УИХ-ын гишүүн М.Батчимэгийн зөвлөх З.Пагмажавыг өнгөрсөн наймдугаар сарын сүүлээр эх орноосоо урвасан хэмээн үзэж, шүүхээс 16 жилийн хорих ял оноосон. Тодруулбал, З.Пагмажавыг Тайвань руу Монгол Улстай холбоотой мэдээлэл гаргадаг байсан нь тогтоогдсон учир Эрүүгийн хуулийн 79.1-ээр зүйлчилж дээрх ялыг оноосон байдаг. Гэвч З.Пагмажав уг шийдвэрийг эсэргүүцэж, Нийслэлийн шүүхийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргасан юм. Уг гомдлыг өнөөдөр Нийслэлийн давж заалдах шатны шүүхэд хэлэлцэнэ.

З.Пагмажав өдгөө ШШГЕГ-ын харьяа цагдан хорих 461 дүгээр ангид саатуулагдаж байгаа.

З.Пагмажав нь УИХ-ын гишүүн М.Батчимэгийг Ерөнхийлөгчийн Үндэсний аюулгүй байдлын бодлогын зөвлөхөөр ажиллаж байх үеэс л зөвлөхөөр нь ажиллаж байсан нэгэн. М.Батчимэг гишүүний хувьд Тайвань улсад 2005-2008 оны хооронд Тайбэй дахь Улаанбаатарын худалдаа, эдийн засгийн газрын төлөөлөгчийн газрын тэргүүнээр ажиллаж байжээ.

Өнгөрсөн долоо хоног үйл явдлаар дүүрэн долоо хоног болж өнгөрлөө. Хамгийн гол нь иргэдийн дунд хүлээлт үүсгээд байсан Өршөөлийн хууль УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар эцэслэн батлагдав. Ингэхдээ авлигын хэргүүдийг өршөөхөөргүй болсон юм. Тодруулбал, “Хууль бусаар хөрөнгөжих”, “Төсвийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулах” “Бусдын эд хөрөнгийг залилан мэхэлж завших”, “Төрийн албан тушаалтан албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулах”, ”Төрийн албан тушаалтан эрх мэдлээ хэтрүүлэх” зэрэг гэмт хэргийг өршөөхгүй байхаар шийдвэрлэв. Харин “Бусдын эд хөрөнгийг завших, үрэгдүүлэх” гэсэн заалтыг өршөөлд хамруулж, уучлал үзүүлэхээр болсон билээ.
Мөн хар тамхины хэргийн зарим зүйлчлэл өршөөлд багтаж байгаа бөгөөд Эрүүгийн хуулийн 192.3 / Мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх эм, бэлдмэл, бодисыг хууль бусаар бэлтгэх, олж авах, хадгалах, тээвэрлэх, илгээх, борлуулах/, , 196 дугаар зүйл заалтууд /Мансууруулах буюу сэтгэцэд нөлөөлөх бодисыг хэрэглэх газар зохион байгуулах/ өршөөлийн хуульд үл хамаарч байгаа ч бусад зүйлчлэл Өршөөлийн хуулиас гадуур үлдэж байгаа юм.
Өөрөөр хэлбэл, Эрүүгийн хуулийн 188 дугаар зүйлийн 188.4, 192 дугаар зүйлийн 192.3-т заасан гэмт бүлэглэлийн гишүүн, зохион байгуулалттай бүлэг хар тамхийг зөөвөрлөсөн, хэрэглэсэн, улсын хил нэвтрүүлсэн хэргүүдийг Өршөөлийн хуулиар хаасан нь үнэн. Гэхдээ Эрүүгийн хуулийн 188 дугаар зүйлийн 188.3, 192 дугаар зүйлийн 192.2, 194 дүгээр зүйлийн 194.2-т заасан хар тамхи болон мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх эм бэлдмэл, бодисыг хууль бусаар бэлтгэх, олж авах, хадгалах, тээвэрлэх, илгээх, борлуулах хэрэгт ял шийтгүүлсэн этгээд өршөөлийн хуульд бүрэн хамрагдаж байгаа юм. Ингэснээр манай улс Үндсэн хууль , нэгдэн орсон олон улсын конвенциудаа ч зөрчиж байгаа гэдгийг учир мэдэх хүмүүс хэлж байна.
Ингээд хар тамхины хэргээр шалгагдаж байсан хийгээд ял авсан этгээдүүдээс хэн нь суллагдаж, хэн нь өршөөлд хамрагдаж чадаагүй вэ?
Д.Сугарын хүү С.Цогт Өршөөлийн хуульд хамрагдаагүй ч ялын хугацаа дуусах дөхөж байна
Төрийн өмчийн хорооны дарга асан, Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн Д.Сугарын хүү С.Цог нарын 12 хүнд холбогдох хар тамхины хэргийг Дүүргийн эрүүгийн анхан шатны I шүүхэд хоёр өдрийн турш үргэлжилж, С.Цогийг хоёр жилийн хорих ялаар шийтгэсэн. Тэднийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 192.1, 192.2, 192.3.4, 188.2-т зааснаар буруутган ялласан байдаг. Тэгвэл тэднийг ялласан зүйл ангиас Эрүүгийн хуулийн 192.3-ийг Өршөөлийн хуульд хамруулаагүй учир тэд өршөөлд хамрагдахгүй аж.
Гэвч С.Цог нар өнгөрсөн жил шүүхээр орж ял авсан ч шалгагдсан хугацаа цөөнгүй. Тэгэхээр 2 жилийн ял авсан түүний суллагдах хугацаа ойртсон гэсэн үг юм.


