-
2016 оны 8 сарын 03
Баян-Өлгий аймагт ноцтой осол гарч арваад хүн эндсэн талаар харамсалтай мэдээллийг бид хүргэсэн. Тэгвэл ослын улмаас долоон хүн амиа алдсан болохыг холбогдох байгууллагууд мэдээллээ. 50 тонн цемент ачсан ачааны машин айлын хашаа болон дэлгүүр мөргөж онхолдсон байна. Үүний улмаас долоон хүн амиа алджээ. Энэхүү аймшигт осолтой холбоотой мэдээллийн мөрөөр бэлтгэсэн Тодруулгыг хүргэе.
Замын цагдаагийн газарт наймдугаар сарын эхний өдөр буюу 1-нд нийт 280 дуудлага, мэдээ мэдээлэл иржээ. Үүнээс зам тээврийн ослын 190 дуудлага бүртгэгдсэн байна. Энэ өдөр зам тээврийн осолд сургуулийн насны гурван хүүхэд өртжээ. “Баян- Өлгий аймгийн Өлгий сумын “Тасбан” ШТС-ын баруун замд “Ногб Вепг” маркийн авто машины жолооч А нь айлын хашаа, гэр, дэлгүүр мөргөж осолдсоноос долоон хүн амиа алдаад байна. Тухайн үед дээрх жолооч Ховд аймгаас ачаа ачиж Өлгийд иржээ. Ингэж явах замдаа айлын хашаа мөргөснөөр ноцтой осол гаргасан байна. Ослын улмаас хажуугаар нь явж байсан 42 настай эмэггэй Ц, 19 настай эрэгтэй Б, дэлгүүрийн худалдагч 15 настай эмэгтэй А, оршин суугч 46 настай эмэгтэй Т, жолооч А болон зорчигч 29 настай эмэгтэй 3 амиа алджээ. Мөн тус жолоочийн хүү болох гурван настай М амиа алдсан байна” гэсэн мэдээлэл иржээ.
Ноцтой ослоос зургаан настай охин амьд үлджээ
Ачааны машины жолооч А эхнэр, хоёр хүүхдийн хамт явсан бөгөөд ослын улмаас жолооч, эхнэр болон бага хүүгийн хамт эндсэн байна. Тус ослоос амьд үлдсэн зургаан настай охин жолоочийн охин бололтой. Зургаан настай охин М хүнд гэмтэл авсан учраас яаралтай эмнэлэгт хүргэгджээ. Аймгийн онцгой байдлын газар 37 албан хаагч, гурван автомашин болон цагдаагийн 55 албан хаагч, таван автомашин сумын Гамшгаас хамгаалах мэргэжлийн ангийн 30 албан хаагч, таван хүнд даацын техник, нийт 122 хүн, 13 техник хэрэгсэлтэйгээр ажилласан гэх мэдээлэл байна.
Тус жолооч Булган сумын Ярантын боомтоос 50 тонн цемент ачиж, Өлгий сум руу орохдоо Шар нуурын хөтлөөс уруудан Шар нуурын постоор гарчээ. Энэ явцад ачааны машины тоормос нь ажиллагаагүй болсон байж магадгүй аж. Учир нь тус постоор гарахдаа дуут дохиогоо хангинуулсаар гарчээ. Улмаар машинаа зогсоож чадалгүй дэлгүүр мөргөж, цаашлаад айлын хашааг мөргөж онхолдсон бололтой.
IMG_0247Осол орон нутгийн цагаар 14.40 минутад болжээ
Баян-Өлгий аймгийн Онцгой.байдлын газрын дарга С.Пүрэвсамдангаас ослын талаар тодрууллаа.
Осол хэдийд болсон бэ?
-Наймдугаар сарын 1-нд орон нутгийн цагаар 14:41-т аймгийн Онцгой байдлын газарт дуудлага ирсэн. 14:44 цагт аврагчдын эхний ээлж ослын газар хүрч очсон. Нөхцөл байдпын хувьд ачааны машин хажуу тийш онхолдсон байсан.Тээвэрлэж явсан их хэмжээний цемент задарч асгарсан, эвдэрч сүйдсэн байдалтай нөхцөл байдал угтсан.
