Нийслэлийн Засаг Даргын Тамгын газар, Нийслэлийн Агаарын бохирдлыг бууруулах газраас зохион байгуулж буй “Байгаль орчинд ээлтэй, дэвшилтэт техник технологи” үзэсгэлэн энэ сарын 28-30-ны өдрүүдэд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулагдана.



Энэхүү үзэсгэлэнд орчны бохирдолыг бууруулах байгаль орчинд ээлтэй дэвшилтэт технологи бүхий цахилгаан болон хийн халаагуур, гэр болон байшингийн дулаалга, сэргээгдэх эрчим хүч, сайжруулсан болон био түлш, агаар цэвэршүүлэгч зэрэг олон үйл ажиллагааны талаар иргэд олон нийтэд танилцуулах болно. Иймд аж ахуй нэгж, байгууллага, иргэд та бүхнийг өргөнөөр оролцохыг урьж байна гэж нийслэлийн Агаарын бохирдлыг бууруулах газраас мэдээллээ.

МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан хэвлэлийн бага хурал хийж өнгөрсөн даваа гарагт болсон Бага хурлынхаа шийдвэрийн талаар танилцууллаа. Тэрбээр “МАН Ерөнхий сайдад

МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан хэвлэлийн бага хурал хийж өнгөрсөн даваа гарагт болсон

Өнгөрсөн даваа гаригт МАН-ын Бага хурал болсон билээ. Тус хурлаар Ерөнхий сайдад нэр дэвшигчийг тодруулж, Шадар сайд У.Хүрэлсүх Монгол улсын 30 дахь Ерөнхий сайд боломж бүрдсэн.

МҮОНТ байгуулагдаад 50 жилийн нүүр үзэж байна. 1967 онд анх байгуулагдахад барилгын хойд жигүүр түрүүлж ашиглалтанд оржээ. Өндөр таазтай, энгийн нэгэн өрөө мэт боловч хананд өлгөсөн үе үеийн нэвтрүүлэгчдийн хөрөг эгээ л эртний танилтайгаа уулзсан мэт дотно сэтгэгдэл төрүүлнэ. Сонирхолтой нь Монгол Улсын түүхэнд хамгийн их гавьяат төрсөн салбар нь телевизийн салбар гэдгийг энэхүү өрөөнд ороод л мэдэж авсан билээ. Бидний уулзахаар товлосон зочин бол телевизийн салбарт 22 жил зүтгэж яваа Чимэддамбын Ичинхорлоо нэвтрүүлэгч юм. Түүнтэй ярилцсанаа уншигч танаа хүргэе.

-Хүүхэд байхдаа ирээдүйгээ хэрхэн төсөөлдөг байв. Өнөөдрийн Ч.Ичирхорлоо тэр төсөөллөөс хэр зөрүүтэй байна вэ?

-Би хүүхэд байхдаа хэзээ ч жүжигчин, нэвтрүүлэгч болно гэж мөрөөдөж байгаагүй. Уг нь биохимич болох хүсэлтэй байсан. Тэр утгаараа хими, шинжлэх ухаан талын хичээлдээ илүү сайн, номын санд их суудаг охин байлаа. Аравдугаар ангиа дүүргэхдээ нефтийн үлдэгдэл бүтээгдэхүүнээс талх гаргаж авна гэсэн мөрөөдөлтэй байв. Харин хувь тохиолоор урлаг, хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай амьдралаа холбосон. Хүний амьдралд тохиодог сонин учралуудын нэг юм даа.

-Таны амьдралд хэн хамгийн их үлгэр дуурайлал үзүүлсэн бэ?

