”Төрийн мэдээлэл” эмхэтгэлийн 2015 оны 35 дахь дугаарын тойм

Увс аймгийн Сагилд түймэр гарчээ

Туркийн эрэг дээр цагаачдын хийлдэг завь худалдааны онгоцтой мөргөлдөж осолдсон ноцтой хэрэг гарчээ. Энэхүү ослын улмаас хүүхэд том хүн багтсан багадаа 13 хүн амиа алдлаа хэмээн тэнгисийн хамгаалагчид мэдээлсэн байна. Осол Канаккале боомт хотын ойролцоо болжээ. Цагаачдын завь Агийн тэнгист байрлах Грекийн арал Лесбосийг зорьж явсан байна. Амиа алдагсдын дотор 4 хүүхэд байжээ. Тэдгээрээс гадна 8 хүн хүндээр гэмтэж бэртсэн бөгөөд ойролцоох орон нутгийн эмнэлэгт хүргэгдсэн байна.

Төсвийн тодотголыг хэлэлцэнэ

З.Энхболд ОХУ-д албан ёсны айлчлал хийнэ

Өнөөдөр Зүүн Хойд Азийн хотууд ногоон хөгжлийн тулгамдаж буй асуудлуудаа хэлэлцэнэ6

ХҮН

Гэхдээ ялгахаас өөр аргагүй үе бас байх юм, учир нь өнгөрсөн хориод жилийн дотор хамгийн их өөрчлөгдсөн хүмүүсийн нэг нь чи.

Нээлттэй болоогүй бсан бол өдийд Гансүхийг яллачихсан, бид аа нэг авлигач баригдлаа гээд л зэрвэс хараад өнгөрөх байжээ

Эх орноо 20 хоногийн хугацаанд нар зөв тойрох зорилго тавьж, энэ сарын 10-нд аялалдаа гарсан ”I love Mongolia” түншлэл болон хэвлэл мэдээллийн хамт олон хонгор нутагт ажиллалаа.

Жишиг аймаг болох зорилт тавьсан баянхонгорчууд энэ онд бүтээн байгуулалтын хэд, хэдэн томоохон ажлыг өрнүүлжээ. Хамгийн наад зах нь л гэхэд, тус аймгийн хувьд агаарын бохирдол, тоосжилтоороо улсдаа дээгүүр бчигддэг. Эл асуудлыг шийдвэрлэж, иргэдээ эрүүл, эко орчинд ажиллаж, амьдрах нөхцөл бололцоогоор хангах үүднээс төвийн баруун, зүүн хойд хэсгээр 50 метрийн өргөнтэй 5.6 км үргэлжлэх ойн зурвасыг байгуулжээ.

Түүний санаачлагыг дэмжиж нийт хэдэн гишүүн гарын үсэг зурсан нь өнөөдрийг хүртэл тодорхой бус байсан. Г.Уянга гишүүн ч энэ талаар ихэд нууцалж байсан билээ. Тэгвэл Ерөнхий сайдыг огцруулах бичигт нийт 8 гишүүн гарын үсэг зурсан байна. Хамгийн сүүлд УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргал Ерөнхий сайдыг огцруулахыг дэмжиж гарын үсэг зуржээ.