Долоон хүн амь эрсдсэн гэсэн. Нурангид дарагдсан хэрэг үү?
-Ачааны машинд дайруулсан, дарагдсан, нурангид дарагдсан байдалтайгаар долоон хүн газар дээрзэ амиа алдсан.
Нэг хүүхэд энэ аймшигт ослоос амьд гарсан гэсэн мэдээлэл байна?
Тэгсэн. Зургаан настай охин ослоос амьд гарсан байгаа.
Осол болох үед хаана байсан юм бол?
Сайн хэлж мэдэхгүй байна. Намайг ослын газарт очиход тэр хавийн оршин суугчид охиныг таксигаар эмнэлэгт хүргэхээр аваад явсан байсан.
Охины биеийн байдал хэр байгаа вэ?
-Би таны асуултад хариулт өгч чадахгүй нь. Охин гэмтэж, бэртсэн. Тиймээс Улаанбаатар хот руу онгоцоор эмнэлэгт хүргүүлээд байна. Яг одоогоор биеийн байдал нь ямар байгааг мэдэхгүй байна.
-Өөр бэртэж гэмтсэн хүн бий юу?
Охиноос өөр бэртсэн хүн байхгүй.
-Амьд үлдсэн охиныг ачааны машины жолоочийн хүүхэд гээд байгаа?
Ослын улмаас эндсэн болон бэртсэн хүүхдийг хэн болох, таних ажиллагааг цагдаагийн байгууллага тогтооно.
-Осолд хичнээн айлын хашаа өртсөн бэ?
-Нэг хашаа, дэлгүүр өртсөн. Нэг айлын хашаа гэж ойлгож болно. Аймгийн хэмжээнд онцгой байдал зарлаж наймдугаар сарын 1-ний 23:00 цаг хүртэл аврах ажиллагаа явуулсан. Хоёр ч газар хүн дарагдсан байж магадгүй байсан учраас нурангид аврах ажиллагаа явуулсан. Ингээд ослын газар бүрэн нэгжлэг хийж дуургаад үзэгдэх орчин хязгаарлагдмап болж харанхуй болох үед аврах ажилпагааг зогсоосон. Өчигдөр өглөө07:00 цагтаврах ажиллагааг үргэлжлүүлж, осол болсон талбайг бүрэн цэвэрлээд байна.
-Тухайн үед ачааны машин 50 тонн цемент ачиж явсан, тэр нь үерийн улмаас орон гэргүй болсон иргэдэд байшин барихад ашиглагдах байжээ гэсэн мэдээлэл бий. Үнэн үү?
-Ямар учраас ямар ачаа тэвээрлэж явсныг онцгой байдлын газар мэдэхгүй. Цагдаагийн байгууллага шалгаад ослын шалтгаан болоод холбогдох дэл гэрэнгүй мэдээлпийг өгөх болов уу.
-Үерийн улмаас орон гэргүй болсон иргэдэд тусалж, дэмжих тал дээр танай зүгээс ямар ажил зохион байгуулж байна вэ?
-Долдугаар сарын 10-нд Баян-Өлгий аймагт үер, усны гамшиг нүүрлэж олон зуун хүн орох оронгүй болсон. Үерт нэрвэгдсэн бүст сэргээн босголтын ажил өрнөж байна. Миний хувьд ажлаа хүлээж аваад долоо хонож байна. Тиймээс цаашид үерт нэрвэгдсэн иргэдийн төлөө аймагтайгаа хамтарч ажиллахад бэлэн байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
Золгүй байдлаар усанд осолдож амиа алдах хэрэг гарсаар байна. Хэнтий аймгийн Норовлин сумын Онон багийн Гурван ёл гэдэг газарт орших Онон голд Дорнод аймгийн “Айсвн” ХХК-ийн ажилчид зугаалгаар явж байгаад иргэн Б /48 настай, эрэгтэй/ усанд орж алга болсон гэсэн дуудлага тус аймгийн Онцгой байдлын газарт иржээ.