-Миний ижий, аав хоёр. Тэд маань их хөдөлмөрч. Зүгээр сууна, амьдралыг амарчилна гэсэн ойлголт тэдэнд байдаггүй. “Хөдөлмөрлө, хөдөлмөрлөж байж чи амжилтанд хүрнэ” гэсэн зарчимтай орчинд өсч хүмүүжсэн учраас миний эгч, дүүс, гэр бүлийнхэн маань ажлаас хойшоо сууж, амжилт, аз жаргалыг өөрөө ирэхийг хүлээдэггүй. Ээж маань Ховдынх, аав Завханых. Баруун аймгийнхан илүү хөдөлмөрч, зарчимч байдаг шиг санагддаг. Ер нь дадал хэвшил яван явсаар хүний зан чанарт суудаг гэдэг дээ. Хөдөлмөр хүнийг хүмүүжүүлдэг гэдэгтэй үргэлж санал нийлдэг. Хөдөлмөрлөж байж хувь хүн, айл гэр, улс орон хөгжинө, баялаг бүтнэ. Хөдөлмөр, хөгжил хоёр хүйн холбоотой гэж боддог. Тийм болохоор би хөдөлмөрч хүнд их хайртай. Ер нь үр хүүхдээ хөдөлмөрч, эрдэм боловсролтой, сайн хүн болоход нь, эр нөхрөө аз жаргалтай, амжилттай явахад нь, улс орон цэцэглэн хөгжихөд эмэгтэйчүүд, бүсгүйчүүд бидний хөдөлмөр зүтгэл, оролцоо, манлайлал хамгийн их байх ёстой гэж боддог.

-Тэгвэл та эмэгтэй хүнийг юутай зүйрлэх вэ?

-Хулстай зүйрлэх дуртай. Миний бодлоор хулс бол гоолиг нарийхан, үзэмж төгөлдөр ургамал. Хулсыг аагим халуун наран дор, усан дотор, хатуу ширүүн нөхцөлд гээд хаана ч тарьсан хад асгыг ч нэвтлэн ургадаг гэнэ билээ. Тэгсэн хэрнээ хамгийн уян, олон зүйлийг хийх боломжтой. Эмэгтэй хүн яг л тийм. Хэмжээлшгүй их хат, эр зориг үрээ хайрласан эмэгчин амьтнаас л гардаг. Хамгийн аймшиггүй эр зориг, ихийг бүтээгч хүч чадал эмэгтэй хүнд л оршдог.

-Гоо сайхан гээч зүйлийг урт удаан хугацаанд хадгалах боломж бий юу?

-Гоо сайхныг цаг хугацаанд хязгаарлах шаардлагагүй гэж боддог. Дотоод сэтгэлийн гоо сайхан, хэн ч бүтээж чадахааргүй бурхны бүтээл болох байгалийн төгөлдөр гоо үзэсгэлэн бол хэзээд мөнхийн. Жүжигчин Софи Лоренаас “Та өөрийгөө хэзээ хөгширсөн гэж бодох вэ” гэж асуухад “Миний нүдний ассан гал хэзээ унтарна, тэр үед л би өөрийгөө хөгширсөн гэж хэлнэ” гэсэн байдаг. Ер нь гоо сайхан бол байгаль ертөнцийн оршин тогтнох чухал хүчин зүйлийн нэг гэж итгэдэг. Гадаад гоо үзэмж гэдэг амьд амьтан бүрт харах, сонсох, мэдрэхүйн таашаалыг өгдөг. Гадаад гоо сайхнаар улбаалан бусдад үнэлэгдэх, хувь хүний үнэ цэнийг тодорхой хэмжээгээр өсгөхөд нөлөөлж болно. Гэхдээ эмэгтэй хүн бүр сэтгүүл дээрх бүсгүйтэй адилхан байх албагүй. Бусдыг өөртэйгөө харьцуулах нь хөгжлийн нэг хөдөлгөгч хүч мөн хэдий ч үүнээс авч буй мэдрэмж нь таны өөрийгөө үнэлэх үнэлэмжийг доошоо дарах хэмжээнд байгаа бол энэ буруу голдрилоор явж байна гэсэн үг. Үнэ цэнээ би өөрөө бүтээхээс биш, миний өмсөж байгаа хувцас намайг тодорхойлохгүй. Миний үнэ цэн эрүүл бие, саруул ухаан, хөдөлмөрч чанар, өдийг хүртэл босгосон амьдрал минь юм. Миний баялаг бол миний гэр бүл, үр хүүхэд. Би бусдад хайрыг түгээж бусдад дэм тус болоод, бусдыг амжилтанд хүрэхэд нь тусалж чадвал, эргээд тэр хүмүүс надад талархаж байвал энэ нь миний мөнхөд орших үндэс, цаг хугацаанаас үл хамаарч надад хадгалагдах дотоод сэтгэлийн гоо сайхан.