“Ice top” хамтлагийн гишүүн Д.Манлайжаргал, М.Бадрах нар Өршөөлд хамрагдаж ял хасууллаа
Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар “Ice top” хамтлагийн гишүүн Д.Манлайжаргал, Ш.Батбаяр, М.Бадрах нарт холбогдох хэргийг өнгөрөгч долоо хоногт хянан хэлэлцсэн. Дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны 1 дүгээр шүүх Д.Манлайжаргал, М.Бадрах нарыг мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөх бодисыг борлуулах зорилгогүйгээр хууль бусаар хадгалсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн 192 дугаар зүйлийн 192.1 дэх хэсэгт зааснаар Д.Манлайжаргалд 1 жил 6 сарын хорих ял оногдуулж, өмнөх тогтоолоор оногдуулсан ялаас 2 жилийг нэмж, нийт биечлэн эдлэх ялыг чанга дэглэмтэй хорих ангид 3 жил 6 сараар тогтоож, М.Бадрахад 3 сар 1 хоногийн баривчлах ял шийтгэсэн байдаг. Улмаар Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүх уг хэргийг хянан хэлэлцээд Д.Манлайжаргалд оногдуулсан 3 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ялыг жирийн дэглэмтэй хорих ангиад эдлүүлэхээр өөрчилж, шийтгэх тогтоолын бусад заалтыг хэвээр үлдээсэн. Тэгвэл Улсын Дээд шүүхээс өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.10 дахь хэсэгт “эрх зүйн байдлыг нь дээрдүүлсэн, аль илүү ашигтай үндэслэлээр нэг удаа өршөөлд хамааруулна” гэж заасны дагуу Д.Манлайжаргалд өмнөх тогтоолоор оногдуулсан ялыг тэнссэн хугацааг хэрэгсэхгүй болгож, сүүлчийн тогтоолоор оногдуулсан 1 жил 6 сар хорих ялыг биечлэн эдлүүлэхээр шийдвэрлэсэн юм.
Баавар Өршөөлд хамрагдаж суллагдсан ч хар тамхины хэрэгт холбогдоогүй
Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр Ш.Батбаярыг хар тамхины хэрэгт холбогдоод суллагдсан мэтээр мэдээлэл гарч, олон нийтийн зүгээс ч тийм бодолтой байгаа нь илэрхий. Тэгвэл Ш.Батбаяр буюу Баваарын хувьд төрийн албан хаагчийн хуулиар хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэж байхад нь хүч хэрэглэн эсэргүүцсэн, хүч хэрэглэхээр заналхийлсэн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцогдож, Эрүүгийн хуулийн 230 дугаар зүйлийн 230.1 дэх хэсэгт зааснаар 1 жил 6 сар хорих ял авсан юм.
Харин үүнийг Улсын Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар хэлэлцээд Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1-т зааснаар Ш.Батбаярт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 230 дугаар зүйлийн 230.1-т зааснаар оногдуулсан 1 жил 6 сар хорих ялыг өршөөн хэлтрүүлж, нэн даруй суллахаар шийдвэрлэсэн юм.






Өнгөрсөн долоо хоног үйл явдлаар дүүрэн долоо хоног болж өнгөрлөө. Хамгийн гол нь иргэдийн дунд хүлээлт үүсгээд байсан Өршөөлийн хууль УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар эцэслэн батлагдав. Ингэхдээ авлигын хэргүүдийг өршөөхөөргүй болсон юм. Тодруулбал, “Хууль бусаар хөрөнгөжих”, “Төсвийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулах” “Бусдын эд хөрөнгийг залилан мэхэлж завших”, “Төрийн албан тушаалтан албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулах”, ”Төрийн албан тушаалтан эрх мэдлээ хэтрүүлэх” зэрэг гэмт хэргийг өршөөхгүй байхаар шийдвэрлэв. Харин “Бусдын эд хөрөнгийг завших, үрэгдүүлэх” гэсэн заалтыг өршөөлд хамруулж, уучлал үзүүлэхээр болсон билээ.