-
2016 оны 8 сарын 03
Өчигдөр буюу энэ сарын 2-ны өдөр Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газрын ЖШУХ дээр нийт 272 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас зам тээврийн ослын 193 дуудлага бүртгэгдсэн байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
2016-2017 оны Хичээлийн шинэ жилийн бэлтгэл ажлын хүрээнд Боловсрол , соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайд Ж.Батсуурь болон нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд нар хамтарсан албан даалгавар гаргалаа.
-
2016 оны 8 сарын 03
Энэ сарын 8-9- нд Улаанбаатар хотноо “XVII зууны монголчууд ба дотоод Ази” олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал болно.
Тус хурлыг Монгол Улсын ШУА, ОХУ-ын ШУА, Японы Тохокү их сургууль, ӨМӨЗО-ы Багшийн их сургуулийн Аялал жуучлалын хүрээлэн хамтран зохион байгуулж байгаа бөгөөд хуралд эрдэмтэд XVII зууны үеийн улс гүрнүүдийн харилцаа, байлдан дагуулал, төрийн тогтолцоо, зүүн хойд Азийн түүхэн дэх монголчууд зэрэг сэдвээр илтгэл тавьж хэлэлцүүлэх аж.
-
2016 оны 8 сарын 03
БНСУ-ын Пусан хотын дарга эрхэмсэг ноён Со Бёнсү тэргүүтэй төлөөлөгчид Улаанбаатар хотод ажлын айлчлал хийж байна. Өнөөдөр Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд БНСУ-ын Пусан хотын дарга тэргүүтэй төлөөлөгчдийн хүлээн авч уулзлаа.
Уулзалтаар хотуудын цаашдын хамтын ажиллагааны талаар санал солицож, “Найрамдалт харилцаа хөгжүүлэх гэрээ”-нд гарын үсэг зурлаа.
Пусан хотын дарга Со Бёнсү “Цаг зав гарган элэгсэг дотноор хүлээн авч уулзаж байгаад баяртай байна. Бид өнөөдөр албан ёсоор найрамдалт харилцаа тогтоох гэрээнд гарын үсэг зурж байгаа ч хотуудын хамтын ажиллагаа эртнээс эхэлсэн гэж боддог. БНСУ-ын Пусан хотод Монголын Консулын газар байгуулагдаж 2016 оны 1 дүгээр сараас үйл ажиллагаа нь эхэлсэн. Мөн Пусан-Улаанбаатарын чиглэлд шууд нислэгтэй болсноор Пусан хот, цаашлаад БНСУ-ын өмнөд хэсэгтэй харилцаа, хамтын ажиллагаа эрчимтэй хөгжих, иргэд харилцан зорчих, аялал жуулчлал, эрүүл мэнд, бизнес, боловсрол гээд бүхий л салбарын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхэд таатай орчин бүрдэж байна” гэлээ.
Нийслэлийн Засаг дарга С.Батболд “Солонгосын ард түмэн бидний ах дүү, найз нөхөд мэт ойр дотно санагддаг. Пусан хот бол Солонгосын аж үйлдвэрлэл хөгжсөн 2 дахь том хот, логистикийн маш том төв. Монгол Улс нь далайд гарцгүй орны хувьд хоёр тал хэрхэн хамтран ажиллах талаар холбогдох байгууллагууд хамтран судалгаа хийнэ. Цаашид мэргэжилтэн солилцоог идэвхжүүлэх, хот төлөвлөлт, тохижуулалт, эдийн засгийн чиглэлээр хамтран ажиллаж, сургалтад хамруулах, туршлага судлах зэргээр хамтран ажиллах хүсэлтэй байна” гэлээ. Түүнчлэн БНСУ-ын “Айр Пусан” компани 6 дугаар сарын 24-ний өдрөөс долоо хоногт 2 удаа Пусан-Улаанбаатарын чиглэлд шууд нислэг үйлдэж эхэлсэн. Энэ нислэг цаашид тогтмолжино гэдгийг онцлон тэмдэглэв.
Өнөөдөр хотууд “Найрамдалт харилцаа хөгжүүлэх гэрээ”-нд гарын үсэг зурснаар хамтын ажиллагаа нь албан ёсоор эхэлж байна гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2016 оны 8 сарын 03
Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын Эрээн багийн нутаг Эрээн даваа нэртэй газарт гарсан түймрийг цурманд оруулсан байсан ч буцаж асчээ.