-Бусдын хайр хүндэтгэлийг урт удаан хадгална гэдэг бас амаргүй...

-Аливаа зүйлд чин сэтгэлээсээ хандаж чадвал тэр зүйл илүү урт хугацаанд оршин тогтнодог. “Санаа зөв бол заяа зөв” гэж ардын сайхан сургаал үг байдаг даа. Ээж минь “Чиний нэг мөрөн дээр бурхан, нөгөө мөрөн дээр чөтгөр сууж явдаг. Чи сайн сайхан үйл хийхэд тэр үйл чинь дэлгэрч, чамайг харж тэтгэж явдаг бурхан баярлаад урдах замыг чинь шүүрдэж, учрах бэрхшээлээс авардаг. Тиймээс явах зам чинь дардан, хол болж, түүр нь багасч олон саад арилна” гэж хэлдэг. Мөн аливаад хандлага хамгийн чухал. Your attitude shows your altitude гэдэг үгэнд их дуртай. Хандлага тухайн хүний хэн бэ гэдгийг илэрхийлдэг.

-Нэвтрүүлэгчийн ажлыг өнөө хэр нь орхиогүй, үнэнч байдаг шалтгаан нь юу вэ?

-Нэг юм бариад авбал түүндээ үнэнчээр ханддаг хувь хүний араншинтай минь холбоотой байх. Нэгэнт энэ салбарт зүрх сэтгэлээ өгөөд, амжилттай ажиллана гэж бодсон бол үнэнч, тууштай байхыг хүсдэг.

-МҮОНТ-ийг лидер нэвтрүүлэгч наргүйгээр төсөөлөх аргагүй юм. Таны хувьд хэзээнээс эхлэж энэ айлтай ажил амьдралаа холбосон бэ?

-1995 онд СУИС-ийн кино драмын анги төгсөөд МҮОНТ-д орсноос хойш хоёргүй сэтгэлээр энэ айлтай ажил амьдралаа холбож байна.

-Магадгүй энэ миний хувийн бодол байж магад. Энэ олон телевизийн алтан үеийн нэвтрүүлэгчдийн халамж залгаа сайнгүй байх шиг. Таны бодлоор?

-Олон телевиз байх нь сайн хэрэг. Олон дотроос өрсөлдөөн бий болдог. Сайн хөтлөгч, сэтгүүлч байгаа. Үндэсний телевизийн хувьд өндөр босго тавьж хүмүүсээ шалгаж авдаг байсан тул илүү мэргэшсэн уран бүтээлчидтэйгээр бусдаас давуу байдаг.

-Таны ажил мэргэжлийн онцлог?

-Байнга олны өмнө байдаг онцлогтой. Үүнтэйгээ уялдаад ажил, амьдралдаа хариуцлагатай байхыг шаарддаг мэргэжил. “Олны дотор үгээ цэгнэ, ганцаар байхдаа сэтгэлээ цэгнэ” гэсэн зарчмыг санаж, дагахыг хичээдэг.

-Таны үндсэн мэргэжил жүжигчин байх аа. Нэвтрүүлэгч хийхэд үндсэн мэргэжлийн дэм их биз?

-Маш их байдаг. Телевизийн нэвтрүүлэгч, хөтлөгчөөр ажиллахад хүнээс их мэдрэмж шаарддаг, бас авъяастай байх ёстой. Энэ торгон мэдрэмжийн суурь СУИС-ийн жүжигчний ангид заагддаг.