Төслийн нийт өртөг нь 827 сая ам доллар байх энэхүү томоохон бүтээн байгуулалтын талаарх 24 баримтыг хүргэж байна.

Тагнай эрвэгнэвэл аймшиг гарах болно. Бие татвал хэрүүл маргаан хийгээд уйтгарлахуй үг дуулна. Өдрийн сайн цаг нь луу, могой, хонь, нохой, хулгана, үхэр болой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал сүлд тэнэж одно.

УЛААНБААТАР ХОТ: Үүл багасна. Цас орохгүй. Салхи өдөртөө баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр. Шөнөдөө Яармаг-Сонгины орчмоор 14-16 градус, бусад хэсгээр 9-11 градус хүйтэн, өдөртөө бүх хэсгээр 1-3 градус дулаан байна.

Монгол Улс дахь БНАСУ буюу Хойд Солонгосын элчин сайдын яамны байранд хулгай оржээ.

Хөдөлмөр аюулгүй байдал алдагдсанаас иргэд эрүүл мэнд амь насаараа хохирох явдал их байдаг.

Шүүхийн иргэдийн төлөөлөгчийн оролцоо ба нөлөөллийн мэдүүлэг сэдэвт иргэдтэй уулзах уулзалт, хууль сурталчлах өдөрлөг өнөөдрөөс эхэлж байна. Энэ сарын 11-нийг хүртэл үргэлжлэх уг өдөрлөгт Баянгол, Хан-Уул, Сонгинохайран дүүргийн нутаг дэвсгэрт оршин суугаа, иргэдийн төлөөлөгчөөр сонгогдсон иргэдийг харьяа дүүргийнхээ иргэний танхимд ирэхийг уриалж байгаа аж.

Төрийн соёрхолт яруу найрагч О.Дашбалбар агсны нэрэмжит “Эх орон, оюун санаа, яруу найраг” наадмыг энэ жил тав дахь удаагаа амжилттай боллоо.

БНХАУ-д их хэмжээний цас орсны улмаас Бээжингээс Эрээн рүү явж байсан Монгол Улсын 180 гаруй иргэн Жин-Тэй хэмээх жижиг тосгоны ойролцоо цасанд боогдож, гурав хоног саатсан билээ.

Увс аймгийн прокурорын газарт Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанаас 2015 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хорих, баривчлах ялаар шийтгүүлсэн 25 ялтан, хорихоос өөр төрлийн ял шийтгэлтэй 23 ялтныг өршөөл үзүүлэх тухай хуулинд заасны дагуу ял, шийтгэлээс өршөөн хэлтрүүлэх, ялаас өршөөн хасах санал гаргаж ирүүлсэний дагуу ялтнуудын хувийн хэргийг прокуророос хянаад Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1 дэх хэсэгт зааснаар 14 ялтны эдлээгүй үлдсэн ял шийтгэлийг өршөөн хэлтрүүүлэх, 5 дугаар зүйлийн 5.1 дэх хэсэгт зааснаар 9 ялтны эдлээгүй үлдсэн ялаас 2 жилийг хасуулахаар тус тус прокурорын тогтоол үйлдэн шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр 2015 оны 11 дүгээр сарын 04-ний өдөр Увс аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд шилжүүлжээ.

Харин өршөөлд хамаарахгүй 2 ялтны хувийн хэрэг материалыг албан бичгээр буцаан хариуцлага алдсан тоо бүртгэгчид арга хэмжээ тооцуулсан байна.

Тус прокурорын газраас өршөөл үзүүлэх тухай хуульд хамрагдсан нийт ялтнуудыг аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны байранд цуглуулж Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн талаар болон дахин гэмт хэрэг зөрчилд холбогдохгүй байх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр аймгийн прокурор Т.Мөнхбаяр, хяналтын прокурор Б.Баярмагнай нар яриа таниулга хийж ажилласан байна.

Мьянмарын сонгуульд Аун Сан Су Чи ялалт байгууллаа

”Энэ бол би” үзэсгэлэнг хориод мянган иргэн үзэж, сонирхжээ

УИХ-ын дарга З.Энхболд Үндэсний өгөх өдөрт зориулсан үзэсгэлэнг үзэв
Монгол Улсын Их Хурлын дарга Зандаахүүгийн Энхболд өнөөдөр /2015.11.09/ Үндэсний өгөх өдөрт зориулсан тархины саажилттай хүүхдүүдийн бүтээл, цуглуулгын “Энэ бол би” үзэсгэлэнг үзэж сонирхлоо.



