Залуус өөр, өөрийн хүсэл мөрөөдөл, хэв маягаар амьдарч байна. Тэдний ертөнцийн гэрэл гэгээ, сайн сайхныг “Залуус” булангаар дамжуулан тантай хуваалцах болно. Бид энэ дугаарынхаа зочноор Үндэсний шигшээ багийн тамирчин Э.Энхсайханыг урин ярилцлаа.

-Юуны өмнө Азийн аваргаас алтан медаль хүртсэнд баяр хүргэе. Манай уншигчдад өөрийгөө танилцуулахгүй юу?

-Баярлалаа. Намайг Энхбатын Энхсайхан гэдэг. Би Дархан-Уул аймгийнх. Айлын бага хүүхэд. Одоо Улаанбаатар хотод амьдардаг. 

-Биатлоны спортоор хэдэн настайдаа хичээллэж эхэлсэн бэ? Яагаад энэ спортыг сонирхох болов?

-Биатлоны спортоор анх 2018 онд хичээллэж эхэлсэн. Биатлон бол буудлага, цана хоёрыг хослуулдаг спорт учир сонирхолтой санагдсан. Ингээд л 16 настайгаасаа бэлтгэл, сургуулилт хийж эхэлсэн дээ. Ер нь цанаар сайн гулгаад, буудлагаа сайн буудчихвал хэн ч, ямар ч мундаг тамирчны урд орох боломжтой.

Аливаа тэмцээнд тэр тамирчин түрүүлнэ гэж хэлэхэд эргэлзээтэй, тааварлашгүй спорт.

Тухайлбал, сайн бууддаг байлаа гээд цанаар тааруу гулгадаг бол амжилт олох нь хэцүү. Үүнтэй адил сайн гулгадаг байлаа гээд буудлага муу бол хэцүү л дээ. Иймд аль алийг нь жигд хослуулах нь чухал.

-Та биатлоноос өөр спортоор хичээллэж байсан уу?

-Би багын хөдөлгөөнтэй хүүхэд. Сургуулиас гадуурх нийтийг хамарсан арга хэмжээнд идэвхтэй оролцоно. Сургуулийнхаа ихэнх секц дугуйланд явна. Тухайлбал, гар бөмбөг, сагсан бөмбөг, талбайн теннис, хөнгөн атлетик гээд орой л гэртээ харьдаг байлаа. Миний хувьд нэг спортоороо тууштай яваагүй болохоор гаргасан тодорхой амжилт ч байсангүй. Харин 2014 оноос Спортын мастер н.Ховор-Эрдэнэ багшдаа анх шавь орж, гүйлтийн цанаар хичээллэж эхэлсэн. Дараа жил нь морь унаж байгаад зүүн хөлийнхөө хоёр савхан ясыг хугалснаас болж, гүйлтийн цанаараа уралдаж чадалгүй гэртээ гурван сар хэвтсэн. Үүний дараа 2018 оноос биатлоны спортоор хичээллэж эхэлсэн дээ.

-Биатлоны спортоор хичээллэхэд хүндрэлтэй зүйл болон хамгийн сайхан зүйл нь юу байдаг вэ?

-Буугаа үүрээд, цанаар гулгах үе хамгийн сайхан. Мөн багийнхны уур амьсгал надад маш тайван мэдрэмж өгдөг. Дүү нартайгаа хөгжилдөөд бэлтгэл сургуулилтаа хийх гоё. Харин гэрээсээ хол, удаан хугацаагаар бэлтгэл хийх жаахан хэцүү санагддаг. Нэг жилийн хугацаанд өөр улсад байна гэдэг хэцүү л дээ. Заримдаа сэтгэл санаагаар унах үе ч тохиолддог.

-Спортоор хичээллэхэд гэр бүлийн дэмжлэг чухал байдаг шүү дээ. Гэр бүлийнхэн нь хэрхэн дэмждэг вэ?

-Тэгэлгүй яах вэ. Намайг хамгийн их дэмждэг хүмүүс бол миний гэр бүл. Аав, ээж, эхнэр, хөөрхөн бяцхан дүү минь гээд тэд маш их дэмждэг. Гурван жилийн өмнө би биатлоны спортоос бараг л шантраад байсан юм. Тэгээд л энэ спортоос болихоор шийдчихсэн байтал гэр бүлийнхэн минь ятгасаар энэ спортод минь үлдээсэн. Хэрэв тухайн үед больсон бол одоо өөр газар, өөр зүйл хийгээд явахыг үгүйсгэх аргагүй л дээ.

-Спортын бэлтгэл сургуулилт гээд зав чөлөө муу байдаг байх. Завгүй амьдралынхаа хажуугаар өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж байна вэ?

-Манай багш Орос хүн болоод ч тэр юм уу Орос хэлийг их сонирхдог. Бэлтгэлийнхээ хажуугаар өөрийнхөө хэмжээнд орос хэлний онлайн хичээл үздэг. Орос хэлээ сайн сурсны дараа Герман хэл сурах бодолтой байгаа. Гадаадын тэмцээн уралдаанд явдаг учир хэл маш чухал гэдгийг ойлгосон.