“I love Mongolia” төслийн багийнхан Баянхонгор аймгаас сурвалжилж байна.
Энэ удаад аймгийн бүтээн байгуулалт, тулгамдаж буй асуудлын хүрээнд Аймгийн Засаг Даргын тамгын газрын хөгжлийн бодлогын хэлтсийн дарга Б.Гантулгатай ярилцлаа.
-Манай аймгийн хувьд сүүлийн жилүүдэд нийтийн орон сууц эрчимтэй хөгжиж байна. Өнгөрсөн жилийн хувьд 1100 айлын орон сууц ашиглалтанд орж, улсын комисст хүлээлгэж өгсөн байгаа. Энэ онд 240 айлын орон сууц барьж ашиглалтанд оруулна гэсэн тооцоотой байна.
Үндсэндээ Засаг даргын дөрвөн жилийн мөрийн хөтөлбрийн хугацаанд 1500 айлын орон сууц ашиглалтанд орох төлөвлөгөөтэй байна. Сумдын хувьд мөн барилгын ажил үргэлжилж байгаа.
Үүний зэрэгцээ агаарын бохирдлыг бууруулах, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэх ажилд онцгой анхаарч байна. Цаашлаад цэцэрлэгт хүрээлэнгийн тохижилтын ажилд хийгдэж байгаа.
-Танай аймгийн хувьд орон сууцны тоон үзүүлэлт?
-Аймгийн хэмжээнд албан ёсны бүртгэлтэй 29 мянган иргэнтэй. Намар, өвлийн улиралд хүн амын тоо нэмэгдэж 35 мянга болдог.
Нийт орон сууцны хувьд албан ёсны бүртгэлтэй иргэдээс 1700 иргэн орон сууцанд амьдардаг. Гэр хороололд 7000 орчим иргэн оршин суудаг.
-Дулааны цахилгаан станц зайлшгүй барих шаардлагатай байгаа гэсэн. Энэ талаар?
-Аймгийн дулааны төвлөрсөн эх үүсвэр байхгүй байгаа нь хүндрэлтэй асуудлуудын нэг болоод байгаа. Одоогоор дулаан хангамжийг 8 уурын зуухнаас хангаж байна. Дулааны цахилгаан станцны хувьд ТЭЦҮ, зураг төслийг нь дууссан. Хөрөнгө оруулалттай холбоотой асуудлаар удаашралтай байна. Дулаанын цахилгаан станц ашиглалтанд орвол гэр хорооллын иргэд дулаан хангамжинд холбогдох бүрэн боломжтой. Дулааны станцид 18 тэрбум төгрөг шаардлагатай байгаа.
Манай аймгийн хувьд агаарын бохирдлын хэмжээгээрээ улсад тэргүүлдэг хотуудын тоонд ордог. Тиймээс Дулааны цахилгаан станц зайлшгүй чухал.
-Цэвэр, бохир усны асуудал шийдэгдэж чадсан уу?
-Цэвэр, бохир усны сүлжээнд холбогдсон. Мөн Азийн хөгжлийн банкны хөрөнгө оруулалтаар баригдсан хот байгуулалтын салбарын ... төслийн хүрээнд гэр хороололд цэвэр усны сүлжээг хүргэсэн. Тодруулбал, 9.2 км цэвэр усны шугамыг 2013 онд ашиглалтанд оруулсан.
Дулааны 13 км шугамыг 2013 онд бүрэн шинэчилсэн. Иргэдийн цэвэр усны шугамуудаа орон нутгийнхаа хэмжээгээр шинэчлээд байгаа.
Гэр хорооллын усан сангуудыг төвийн инженерийн шугам сүлжээтэй холбосон. Ингэснээр гэр хорооллын иргэдэд төвийн шугамнаас ус өгөх бололцоо үүссэн.
Энэ жил Азийн хөгжлийн банкны хөрөнгө оруулалттай иргэдийн орчин нөхцлийг сайжруулах хөнгөлөлттэй зээлийг гэр хорооллын иргэдэд өгч байгаа. 15 сая хүртэлх бага хүүтэй зээлийг 10 жилийн хугацаатай өгч байна.

Өнгөрсөн долоо хоногт Л.Гансүх нарын шүүх хурал олны анхаарлын төвд байсан бөгөөд шүүх хурал өнөөдөр үргэлжилэх юм.