Үндэсний өгөх өдөр хөдөлгөөн, “Таны инээмсэглэл” төв, Монголын тархины сааны холбооноос зохион байгуулж буй тус үзэсгэлэнд С.Намуунцэцэг, Ч.Энхсайхан, А.Хүдэрбат, А.Дөлгөөн, Б.Мөнхтулга нар зурсан зураг, бичсэн шүлэг, цуглуулгаараа оролцож байгаа юм. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяа тус арга хэмжээг ивээн тэтгэж, залуусыг дэмжин 400 гаруй хүүхэлдэйн цуглуулгаа дэлгэжээ.











Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд залуусын бүтээл, цуглуулгыг үзэж, сонирхсны зэрэгцээ С.Намуунцэцэг, А.Хүдэрбат, А.Дөлгөөн нарт Монголын залуучуудын холбооны “Тэргүүний залуу” алтан медаль гардуулав. Энэхүү үзэсгэлэнгийн үеэр сэргээн засах эмчилгээний зориулалттай ”Spider cage” буюу ”Аалзны тор” төхөөрөмжийг худалдан авах санхүүжилтийг хуримтлуулах хандивын аян явагдаж байгаа талаар “Таны инээмсэглэл” төвийн тэргүүн Э.Болорчулуун Улсын Их Хурлын даргад танилцуулсан юм.



Занабазарын нэрэмжит Дүрслэх урлагийн музейд 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр нээлтээ хийсэн “Энэ бол би” үзэсгэлэнгийн хаалтын арга хэмжээ өнөөдөр боллоо. Хаалтын ёслолд Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С.Эрдэнэ, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Арвин, Япон Улсын Элчин сайдын зөвлөх Минорү Кикүчи болон албаны бусад хүмүүс оролцсон юм.





Хаалтын ёслолын үеэр үзэсгэлэн зохион байгуулагчид Улсын Их Хурлын гишүүн С.Одонтуяагийн монголын хүүхэд залуус, эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бүх үйл ажиллагааг дэмжиж, хүмүүнлэгийн үйлсэд оруулсан хувь нэмрийг нь үнэлж “Хүмүүнлэгийн элч”-ээр өргөмжиллөө хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.

Төсвийн тухай хуулийг хэлэлцэх үеэр шатахууны онцгой албан татварыг нэмэх тухай асуудал иргэдийн анхаарлыг татаад байгаа юм. Ерөнхий сайд болон Засгийн газрын зүгээс онцгой албан татварыг нэмэх юм бол шатахууны үнэ нэмэгдэхгүй гэсэн тайлбарыг өгөөд байгаа. Гэвч дэлхийн зах зээл дээр түүхий нефтийн үнэ хоёр дахин буурсан. Дээрээс нь шатахууны импортлогч компаниуд шатахууны татвар нэмбэл үнээ нэмнэ гэдгээ зарлачихсан.

Тиймээс УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт тэргүүтэй МАН-ын гишүүд шатахууны үнийг буулгахыг шаардаад удаж байна. Тэгвэл МАН-ын шатахууны үнийг хямдруулах бодлогыг ХҮН намынхан дэмжиж байгаа аж.

Тодруулбал тус намын УЗ-ийн гишүүн, өмгөөлөгч О.Алтангэрэл “Хямралтай энэ бэрх үед С.Бямбацогтын шатахууны үнийн талаарх тэмцлийг дэмжмээр юм байгаамдаа. Бидэнд шууд мэдрэгдэх ажил шүүдээ уг нь” гэж жиргэлээ.

