүүц юм.

-Ярилцсанд баярлалаа, танд сайн сайхныг хүсье!


Эх суравлж: ”Ганзам” сонин

УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж:

Засгийн газар нь санал оруулж ирэхэд УИХ-ын 65-ын бүлэг өөрийнхөөрөө шийддэг, төслийг нь унагаадаг байж болохгүй. Нэг нам эрх барьж л байгаа юм бол ойлголцлын зөрүүтэй асуудлуудаа нэгдсэн байр сууринд хүрч, Засгийн газрынхаа оруулж ирсэн саналыг дэмжээд явах зарчимтай. Засгийн газар, УИХ хоёр муур, хулгана болж тоглож болохгүй.

Пак Гын Хэ ”Соёлын салбарын хар жагсаалт” гаргахад оролцсон байж магадгүй

Замын цагдаагийн алба хаагчид гудамж замд хийсэн хяналт шалгалтаар согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодож явсан 20 жолоочийг илрүүлэн саатуулж гарч болзошгүй осол хэргээс урьдчилан сэргийлж ажилалаа.
2017 оны 2 дугаар сарын 01-ний өдөр Замын цагдаагийн албаны ЖШУХ дээр нийт 273 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас зам тээврийн ослын 215 дуудлага бүртгэгдсэн. Үүнээс гэмт хэргийн шинжтэй гомдол мэдээлэл 5 бүртгэгдэж, 6 хүн хүнд хөнгөн гэмтсэн. Зам тээврийн осолд сургуулийн насны 1 хүүхэд өртсөн.
Тухайлбал: БГД-ийн нутаг Модны 2-н зүүн уулзварт амины T.Pruis маркийн автомашины жолооч М нь явгшан зорчигч 13 настай Х-г мөргөж гэмтээсэн.

Хуралдааны төгсгөлд Үндэсний аудитын газрын Нийцлийн аудитын газрын дарга, тэргүүлэх аудитор Б.Алтанзул Засгийн газрын тусгай сангийн үйл ажиллагааны үр дүнд хийсэн нийцлийн аудитын талаар танилцуулсан юм.

Тэрбээр танилцуулгадаа УИХ-аас Засгийн сангийн тусгай сангийн тухай хуулийг 2006 онд баталсан бөгөөд 2017 оны 1 дүгээр сарын 30-ны байдлаар тусгай сангийн 28 төрөл хуульчлагдсан. Монгол Улсын Үндэсний аудитын газраас нийт 28 Засгийн газрын тусгай сангийн 15-д нь нийцлийн аудит хийсэн. Нийцлийн аудитын газраас 2013 онд Цэвэр агаар сан, 2014 онд Архидан согтуурахтай тэмцэх сан, Бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийн сан, Нийгмийн даатгалын сан, Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сан, Хүний хөгжил сан, Эрүүл мэндийг дэмжих сан, 2015 онд Авто замын сан, Дархлаажуулалтын сан, Соёл урлаг хөгжүүлэх сан, Шинжлэх ухаан технологийн сан, 2016 онд Мэргэжлийн боловсрол, сургалтыг дэмжих сан, Байгаль хамгаалах сан, Зэвсэгт хүчний хөгжлийн сан, Сургалтын төрийн сангийн үйл ажиллагаанд нийцлийн аудит хийсэн гэдгийг дурдсан юм.

Харин Эрсдэлийн сан, Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сан, Засгийн газрын нөөц сан, Мал хамгаалах сан, Нийгмийн халамжийн сан, Тариаланг дэмжих сан, Хилийн чанадад байгаа Монгол Улсын иргэдэд туслах сан, Төсвийн тогтворжуулалтын сан, Гэмт хэргийн хохирогчид нөхөн төлбөр олгох сан, Олон улсын хамтын ажиллагааны сан, Монгол судлалыг дэмжих сан, Эрүүл мэндийн даатгалын сан, Засгийн газрын өрийн баталагааны сан, Үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх сан, Ирээдүйн тэтгэврийн нөөц сан, Спортыг дэмжих сангийн үйл ажиллагаанд нийцлийн аудит хийгдээгүй байгаа аж.

Нийцлийн аудит хийхэд дээрх сангуудад сангийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулсан, хөрөнгийг зарцуулах бодлого, үйл ажиллагаанд тавих дотоод хяналтын үйл ажиллагааг зохион байгуулаагүй, зарим сан ажлын алба байгуулсан зэрэг нийтлэг зөрчил гаргасан гэдгийг Нийцлийн аудитын газрын дарга, тэргүүлэх аудитор Б.Алтанзул онцолж байлаа.

Дээрх аудитуудаар илрүүлсэн зөрчилд 2015 онд 11.4 сая.төгрөгийн акт, 1,264.4 сая төгрөгийн албан шаардлагыг холбогдох төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарт хүргүүлснээс 2017 оны 01 дүгээр сарын байдлаар 7.4 сая.төгрөгийн акт төлөгдсөн байна. Харин 2016 онд хийсэн нийцлийн аудитын зөрчилд 3.3 сая.төгрөгийн акт, 7,373.6 сая төгрөгийн албан шаардлагыг холбогдох төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарт хүргүүлснээс 3.3 сая.төгрөгийн актын төлбөр бүрэн төлөгдөж, албан шаардлагын биелэлт ирүүлэх хугацаа болоогүй байгааг тэргүүн аудитор танилцуулгадаа дурдсан юм.