-Та нэлээн дээхнэ дэлгэцийн бүтээлд дүрээ үлдээсэн байсан. Цаашид кинонд тоглох бодол бий юу?

-Оюутан байх үедээ хэд хэдэн уран сайхны кинонд тоглосон. Тухайн үедээ хүүхэд байсан болохоор тоглосноо хараад санаа зовж, ичдэг байсан ч одоо эргээд үзэхэд их сайхан санагддаг.

-Ер нь дэлгэцийн бүтээл гэдэг л хамгийн үлдэцтэй уран бүтээл байдаг ...

-МҮОНТ-ийг өнөөдрийн хэмжээнд үзэгчтэй байлгах томоохон үүрэг нэвтрүүлэгч нарт ноогдох байх. Тэгээд ч үндэсний бөгөөд олон нийтийн гэх том тодотголтой нэр өчнөөн үүрэг хариуцлагыг үүрүүлэх мэдээж бизээ. МҮОНТ-ийн хувьд бусад арилжааны телевизээс өөр зарчмаар ажилладаг. Тиймдээ ч манай байгууллага шаардлага өндөртэй. Үзэгчдийн дунд үг нь үнэтэй, аль нэг нам, улс төрийн хүчин, хувь хүний ашиг сонирхолд нийцүүлж ажилладаггүй. Бусад газарт танил талаараа ярьж байгаад ажилд орж, асуудлыг шийдэж болдог бол МҮОНТ-д энэ зүйл хаалттай. Хэн дуртай, хүссэн болгон нь орж, гарч эфирээр тоглодоггүй. Энэ том айлын ам бүлд нь орох хэцүү, орсон хойноо хариуцлага өндөр, үүнтэйгээ дүйцсэн нэр хүндтэй.

-Таны шунан дурладаг зүйл юу вэ?

-Би ном унших их дуртай. Түүхэн, хувь хүмүүсийн намтрын талаарх ном ихэвчлэн уншдаг. Нэг талаар би хуучны үзэлтэй, шашинлаг хүн шиг байгаа юм. Шашны холбогдолтой ном олон бий. Богд Зонховын “Бодь мөрийн зэрэг”, Нагаржунайн “Амьдрал тэтгэх рашааны дусал”, “Эрдэнийн сан субашид”, “Бурхан багшийн сургаал” байна. Эдгээр ном их олон жил миний орны хажууд байгаа. “Бурхан багшийн сургаал”-ыг ээж маань бэлэглэсэн. Тэр номон дээр надад зориулж бичсэн ээжийн маань үг байдаг. Түүнийг харах болгондоо амьдралдаа хэрэгжүүлж, хэт их давхих гээд байвал өөрийгөө жаахан хазаарлаж, хэт их цахлаад байвал өөрийгөө жаахан чирүүлдэг дээ.

-Та юунд цаг хугацаагаа зарцуулахдаа хамгийн их баяртай, сэтгэл ханамжтай байдаг вэ?

-Бид гэр бүлээрээ цагаа хамтдаа өнгөрөөх, кино үзэх дуртай. Хөдөө гадаа явсан ч бөөгнөрч сууж байгаад л голын эрэг дээр гал түлээд жижиг телевизээр кино үзэх сайхан шүү.

-Та өөрийнхөө зан чанараас алийг нь үр хүүхэддээ өвлүүлж үлдээхийг хүсдэг вэ?

-Хөдөлмөрч, амьдралдаа арчаатай аливаад бууж өгдөггүй чанарыг шингээгээд аваасай гэж боддог. Эдгээр зан чанар хүнд суусан байхад амьдралд тохиолдох аливаа бэрхшээлийг даваад л гарна. Тэртэй тэргүй амьдрал өөгүй, дардан биш. Жаргах цагт сэрэмж зовох цагт хатамж гэдэг үг шиг. Би энэ үгийг хүүхдүүддээ байнга хэлдэг. Хүн жаргалд амархан ташуурч, зовлонд амархан нурах гээд байдаг. Тэр л хатамжийг хүүхэддээ суулгах юмсан гэж их хичээдэг. Тэгэхээр хүүхэд амьдралд бэлтгэлтэй байх хэрэгтэй гэж боддог. Энэ нь миний амьдралын үндсэн философи. Хайр гэдэг зүйл өөр. Хүүхдээ их тансаглуулж, юм болгоныг нь бэлдэж өгснөөрөө хайрлаад байна гэвэл өрөөсгөл.

