Францын нийслэл Парис хотноо өнгөрөгч амралтын өдрүүдэд буюу энэ сарын 6-7-ны өдрүүдэд жүдо бөхийн олимпийн эрхийн оноо олгох “Их дуулга” тэмцээн боллоо. Тус тэмцээнд дэлхийн 96 орны эрэгтэй 386, эмэгтэй 224, нийт 610 бөх өрсөлдсөн юм. Манай улсаас шигшээ багийн ахлах дасгалжуулагч О.Балжинням, гавьяат тамирчин Х.Эрдэнэт-Од, ОУХМ Г.Дашдаваа нарын удирдлагад 20 бөх зодоглож, гурван МӨНГӨ, шагналт байрт хоёр жүдоч орлоо. Тодруулбал, эрэгтэйчүүдийн 66 кг-ын жинд Д.Төмөрхүлэг, эмэгтэйчүүдийн 48 кг-ын жинд Гавьяат тамирчин М.Уранцэцэг, 57 кг-ын жинд Гавьяат тамирчин Д.Сумъяа нар дэд аварга болсон. Мөн эмэгтэйчүүдийн 63 кг-ын жинд Ц.Мөнхзаяа V, 78 кг-ын жинд П.Лхамдэгд VII байр эзлэв. Парисын татамид Монголын нэгэн жүдоч шилдэг барилдааныг үзүүлж, аваргын алтан медалийг хүртсэн. Тэр жүдоч бол Казастан улсын нэрийн өмнөөс барилдаж буй Г.Отгонцэцэг байсан юм.

Парисын Их дуулгыг Япон, БНСУ, Франц, Гүрж, Казахстан, Косово улс алтан медаль хүртсэн амжилтаараа тэргүүлсэн бол Монголын баг гурван мөнгөн медальтай удаалав. Нийт 91 орноос 18 нь ямар нэгэн медаль хүртжээ.

Билгийн тооллын XVII жарны “Муу нүүрт” хэмээх гал бичин жилийн сар шинийн баярт зориулсан цуврал барилдаан өчигдөр Монголын бөхийн өргөөнд сумын цолтон, залуу бөхчүүдийн барилдаанаар үргэлжиллээ. 320 бөх хүчийг үзэн барилдсанаас Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын харьяат, сумын заан Б.Зоригтбаатар 9 даван түрүүлж, Өвөрхангай аймгийн харьяат, сумын заан О.Наранбаатар 8 даван үзүүрлэлээ. Их шөвөгт Төв аймгийн харьяат, сумын заан Ч.Чойжилсүрэн шалгарав.

XVII жарны ”МУУ НҮҮРТ” хэмээх ГАЛ БИЧ жилд таны ажил үйлс, эрүүл мэнд ямар байхыг уншигч та бүхэн хүлээн авна уу.

ХУЛГАНА

ХУЛГАНА ЖИЛТНҮҮД МАТЕРИАЛЛАГ БАЙДЛАА БЭХЖҮҮЛЖ ЧАДНА

Ажил үйлс нь бүтэмж муу. Хар, цагаан хэл үг гайгүй. Гал уснаас болгоомжил. Улаан, хар, хөх өнгийн эд, хувцас бүү ав. Морин сард ажил нь барцадтай. Хийморийн дарцаг хийсгэ.

Ерөнхий засал нь: Шүтээнээ тахиул. Солдавнамсүм, Түй мандал айлдуул.

1936, 1960, 1996 оных эрүүл мэнд сайн.
1924, 1948, 1972, 1984, 2008 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Манал.
1948,1972, 2008 оных буян хишиг сайн.
1924,1936,1960,1984,1996 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Дашчиравын сан даллага, Ямбийдончир.

2016 онд та өмнөх жилүүдэд хийсэн ажлынхаа ашиг шимийг хүртэх болно. Амжилтанд хүрэхэд тань танил талууд, мэдлэг боловсрол тань ихээхэн үүрэг гүйцэтгэнэ. Энэ жилийг та бусад жилүүдийг бодвол хөнгөхөн давах болотой.

Удаан хугацаанд авахыг хүсэж байсан зүйлээ авч мөрөөдөл чинь биелнэ. Таны амьдрал бүх талаараа өв тэгш байж, санасан бүхэн тань сэтгэлчилэн бүтнэ.Өмнөө шинэ зорилго тавьж түүндээ хүрэхийг зорь, утга учиргүй жижиг зүйлсд битгий бухимдаарай.



ҮХЭР

ҮХЭР ЖИЛТНҮҮД АЛБАН ТУШААЛ ДЭВШИНЭ

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар цагаан хэл үг гайгүй. Шар өнгийн эд бүү ав. Хаврын улиралд ажил нь барцадтай. Хийморийн дарцаг хийсгэ.

Ерөнхий засал нь: Итгэл, Жамбал санжид, 3 гүрэм.

1937, 1961, 1997 оных эрүүл мэнд сайн.
1925, 1949, 1973, 1985, 2009 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Манал.
1949, 1973, 2009 оных буян хишиг сайн.
1925, 1937, 1961, 1985, 1997 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Дашчиравын сан даллага.