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг хуралдаж бүлгийн дэд дарга С.Одонтуяа, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга А.Бакей нар мэдээлэл хийлээ.
С.Одонтуяа:
АН-ын бүлгийн ээлжит хуралдаан болж хэлэлцсэн асуудлын талаар бүлгийн дэд дарга С.Одонтуяа мэдээлэл хийлээ.
Тэрбээр “Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг гишүүд өргөн барьсантай холбоотойгоор энэ асуудлыг хэлэлцлээ.
Мөн Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль болон А.Бакей нарын гишүүдийн санаалчилсан Сонгуулийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл зэргийг хэлэлцлээ.
Ард нийтийн санал асуулгын тухай хууль 1995 онд батлагдсан хэдий ч энэ хуулийн төслийг одоо хэрэглэх нь тохиромжгүй байгаа. Тийм учраас нэмэлт өөрчлөлт оруулах шаардлагатай болсон. Энэ хуульд УИХ-ын 50 гаруй гишүүн гарын үсэг зурж өргөн барьсан.
1945 оны аравдугаар сарын 20-нд анх Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг бүх нийтийн санал асуулгаар баталж байсан. Одоогийн шинэ хуулиар 2015 оны арваннэгдүгээр сарын 26-нд Ард нийтийн санал асуулгыг явуулах зорилгоор энэ хуулийн төслийг өргөн барьж байгаа юм.
Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах уу эс оруулах уу гэдгээ нийт ард түмнээсээ асууж шийдье гэсэн байгаа.
Л.Цог гишүүнээр ахлуулсан ажлыг хэсэг “Үндсэн хуульд зайлшгүй өөрчлөлт оруулах шаардлагатай” гэсэн дүгнэлт гаргасны дагуу Батбаяр гишүүний ахалсан ажлын хэсэг Үндсэн хуулийн өөрчлөлтүүдтэй холбоотой асуудал дээр ажилласан. Энэ асуудлыг АН-ын бүлэг хэлэлцээд Үндсэн хуульд өөрчлөлт хийхдээ Ард нийтээс санал асуух нь зүйтэй юм гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн.
Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахдаа хэд хэдэн зүйлийг гишүүд онцолсон. 25 жил Засаглалын тогтворгүй байдал бий болсонд Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлагатай юм. Мөн дүүргийг сумтай адилтгаж үзэж байгаа нь өнөөгийн хорооны иргэдийн тоо нэг сумын иргэдээс ч хоёр гурав дахин их байгаа учраас энэ асуудалд тодорхой өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэсэн зарчмын гол гол зүйлүүдийг хэлэлцсэн байгаа.
А.Бакей: “УИХ-ын даргын захирамжаар УИХ-д суудалтай нам эвслийн бүлгийн төлөөллүүд Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төслийг боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулаад багагүй хугацаанд ажилласан. Ингээд Сонгуулийн нэгдсэн хуулийн төсөл бэлэн болсон. Энэ хуулиар Ерөнхийлөгчийн сонгууль, УИХ-ын сонгууль, Орон нутгийн иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын сонгуулийг нэгдсэн нэг хуулиар зохицуулахаар оруулж ирсэн. Энэ хуулийн төслийг чадвал маргаашнаас хэлэлцэж эхэлнэ. Ээлжит сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах цаг хугацаа бага байгаа. Гурван ч хуулийн төсөл өргөн баригдсан байгаа. Су.Батболд нарын өргөн мэдүүлсэн УИХ-ын сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах хуулийн төсөл, мөн Х.Тэмүүжин нарын өргөн барьсан Сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах төсөл байгаа. Энэ гурван хуулийн төслийг хамтад нь хэлэлцэх эсэхийг маргаашнаас хэлэлцэнэ” гэлээ.
Тэрээр Сонгуулийн хуульд орж буй гол өөрчлөлтүүдийн талаар дурдсан юм. Тухайлбал,
-Тогтолцооны хувьд холимог системээ хадгална. Үүн дотор 48 нь мажоратор, нэг мандаттай байх нь зүйтэй гэж тусгасан байгаа.
-Сонгуулийг зохион байгуулах хуваарийг санал авах өдрөөс нааш тооцох ёстой.
-УИХ-ын сонгуулийг, Орон нутгийн сонгуультай хамтад нь нэг өдөр зохион байгуулна.
-Өмнөх сонгуулиудад иргэдээс иргэний үнэмлэх шаарддаг байсан. Одоо иргэний бүртгэлтэй холбоотой систем бүрэн автомажсан учраас сонгуулийн насны сонгогч хурууны хээгээ таниулах замаар саналаа өгөх бүрэн боломжтой. Тийм учраас заавал иргэний үнэмлэх шаардахгүй,
-Сонгуулийн зарим хэсэг дээр нөхөн сонгууль, дахин сонгууль явах шаардлага гардаг. Цаг хугацааны хувьд хуулинд тодорхой зааж өгөөгүй байсан учраас маргаан үүсдэг байсан. Энэ хуулиар дахин болон нөхөн сонгуулийн санал авах өдрийг хоёр удаа зохин байгуулья. Эхнийхийг нь зургадугаар сарын сүүлчийн бүтэн сайн өдөр. Хоёр дахийг нь 10 дугаар сарын эхний бүтэн сайн өдөр улс даяар зохин байгуулахаар нэмж оруулсан.
-Шинээр байгуулагдаж байгаа нам эвслийн хувьд санал авах өдрөөс 180-аас дээшгүй хоногийн өмнө улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн байх ёстой.
-Сонгуулийн хэсгийн хороог Сонгогчдын санал авах, тоолох ажлыг зохион байгуулах нэгж гэж өөрчилнө. Энэ нэгж нь сум дүүргийн сонгуулийн хороонд харьяалагдаж ажиллана. Ахлах зохион байгуулагч болон 5-7 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллана.
-Сонгуулийн маргаан шийдвэрлэх нийт хугацааг 60 хоногоос хэтрүүлж болохгүй.
-Сонгуулийн компанит ажлын зардлыг аль болох хамгийн бага зардлын түвшинд зохион байгуулах асуудлыг хуульчилна.
-Сонгуулийн зардлын дээд хэмжээг СЕХ тогтоодог байсныг болиулаад Үндэсний аудитын газар тогтоож, олон нийтэд мэдээллэх ёстой гэж үзэж байна.
-Сонгуулийн мөнгөн хандивыг шинэчлэн тогтоож байна. Иргэний хувьд гурван сая хүртэл, хуулийн этгээд 15 сая төгрөгийн хэмжээнд байж болно.
-Сонгуулийн хэвлэл мэдээллийн сурталчилгааны хувьд улс төрийн намууд болоод нэр дэвшигчдийн хэвлэл мэдээллийн сурталчилгаа тэнцвэртэй ёстой гэж үзэж байгаа.