-Зуны биатлоны азийн аварга шалгаруулах анхдугаар тэмцээн хэдхэн хоногийн өмнө болж өндөрлөсөн. Таны хувьд хэдэн орны, нийт хэдэн тамирчинтай хурд, мэргэнээ сорив?

-Зуны биатлоны азийн аварга шалгаруулах анхдугаар тэмцээнд таван орны 200 гаруй тамирчин өрсөлдсөн. БНСУ, Энэтхэг, Киргизстан, Казакстан, Монгол гээд таван орны тамирчид оролцсон.

-Энэ төрлийн бэлтгэл сургуулилтаа хаана хангасан бэ?

-Энэ жил ихэвчлэн Казакстан улсад бэлтгэл сургуулилтаа хангасан. Миний хувьд гуравдугаар сард Герман улсыг зориод, долоодугаар сарын эхээр Казакстан улсад очиж бэлтгэлээ хийсэн. Мөн наймдугаар сарын сүүлээр Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцохоор Словак улсад очсон. Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний дараа Азийн аварга шалгаруулах тэмцээндээ орсон.

-Таны багш олимп, дэлхийн аварга хүн бий. Энэ дасгалжуулагчтай бэлтгэл хийгээд ур чадвар хэрхэн ахисан бэ?

-А.Попов багштайгаа анх 2019 оны намар Итали улсад танилцаж, шавь нь болсон. 2019 он гэдэг бол Биатлоны спортоор хичээллээд дөнгөж нэг жил болж байсан үе. Багш маань Орос хүн болохоор хэлний тал дээр ойлголцох нь маруухан байсан. Юу ч мэдэхгүй 17 настай хүүхэд багшаасаа суралцаад, 2020 оны хүүхдийн олимпын наадамд оролцож 12-р байранд орж байлаа.

Жил хүрэхгүй хугацаанд бэлтгэл хийгээд, ийм байр эзэлсэн нь миний хувьд маш том амжилт байсан даа. Одоо ч багшаасаа суралцах зүйл их бий.

-Монгол дахь бэлтгэл сургуулилтыг А.Попов дасгалжуулагчаас өөр хүн хариуцдаг уу?

-Монгол Улсдаа бэлтгэл сургуулилтаа хийх явцад н.Бат-Эрдэнэ багш маань техник, цанаар гулгах тал даар ажилладаг. Харин н.Мөнх-Эрдэнэ багш буудлагын бэлтгэл сургуулилтыг хариуцдаг. Монгол дахь бэлтгэлээ дуусгаад Гадаадын цугларалт бэлтгэлд хамрагдахаар А.Попов багш ахлах дасгалжуулагчаар ажилладаг.

-Монголдоо бэлтгэл сургуулилтаа хийхэд юу дутагддаг вэ?

-Манай улсад биатлоны спортын зориулалтын бааз байхгүй болохоор энэ спортын тамирчид гадаадын улс орнуудад бэлтгэлээ хийдэг. Өөр улс руу явах нь зардал мөнгө их гарахаас эхлээд хүндрэлтэй зүйлс их бий л дээ.

-Залуучуудын өвлийн олимпын наадамд оролцох эрхээ хэрхэн авсан бэ?

-Олимпын эрхээ 2018-2019 оны өвлийн тэмцээн уралдаануудад оролцож, оноо цуглуул авсан. Тухайн үед манай өсвөрийн баг олон тамирчинтай байсан л даа. Тэгээд ер дөө баг дундаас нэг эрэгтэй, нэг эмэгтэй тамирчинд эрх өгсөн.

-Залуучуудын өвлийн олимпын наадамд 12 дугаар байрт орсон амжилт, тус тэмцээний талаар эргэн дурсахгүй юу. Таны үзүүлсэн хамгийн өндөр амжилт уу? 

-Өвлийн олимпын наадамд 12 дугаар байрт орсон амжилт бол миний хамгийн анхны бөгөөд хамгийн том амжилт.

-Биатлоноор хичээллэхэд арын албанд хэдэн хүн хүчин зүтгэдэг вэ. Буудлага, цанын багш, цанын тослогоо гээд өргөн бүрэлдэхүүнтэй баг ажиллах уу?

-Аливаа тэмцээн уралдаанд явахад арын албанд буудлагын багш, цана тослогч, цанын тест хийдэг хүн, цанын багш, эмч, тогооч гээд маш олон хүн хэрэгтэй болдог. Энэ болгоныг гурван багш маань бүгдийг нь өөрсдөө болгодог. Нуулгүй ярихад хүн хүч их дутагддаг даа.

-Таныг тусалж дэмждэг хүмүүстээ хандаж үг хэлэхгүй юу?

-Монголын үндэсний Олимпын хороо, Монголын үндэсний шигшээ баг, Монголын биатлоны холбоо, Зэвсэгт хүчний 326 дугаар ангийн хамт олон болон гэр бүлийнхэн, тусалж дэмждэг ах дүү болон хувь хүмүүстээ баярласан талархсанаа  илэрхийлье. Та бүхнийхээ итгэлийг алдахгүй, улам илүү хичээх болно оо.

-Ярилцсанд баярлалаа.

-Баярлалаа.

Д.Батчулуун