Үхэр жилтэнгүүдийг их хүнд хэцүү жил хүлээж байна. Гэнэтийн асуудал таны амьдрал, ажилд тань том саад болно. Үүнээс болж та бодлоггүй, үр ашиггүй зүйл их хийнэ. Энэ жил шинэ ажил эхлүүлэх хэрэггүй, байгаа зүйлээ хадгалж үлдэхийн тулд бүх эрч хүчээ зарцуул.Таны зөв байсан ч удирдлагатайгаа битгий маргаарай.

Та санаагаар унах хэрэггүй шүү, найз нөхөд тань таны талд зогсож байнга туслах болно.Өмнөх жилүүдэд хангалттай хуримтлал цуглуулсан бол санхүүгийн тал дээр санаа зовох хэрэггүй. Гол нь мөнгөө зөв зарцуул.



БАР

БАР ЖИЛТНҮҮДЭД ИВЭЭЛТЭЙ ЖИЛ ИРЖ БАЙНА

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар цагаан хэл үг гарах гэмтэй. Цагаан, ногоон өнгийн төмөр эд, хувцас бүү ав. Хавар, намрын улиралд ажил нь барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Сүлд дуудуул, Цэвэгмэдийн чого, Улаан юм, 3 гүрэм.

1938, 1974, 1998 оных эрүүл мэнд сайн.
1926, 1950, 1962, 1986, 2010 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Цагаан дарь эх.
1938, 1962, 1974, 1998 оных буян хишиг сайн.
1926, 1950, 1986, 2010 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Ямбийдончир.

Бар жилтэнгүүд 2016 онд хэт итгэлтэй, онгироо зангаа татаж, өөрсдийн төлөвлөгөөгөө бусдад дэлгэх хэрэггүй юм байна. Нууцалсан төлөвлөгөө тань амжилт авчирна, бусдад дэлгэвэл цагаан хэл ам хүрнэ. Энэ жил та зорилгодоо хүрч төвлөрч чадвал ашиг орлого их олно. Гэхдээ шинэ салбарт хүч үзэх гээд хэрэггүй, сайн мэддэг зүйлээрээ мөнгө олохыг бодоорой.

Олон шинэ танилуудтай болох юм байна, тэдний хэн нэгэнтэй хамтарч чадвал амжилт олох магадлалтай.



ТУУЛАЙ

ТУУЛАЙ ЖИЛТНҮҮД ТААГҮЙ ЗҮЙЛСЭЭС ХӨНГӨХӨН САЛНА

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар цагаан хэл үг гарах гэмтэй. Ууланд бүү авир, голын усанд бүү ор. Шар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Тахиа сард ажил нь барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Сүлд дуудуул, Цэвэгмэдийн чого, Улаан юм, 3 гүрэм.

1939, 1975, 1999 оных эрүүл мэнд сайн.
1927, 1951, 1963, 1987, 2011 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Цагаан дарь эх.
1939, 1963, 1975, 1999 оных буян хишиг сайн.
1927, 1951, 1987, 2011 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрлийн даллага, Дашчиравын сан даллага.

Туулай жилтнүүдийн хувьд энэ жил их тайван амгалан өнгөрнө. Ойр орчинд байгаа хүмүүсийн асуудлуудаас бүр мөсөн холдож өөрийн ертөнцөд нам гүм амьдрах бололтой. Санхүүгийн хувьд ер бусын сайн жил байна, та өөрийн тэвчээрийн хүчинд албан тушаал ахина.

Энэ жил та амьдрах газраа өөрчилж бүр өөр улс руу нүүж ч магадгүй. Та өөрийнхөө тав тухыг юун түрүүнд тавьна. Мөн та шинэ хоббитой болж шинэ зүйл сурах зорилго эрмэлзэлтэй байна.



ЛУУ

ЛУУНУУДЫГ ЖИЛИЙН ТУРШИД АМЖИЛТ ДАГАНА

Хар цагаан хэл үг гарах гэмтэй. Гал уснаас болгоомжил, улаан, хар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Хийморийн дарцаг хийсгэ.

Ерөнхий засал нь: Сүлд дуудуул, Жалцанзэмүвүнжан, Солдавнамсүм.

1952, 1976, 2012 оных эрүүл мэнд сайн.
1928, 1940, 1964, 1988, 2000 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Мандал өргүүл.
1928, 1952, 1988, 2012 оных буян хишиг сайн.
1940, 1964, 1976, 2000 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрлийн даллага, Дашчиравын сан даллага.

Луу жилийнхэн энэ жил зорилгодоо хүрэхийн тулд ямар ч бэрхшээлийг ажирахгүй. Хүссэнээ авахын тулд өөрийгөө золиослоход ч бэлэн байх болно. Тулгарч буй бэрхшээл бүхэн таныг улам хурцалж амжилтанд хүргэнэ. Та олон зүйлд амжилт гаргаж хүссэнээ авах юм байна.