НИЙСЛЭЛИЙН ЗАСАГ ДАРГА АРДЧИЛЛЫН ТӨЛӨӨХ ҮНДЭСНИЙ САНГИЙН ОЛОН УЛСЫН ХӨТӨЛБӨР ХАРИУЦСАН ДЭД ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЛҮИЗА ГРИВИЙГ ХҮЛЭЭН АВЧ УУЛЗЛАА
МЭДЭЭ, МЭДЭЭЛЭЛ ЦАГ ҮЕИЙН МЭДЭЭ
2015-11-09 16:25:19

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Э.Бат-Үүл Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн Ази, Ойрхи Дорнод, Хойд Африкийн бүс нутаг болон олон улсын хөтөлбөр хариуцсан дэд ерөнхийлөгч Лүиза Гривийг хүлээн авч уулзаж, ардчилал, авлигын эсрэг хийж хэрэгжүүлж буй ажлуудын талаар харилцан санал солилцлоо.
Уулзалтын эхэнд Нийслэлийн Засаг дарга “Би тантай 1994 онд анх уулзаж, Монгол Улсад өрнөсөн Ардчилсан хувьсгалын талаар ярилцаж байсан. Харин өнөөдөр уулзаж байгаадаа таатай байна. Түүнээс хойш Улаанбаатар хот маань нилээн өөрчлөгдсөн байгааг та харж байгаа байх. Монгол Улсын хувьд ардчилал бага зэрэг нэр хүндээ алдаж, зохих зорилгоосоо гажсан зүйл бий. Тиймээс би Хотын Захирагчийн хувьд үүнийг зөв гольдролд оруулж, засаглалын сайжруулахад өнгөрсөн хугацаанд багагүй суурь өөрчлөлтийг хийлээ. Одоо бидний хийхээр төлөвлөж буй хамгийн чухал ажил бол төрийн үйлчилгээний супермаркет гэдгийг хот байгуулж байгаа юм. Энэ нь иргэд дэлгүүрт ороод мөнгөө төлөөд бараа худалдаж авдаг шиг төрийн үйлчилгээг нэг дороос хугацаа алдалгүй, чирэгдэлгүй авах боломжийг олгоно. Эхний ээлжинд Дүнжингарав худалдааны төвд байгуулах бөгөөд цаашид Мишээл экспо, Содон хороололд байгуулахаар төлөвлөж байна. Энэ үйлчилгээ нь засаг захиргааны мөн чанарын томоохон өөрчлөлт болж байгаа юм” гэлээ.
Хатагтай Лүиза Гриви “Улаанбаатар хот авлигагүй хот байхын төлөө цаашдаа тууштай явах уу?. Сонгууль болж удирдлагууд солигдоход энэ бодлогоо баримтлана гэх баталгаа бий” эсэхийг тодруулахад, Нийслэлийн Засаг дарга “Нийслэлийн ИТХ-аар “Авлигагүй Улаанбаатар хөтөлбөр”-ийг баталсан. Тиймээс энэ бол урт хугацаанд хэрэгжих бодлогын хөтөлбөр. Тиймээс үүнд санаа зовох зүйлгүй” гэсэн юм. Мөн Улаанбаатар хотын засаглалыг сайжруулах, авлигын эсрэг ажлын хүрээнд Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн зүгээс хэрхэн хамтарч ажиллах саналтай байгаа талаар асуухад Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Э.Бат-Үүл “Бид төрийн үйлчилгээний супермаркетыг амжилттай хэрэгжүүлэхийн тулд тэнд ажиллах мэргэжилтнүүдэд арга зүйн туслалцаа хэрэгтэй байна. Мөн тэдэнд өгөх сургалтыг албан тушаалтнууддаа ч өгмөөр байгаа юм. Тиймээс бидний хамтын ажиллагааны хүрээнд туршлага солилцох, чадавхжуулахад дэмжлэг үзүүлэх хүсэлтэй байна” гэлээ. Ардчиллын төлөөх үндэсний сангийн Ази, Ойрхи Дорнод, Хойд Африкийн бүс нутаг болон олон улсын хөтөлбөр хариуцсан дэд ерөнхийлөгч Лүиза Гриви “Бидний зүгээс энэ тал дээр туслалцаа үзүүлэх боломж бас туршлага бий. Төрийн үйлчилгээг дэлгүүрт үйлчлүүлж байгаа шиг иргэд авна маш сонирхолтой санагдаж байна” гэсэн юм. Тэрээр Улаанбаатарт ажиллах хугацаандаа нийслэлийн төрийн үйлчилгээний супермаркетын бэлтгэл ажилтай танилцана гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