Засгийн газрын тусгай сангийн үйл ажиллагааны үр дүнд хийсэн нийцлийн аудитын тайлантай холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар, Д.Тогтохсүрэн нар асуулт асууж, УИХ-ын гишүүн Ч.Улаан, Ц.Даваасүрэн нар санал хэлж байр сууриа илэрхийлэв. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Ч.Улаан “Засгийн газрын тусгай сангууд сангийн орлогын эх үүсвэрээ бүрдүүлээгүй, дотоод хяналтгүй, сангийн хөрөнгийг хуулийн дагуу зарцуулдаггүй ийм сангуудын үйл ажиллагааг цэгцлэх ёстой” гэж байсан бол УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн “Энэ асуудлаар удаа дараа аудит хийсэн ч үр дүн харагдахгүй байгаа учир байнгын хорооноос тогтоол гаргах хэрэгтэй” гэсэн саналыг тавьж байлаа.

Иймд байнгын хорооны дарга Ч.Хүрэлбаатар “Үндэсний аудитын газар, Төсвийн байнгын хороо хамтран Засгийн газрын тусгай сангийн үйл ажиллагаанд сахилга батыг хангуулах, хариуцлага тооцохоос эхлээд асуудлыг өргөн далайцтайгаар харсан, үр дүн гарах тогтоол гаргах нь зүйтэй” хэмээн үзэв

Байнгын хорооны хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Засгийн газраас энэ оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Дэлхийн худалдааны байгууллагын олон талт хэлэлцээрийн “Иргэний агаарын хөлөг худалдах тухай хэлэлцээр”-т нэгдэж орох тухай төслийг зөвшилцөв. Энэ талаархи хууль санаачлагчийн илтгэлийг Засгийн газрын гишүүн, Зам тээврийн хөгжлийн сайд Д.Ганбат танилцуулсан юм.

Иргэний нисэхийн салбар нь манай улсын нийгэм, эдийн засгийн онцгой чухал бүрэлдэхүүн болохын хувьд агаарын тээврийн зах зээлийг өргөжүүлэх, агаарын хөлгийн тоо, хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх, технологийн цаашдын хөгжлийг олон улсын түвшинд хүргэх зорилгоор иргэний агаарын хөлөг, түүний сэлбэг, тоног төхөөрөмж худалдан авах ажиллагааг хялбарчлан Засгийн газраас татварын бодлогоор дэмжих зайлшгүй шаардлага гарч байна. Иймээс Монгол Улс Дэлхийн худалдааны байгууллагын олон талт хэлэлцээрийн “Иргэний агаарын хөлөг худалдах хэлэлцээр”-т нэгдэж орох нь зүйтэй хэмээн Засгийн газар үзэж, энэүү хэлэлцээрт нэгдэн орох асуудлыг Улсын Их Хурлын холбогдох Байнгын хороотой зөвшилцөхөөр оруулж ирж байгааг Зам тээврийн хөгжлийн сайд илтгэлдээ дурдав.

Дэлхийн худалдааны байгууллагын олон талт хэлэлцээрийн “Иргэний агаарын хөлөг худалдах хэлэлцээр” нь 1980 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр хүчин төгөлдөр болсон бөгөөд одоогоор 32 улс нэгдэж ороод байгаа аж. Хэлэлцээрийн гол зорилго нь иргэний агаарын хөлөг, хөдөлгүүр болон холбогдох тоног төхөөрөмжийн худалдаанд үүсч байгаа бэрхшээлийг арилгахад чиглэсэн, цэргийн зориулалттайгаас бусад агаарын хөлөг болон тоног төхөөрөмж, эд ангийг импортын болон гаалийн татвар, бусад хураамжаас чөлөөлөхөд чиглэгддэг байна. Үүнд иргэний агаарын бүх хөлөг; иргэний агаарын бүх хөлгийн хөдөлгүүр, түүний эд анги, бүрэлдэхүүн хэсэг багтдаг аж.

Одоогийн байдлаар манай улсад 25 агаарын хөлөг бүртгэлтэйгээс нислэгт тэнцэх чадварын гэрчилгээтэй 19 агаарын хөлөг бүхий 9 агаарын тээвэрлэгч үйл ажиллагаа явуулдаг байна. Агаарын тээврийн байгууллагууд нь өндөр үнэ бүхий агаарын хөлгийг шууд худалдан авч ашиглахад хөрөнгө санхүүгийн боломжгүйгээс одоогоор нийт 5 агаарын хөлгийг түрээсээр авч ашиглаж байгаа аж.