-Тэгвэл та аз жаргалыг юу гэж боддог вэ?

-Аз жаргалтай амьдралын хамгийн чухал үндэс суурь нь эрүүл байх, бие бялдрын хувьд ч, оюун санааны хувьд ч эрүүл байх. Эрүүл амьдралын суурь нь амьдралын зөв зохион байгуулалт, зөв хэмнэл байх хэрэгтэй. Зөв хооллож, байнгын хөдөлгөөнтэй байгаа цагт толгой өвтгөсөн илүүдэл жингийн асуудал гарахгүй. Эргэн тойрныхондоо “Өглөө эрт бос, өөдрөг сэтгэл, бодолтой бай” гэж дандаа номлодог хүн дээ би.

-Цаг зав гаргаж ярилцсанд баярлалаа. Ажлын өндөр амжилт хүсэе.

У.Хүрэлсүхийн Засгийн газрын сайд нар хэн байх тухай таамаг хэвлэлээр болон сошиалаар цацагдаж эхэллээ. Тэрбээр Ерөнхий сайдаар батламжлагдах нь тодорхой учраас түүний танхим хэрхэн хэнээр бүрдэх нь хэн хүнд сонирхолтой байна. Ер нь У.Хүрэлсүх хэнээр танхимаа бүрдүүлснээс түүний хувь заяа төдийгүй МАН-ын ирээдүй харагдах болно. Цаашилбал тэр танхимаа хэрхэн бүрдүүлснээр МАН-ын их хурлаас намын дарга болох эсэх ч хамаарах учиртай.

Тэгэхээр У.Хүрэлсүх маш ухаантай, холыг харсан томилгоо хийх хэрэгтэй. Түүнд Ж.Эрдэнэбатыг бодвол нэг том давуу тал байна. Хэн нэгний утсан хүүхэлдэй болж Ерөнхий сайдаар томилогдсонгүй. Намын бага хурлаар хар зоригоор, мэдээж бусад фракцын дэмжлэгтэй Ерөнхий сайдад нэр дэвших эрхээ авсан.

Тэр өөрөө толгой мэдэн томилгоо хийх эрхтэй еасгийн тэргүүн болов. Мэдээж намын нөхдийн дэмжлэг, өөрийн тойрон хүрээлэгчдийг харж үзэх нь тодорхой. Гэхдээ л түүнд улс орны эрх ашгийг илүү харах чадвар бий гэж намынхан нь төдийгүй ард түмэн харж байна. Юутай Ардын хэмээх тодотголтой энэ Засгийн газрын Шадар сайд Ж.Энхбаяр, Ч.Улаан нарын нэг. ЗГХЭГ-ын даргаар Л.Оюун-Эрдэнэ тодорхой. Тэр бол Ерөнхий сайдын баруун гар, нэг нутгийн үнэнч дүү.

Батлан хамгаалах, Хүнс, ХАА, Зам тээврийн салбарыг дан дээлтэй хүн хаших магадлалтай байна. Тухайлбал, генерал Ц.Тогоо Батлан хамгаалахын сайд болж магад. Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газар муу ажиллана байна хэмээн огцруулсан 33 гишүүнээс 10-аад хүн сайд болох нь тодорхой. Ц.Нямдорж, Д.Сарангэрэл, Д.Цогтбаатар, С.Чинзориг, Ч.Хүрэлбаатар, Д.Сумьяабазар, Ц.Даваасүрэн гэсэн гишүүд давхар дээл өмсөх нь тодорхой байна.