Олон сонирхолтой томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлсэнээр албан тушаал өсөхөөс гадна ашиг орлого нэмэгдэнэ.Олсон орлого тань танд амарч, амьдралын сайн сайхныг мэдрэх боломж олгоно.



МОГОЙ

МОГОЙ ЖИЛТНҮҮД ӨМНӨӨ ТАВЬСАН ЗОРИЛГОДОО ХҮРНЭ

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй, хэл үг атаа жөтөө гайгүй. Өндөрт бүү авир, газар бүү ух хорлолтой. Хийморийн дарцаг хийсгэ. Шар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Өвлийн эхэн, дунд сард ажил нь барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Хийморийн сан, Самбалхүндэв, 3 гүрэм.

1953, 1977, 2013 оны хүмүүсийн эрүүл мэнд сайн.
1929, 1941, 1965, 1989, 2001 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Манал.
1929, 1953, 1989, 2013 оных буян хишиг сайн.
1941, 1965, 1977, 2001 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Дашчиравын сан.

Могой жилтэнүүд 2016 онд олон сонирхолтой үйл явдалд оролцох нь. Та ажил дээрээ шинэ санаачлага гаргаж удирдлагынхаа сайшаалыг хүртэнэ. Та бусдын хүндлэлийг олж танаас олон хүн зөвлөгөө авах болно. Орлогын олон эх үүсвэртэй болж санхүүгийн талаар санаа зовох асуудал гарахгүй. Аманд орсон шар тосыг битгий түлхээрэй.

Дэмий жижиг асуудлаас болж зорилгоосоо ухрах хэрэггүй шүү,эр зориг эрсдэл хүлээх чадвар бүхнийг ялан дийлнэ.



МОРЬ

МОРЬ ЖИЛТНҮҮД ХУВИЙН БИЗНЕС ЭХЛҮҮЛБЭЛ САЙН

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй, хэл үг атаа жөтөө гайгүй. Мод, төмөр эд, цагаан, ногоон хувцас бүү ав. Хийморийн дарцаг хийсгэ. Өвлийн эхэн, дунд сард ажил нь барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Хийморийн сан, Самбалхүндэв, 3 гүрэм.

1930, 1942, 1966, 1990, 2002 оных эрүүл мэнд сайн.
1918, 1954, 1978, 2014 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Цагаан дарь эх.
1918, 1942, 1954, 1978, 2002, 2014 оных буян хишиг сайн.
1930, 1966, 1990 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Ямбийдончир.

Морь жилтэнгүүд 2016 онд орчин тойронд нь гарах боломжийг овжин ашиглах нь. Гарсан боломжийг цаг алдалгүй барьж авч чадвал маш их олз омог хүлээж байна. Үүний тулд та бусдын өмнөөс хариуцлага үүрч их эрсдэлийг хүлээх шаардлага гарч магадгүй, өөртөө итгэлтэй байгаарай.

Мөн та өөрийн албан тушаалд томоохон түлхэц болох холын аялалд явж магадгүй. Аялалын явцад саад бэрхшээл их тохиолдох ч та өөрийн авьяасаар бүгдийг даван туулж амжилтанд хүрнэ.



ХОНЬ

ХОНЬ ЖИЛТНҮҮД АМЖИЛТАД ХҮРНЭ

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар, цагаан хэл үг, атаа жөтөө үгүй. Шар өнгийн эд, хувцас бүү ав, газар лусын хорлолтой. Өвлийн адаг сард ажил нь барцадтай. Ерөнхий засал нь: Цэвэгмэдийн чого, Гаанжуур.

1931,1943,1967,1991, 2003 оных хэрүүл мэнд сайн.
1919, 1955,1979, 2015 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цагаан дарь эх, Мандал.
1919,1943,1979, 2003, 2015 оных буян хишиг сайн.
1931,1955,1967, 1991 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Дашчиравын сан даллага.

Хонь жилтэнгүүд 2016 онд амь зуулгаа залгуулахын тулд маш их ажиллах шаардлагатай болно. Танд өмнө нь тусалж, санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байсан эх үүсвэр бүрэн зогсож та өөр орлогын эх үүсвэр хайхаас өөр аргаггүй болно. Иймээс хаанаас яаж хэдэн төгрөг олохоо одооноос бодож төлөвлөж байсан дээр шүү. Шинэ ашигтай төсөл олох эсвэл ажилаа солих арга зам байна. Бусдад найдах хэрэггүй өөрөө бүхнийг шийд.

Сайн хичээвэл амжилтанд хүрэх боломж байгаа шүү, битгий шантраарай.



БИЧ

БИЧ ЖИЛТНҮҮД ТОМООХОН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТААС АШИГ ХҮРТЭНЭ

Ажил үйлст саад ихтэй. Хэл үг, атаа жөтөө буй. Гал уснаас сэргийл. Улаан. хар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Хаврын эхэн, зуны дунд сард ажил нь барцадтай. Хийморийн дарцаг хийсгэ.

Ерөнхий засал нь: Цэвэгмэдийн чог, 3 гүрэм, Солдавнамсүм.