Иймээс Монгол Улс уг хэлэлцээрт нэгдэж орсноор агаарын хөлөг, түүний сэлбэг, тоног төхөөрөмжийн худалдаанд учирдаг саад бэрхшээлийг багасгаж, хялбаршуулснаар арилжааны агаарын тээврийн салбараас гадна хөдөө аж ахуй, түргэн тусламжийн ерөнхий зориулалтын агаарын тээврийн салбарын хөгжилд чухал алхам болно. Манай улсын дотоодын эрх зүйн зохицуулалтын тухайд иргэний агаарын зорчигч тээврийн хөлөг, түүний сэлбэг нь нэмэгдсэн өртгийн болон гаалийн татвараас чөлөөлөгддөг бол энэхүү хэлэлцээрт нэгдэн орсноор цэргийн зориулалттайгаас бусад иргэний агаарын бүх төрлийн хөлөг, тэдгээрийн хөдөлгүүр, эд анги, бүрэлдэхүүн хэсэг, газар дээрх нислэгийн бүх дадлагажуур болон эд анги, иргэний агаарын хөлгийн засвар үйлчилгээ зэрэг нь гаалийн татвараас чөлөөлөгдөх боломж бүрдэнэ гэдгийг сайд илтгэлдээ онцоллоо.

Хууль санаачлагчийн илтгэлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Цогтбаатар, С.Батболд, Н.Энхболд, О.Содбилэг, Ж.Энхбаяр нар салбарын сайдаас асуулт асууж тодруулан хариулт авсан юм. Зам тээврийн хөгжлийн сайд Д.Ганбат гишүүдийн асуултад өгсөн хариултдаа, манай улс энэ хэлэлцээрт нэгдэж орсноор батлан хамгаалахаас бусад бүх төрлийн агаарын хөлөг, түүний эд анги, сэлбэг хэрэгсэл гаалийн татваргүй орж ирэх боломжтой болно. Навигацийн орлогыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр Зам тээврийн хөгжлийн яам, Иргэний нисэхийн ерөнхий газраас ажлын хэсэг гарган холбогдох асуудлыг судалж боловсруулах, яриа хэлэлцээ хийх үүрэг даалгавар аваад ажиллаж байгаа. БНСУ, Японы агаарын тээврийн хөлгүүдийн Европ руу хийдэг нислэгүүдийг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээр дайрч өнгөрдөг болгох нь навигацийн орлого нэмэгдэх чухал ач холбогдолтой. Энэ чиглэлээр БНСУ, Хятадын талтай ярилцаж байгаа. Мөн агаарын тээврийн шинэчлэлт хийх, нислэгийн тоо болон Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээр дайрч өнгөрдөг иргэний агаарын тээврийн хөлгийн тоог нэмэгдүүлэх асуудалд анхаарч ажиллаж байгаа гэлээ.

Түүнчлэн Хөшигийн хөндийд баригдсан олон улсын шинэ нисэх буудлын менежментийн асуудлын талаархи хэлэлцээг Японы талтай хийж байгаа. Энэ оны 6 дугаар сараас Казахстаны Астана хот руу нислэг үйлдэх асуудал шийдэгдсэн. Мөн нислэгийн тийзний үнийг хямдруулах боломж, арга замыг эрж хайх, судлах, холбогдох талуудтай ярилцаж шийдвэрлэх чиглэлээр ажлын хэсэг гарган ажиллуулж байгаа гэдгийг хэллээ.

Ингээд санал хураалт явуулахад Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи нь Дэлхийн худалдааны байгууллагын олон талт хэлэлцээрийн “Иргэний агаарын хөлөг худалдах тухай хэлэлцээр”-т нэгдэж орохыг дэмжсэн тул уг асуудлыг зөвшилцсөн талаархи Байнгын хорооны санал, дүгнэлт, хуралдааны тэмдэглэлийг Засгийн газарт хүргүүлэхээр тогтлоо

Их жанжин Д.Сүхбаатарын мэндэлсний 124 жилийн ой маргааш тохионо. Ойн хүрээнд тусгаар тогтнолын ордонд СТА, Д.Сүхбаатарыг сурталчлагч, судлаач О.Баатарын Сүхбаатар жанжны түүхэн гэрэл зургийн үзэсгэлэн нээгдэх юм байна.



Мөн 14 цагт Монголын Үндэсний музейд хадгалагдаж байгаа Д.Сүхбаатар, Х.Чойбалсан нарын түүхт түр үзмэрийн үзэсгэлэн дэлгэгдэх бөгөөд үдээс хойш Д.Сүхбаатар жанжны гэрийн буйранд цэцэг өргөх хүндэтгэлийн арга хэмжээ зохион байгуулагдах ажээ.

Монголын нам, төрийг үндэслэгч их жанжин Д. Сүхбаатарын удам судар, намтрынх нь зарим хэсгийг төдийлөн мэдэхгүй байж магадгүй хэмээн санаж сурвалжлан бичсэнээ уншигчдад толилуулсу.

Сүхбаатарын аав Төгөөгийн Дамдин Ёст бээсийн хошуу буюу одоогийн Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар суманд 1860 онд мэндэлжээ. Тэрбээр ядуу зүдүүгийн эрхээр манжийн амбаны малыг маллаж байхдаа сольж өмсөх хувцасгүйн улмаас дээл нь гандаж, өгөршин цайсан тул нутгийн баячууд “Цагаан дээлт Дамдин” хэмээн хочилдог байжээ.