Энэ сарын 1-нд 16.00 цагийн үед аймгийн Онцгой байдлын газарт ”Цурманд байсан түймэр дахин аслаа” гэсэн дуудлага ирсэн байна. Дуудлагын дагуу Онцгой байдлын газрын Баян-Уул сумын Гал унтраах, аврах 53 дугаар ангийнхан тухайн өдрийн 22.00 цагт түймрийг буцаан цурманд оруулжээ.
-
2016 оны 8 сарын 03
Маргаашнаас баруун аймгуудаар сэрүүснэ. Тодруулбал, Энэ сарын 4-нд нутгийн хойд хэсгээр, 5-нд зарим газраар, 6-7 баруун, төв, зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар бороо орно. Дуу цахилгаантай. Салхи 4-нд ихэнх нутгаар, 5-7-нд нутгийн өмнөд хэсгээр түр зуур секундэд 18-20 метр хүрч ширүүснэ. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтэйн уулархаг нутгаар шөнөдөө 6-11 градус, өдөртөө 18-23 градус, говийн бүс нутгаар шөнөдөө 17-22 градус, өдөртөө 30-35 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 11-16 градус, өдөртөө 24-29 градус дулаан байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
Цаг агаарын гэнэтийн өөрчлөлтүүдээс болж, хачиг олшрон, хүн, малын цусыг сорж, халдвар тараасаар байна.
Өдгөө 19 аймгийн 96 сум, Улаанбаатар хотын найман дүүрэгт хачигт хазуулаад халдвар авсан байж болзошгүй 585 хүн бүртгэгдээд байгаа аж. Энэ нь сүүлийн таван жилийн дундаж болон өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс нэмэгдсэн үзүүлэлт гэж Зоонозын өвчин судлалын үндэсний төвийнхэн хэлэв.
Хачгаар дамжин халдварладаг 30 гаруй өвчин байдгаас манай оронд хамгийн түгээмэл тархацтай нь риккетсиоз аж. Уг өвчин халдварлавал халуурах, толгой хүчтэй өвдөх, биеэр юм туурах, тунгалагийн булчирхай цочих, хачигт хазуулсан хэсэг үрэвсэх шинж тэмдэг илэрдэг байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
2016 онд манай орны 16 аймгийн 80 сумын ойн сангийн 680.000 га талбайд хөнөөлт шавьж тархаж, 69 сумын 590.000 га талбайд Сибирийн хүр, өрөөсгөл хүр, Якобсоны төөлүүрч, эгэл бийрэн сүүлт, бургасны хүр эрвээхэй зэрэг хөнөөлт шавьжийн голомт үүсээд байгааг БОНХАЖЯ-ны харьяа “Ойн судалгаа, хөгжлийн төв” УТҮГ-аас тогтоосон байна.
.
Аймаг, сумын хэмжээнд төв суурин газруудад ихээр нисэж байгаа нь бидний эрүүл ахуйд сөрөгөөр нөлөөлж цаашилбал амьсгалын замын болон харшилын гаралтай өвчин үүсгэх аюултай.
Иймд иргэд, ААНБ та бүхэн өөрийн гэр, албан байгууллагын хашаа, гэрлэн дор ихээр цугласан өрөөсгөл хүр эрвээхэйг устгах ажлыг өөрсдийн нөөц боломжид тулгуурлан зохион байгуулж ажиллахыг зөвлөж байна.
Өрөөсгөл хүр эрвээхэй нь: 1 жилийн хөгжлийн үе шаттай бөгөөд хэт олширлын үедээ маш хөнөөлтэй шавьж юм.
Онцлох шинж.