1944, 1968, 2004 оных эрүүл мэнд сайн.
1920, 1932, 1956, 1980, 1992, 2016 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Манал, Цагаан дарь эх.
1932, 1944, 1968, 1992, 2004 оных буян хишиг сайн.
1920, 1956, 1980, 2016 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Ямбийдончир.

2016 онд бич жилтэнгүүдийн аз од гийх нь ээ. Албан тушаал дэвшихээс гадна орлого чинь гэнэт их хэмжээгээр өснө. Таны мэдлэг, ажлын туршлагыг өндрөөр үнэлэх учир та бүхнийг амжуулж авах ёстой шагналаа хүртэх болно. Та ашигтай олон санал авах бөгөөд санал тавьж буй хүмүүс таны ажлыг аль болох хөнгөвчилөхийг хичээх болно.

Та бусдыг ашиглаж өөрийн зорилгодоо амархан хүрэх болно. Та тэднийг боол мэт ажиллуулж өөрийн түрийвчийг түнтийлгэнэ.



ТАХИА

ТАХИА ЖИЛТНҮҮДИЙН ХУВЬД КАРЬЕРАА ӨСГӨХ ЖИЛ

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар, цагаан хэл үг гайгүй. Шар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Намрын эхэн, өвлийн дунд сард ажилд барцадтай. Хийморийн дарцаг хийсгэ.

Ерөнхий засал нь: 3 гүрэм, Солдавнамсүм, Түй мандал.

1945,1969, 2005 оных эрүүл мэнд сайн.
1921,1933,1957,1981,1993 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Манал, Цагаан дарь эх.
1933,1945,1969, 1993, 2005 оных буян хишиг сайн.
1921,1957, 1981 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Дашчиравын сан даллага, Ямбийдончир.

Тахиа жилийнхэн амьдралдаа томоохон өөрчлөлт гаргая гэвэл оны эхний 5 сар ихээхэн тохиромжтой. Эхний 5 сард хийх ажлынхаа төлөвлөгөөг гаргаж, зөв үе шаттай хэрэгжүүлж чадвал ихээхэн үр дүнд хүрэх магадлалтай. Жилийн сүүлийн саруудад бизнесийн хамтрагчтай үл ойлголцол үүсч маргаан гарах магадлалтай. Асуудлыг харицан ярилцаж нээлттэй байдлаар шийдвэрлэвэл зүгээр. Аливаа зүйлийг амалж ярихаасаа өмнө сайн бод, ам алдвал барьж болдоггүй гэсэн зарчмыг баримтла.



НОХОЙ

НОХОЙ ЖИЛТНҮҮДЭД ТАЙВАН, АМГАЛАН ЖИЛ ТОХИОНО

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар, цагаан хэл үг, атаа жөтөө гайгүй. Төмөр, модон эдлэл, цагаан ногоон хувцас бүү ав. Хаврын эхэн, дунд, зуны дунд сард ажилд барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Сундуй, Миегомбын додва, 3 гүрэм.

1922,1946, 1982, 2006 оных эрүүл мэнд сайн.
1934,1958, 1970,1994 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Манал, Цагаан дарь эх.
1922,1958,1982 оных буян хишиг сайн.
1934,1946,1970,1994, 2006 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Ямбийдончир.

Нохой жилтнүүдэд маш олон эерэг боломжууд гарч ирнэ. Бизнесийн шинэ санаа төрснөөр өөрийн гэсэн бизнестэй болох боломж гарч ирнэ. Зарим нэг ажлууд тань удааширч магадгүй сэтгэлээр унах хэрэггүй өөрийн зориг ухаандаа найдаж чадвал амархан шийдвэрлэгдэнэ.

Жилийн дөрвөөс зургаан сарын хооронд санхүүгийн хүндрэл тулгарна. Сэтгэлээр бүү унаарай, энэ асуудал амархан шийдэгдэнэ. Мөнгөө гамнаж хэт үрэлгэн байх хэрэггүй шүү, зөвхөн хэрэгцээтэй зүйлсдээ л зарцуулаарай.



ГАХАЙ

ГАХАЙ ЖИЛТНҮҮД УДААН МӨРӨӨДӨЖ БАЙГАА ЗҮЙЛЭЭ ХИЙНЭ

Ажил үйлс нь бүтэмжтэй. Хар цагаан хэл үг, атаа жөтөө гайгүй. Ууланд бүү авир, газар бүү ух хорлолтой. Шар өнгийн эд, хувцас бүү ав. Хавар, зуны дунд, өвлийн адаг сард ажилд барцадтай.

Ерөнхий засал нь: Алтангаанжуур, Заслын 8 ном.

1923, 1947, 1983, 2007 оных эрүүл мэнд сайн.
1935, 1959, 1971, 1995 оных эрүүл мэнд дорой. Засал нь: Ланчиг дором, Цэнд, Цагаан дарь эх.
1923, 1959, 1983 оных буян хишиг сайн.
1933, 1947, 1971, 1995, 2007 оных буян хишиг нь дорой. Засал нь: Алтангэрэлийн даллага, Ямбийдончир.