Ядуу эр Т.Дамдин эр бие өсч, нутгийн бүсгүй Ээлтийн Хандтай ханилан амьдарч, улмаар гэргий болон хүү Дэндэв, Аранжин нараа дагуулан ганц морио хөтлөн унаган нутгаасаа гарчээ. Хоёр cap шахам ядарч зүдэрч явсаар 1892 онд Их хүрээнд ирж, урьд сонссоноор нутгийн айл Даваагийнхыг олж уулзан тэдний хуучин муу байшинг засч додомдон Наймаа хотод (Одоогийн амгалан) суурьшин амьдарсан байна.

Их хүрээний орчим уулнаас мод унагаж цагаалан морин тэргээр зөөж байснаа шоронгийн хуяг болж, нэгэн жил гаруйн дараа хоёрдугаар сарын 2-нд гурав дахь хүү нь төржээ. Т.Дамдин түлээнд явж байхдаа нэг сүх олсондоо бэлгэшээж хүүдээ Сүх хэмээх нэр өгчээ. 1898 онд Ханд ихэр хоёр охин төрүүлэхэд түрүүлж гарсныг нь том Долгор, сүүлд гарсныг нь жижиг Долгор хэмээн энхрийлэн өсгөж өдөр хоног өнгөрөөж байтал нэг хашаанд амьдарч асан нутгийн найз, эвсэг гэр бүл Даваа, Хишигт нар том Долгорыг нь үрчлэн авч өсгөсөн ажээ.

С.Цэрэн Монголын радиогийн сурвалжлагч байхдаа 1971 онд ардын хувьсгалын 50 жилийн ойгоор Сүхбаатар аймгийн тухай бүтэн өдрийн нэвтрүүлэг хийхээр жанжны уугуул нутгаар явахдаа Т.Дамдины найз өвгөн буурал Ваанчиг гуайг Сүхбаатар сумаас, жанжны жолоочоор ажиллаж байсан Гүр гуайг Төв аймгийн Эрдэнэ сумаас, дүү охин жижиг Долгорыг Налайх хотоос олж уулзан дурсамж яриаг нь Монголын радиогоор нэвтрүүлж байлаа. Тэднээс Гүр гуайн яриа Монголын радиогийн алтан фондод хадгалагдаж байгааг өгүүлэхэд таатай байна. Тэр үед төрийн шагналт яруу найрагч П. Пүрэвсүрэн “Жанжны ээж” хэмээх дууны үг бичиж, хөгжмийн зохиолч Мяасүрэн ая хийж, нэг дуучин бүсгүй дуулсан нь радиогийн алтан фондод байдаг юм. Харамсалтай нь, цагийн уртад тэр дуучны нэрийг мартжээ.

Жанжны гэргий С.Янжмаа хувьсгалын үйл хэрэгт анхнаас нь оролцож улмаар Монголын эмэгтэйчүүдийн эрх ашиг, гэр бүл, үр хүүхдийн сайн сайхны төлөө олон жил цуцалтгүй зүтгэсэн нэр хүндтэй хүн байлаа. 1940-өөд онд С.Янжмаа намын Төв хорооны Улс төрийн товчооны гишүүнээр сонгогдож, олон жил идэвх зүтгэлтэй ажиллаж байлаа.

“Монголын эмэгтэйчүүд эрчүүдийн нэгэн адил эрх чөлөөтэй боллоо” гэж их жанжин Д. Сүхбаатар хурал цуглаан дээр нэг бус удаа бахархаж өгүүлдэг байсан тухай С.Янжмаа гуайн дурсамж яриа Монголын радиогийн алтан фондод хадгалагдаж байдаг юм.

Т.Дамдины бага хүү Сүх хоёр ахаа дагаж, янз бүрийн хар бор ажил хийсээр 14 нас хүрч өндөр чилгэр нуруутай, эрдүү чийрэг хөвгүүн болж өсөхөд эцэг нь түүнийг эрдэм номтой болгохын тулд Т.Дамдин хүүгээ Их хүрээний зайсан гэгдэх их эрдэм номтой Онходын Жамъянд шавь оруулж, Сүх монгол бичиг, тоо бодлого сайн сурч 16 настайдаа Их хүрээ, Бургалтайн хооронд өртөө хийж байсан баян айлд зарцлагдаж байхдаа моринд эрэмгий нэгэн болсон гэдэг. Тэрбээр 1909 онд зарцын ажлаа орхиж Их хүрээн дэх Орос хэвлэлийн газарт үсэг өрөгчөөр ажиллаж, тэнд орос хэл заалгаж гайгүй сурсан гэдэг. 1911 онд Сүх, Янжмаа хоёр Галсан гэдэг хүүтэй болсон нь хожмоо хурандаа цолтой, цэргийн том дарга нарын нэг болжээ.