Х.Баттулга: Сайд нар сайн ажлаасай л гэж бодож байна
Эх орноо 20 хоногийн хугацаанд нар зөв тойрох зорилго тавьж, энэ сарын 10-нд аялалдаа гарсан ”I love Mongolia” түншлэл болон хэвлэл мэдээллийн хамт олон хонгор нутагт ажиллалаа. Хонгор нутгийнхны хувьд бага олимпдоо бэлтгээд тун завгүй байлаа.
Тэгвэл тус олимпийн бүхий л санхүүжилтийг нь өөрөөсөө гаргадаг УИХ-ын гишүүн Х.Баттулгын хувьд өөрийн нутагтаа яг энэ үеэр хүрэлцэн ирээд байсан юм. Тэрбээр “Намрын ногоон өдрүүд 2015” үзэсгэлэнд очиж, нутгийн зон олонтойгоо уулзаж санал бодлоо солилцож, мөн сэтгүүлч бидний сонирхосон асуултанд хариулсан юм.
-Давхар дээлтэй сайд нар томилогдлоо. Уг нь АН-ын зүгээс давхар дээлтэй сайд нарыг эсэргүүцэж байсан. Таны хувьд ч үүнийг эсэргүүцдэг хүмүүсийн нэг. Тэгэхээр сайд нарын хувьд ямар байр суурьтай байна?
-УИХ-ын гишүүн Засгийн газрын гишүүн байхад 100 хувь засагт бүрдээд хэрэггүй юм байна. Тодорхой Ерөнхий сайд ч юм уу тийм хүмүүс давхар дээлтэй байж болно гэсэн байр суурь маань одоо хүртэл хэвээрээ байгаа. Гэхдээ Засгийн газар давхар дээлтэй байхаар шийдлээ. Одоо бол сайн ажлаасай л гэж бодож байна.
-Өршөөлийн хууль дээр будлиантай зүйл их байна. Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээж авсан хэрнээ зарим заалт дээр асуудал үүсээд байх шиг. Энэ дээр та ямар байр суурьтай байна?
-Ажлын хэсэг байгуулагдсан байгаа. Хууль зүйн байнгын хороо ажиллаж байна. Ирэх чуулганаар буюу аравдугаар сарын 5-наар шийдэгдэх байх.
- ”I love Mongolia” түншлэлийн баг хонгор нутагт ирж мэдээ мэдээллээ бэлтгэлээ. Танай аймгийн хувьд бүтээн байгуулалт нэлээн идэвхтэй өрнөж байгаа нь харагдсан. Тэгвэл бүтээн байгуулалтанд оруулсан таны хөрөнгө оруулалт юу байна?
-Баянхонгор аймгийн засаг даргаар Д.Жаргалсайхан гэж хүн сонгогдсон байгаа. Энэ хүн сонгогдсоноос хойш аймагт нэлээн бүтээн байгуулалтын ажил эхэлсэн. Миний хувьд Баянхонгор аймгаас сонгогдсон гишүүний хувьд аймгийнхаа бүтээн байгуулалт, хөгжилд хувь нэмэр болох үүднээс Д.Ганбат гишүүнтэй хамтран төсөв, хөгжлийн санхүүжилтийг боломжоороо гаргаж байгаа. Өнөөдөр эдийн засаг ямар байгаа билээ дээ бодсоноор болохгүй байна.
Хамгийн том бүтээн байгуулалтыг Баянхонгор аймгийн Баялаг, Буу цагаан гэх хоёр сумыг шинээр 90 жилийн дараагаар барьсан. Харамсалтай нь энэ ажил зах зээл, өнөөгийн байдал, эдийн засгийн хямралаас болоод хөгжих боломжгүй зогсонги байдалтай болсон. Гэхдээ аймгийн төв дээр цэцэрлэгжилт, зам талбайн ажлууд хийгдсээр байна.
-Танай аймгийн хувьд тулгамдаж буй асуудлуудын нэг Дулааны цахилгаан станц. Гэтэл төсөв мөнгөнөөс болж гацчихаад байгаа нь үнэн үү?
-Дулааны цахилгаан станцын талаар судалсан ажлууд бэлэн болсон. Энэ дээр Засгийн газарт төслөө танилцуулсан. Хэрвээ засаг маань мөнгөтэй болоод энэ асуудлыг төсөвлөөд ирвэл зураг төсөл бэлэн, боломжтой болчихсон. Үүнээс гадна орон сууцжуулах ажилд анхаарлаа хандуулж байна.