2016 онд шийдвэрлэх зайлшгүй шаардлагатай амьдралын томоохон асуудлууд гарна. Өмнөх жилүүдэд хийсэн ажлын үр дүн энэ жил гарч ирнэ. Өөрийн хүсэл сонирхолдоо хүрэхэд чинь туслах шинэ танилуудын хүрээг бий болгох хэрэгтэй. Бусдын хүсэл сонирхолд хөтлөгдөлгүй өөрийн хүсэл зориг, эрх чөлөөг хамгаас түрүүнд тавиарай. Та санхүүгийн боломжтой бол буяны үйлс хийх хэрэгтэй энэ нь таны цаашдын амьдралд ихээхэн эрч хүч, эерэг энергийг авчирна.

Худалдаа, үйлчилгээний байгууллагууд баярын өдрүүдэд дараах цагийн хуваарийн дагуу ажиллана.

Сар шинийн баярын өдрүүдэд буюу шинийн 1-4-ний өдрүүдэд автомашины дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй.

С.Бямбацогт: Ээлжит бус чуулган хуралдах шаардлагагүй

Шинийн нэгэн бол монголчуудын хувьд хамгийн бэлгэ дэмбэрэлтэй өдөр гэдэг бөгөөд энэ өдрийг хэрхэн өнгөрөөнө тэр жилдээ тийм байна гэсэн үзэл тархмал.

Монголчууд цагаан сарын шиний нэгний өглөө тухайн жилийнхээ заслыг хийж, зүг мөрөө гаргадаг уламжлалтай.

Уг барилдаанд хэн түрүүлнэ тэр бөхийг наадмын түрүү авах магадлалтай хэмээн шинждэг ч тал бий.

Тэгвэл өнөө жил хоёрдугаар сарын 08-ны 14.00 цагт улс, аймгийн алдар цолтой 256 бөхийн барилдаан болох бөгөөд XVII жарны “Муу нүүрт” хэмээх гал бичин жилийн сар шинийн баярт зориулсан бөхийн барилдааны тасалбар 20-25 мянган төгрөгийн үнэтэй аж.

Уламжлалт ёсоор монголчууд тухайн жилийн өнгийг шороон үхрийн зурлагаар шинждэг.

”Мiхх” пиццаны хамт олон сар шинийн баярыг тохиолдуулан хэрэглэгч түмэндээ шинэ бүтээгдэхүүнээрээ бэлэг барьж байна. Тэд энэ удаад өөрсдийн нэрийн бүтээгдэхүүнээрээ сар шинийн амтат буузаа нэрлэжээ.
Михх-ийг пицца, чикениэр төсөөлдөг цаг ард хоцорж хонины махтай амтат буузны нэр төрөл нэмэгдсэн хэрэглэгчдийн сайшаалыг хүртээд байна.
Гараар хийсэн татсан махтай энэхүү амтат буузны хувьд зах зээлийн үнээс харьцангуй хямд үнээр худалдаалагдаж байгаа бөгөөд 5 кг тутамд урамшуулал тооцогдож үнэгүй хүргэлт хийж байгаа юм.
МИХХ-ийн ”Амтат бууз”-нд дээд зэрэглэлийн гурил, тарган хонь, сонгино, гоньд, давс ордог. Жинхэнэ монгол буузныхаа амт чанарыг гаргахын тулд бид ердөө л сонгино, давс , гоньдоор амталж байна. Өнгө үзэмж, хэлбэр хэмжээ нь олны талархалыг хүлээсэн энэхүү бүтээгдэхүүнээ та ч гэсэн амжиж захиалаарай.

Өнөөдөр Засгийн газар ээлжит хуралдаан болно. Хуралдаанаар 10 шахам асуудлыг хэлэлцэн, танилцахаар төлөвлөжээ.

Цагаан сар болох гэж байгаатай холбогдуулан хадагны талаар мэдээ орууллаа.Хадагний гарал үүслийн талаар олон янзын мэдээ байдаг. Ц. Гочоо “Монгол эдийн дээж хадаг” хэмээх номондоо “Хадгийг Энэтхэг уран Бишүү-Гарма мяндсаар хийсэн мэтээр 14-р зууны үеийн монголын”Хонжин дэвтэр” гэдэгт тэмдэглэжээ.
Уран бишүү гармаа МЭӨ 6-р зууны хүн болох тул хадгийг хийсэн он цагийг тоймлож болмоор байна.”гэж тэмдэглэжээ.
Харин Энэтхэгийн Лосолин дацангаас эрхлэн гаргасан “Сайн оюунт тааллийн чимэг үзэсгэлэнт сувдан эрх” цувралийн 47-р дэвтэрт /ху 123/ Хадаг нь өлзий хутгийн шүтэн барилдлагыг бэлгэдсэн эд юм. Анхлан үүсэхдээ “үлэмж ариун цагаан сэтгэл”-ийг бэлгэдэж үүссэн гэдэг.