1912 онд цэргийн дарга нар бэлтгэх түр сургууль Хужирбуланд байгуулахад моринд эрэмгий, бичиг эрдэмд сайн Д.Сүх шууд орж суралцан төгсч, Хятадын хар цэргийн эсрэг хэд хэдэн удаагийн байлдаанд гарамгай гавъяа байгуулсан тул Богд хааны зарлигаар Зоригт баатар цол хүртжээ. Энэ цол нь нэрнийх нь тодотгол болж Сүхбаатар гэдэг алдар хүндтэй нэр болон мөнхөрсөн байнам. .

Жанжны хөшөөг хэрхэн босгосон түүх нь сонин юм. Д.Сүхбаатар, Х.Чойбалсан нарын тэргүүлсэн ардын журамт цэргүүд 1921 онд Их хүрээг эзэлж хотын төв хэсэгт байсан их хогны хажууд зогсч, Их жанжин домог болж мөнхөрсөн үгээ хэлж байх үед унаж явсан хонгор морь нь шээхэд партизан цэргүүд бэлгэшээн шивнэлдэх үед Х.Чойбалсан партизануудад хандаж “Энд жижиг төмөр гадас олоод зоочих” гэж тушаасан юмсанж. Хожим ардын хувьсгалын 25 жилийн ойн өмнө жанжны хөшөөг босгохоор Улсын бага хурал шийдэхүйд Х.Чойбалсан хэдэн хүн томилж өнөө гадсыг эрүүлж олон 1946 оны долоодугаар сарын 11-нд тэр газарт жанжны хөшөөг босгосон ажээ. Сүхбаатар Зөвлөлт орос улсаас тусламж гуйхаар явахдаа Сэлэнгэ аймгийн Баруун хараад байдаг Ширхэнцэг уулан дээр гарч алсын бараа хараад цааш явсныг ихэд бэлгэшээн хөшөөний суурийг уран барималч Х.Чоймбол тэр уулын хэлбэртэй адилхан хийсэн гэдэг.

1921 оны арваннэгдүгээр сарын 5-нд Д.Сүхбаатар тэргүүтэй Монголын төлөөлөгчид Москвад хүрэлцэн очиж, зөвлөлт төрийн тэргүүн В.И.Ленинтэй уулзаж, Монгол, Зөвлөлт орос улсын хооронд найрамдлын гэрээ хэлэлцээр байгуулж, Монголын талаас их жанжин Д.Сүхбаатар, Ерөнхий сайд Б.Цэрэндорж нар гарын үсэг зурж баталгаажуулжээ. Монголын төлөөлөгчдийг В.И.Ленин элэгсэг дотно угтаж “Сууцгаа, сууцгаа” хэмээн найр тавихуйд зохиолч С.Буяннэмэх өөрөө мэдэлгүй В.И.Лениний сандал дээр суучихжээ. В.И.Ленин өөр өрөөнөөс сандал авчруулахаар хүн явуулахад Буяннэмэх ихэд сандарч босоход “Зүгээр, зүгээр та суу” гээд В.И.Ленин гаднаас оруулж ирсэн сандал дээр суусан ажгуу.

Монголын төлөөлөгчид Москвад байхдаа их театрт “Игорь ван” дуурь, М.Горькийн зохиол “Шаарлагдсан хүмүүс” жүжиг үзэцгээж, алдарт “Аврора” хөлөг онгоц зэрэг түүх дурсгалын олон сонин зүйлийг сонирхжээ. Арванхоёрдугаар сарын эхээр Москвад ирэхэд тусгайлан зассан вагонд урьж суулган төлөөлөгчдийн айлчлалын тухай баримтат кино үзүүлсэнд Д.Сүхбаатар сэрүүн тунгалаг ахуйдаа авахуулсан цорын ганц амьд дүр үлдсэнийг монголчууд хааяа үзэж их жанжнаараа бахархдаг билээ.

Их жанжин маань 1923 оны хоёрдугаар сарын 20-нд цэргийн анги, харуулууд эргэж явахдаа хэтэрхий даарсны улмаас хатгаа авч хүндрүүлснээс 30-хан насандаа зуурдаар таалал төгсчээ. Мөн сарын 26-нд Сүхбаатарыг сүүлчийн замд нь үдэх оршуулга, бүх нийтийн эмгэнэл гашуудал болжээ. Энэ өдөр жихүүн хүйтэн салхитай өдөр байсан гэдэг.

Гашуудлын жагсаалын манлайд Зөвлөлт орос улсаас Д.Сүхбаатарыг шагнасан Улаан тугийн одон, Хувьсгалт цэргийн зөвлөлөөс бэлэглэсэн мөнгөн сэлэм, Монгол улсын баатар цол шагнуулсны тэмдэг болох товь малгай зэргийг хүндэтгэлтэй барьж явжээ. Улаан нөмрөгтэй дөрвөн хээр моринд хөллөсөн дөрвөн дюмын их бууны гол дээр улаан торгоор бүрсэн Д.Сүхбаатарын шарилыг байрлуулж, хойноос нь жанжны улаан торгон тохом бүхий эмээлтэй хөлгийг хөтөлж, түүний араас намын Төв хороо, Засгийн газрын гишүүд, цэргийн дарга нар, Зөвлөлтийн зөвлөхүүд, Элчин сайдын яамны бүх ажилтан, монгол, орос, буриад, хятад иргэд оршуулах ёслолд оролцжээ.