ухайн өдөр луу, бич жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн. Эл өдөр эм, эмнэлгийн элдэв үйл, хагалгаа хийлгэх, биеийн тамирыг сэргээх, угаал үйлдэх, хүүхэд үрчлэн авах, урлан бүтээхэд сайн. Улааны үйл, төлөг тавих, морь уралдахад муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, туулай, морь, бич, тахиа болой. Хол газар яваар одогсод зүүн урагш мөрөө гаргавал зохистой. Модон хохимой өдөр. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулбал нас уртадна.

2015 оны 09 дүгээр сарын 20-ны 21 цагаас 09 дүгээр сарын 21-ний 21 цаг

хүртэлх цаг агаарын урьдчилсан мэдээ:

БАРУУН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө нутгийн зүүн хэсгээр бороо, уулархаг нутгаар хур тунадас орно. Өдөртөө хур тунадас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр. Алтай, Хангайн уулархаг нутгаар шөнөдөө 1-6 градус хүйтэн, өдөртөө 8-13 градус, Алтайн өвөр говиор шөнөдөө 7-12 градус, өдөртөө 18-23 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 0-5 градус, өдөртөө 14-19 градус дулаан байна.

ТӨВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Зарим газраар бороо, уулархаг нутгаар хур тунадас орно орно. Салхи хойноос секундэд 7-12 метр. Хангай, Хөвсгөл, Хэнтэйн уулархаг нутаг, Туул, Тэрэлж голын сав газраар шөнөдөө 0-5 градус хүйтэн, өдөртөө 5-10 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 1-6 градус, өдөртөө 9-14 градус дулаан байна.

ЗҮҮН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орохгүй. Өдөртөө зарим газраар бороо орно. Салхи зүүн өмнөөс секундэд 7-12 метр. Шөнөдөө нутгийн хойд хэсгээр 1 градус хүйтнээс 4 градус дулаан, бусад нутгаар 3-8 градус, өдөртөө бүх нутгаар 11-16 градус дулаан байна.

ОТРЫН НУТАГ ХЭРЛЭНБАЯН-УЛААН ОРЧМООР: Үүлшинэ. Шөнөдөө бороо орно. Өдөртөө бороо орохгүй. Салхи зүүн хойноос секундэд 6-11 метр. Шөнөдөө 2-4 градус, өдөртөө 12-14 градус дулаан байна.

ГОВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө нутгийн хойд хэсгээр, өдөртөө зарим газраар бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр. Дундговийн нутгаар шөнөдөө 4-9 градус, өдөртөө 12-17 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 8-13 градус, өдөртөө 18-23 градус дулаан байна.

УЛААНБААТАР ХОТ: Үүлшинэ. Бороо орно. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр. Шөнөдөө 4-6 градус, өдөртөө 10-12 градус дулаан байна.

Баянхонгор аймгийн Баян-Овоо суманд Товгорын бууц хэмээх буйдхан газарт төрсөн

“I love Mongolia” төслийн багийнхан Баянхонгор аймагт шөнийн 02:00 цагт хүрэлцэн ирээд байна. Уламжлал ёсоор аймаг орон нутгийн өв соёл, боловсрол, нийгмийн асуудлаар газар дээрээс нь сурвалжлан хүргэхэд бэлэн боллоо.

Баянхонгорын иргэд төдийгүй Засаг дарга, удирдах албан тушаалтнууд нь “I love Mongolia” төслийн багийнхныг найрсаг дотноор хүлээж авч, нарийн зохион байгуулалттайгаар мэдээ мэдээллийг бэлтгэх бүх боломжийг нээж өгсөнийг энд дурдах нь зүйтэй биз ээ.