Учир нь тэд нар бол улс төрийн болон төрийн ажлын туршлагатай мэргэжлийн сайд байж чадах хүмүүс юм. Үнэхээр тэднийг Засгийн газартаа оруулбал гоё бас зөв томилгоо болно. Жишээлбэл, Ч.Хүрэлбаатарыг Сангийн сайд болгохыг хүмүүс зөвлөж байна. У.Хүрэлсүх эдийн засагч биш тэгэхээр түүнд энэ талын санй жинхэнэ ясны хүн хэрэгтэй гэдэг үүднээс тэр биз. Цаашилбал, энэ засаг дэд сайдгүй, бас дэд дарга наргүй байвал мөнгө хэмнэхээсээ илүү төрийн данхар бүтэц багасч байна гэдэг талаасаа ард түмэнд таалагдаж эхэлнэ гэсэн үг.

Монголд телевизийн салбар үүссэний 50 жил, Монголын үндэсний олон нийтийн телевиз нэвтрүүлгээ цацаж эхэлсний 50 жилийн ойг тохиолдуулан Монголын үндэсний сэтгүүлзүйн нэгэн хүчирхэг салаа мөчир болсон телевизийн салбарын нийт хамт олонд баярын мэнд хүргэж, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.
МҮОНТВ нь олон нийтийг мэдээ мэдээллээр хангах, танин мэдүүлэх, соён гэгээрүүлэх үүргээ оршин буй бүх цаг үеийнхээ туршид амжилттай биелүүлэхийн зэрэгцээ Телевизийн сэтгүүлзүй хэмээх бие даасан салбар Монголд үүсэн бий болж хөгжихөд боловсон хүчний нөөц, хуримтлуулсан туршлагаараа үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсныг энэ өдөр онцлон тэмдэглэхэд таатай байна. Мөн Монгол улсын сүүлийн 50 жилийн түүхийг мөнхлөн үлдээх, монголчуудын олон мянганы уламжлалтай өв их соёлыг дархлаажуулахад та бүхний хувь нэмэр үлэмж билээ.
Иргэдийн мэдэх эрхийг хангах, хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөг Монголд бодит зүйл болгох үйлсэд ч МҮОНТВ түүхэн үүрэгтэй оролцсоор ирсэнд МСНЭ гүнээ талархаж байна.
Телевизийн салбарын хамт олондоо цагаан үнэний мөрч, цадиг түүхийн гэрч байх үйлстээ арвин амжилт олохыг хүсэн ерөөе.

МСНЭ-ийн Ерөнхийлөгч, МУСГЗ Б.Галаарид

УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны дарга Л.Энх-Амгалан эмч нарын төлөөллийг хүлээн авч уулзжээ. Уулзалтаар эмч, эмнэлэгийн ажилтнуудын цалинг нэмэх асуудлыг хөндөн ярилцсан байна.

МАН-аас 11 цагт хэвлэлийн хурал зарлалаа.

Замын цагдаагийн албаны ЖШУХ нь 2017 оны 9-р сарын 26-ны Мягмар гарагт нийт 343 дуудлага, мэдээ мэдээлэл хүлээн авснаас зам тээврийн ослын 231 дуудлага бүртгэгдсэн бөгөөд осол, хэргийн улмаас хоёр хүний амь нас хохирч, долоон хүн гэмтэж бэртсэн байна. Үүнээс зургаа нь бага насны хүүхэд байсан бөгөөд дийлэнх нь явган зорчигч хэлбэрээр замын хөдөлгөөнд оролцож байх үедээ зам тээврийн осолд өртсөн байна.
Гудамж замд хийсэн хяналт шалгалтаар согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 41 жолоочийг илрүүлэн саатуулж, хуулийн дагуу хариуцлага тооцон ажиллажээ. Бүртгэгдсэн зам тээврийн осол, хэргийг хэлбэрээр авч үзвэл явган зорчигч мөргөж гэмтээсэн долоон осол, үл хөдлөх зүйл мөргөсөн нэг осол, мөргөлдсөн долоон осол тус тус бүртгэгдсэнийг шалгаж байна.
Тухайлбал Сонгинохайрхан дүүргийн нутаг Баянхошууны зам, Хөтөлийн уулзварт H.Sonata-6 маркийн автомашины жолооч Г нь камерын шон мөргөж, жолооч 36 настай Г, таван настай С нарын хоёр хүний амь нас хохирсон ноцтой зам тээврийн хэргийг шалгаж байна. Эцэг, эх, асран хамгаалагч та хүүхэддээ нас, биеийн жин, өндөрт нь тохирсон хамгаалалтын суудал, суудал өндөрсгөгч, хамгаалах бүс тохируулагчийг тогтмол хэрэглэж гарч болзошгүй зам тээврийн ослоос хүүхдийнхээ амь нас, эрүүл мэндийг хамгаалахыг Замын цагдаагийн албанаас зөвлөж байна.