С.Бямбацогт:
УИХ дахь МАН-ын бүлэг өнөөдрийн хуралдаанаараа энэ долоо хоногт байнгын хороо, чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх хуулийн төслүүдийн талаар хэлэлцсэн байна. Тодруулбал, Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл, Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл, Сонгуулийн хуулийн өөрчлөлттэй холбоотой дагалдах хуулиуд, Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох хуулийн төслүүдийн талаар хэлэлцэж байр сууриа нэгтгэжээ.
Тус бүлэг Сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулахыг дэмжиж байгаа аж. Харин УИХ-аар хэлэлцэх эсэх нь шийдэгдсэний дараа амьдралд хэр нийцсэн эсэхийг нягталж, сонгуулийг шударга явагдахад шаардлагатай өөрчлөлтүүдийг оруулахад анхаарна гэлээ.
Тус бүлгийн дарга С.Бямбацогт ярихдаа “Ард нийтийн санал асуулга явуулж холбогдох хуулийг өөрчилнө. Үүнийхээ дараа Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулна гэж эрх баригчид ярьж байгаа. Сонгууль болохоос зургаан сарын өмнө Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж болохгүй гэж хуулинд заасан байдаг. Тэгэхээр энэ оны арванхоёрдугаар сарын 31-ны өдрөөс өмнө ҮХ-д өөрчлөлт оруулна гэсэн үг. Харин арванхоёрдугаар сарын 31-ны өдөр хүртэл 40 гаруй хоногийн хугацаа байна. Энэ хугацаанд бүхэл бүтэн дөрвөн хуулийг өөрчилж амжих уу гэдэг нь эргэлзээтэй. Ард нийтийн санал асуулгын хуулиа өөрчилж байтал жинхэнэ санал асуулгаа явуулах товыг гаргана. Энэ нь хэзээ явагдах вэ. Ард нийтийн санал асуулгад шаардагдах 5 тэрбум төгрөгийг хаанаас гаргах вэ? Өвлийн хүйтэнд санал асуулга явуулах нь хэр зохимжтой вэ гэх мэт олон асуулт байна. Богино хугацаанд явуулбал Үндсэн хуульд ямар шаардлагаар өөрчлөлт оруулах ёстой гэж үзэж байгаа юм. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтэй танилцах хугацаа байна уу. Энэ мэт асуудал байгаа учраас Ард нийтийн санал асуулга явуулах тухай хуульд өөрчлөлт оруулах, Ард нийтийн санал асуулга явуулахыг МАН-ын бүлэг дэмжихгүй байгаа” гэж хэлэв.
Мөн Ард нийтийн санал асуулгыг сонгуулийн санал тоолох хар машинаар явуулахыг дэмжихгүй гэлээ.
Бүлгээр хэлэлцсэн дараагийн асуудал нь Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох хуулийн төсөл байна. Энэ талаар тус бүлгийн дэд дарга Н.Номтойбаяр “Уг асуудлыг МАН-ын бүлэг хэлэлцээд хоёр саналыг гаргалаа. Нэгдүгээрт, Халх голд чөлөөт бүс байгуулах 77-р тогтоолыг хүчингүй болгох нь зүйтэй гэдэг саналд нэгдсэн. Хоёрдугаарт, Дорнод аймагт Хүнс, хөдөө аж, ахуйн салбараа дэмжих нь зүйтэй. Гэхдээ Чөлөөт бүсийн тухай хуулиар биш илүү боловсронгуй төсөл хөтөлбөрөөр явуулах ёстой гэж шийдвэрлэсэн” гэв.
Үүний дараа сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариуллаа.
- Санал асуулга явуулахгүйгээр Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлыг УИХ өөрөө хэлэлцээд аль нэг тийш нь шийдэх нь зүйтэй гэж үзэж байна уу?
- Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах зайлшгүй шаардлага бий. Гэхдээ Үндсэн хуулинд өөрчлөлт оруулах боломж маань сар гаруй хугацаагаар хэмжигдэж байгаа энэ үед зохимжгүй байна. Сар гаруйн хугацаанд эх болсон хамгийн том хуулиндаа яарч өөрчлөлт оруульал бушуу туулай борвиндоо баастайн үлгэр болно. Ард нийтээсээ асууж байж Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулъя гэвэл дөрвөн хуулийг өөрчлөх шаардлагатай болно. Өөрсдөө дур мэдээд оруулъя гэвэл Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлыг ярина. Тэгэхээр хугацаа маш давчуу байна.
- Сонгуулийн тухай хуулийн төслийг хугацаанд нь амжиж батална гэж харж байна уу?
- Сонгуулийн нэгдсэн хууль боловсруулах үүрэг бүхий ажлыг хэсгийг УИХ-аас 2013 онд байгуулсан. Р.Бурмаа гишүүний ахалсан уг ажлын хэсгийн боловсруулсан хууль нь Сонгуулийн нэгдсэн хууль юм. Гэвч үндсэн хуулиар орон нутгийн сонгууль, парламентын сонгуулийг нэг хуулиар явуулах боломжгүй. Сонгуулийг нэг өдөр явуулъя гэж байгаа юм. Энэ ч мөн бэрхшээлтэй. Энэ мэт хүндрэлтэй асуудлууд бий. УИХ-ын гишүүн Су.Батболдын нарын санаачилсан хууль нь өнөөдрийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй сонгуулийн хуулинд тодорхой өөрчлөлтүүдийг оруулахаар байгаа. Сонгуулийн саналыг гараар тоолдог болъё гэх мэт өөрчлөлтийг оруулахаар байгаа юм. Үүнийг хурдан хугацаанд шийдвэрлээд явах боломжтой.
- Хятадаас зээлэх 1 тэрбум зээлийн зарцуулалтад МАН-ын бүлэг ямар байр суурьтай байгаа вэ?
- Зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг зөвшилцөхийг байнгын хороогоор дэмжсэн. Зээлийн ерөнхий хэлэлцээр хийгдэнэ. Үүний дараа тусгайлсан хэлэлцээрүүд хийгдэнэ. Энэ үед ямар төслүүдэд зарцуулагдах асуудлыг ярина. Тухайлбал Эгийн голын усан цахилгаан станц нь анх 300 сая долларын төсөвт өртөгтэй байсан. Гэтэл төсөвт өртөг нь нэмэгдэж 800 гаруй сая доллар болж УИХ-д орж ирлээ. Энэ өртөг нь бодитой эсэхийг нухацтай хэлэлцэнэ.