Ёслол дээр Б.Цэрэндорж гуай үг хэлж, ёс төртэй оршуулсан байна.

1951 оны зун Засгийн газрын ордны өмнө байгуулсан бунханд Д.Сүхбаатарын шарилыг зөөн байрлуулж байлаа. Х.Чойбалсан нас барахаасаа өмнө “Намайг Сүхбаатар жанжны хажууд индрийн бунханд оршуулаарай” гэж гэрээсэлсний дагуу тэнд оршуулжээ. Гэвч Ерөнхий сайд асан Ц.Элбэгдоржийн шийдвэрээр Д.Сүхбаатар, Х.Чойбалсан нарын шарилыг зөөж, Алтан өлгийд байрлуулсан билээ.

Зохиолч Санг.Пүрэв
Сэтгүүлч С.Цэрэн

Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын 2016 оны буцаан олголт өнөөдрөөс эхлэн иргэдийн дансад орж эхэллээ.

Иргэд мэдээллээ үнэн зөв бөглөн ebarimt.mn сайтад бүртгэлээ баталгаажуулсан иргэдэд эхний ээлжинд энэ сард багтаан буюу цагаан сараас өмнө олгож эхэлнэ хэмээн Татвaрын ерөнхий газраас мэдээлж байсан билээ.

Та дээрх цахим хуудсанд нэвтрэн, овог нэр, регистерийн дугаар, буцаалт авах банк, данс, цахим хаяг болон утасны дугаараа бичих ёстой. Гэтэл зарим иргэн регистерийн дугаараа буруу бичиж, дансны дугаарын оронд картын дугаарыг бичсэн байна.

Еbarimt.mn-д өнгөрсөн жил бүртгүүлсэн 620 мянган иргэн нийт 35 тэрбум төгрөгийг энэ онд нэг удаа авна.

МАН, Aрдын засаг, Tөрийг үүсгэн байгуулагч Mонголын ард түмний гарамгай хүү Д.Сүхбаатар одоогоос 124 жилийн өмнө 1893 оны 2-р сарын 2-нд тэр үеийн Маймаа (одоогийн Амгалан) хотноо ядуу ард Дамдины гэрт төржээ.
1912 онд цэргийн албанд ирж, пулемёт сумангийн даргаар ажилласан.
1917 онд эх орныхоо төлөө дайнд оролцож баатар цолоор шагнагдав.
1921 оны Ардын хувьсгалын удирдагчдын нэг, оросын хувьсгалчидтай холбоо тогтооход онцгой үүрэг гүйцэтгэсэн.
1921.3.1-нд МАН-ын анхдугаар их хуралд төлөөлөгчөөр оролцжээ.
1921.7-р сард Цэргийн яамны сайд, Бүх Цэргийн жанжинаар томилогдсон.
1921.11-р сард ЗОУ-д очиж хоёр улсын хоорондох найрамдлын гэрээнд гарын үсэг зурж, Владимир Ильич Ленинтэй уулзав.
1923.2.20-нд 30 настайдаа хорлогдож таалал төгссөн.
Цөөхөн Монголчууд бидэнд байгаа хамгийн аугаа их Эрх чөлөө маань бидний Тусгаар тогтнол, Бүрэн эрхт байдал маань билээ.
Үе үеийн эх орончид, үндэстний баатрууд, суу билэгт удирдагчид, yxaaнт мэpгэд маань Монгол эх орныг минь бидэнд амиа дэвсэн, цycaa урcгaн, yxaaнaa ypaлдyyлaн байж өвлүүлсэн билээ.
Их жанжны яруу алдар бадартугай!