Баянхонгор аймагт шинэ суурьшлын бүс байгуулагдаж төвлөрсөн үйлчилгээг нэг дор, цогц болгосон нь иргэдрүү чиглэсэн томоохон үйл ажиллагаа болж байна. Тэр дундаа шинэ суурьшлын бүсийг гэр хороолол руу төвлөрүүлж, багийн дарга, цагдаа, эмнэлгийн байгууллагыг нэгтгэж чадсанаараа оршин суугчдад олон давуу талыг бий болгож байгаа юм.
Суурьшлын бүсэд багтаж буй 7-р багийн хувьд 3800 хүн амтай. Үүнээс хөгжлийн бэрхшээлтэй 200 гаруй иргэнтэй аж. Мөн нэн ядуу гэж тодорхойлогдсон 180 өртхэй гэдгийг албаны хүн онцоллоо. 7-р багийн Засаг дарга Ж.Дэлгэрмаагийн хувьд “Манай баг өнгөрсөн 4 жилд дэд бүтцийн асуудлыг нэлээд шийдсэн. Сургууль, цэцэрлэг, өрхийн эмнэлэг зэрэг төрийн үйлчилгээг нэг дороос хүргэж байгаагаараа бусад баг, сумдаас давуу талтай. Харин тулгамдаж байгаа асуудлын тухайд гэр хороолол учир худаг, усны асуудал бий” гэлээ.
Шинэ суурьшлын бүсийн асуудлаар Аймгийн Засаг Даргын тамгын газрын хөгжлийн бодлогын хэлтсийн дарга Б.Гантулгаас зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Шинэ суурьшлын бүсийн бүтээн байгуулалт төсвийн талаар тодотгооч?
-Манай аймаг цаашдаа баруун талруугаа хөгжих боломжтой. Үүнийг түшиглээд төрийн үйлчилгээг захын хорооллын иргэдэд хүргэх зорилгоор Шинэ суурьшлын бүсийг төлөвлөөд эхэлсэн. Багийн төвийн барилга л гэхэд 424 сая төгрөгний өртөгтэй. Мөн1.3 тэрбум төгрөгний өртөгтэй 150 хүүхдийн цэцэрлэг, 150 сая төгрөгний өртөгтэй өрхийн эмнэлгийн барилгуудыг барьж дуусгаад байна.
Одоо бол улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 960 хүүхдийн сургуулийн барилгын ажил эхлээд явж байгаа.
-Шинэ суурьшлын бүсийг гэр хороолол руу төвлөрүүлээгүй байхад ямар хүндрэлүүд гардаг байсан бэ?
-Өмнө гэр хорооллын иргэдийн хүүхдүүдийн суралцах сургуулийн хамгийн ойрхон нь 2 км-ийн цаана байсан. Энэ нь хүүхдүүд сургууль завсардах, хичээлээсээ хожигдох хүндрэлийг бий болгодог байсан. Тиймээс захын гэр хороололд төрийн үйлчилгээг ойртуулах шаардлагатай гэж үзэж байгаа. Цаашлаад энд автозамын ажлууд эхэлсэн нь шугамын автобус энэ хэсгээр зорчих боломжтой болж байгаа юм. Ингэснээр мөн захын хорооллын иргэдэд хүрч үйлчлэх боломжтой болно.
Дашрамд хэлэхэд, Баянхонгор аймагт 2013 оноос хойш баг тус бүр дээр нийгмийн ажилтнаас гадна идэвхтэн, сайн дурын ажилтнуудыг цалинжуулан ажлуулж байгаа аж.
7, 9 дүгээр багийн ахлах дэслэгч Г.Хүрэлбаатар:Баянхонгорт ахуйн хүрээний гэмт хэрэг зонхилдог
-Баянхонгор аймгийн 7, 9-р багийн хувьд зонхилж байгаа гэмт хэрэг бий юу?
-Архидан согтуурсан гэмт хэргийн шинжтэй дуудлага цөөнгүй ирдэг. Өөрөөр хэлбэл, ахуйн хүрээнд архидан согтуурч, гэр орондоо агсан согтуу тавьдаг асуудал бий. Мөн иргэд, оршин суугчид маань гэр орноо эзэнгүй хаяж явсанаас болж орон байрны хулгайн гэмт хэрэг үйлдэгдэх магадлалтай байгаа.