Хадаг хэмээх нэрийн утга
Монголоор “хадаг”, Төвдийн “хада”, хятадаар “ ”-харимж гэсэн утгатай үг юм. Чинисийн өчигт: “Хивт сум”, “Хивт тарвалага”, Хоёр загалын туужинд: “Хив татах ёс” гэсэн нэр томьёо гардаг. Нууц товчоонд хадаг нэрээр гардаггүй бөгөөд хэв гэсэн утгаар монголчууд анх хэрэглэж байсан. Иймд хадаг Энэтхэгт үүсч 13-р зууны үед Хятад, Төвдөөр дамжин монголд нэвтэрсэн бололтой. Хожим нь Түвдийн хадаг гэсэн нэрийг авч хэрэглэсэн гэдэг.
Хадагний билэгдэл. Монголчууд Хадгийг тэнгэрээс гаралтай ертөнцөд байдаггүй эд учир өнгө нь үүрийн цагаан гэгээ татах үеийн тэнгэрийн хаяаны өнгийг жинхэнэ тэнгэрийн өнгө гэж үзэж түүнтэй адил өнгөтэй хадгийг хэрэглэж байсан байна. Тэнгэрийн эд учраас хөнгөн, зөөлөн, уян бас бат бөх чанарыг бэлэгдэн ертөнцөд түүнээс илүү эд байхгүй байх билэгдлийг агуулан хэрэглэж байжээ. Мөн мөнгөн енбү, мөнгөний үндсэн өнгөөр билэгтэй мөнгөтөй зүйрлэн хүндэтгэж алхаж гишгэх доор газар тавихийг хориглож байжээ. Хадаг хэмээх нэрийн утга нь бурхан шүтээн, багш дээдсийн хөрөг, тэргүүтэнд тахих, тахилын шүтээнд мөргөх үед амгалан жаргалан, даатгах, мэнд амар мэдэх гэсэн утгатай бөгөөд тэр утгын дотоод сэтгэл нь хиргүй цагаан, торго мэт ариун бэлгэдлийг өргөхийн бэлгэдлээр нь харамж өргөх гэсэн утгыг илэрхийлдэг.
Хадгний өнгө. Хадгийг түвдүүд хиргүй ариун цагаан сэтгэлийн билэгдэл болгон цагаан хадгийг түгээмэл хэрэглэдэг. Харин монголчууд цэнхэр хадгийг хэрэглэж байсан нь тэнгэрийн эд бараа гэж үздэг байсных бөгөөд мөн цалин цагаан мөнгөий өнгийг бэлэгдэж хамгийн түгээмэл хэрэглэж байсан гэдэг.

Таван өнгийн хадагны билэгдэл нь
Монголчууд эртдээр үеэc хадгийг эдийн дээд, архи идээний дээд хэмээн амьдралынхаа туршид авдрынхаа ёроолд архи хадаг хоёрыг нандигнан хадгалсаар ирсэн түүхтэй. Хэрэв та гэртээ хадаг хадгалах гэж байгаа бол таван өнгийн хадгийг хадгалж буянаа тогтоогоорой. Энэ нь баян чинээлэг, гай барцадгүй амар түвшин явахыг бэлэгддэг жамтай. Таван өнгийн хадагны бэлэгдлийг одоо толилуулъя.

А. Цэнхэр өнгийн хадаг мөнх, амар тайвны бэлгэдэл
Б. Шар өнгийн хадаг бурхан шашнаа дээдлэхийн бэлгэдэл
В. Улаан өнгийн хадаг гал голомт бадран дээшлэхийн бэлгэдэл
Г. Цагаан өнгийн хадаг сэтгэл ариун бодь сэтгэлтэй, өглөгч буяны
Д. Ногоон өнгийн хадаг дэлгэрэн арвижихын бэлгэдэл бэлгэдэл болдог байна.

Хадгийг хадгалахдаа аргамж сур, хар архины хамт хадгална. Аргамж сур нь малын заяа буяныг тогтооно, харин архи нь бусад бүх юмыг тогтооно гэсэн санааг агуулдаг. Монголчууд эрт дээрүеэс хадаг, архи хоёрыг насан туршдаа хадгалж чадвал тэр айлд эд хөрөнгө, мөнгө төгрөг тогтон улмаар өсч арвижин аз жаргалтай сайн сайхан амьдарна гэж vздэг байжээ.

Өнгөрсөн баасан гаригт УИХ-ын намрын чуулган хаалтаа хийсэн. Энэ чуулган ажлын 90 өдөр үргэлжилж, нэгдсэн хуралдаан 38 удаа, Байнгын болон дэд хороод давхардсан тоогоор 131 удаа хуралдаж, нийт 412 хууль, 65 тогтоол хэлэлцэн баталлаа. Эдгээрийн дотор бие даасан хууль 26, хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хууль 347, хууль хүчингүй болгох тухай хууль 28, олон улсын гэрээ, конвенц соёрхон батлах, нэгдэн орох тухай хууль 11 байна.

Намрын чуулганы үр дүнгийн талаар УИХ-ын гишүүд ингэж ярьж байна. Ингээд тэдний байр, суурийг хүргэе.