МУИС-ийн оюутны төлөөллийг өнөөдөр /2017.02.01/ БСШУСЯ-ны Боловсролын бодлогын газрын дарга Д.Эрдэнэчимэг, Хуулийн хэлтсийн дарга П.Чулуунбаатар нар хүлээн авч уулзлаа. МУИС оюутнуудаасаа улиралд 112 мянган төгрөг, жилд 224 мянган төгрөг, магистрт суралцаж буй хүмүүсээс жилдээ 336 мянган төгрөгийг хураамж болгон авдаг байна. Үүнийг цэвэрлэгээ, үйлчилгээ, интернетийн холболт зэрэгт ашиглаж байгааг хууль бус үйлдэл хэмээн үзэж оюутнууд жагсаж байгаа аж.
МУИС-ийн “Оюутны холбоо”-ны тэргүүн Ц.Хасбаатар уулзалтын үеэр хэлэхдээ “Оюутнуудаас суурь хураамж авч буй нь хуульд нийцэхгүй байгаа нь аудитын шалгалтаар илэрсэн. МУИС-ийн оюутнууд тав дахь жилдээ сургалтын төлбөрөөс гадна суурь хураамж төлж байна. Хамгийн гол нь биднээс авч буй мөнгөө үр ашигтай зүйлд зарцуулж байвал эсэргүүцэх шаардлагагүй юм. Гэтэл сургуулийн захиргаа оюутнуудаас хурааж авсан мөнгөө юунд зарцуулж байгааг огт тайлагнадаггүй. Бидний хүсэлтийг аргацаасан хариулт өгсөөр удаж байна” гэв. МУИС-ийн 2012-2015 оны төсөв, санхүүгийн нөхцөл байдал түүний зарцуулалт, гүйцэтгэлд Үндэсний аудитын газар өнгөрсөн онд шалгалт хийжээ. Улмаар аудитын газраас суурь хураамжийг хуульд нийцэхгүй байна хэмээн дүгнэлт гаргаж, зөрчлийг арилгахыг сургуулийн удирдлага, Удирдах зөвлөлд хүргүүлсэн байна. БСШУСЯ-ны Боловсролын бодлогын газрын дарга Д.Эрдэнэчимэг “Өнөөдөр БСШУСЯ-ын сайд оюутнуудын болон сургуулийн “Багш нарын холбоо”-ны төлөөллийг хүлээн авч уулзлаа. Бид оюутнуудынхаа санал, хүсэлт, эрх ашигт хүндэтгэлтэй хандах ёстой. Тиймээс ч шаардлагыг нь хүлээн авч холбогдох арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ. МУИС-ийн суурь хураамж бол төлбөрийн бүрэлдэхүүн хэсэгт хамаардаг. Сургалтын төлбөрийг Удирдах зөвлөлийн хурлаар шийдвэрлэдэг. МУИС-ийн Удирдах зөвлөл өчигдөр /2017.01.31/-нд хуралдаж, суурь хураамжийн асуудлаар ажлын хэсэг байгуулсан. Ажлын хэсэгт оюутан, багш нарын төлөөлөл багтсан. Хамтдаа асуудлыг хэлэлцэж, хамтдаа шийдвэрлэнэ” гэв.

666”Таны захиалгаар, таны томилдог АТГ, прокурор, Шүүхийн тодорхой бүлэг хүмүүсийн хилс хэрэг зохион хэлмэгдүүлэн байж өгсөн ялыг чинь миний бие өнгөрсөн оны 11 сарын сүүлээр эдлээд дууссан. Цаашид ийм байдлаар намайг магадланд оруулахгүй үндэслэлгүйгээр хориод байвал өлсгөлөн зарлаж тэмцэхээ мэдэгдэж байна...

Монгол Улсын гавьяат эдийн засагч Б.Осоргарав болон УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайхан, Н.Оюундарь зэрэг манай улсын зарим иргэд хандивын аян санаачилсан билээ. Үүнийг нь Засгийн газрын захиалга, төр иргэдээсээ хандив авч бондын өрөө төлөх гэж байгаа мэтээр санаатай санаандгүйгээр гуйвуулсан мэдээлэл гарч байгаа юм.

Үүнтэй холбогдуулж Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өнөөдөр байр сууриа илэрхийлж, зарим сайд нарт үүрэг өглөө.

Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат “Хандив бол иргэдийн сайн дурын аян. Засгийн газар ийм аяныг эхлүүл гэж хэлээгүйтэй адил иргэдийнхээ сайн дурын санаачилгыг зогсоо гэж үүрэгдэх боломжгүй. Эх орноо гэж байгаа сайхан сэтгэлтэй хүнийг , түүний үйлдлийг ч цааш түлхэж болохгүй. Тийм учраас Төрийн сан дээр хандивын нэгдсэн данс нээ. Хандив хүлээж авах тодорхой хугацаа тогтоож, энэ хугацаанд ирсэн орлого, хандивыг өдөр бүр олон нийтэд ил тод мэдээлж байхыг Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэнд үүрэг болгож байна. Гэхдээ Монголын төр, Засгийн газар ард түмнээсээ хандив цуглуулж бондын өр төлөхгүй. Иргэдийн хандиваас нэг ч төгрөгийг бондын өр төлөлтөд зарцуулахгүй. Засгийн газар ирэх гуравдугаар сард төлөх бондын өрөө хэрхэн төлөх шийдлээ нэгэнт олсон, хугацаанд нь бүрэн төлөх боломжтой болсон байгаа. Харин иргэдээс сайн дурын үндсэн дээр цугларсан хандивыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэж байгаад эрүүл мэнд, боловсрол, нийслэлийн утааг бууруулах, дэд бүтцийн шинэчлэл зэрэгт ард түмнийхээ хяналт дор зарцуулна” гэлээ.

Мөн эх оронч санаачилга эхлүүлсэн, үүнд нэгдсэн иргэдэд Монгол Улсын Засгийн газрын нэрийн өмнөөс албан ёсоор талархал илэрхийлэх, хандивын аянд оролцсоныг нотлох батламж хадгалуулах зэргээр тухайн иргэдийг алдаршуулахыг холбогдох сайд нарт үүрэг болголоо.

Дашрамд дурдахад Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өчигдөр /1 сарын 31-нд/ хандивын аян санаачлагч Б.Осоргаравыг өөрийнх нь хүсэлтээр хүлээн авч уулзахдаа “Таны эх оронч сэтгэлийг хүндэлж байна. Гэхдээ Засгийн газар ард түмнээсээ хандив авахгүйгээр бондын өрөө ч төлнө, эдийн засгийн хямралаа ч давна, тийм бололцоо бүрэн байгаа” гэдгээ тодорхой хэлсэн юм.