Шийдлийн Засгийн газар эдийн засгийн хүндрэлтэй нөхцөл байдлын улмаас дэд сайдгүй ажиллахаар болсон.

Зам Тээврийн Яам, Төрийн Орон Сууцны Корпораци хамтран тус яамны залуучуудад орон сууцны 50 квот олгох санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

Ингэснээр тус яамны залуу ажилтнууд ТОСК-ын байрнаас авах боломжтой болж байна. Санамж бичигт гарын үсэг зурахын өмнө Зам Тээврийн сайд М.Зоригт “Манай яам залуучууд руугаа анхаарал хандуулсан бодлогыг хэрэгжүүлж байгаа. Мөн манай авто замын салбарт залуучууд л бүх зүйлийг хийж байна.

Ийм хөдөлмөрч, улс орноо гэсэн сэтгэлтэй залуучуудыг ТОСК-иас дэмжиж байгаад би их талархаж байгаа. Манай салбарын залуучууд ч зүгээр суухгүй төрөөс орон сууцны салбарт хийж буй олон ажлуудыг дэмжиж, хар бор ажил, цэвэрлэгээ, нүх шуудуу ухах зэрэг бүх юманд бид хамтран оролцоно шүү гэдгийг хэлье” хэмээсэн бол ТОСК-ийн захирал А.Гантулга “Өнөөдөр түүхэндээ анх удаа гэж хэлж болохоор үйл явдал болж байна. Яагаад гэвэл анх удаа яамтай хамтарч залуусыг дэмжсэн хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэж байна.

ЗТЯ-ны залуучуудад энэ боломжийг ТОСК-иас олгож байгаадаа манай хамт олон туйлын их баяртай байна” гэв.

ТОСК-ийн захирал А.Гантулга төрийн бусад байгууллагууд ТОСК-той хамтран залуучуудаа дэмжсэн ийм хөтөлбөр хэрэгжүүлэх боломжтой гэдгийг онцолж байв.

Учир нь энэ удаад залуучуудад хандсан квот гэдэг утгаараа онцлогтой бөгөөд өмнө нь ахмад настнуудад илүүтэй олгодог байсан ажээ. Тус яамны ажилтнууд дунд шалгаруулалт явагдаж байгаа бөгөөд ирэх жилээс байрны урьдчилгааг 10 хувь болгох асуудал яригдаж байгаа юм байна.