Шинийн идээ ундааг их идээ, бага идээ гэж эсвэл цагаалга, битүүлэг гэдэг. Их идээ томхон цар тавагт зассан самнаа хавсай, ул (хэвийн боов, самар, сүүл, цоохор боов, саран боорцог, шар, цагаан тос, ааруул хурууд, бал бурам, чихэр, үзэм, чавга)-аар чимэглэсэн идээг хэлдэг.

Бага идээ гэдэг нь багашаархан няд тавагт зассан шүүс, буюу өвчүү хонтой шаант, залаатай богтос, дал дөрвөн өндөр зэргийг хэлдэг. Шинийн нэгний идээ будааны шим шүлт, өнгө жавхаанаас тэр жилийн буян хишиг тогтоно гэж үздэг.

Шинийн идээг засахдаа цагаан идээний билэгдлийг юу юунаас эрхэмлэдэг. Их идээ буюу цагаан сарын тавгийн идээг засахдаа хавсай боов буюу ул боовыг гурав, тав, долоо, ес давхарладаг ёстой. Айл гэр бүл, ураг төрлийн дээдэс болсон өвөг юм уу эцгийн гэрийн тавгийн идээг долоо давхарлан засдаг. Өвгийн гэрийн идээг долоон давхар, эцгийн гэрийн идээг таван давхар, ураглаж хуримласан хүүгийн гэрийн идээг гурван давхар засна.

Сар гарахгүй битүү харанхуй байдаг учир оны отгон шөнийг “битүүн” хэмээн нэрийддэг байна. Эл өдөр бүх зүйлс бүтэн, битүү байх учиртай. Энэ нь улирч буй ондоо тэгш дүүрэн байсан бөгөөд ирэх онд ч элбэг хангалуун байх болтугай хэмээсэн бэлгэдэл билээ. Өвлийн адаг сарын сүүлийн өдөр буюу битүүний өдрөөс өмнө монголчууд хуучин оны өр шир, өглөг авлагаа дуусган, дутуу зүйлсээ гүйцээдэг уламжлалтай. Ингэснээр хийморь лундаа нь сэргэдэг хэмээн үздэг байна.

Битүүлэх ёслол нь нар шингэсэн хойно эхэлдэг. Идээ будаагаа засч, хаалганыхаа баруун тотгоны дээр цагаан чулуу, цэвэр тунгалаг цас мөс тавьж сайн зүгийн эзэд сахиус орохын үүдийг нээхийн хамт, зүүн тотгоны дээр өргөс харгана, шарилж тавих нь муу зүгийн ад чөтгөрийн хорлолыг хаадаг учиртай. Битүүний орой цэвэр цэмцгэр хувцаслаж, өтгөс бууралдаа өнгөтэй өөдтэй олбог дэвсгэрээ дэвсэн, ширээгээ засч дээр нь битүүлгээ тавьж, идээ ундааныхаа дээжийг зүүнээс баруун тийш өрж, галдаа өргөж, бурхандаа дээжилсний дараа гэрийн эзэгтэй цайныхаа дээжийг гэрийн эзэндээ эхэлж барьдаг ёстой. Гурван марал одонд идээ өргөж битүүлгээ хөндөнө.

Цагаан сарын идээг онцгой хүндэтгэлтэйд тооцдог. Битүүний зоогт эрүүг нь заагаагүй хонины битүү толгой юм уу, өвчүү байдаг. Хонины бүтэн махыг гэрийн эзэн эхэлж есөн хөндлөнг (толгой, хошуу, хоёр эрүү, хоёр чих, ууцны хоёр тал) хөндөж эхлээд галдаа, дараа нь бурхандаа өргөөд, гэрт байгаа хүмүүстээ тараана. Тавиас дээш настанд архи хүртээдэг учиртай. Битүүлгийн идээ будаанаас идэж, ёслол дууссаны дараа үлгэр, тууль ярихаас эхлээд шагайгаар алаг мэлхий өрөх, морь, тэмээ уралдуулах, дөрвөн бэрх орхих, буга нуух, хорол зэндмэн эвлүүлэх зэргээр тоглодог.

Энэ үдэш мал хуйгаа хээр, эд зүйлсээ айлд хонуулахыг цээрлэнэ. Мөн хүн халуун бүлээсээ тасарч айлд хонох, хөлчүүрхэх, өвчин хэлэх, үг сөрөх, хувцсаа гадаа хонуулах, хоосон сав байлгах, өлөн зэлмэн байхыг цээрлэнэ. Бүтэн байхын учир нь битүүний цээр хийгээд зан үйлд бий. Сар гарахгүй битүү харанхуй байдаг учир оны отгон шөнийг “битүүн” хэмээн нэрийддэг байна. Эл өдөр бүх зүйлс бүтэн, битүү байх учиртай. Энэ нь улирч буй ондоо тэгш дүүрэн байсан бөгөөд ирэх онд ч элбэг хангалуун байх болтугай хэмээсэн бэлгэдэл билээ. Өвлийн адаг сарын сүүлийн өдөр буюу битүүний өдрөөс өмнө монголчууд хуучин оны өр шир, өглөг авлагаа дуусган, дутуу зүйлсээ гүйцээдэг уламжлалтай. Ингэснээр хийморь лундаа нь сэргэдэг хэмээн үздэг байна.