- Гэрэлд дуртай
- Шөнийн идэвхтэй / 22:00 -02:00 цагийн хооронд /
- Ихээр цугласан үедээ нарийн тоосонцор үүсгэдэг
Ойн хөнөөлт, хортон шавьжийн устгалын ажлыг явуулах заавар:
Бэлтгэл ажил:
- Ажлын бээлий өмсөх
- Амны хаалт хэрэглэх / үл үзэгдэх тоосонцороос хамгаалах/
- Эрвээхэй хийх сав / шуудай /
- Хүрз
- Ажлын хувцас өмсөх / тоос нэвтрэх, харшил хөдлөхөөс урьдчилан сэргийлэх/
Устгалын ажлыг явуулах:
- Ихээр цугласан эрвээхэйг хүрзээр шуудайнд хийх
- Шуудайлсан эрвээхэйг нүх ухаж эсвэл ухсан нүхэнд хийж шороо, чулуугаар булах
- Булах нүхний хэмжээ нь устгах эрвээхэйн овор хэмжээнээс хамаарч харилцан адилгүй байх бөгөөд газрын гадаргаас 20-30см доор булсан байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
Ойрын өдрүүдэд хэт халуун болсноос 103 тусламжийн төвд хандах дуудлагын тоо эрс нэмэгдсэн талаар Нийслэлийн түргэн тусламжийн төвөөс мэдээллээ. Тус төвд наадмын дараа өдөрт 800 гаруй дуудлага хүлээж авч байсан бол сүүлийн өдрүүдэд 900 гаруй дуудлага ирэх болсон нь нийт дуудлагын 10 хувь буюу 100-150 орчим иргэдийн дуудлагаар нэмэгджээ.
Энэ өдрүүдэд тус төвд ямар нэг хууч өвчтэй хүмүүс болон өндөр настан, жирэмсэн эхчүүд, газар шорооны ажил эрхэлдэг ажилчид, бага насны хүүхдүүд, архи дарс хэтрүүлэн хэрэглэсэн хүмүүс ихээр хандаж тусламж авч байна.
Хууч өвчтэй даралт ихэсдэг хүмүүс эмээ тогтмол уух. Мөн иргэд чухал ажилгүй бол өглөө 10-аас 16 цагийн хооронд гадуур гарахгүй байх. Хэрэв гадагш гарах шаардлагатай бол нарны малгай өмсч, нарны шүхэр хэрэглэж, шингэн юм сайн ууж байхыг тус төвөөс зөвлөж байна.
-
2016 оны 8 сарын 03
Баянзүрх
10.30-17.30: 6-р хороо 13-р хороолол 18, 21, 51, 44, 22Б, Монтэдийн 1, 2, Наран, Дамдинсүрэнгийн 24-р байр, Ганманлай, Хур харцага, Сити рийл эстейт, Нийслэл өргөө, Дөлгөөн тэргүүн, Эрчим арт, Булбул ХХК-ууд, Асар СӨХ болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Чингэлтэй
10.30-17.30: 17-р хороо Сурагчийн 46-48, 84-85-р гудамж
Хан-Уул
10.30-18.00:16-р хороо “Буянт-Ухаа 1”-ийн 715-728-р байр
Сонгино хайрхан
10.00-17.00: БАСУ, Ялг
уусан, Эрэл зам, Гангар шаазан, Байгууламж, Ундармал булаг, Хулхан, Тэргүүн трейд, Магнайн оргил, Фада ХХК-ууд, Асфальтийн үйлдвэр болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Налайх
10.00-18.00: 2-р хороо 48-57, 59, 61-р байр, Цэцэрлэг, Баялаг Налайх, Эрдмийн оргил 4-р байр, 119-р сургууль
-
2016 оны 8 сарын 02
Архангай аймагт энэ сарын 4-5-ны өдрүүдэд “Хятадын соёлын наадам” болно.
-
2016 оны 8 сарын 02
Эмч нэрээр хулгай хийдэг байсан этгээдийг цагдаа нар илрүүлэн, барьжээ.
-
2016 оны 8 сарын 02
Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд өнөөдөр НҮБ-ийн Хөгжлийн хөтөлбөрийн суурин төлөөлөгч, хадагтай Биата Транкманыг хүлээн авч уулзлаа.
-
2016 оны 8 сарын 02
Авлигатай тэмцэх газраас 2016 оны долоодугаар сарын 26-ны өдөр Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2-т “...сэжигтэн, яллагдагч, шүүгчдэгч... өмгөөлөгч сонгон аваагүй бол хэрэг бүртгэгч, мөрдөн байцаагч, прокурор, шүүх уг хэрэгт өмгөөлөгч оролцуулах явдлыг хангах үүрэгтэй” гэж заасны дагуу иргэн Н.Энхбаярт өмгөөлөгч томилж өгөхийг хүссэн албан бичгийг Монголын Хуульчдын холбоонд хүргүүлсэн билээ.