-Цагдаагийн алба хаагчдын ажиллах хүчний хувьд?
-Олон нийтийн идэвхтэй эргүүл ажлуулж хэвшсэн байгаа. Баянхонгор аймгийн төвийн хувьд бусад сумдаа бодвол гэмт хэргийн гаралт бага. Хоёр багийг хариуцаж нийн гурван цагдаагийн алба хаагч ажилладаг.
Баянхонгор аймгийн Шинэ суурьшлын бүстэй танилцах үеэр тэнд байрлан, иргэдэд үйлчлэх өрхнийн эмнэлгээр орж танилцсан юм.
Энэхүү эмнэлэг 6700 хүн амд эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж үзүүлдэг. Уг эмнэлгийн хуучин барилга нь 1984 онд эмнэлгийн ажилчид өөрсдөө гар аргаар хийсэн ажлын байр аж. Өөрөөр хэлбэл, эрүүл мэндийн байгууллагын батлагдсан шаардлагыг хангахгүй, жижиг, хүйтэн байсан аж. Улмаар эмч нарын зүгээс өөрсдөө засвар хийн 10 гаруй жил ашигласны эцэст ийн шинэ байрандаа ороод байгаа аж.
Тодруулбал, 2015 онд орон нутгийн хөгжүүлэх сангаас энэхүү эмнэлгийн барилгаа бариулаад байна. Ингээд 150 сая төгрөгний өртөгтэй баригдаад буй “Энхбүрд” өрхийн эрүүл мэндийн төвийн дарга Э.Гүнжинлхамаас зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Баянхонгор сумын хувьд ямар өвчнөөр зонхилон өвчилдөг вэ?
-Ер нь манай аймагт зургаан эрүүл мэндийн төв байдаг. Харин манай өрхийн эмнэлэгт харьяалагддаг хүмүүсээс эмзэг бүлгийн нэн ядуу иргэд их байдаг. Эмнэлгийн ачаалал үүнийгээ дагаад их байдаг. Манай өрхийн эмнэлгийн тухайд зүрх судасны, даралт ихсэн өвчин дийлэнх хувийг эзэлдэг. Харин сүүлийн үед амьсгалын болоод гэдэсний халдварт өвчин элбэш байна.
-Өрхийн эмнэлгүүдийн тухайд шүүмжлэл их дагуулдаг. Адаглаад дуудлага өгөхөөр удаан байдаг гэх мэт?
-Өрхийн эмнэлгийн төвүүд хүн амаараа санхүүжилтээ авдаг. Манайх гэхэд л 2007, 2008-аас хойш санхүүжилт муу явж байгаа. Учир нь хөдөө орон нутгийн иргэдэд бид үйлчилдэг ч тэд түр оршин суугчийнхаа үнэмлэхийг авч, бүртгүүлэхгүй тохиолол байдаг. Иймээс аймгийн статистикийн тоо нэмэгдэхгүй бидний санхүүжилтийг нэмэгдүүлдэггүй.
Бид дуудлага өгөхөд очдог. Гэвч ачаалал ихтэй, мөн санхүүжилтээс болж цаг хугацааны хувьд удаашралтай ч очиж үйлчилдэг.





“I love Mongolia” төслийн багийнхан Баянхонгор аймагт шөнийн 02:00 цагт хүрэлцэн ирээд байна. Уламжлал ёсоор аймаг орон нутгийн өв соёл, боловсрол, нийгмийн асуудлаар газар дээрээс нь сурвалжлан хүргэхэд бэлэн боллоо.


Баянхонгорын иргэд төдийгүй Засаг дарга, удирдах албан тушаалтнууд нь “I love Mongolia” төслийн багийнхныг найрсаг дотноор хүлээж авч, нарийн зохион байгуулалттайгаар мэдээ мэдээллийг бэлтгэх бүх боломжийг нээж өгсөнийг энд дурдах нь зүйтэй биз ээ.

Хубилай хаан мэндэлсний 800 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа билээ.

Баян-Өлгий аймгийн Баяннуур сумын Цул-Улаан багийн иргэн М /50 настай, эрэгтэй/ 2015.09.10-ны өдрийн 20:00 цагийн орчим гэрээсээ гараад сураггүй болжээ.