Үүнээс 26 өдрийн өмнө буюу 2017 оны нэгдүгээр сарын 5-нд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат нийслэл, аймгийн Засаг дарга нартай уулзахдаа хэвлэлийнхний өмнө “Засгийн газар ирэх гуравдугаар сард 580 сая долларын бондын өрөө улсын эдийн засагт болон ард түмнийхээ амьдралд дарамт болохгүйгээр төлөх бүрэн бололцоотой, төлөх гарц шийдлээ олсон” гэж хэлсэн. Бондын өрөө хугацаанд нь улсын эдийн засаг болон ард түмнийхээ амьдралд бодитой дарамт болохгүйгээр төлнө, тийм бүрэн боломжтой гэсэн Монгол Улсын Ерөнхий сайдын энэ байр суурь хэвээр байгаа болно гэж Засгийн газрын хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

09:00 цагт: Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газраас нийслэлийн Үйлчилгээний нэгдсэн төвийн ”Дүнжингарав” салбарт ажлын байрны нээлтэй өдөрлөг зохион байгуулна. Утас: 325044
09:00 цагт: Олон улсын эрүүл мэндийн дүрмийн хэрэгжилтийг үнэлэх семинар Сити тауер цогцолборт /СТӨ-ний урд талд/ болно. Утас: 99773800, 88008516
10:00 цагт: Өнөөдөр ”Ус чийг, намгархаг газрын дэлхийн өдөр”. Эл өдрийг тохиолдуулан Рамсарын конвенцийг сурталчлах арга хэмжээ Цэнгэг усны нөөц, байгаль хамгаалах төв Утас: 91995225
10:00 цагт: “Би чадна, бид чадна, та ч бас чадна” уриан дор хавдрын эсрэг анхаарал хандуулах дэлхийн өдөрт зориулан ХСҮТ-д хавдрын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудлууд, хавдрын эсрэг үйлсэд хэвлэл мэдээллийн байгууллагын үүрэг оролцоо, шийдвэрлэх арга зам, хамтран ажиллах чиглэлээр сэтгүүлчдэд зоиулсан сургалт ярилцлага ХСҮТ-ийн 3-н давхарт ”Сувилахуйн сургалтын танхим”-д болно. Утас: 99063902, 89008516
11:00 цагт: Монголын эрүүл мэндийн технологийн салбарт олон тэрбумын санхүүжилттэй эхлэсэн боловч үр дүнгүй орхигдсон төслүүдийн талаар МИТАМ мэдэгдэл хийх гэж байна.
11:00 цагт: Нийслэлийн зорчигч тээврийн нэгтгэлийн үйл ажиллагаа, тулгамдсан асуудлаар Зорчигч тээврийн нэгтгэлийн ҮЭ-ийн хороодоос MN мэдээллийн төвд мэдээлэл хийнэ.
11:00 цагт: Автотээврийн үндэсний төвөөс нийслэл дэх салбарууд болон орон нутгийн Автотээврийн төвүүдийн дарга, нягтлан бодогч, техникийн хяналтын үзлэгийн инженерүүдийн мэргэшил, ур чадварыг дээшлүүлэх, мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөө өгөх, 2017 оныг автотээврийн менежментийг сайжруулах жил болгон зарласантай холбогдуулан цаашид хийж гүйцэтгэх ажлыг танилцуулах зорилгоор зохион байгуулах ”Автотээврийн менежментийг сайжруулах жил - 2017” мэргэжил, арга зүйн зөвлөгөөний нээлт болно. Утас: 86063600
12:00 цагт: УДЭТ-ын 2017 оны анхны шинэ уран бүтээл “Царцаа Намжил” хүүхдийн жүжгийн талаарх хэвлэлийн бага хурал УДЭТ-ын үзвэрийн их танхимд болно. Утас: 99199794
13:00 цагт: Цагийн ажил хайгчдад зориулсан ”Part time” чиглүүлэх сургалт МЗХ-ны Залуус танхимд зохион байгуулагдана
14:40 цагт: Монгол Улсын Засгийн газар, Евразийн эдийн засгийн комисс хоорондын хамтын ажиллагааны II хуралдааны протокол болон Монгол Улсын Засгийн газар, Евразийн эдийн засгийн комисс хоорондын хамтын ажиллагааны ажлын хэсгийн 2017-2018 онд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил, Евразийн эдийн засгийн комиссын Зөвлөлийн интеграцчлал, макро эдийн засгийн асуудал эрхэлсэн гишүүн Т.Д.Валовая нар гарын үсэг зурна. Утас: 99028994

Дараа нь Гадаад харилцааны яамны 2016 оны тайлан болон Засгийн газраас өнгөрсөн оны 12 дугаар сарын 22-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын зарим Элчин сайдын яам, Ерөнхий консулын газар, Консулын газрыг татан буулгах тухай тогтоолын төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хаалттай горимоор хэлэлцсэн юм.