-
2016 оны 8 сарын 02
“Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд Нийслэлийн ЗДТГ, Бурханы шашны сүм, хийдүүдтэй хамтран “Даншиг наадам-Хүрээ цам-2016” шашин соёлын наадмыг 8 дугаар сарын 6,7-ны өдрүүдэд Хүй долоон худагт зохион байгуулна.
-
2016 оны 8 сарын 02
Улаанбаатар хотын дулааны төв шугам, тоноглолын их болон урсгал засварын ажил төлөвлөсөн графикийн дагуу хийгдэж байна.
Одоогийн байдлаар V хороолол, Цирк, 220 мянгатын урд талын хэсэг, Солонгос ЭСЯам, Амарбаягалант зочид буудал, Усан бассейн, БТДСургууль орчмын орон сууц, албан газрууд, Төв номын сан, Блю Скай зочид буудал, Гадаад Хэргийн Яам, Нэгдүгээр эмнэлэг, Нэгдүгээр төрөх, Соёлын Төв Өргөө, Туушин зочид буудал, Зүтгүүрийн депо, Шинэ үе сургууль, Чингис зочид буудал орчмын орон сууц, албан газруудын хэрэглээний халуун усыг түр хязгаарлана.
Эдгээр газруудад наймдугаар сарын 01-16-ны хооронд дулааны шугамын засварын ажил хийгдэх тул Хэрэглэгч та бүхэн хэрэглээгээ зохицуулна уу.
-
2016 оны 8 сарын 02
НИТХ-ын дарга, Нийслэлийн Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг зохицуулах зөвлөлийн дарга Ц.Сандуй өнөөдөр “Оюутан цагдаа”, “Олон нийтийн цагдаа” болон замын хөдөлгөөний “Гэрээт зохицуулагч” нарын үйл ажиллагаатай танилцлаа.
-
2016 оны 8 сарын 02
Зун болохоор нарны харшилтай хүмүүсийн харшил сэдэрдэг билээ. Хэт халсан халсан үед хүний биеийн халуун 36.5-37 хэм хүрдэг байна. Наймдугаар сарын эхэн үе хүртэл нарны харшилтай хүмүүсийн хувьд хамгийн хэцүү үе.
Хэт мэдрэмтгийн арьстай, ямар нэг харшлын суурь өвчтэй хүмүүс нарны харшлаар өвчилдөг аж. Шинж тэмдэг нь наранд гарахаар биеийн ил байгаа хэсэгт тууралт гарч, халуу оргин загатнадаг байна. Улмаар даамжирч зовиур шаналгаатай болдог. Нарны харшилтай хүмүүс нарны хэт ягаан туяаны идэвхжил ихсэхээс өмнө эмчилгээ хийлгэх нь үр дүнтэй. Харшилтай гэдгээ мэдсээр байж наранд гарч тууралт өгсний дараа эм ууж, тос түрхдэг. Нэгэнт л нарны харшилтай бол хурц нартай өдөр аль болох гадуур гарахгүй ,чийглэг агаараар амьсгалан, хүйтэн шүршүүрт орох хэрэгтэй. Энэ нь харшлыг сэдрээдэггүй. Гадуур гарах шаардлагатай тохиолдолд даавуун материалтай битүү хувцас өмсч, нарны шил, саравчтай малгай өмсөх нь зүйтэй. Мөн шүхэр нарнаас хамгаалдаг шүү дээ.
Витамин А уух нь арьсны хамгаалах чадварыг дээшлүүлнэ. Ялангуяа халуун үе эхлэхээс өмнө 2-3 долоо хоногийн өмнө уувал сайн. Түүнчлэн харшлын мэдрэг чанарыг бууруулах эм уух, хүйтэн усаар шавших, үрэвсэл намдаах тос түрхэж, кальци агуулсан бэлдмэл ууж болно. Эмчилгээ тууштай хийлгэвэл нарны харшил эдгэрдэг гэнэ.