Битүүлэх ёслол нь нар шингэсэн хойно эхэлдэг. Идээ будаагаа засч, хаалганыхаа баруун тотгоны дээр цагаан чулуу, цэвэр тунгалаг цас мөс тавьж сайн зүгийн эзэд сахиус орохын үүдийг нээхийн хамт, зүүн тотгоны дээр өргөс харгана, шарилж тавих нь муу зүгийн ад чөтгөрийн хорлолыг хаадаг учиртай. Битүүний орой цэвэр цэмцгэр хувцаслаж, өтгөс бууралдаа өнгөтэй өөдтэй олбог дэвсгэрээ дэвсэн, ширээгээ засч дээр нь битүүлгээ тавьж, идээ ундааныхаа дээжийг зүүнээс баруун тийш өрж, галдаа өргөж, бурхандаа дээжилсний дараа гэрийн эзэгтэй цайныхаа дээжийг гэрийн эзэндээ эхэлж барьдаг ёстой. Гурван марал одонд идээ өргөж битүүлгээ хөндөнө.

Цагаан сарын идээг онцгой хүндэтгэлтэйд тооцдог. Битүүний зоогт эрүүг нь заагаагүй хонины битүү толгой юм уу, өвчүү байдаг. Хонины бүтэн махыг гэрийн эзэн эхэлж есөн хөндлөнг (толгой, хошуу, хоёр эрүү, хоёр чих, ууцны хоёр тал) хөндөж эхлээд галдаа, дараа нь бурхандаа өргөөд, гэрт байгаа хүмүүстээ тараана. Тавиас дээш настанд архи хүртээдэг учиртай. Битүүлгийн идээ будаанаас идэж, ёслол дууссаны дараа үлгэр, тууль ярихаас эхлээд шагайгаар алаг мэлхий өрөх, морь, тэмээ уралдуулах, дөрвөн бэрх орхих, буга нуух, хорол зэндмэн эвлүүлэх зэргээр тоглодог.

Энэ үдэш мал хуйгаа хээр, эд зүйлсээ айлд хонуулахыг цээрлэнэ. Мөн хүн халуун бүлээсээ тасарч айлд хонох, хөлчүүрхэх, өвчин хэлэх, үг сөрөх, хувцсаа гадаа хонуулах, хоосон сав байлгах, өлөн зэлмэн байхыг цээрлэнэ. Бүтэн байхын учир нь битүүний цээр хийгээд зан үйлд бий.

Ууц гэдэг бол хонины нурууг сүвээний хоёр хавирга, сүүлний хамт үргэлжид нь тусгайлан авч бэлтгэснийг хэлнэ.

Малчид, тээвэрчдэд зориулсан мэдээ:

Ойрын өдрүүдэд ихэнх нутгаар хүйтний эрч эрс суларна.

2016 оны 02 дугаар сарын 07-ны 08 цагаас 20 цаг хүртэлх цаг

агаарын урьдчилсан мэдээ:

Баруун болон төвийн нутгаар үүлшиж, Хангай, Хөвсгөлийн уулсаар бага зэргийн цас орно. Бусад нутгаар багавтар үүлтэй, цас орохгүй. Салхи баруун өмнөөс секундэд 5-10 метр, Алтайн салбар уулс болон Арц Богдын өвөр хоолойгоор секундэд 12-14 метр хүрч ширүүснэ. Завхан голын эхээр 28-32 градус, Увс нуур болон Их нуурууд, Дархадын хотгор, Хүрэн бэлчир, Идэр, Тэс голын хөндийгөөр 19-24 градус, Хэнтийн уулархаг нутаг, Хараа, Ерөө, Туул, Тэрэлж голын сав газар, Дарьгангын тал нутгаар 9-14 градус хүйтэн, Алтайн өвөр говь болон говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр 3 градус дулаанаас 2 градус хүйтэн, бусад нутгаар 4-9 градус хүйтэн байна.

УЛААНБААТАР ХОТ: Үүлшинэ. Цас орохгүй. Салхи баруунаас секундэд 5-10 метр. 9-11 градус хүйтэн байна.
Өглөө 05 цагт Улаанбаатарт: 23 градус хүйтэн, харьцангуй чийг 76 хувь, агаарын даралт 868 гектопаскаль байлаа. Даралт өдөртөө тогтвортой байна.

Цагаан сарын шинийн 8-нд Буянт-Ухаа спорт цогцолборт Дархан аварга А.Сүхбат “Хийморь 13” нэртэй лекц уншихаар болжээ.

Өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сарын 1-ний өдөр ЮНЕСКО-гийн Яаралтай хамгаалах шаардлагатай соёлын биет бус өвийн жагсаалтад Монгол Улсаас нэр дэвшүүлсэн ”Ботго авахуулах зан үйл” бүртгэгдсэн билээ. Бүртгэсэнийг тунхагласан батламж хүлээн авах ёслол боллоо.