Монгол Улсад телевизийн салбар үүсч хөгжсөний 50 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулагдаж байгаа “Олон улсын телевизийн хөгжлийн чиг хандлага” олон улсын хурлыг шууд дамжуулан хүргэж байна.

Монголын Үндэсний телевиз анхны эфирээ цацсаны 50 жилийн ойн өдрийг тохиолдуулан МҮОНРТ-ээс зохион байгуулж буй ”Олон нийтийн телевизийн хөгжлийн чиг хандлага” сэдэвт олон улсын форум Корпорэйт Конвейшн төвд өнөөдөр болж байна.

Олон улсын форумд оролцогчдод зориулан илгээсэн Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын илгээлтийг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дэд дарга Б.Саруул уншиж сонордууллаа.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн илгээлтэд “Олон улсын чуулганы хүндэт зочид төлөөлөгчид өө,

Эрхэм хүндэт телевизийн салбарын уран бүтээлчид ээ,

Дэлхий нийтээр олон нийтийн телевизийн өмнө тулгамдаж буй нийтлэг саад бэрхшээл болон ололт амжилт, цаашид телевизийн энэ салбарыг хэрхэн хөгжүүлэх талаар хэлэлцэхээр манай улсад хуран чуулж байгаа Та бүхэнд гүн талархал илэрхийлж, эртний түүхт Монголын сайхан оронд тухлан саатахыг хүсье.

Монгол Улсад телевизийн салбар үүсэж хөгжих эхлэлийг тавьж, 1967 оны 9 дүгээр сарын 27 буюу 50 жилийн өмнөх энэ өдөр эх орныхоо хөгжил дэвшлийн өнгө гэрлийг түгээж, ард түмнээ соён гэгээрүүлэх эрхэм үйлсийг эхлүүлэн, анхны эфирээ цацаж байсан Монголын Үндэсний Олон нийтийн телевизийн 50 жилийн ойн баярын мэндийг хүргэе.

Монголын Үндэсний Олон нийтийн телевиз 50 жилийн ойгоо тэмдэглэлт баяр гэхээсээ илүүтэй ирээдүйн хөгжлийн мөчлөг хэмээн харж, алдсан оносноо дүгнэж цэгнэн, олон улсын жишгээс туршлага судалж, хөгжлийн чиг хандлагаа тодорхойлоход чиглүүлэн энэ хурлыг зохион байгуулж байгаад баяртай байна.

Тоталитар дэглэмийн үзэл суртлын хүчирхэг зэвсэг болж, нэг намын бодлого, суртлаар дагнадаг байсан Монгол телевизийн уран бүтээлчид 1990 оны ардчилсан өөрчлөлтөд мэдрэмжтэй хандаж, Ардчилсан хувьсгалын үйл явцыг үр хөврөлөөс нь өсөж бойжин хэлбэржих, хэрэгжих хүртэл түмэн олондоо мэдээлж ирсэн юм.

Ардчилсан өөрчлөлтүүд Монголын телевизийн салбарт ч тусгалаа олсны нэг чухал үр дүн нь 2005 онд Монголын Үндэсний Олон нийтийн телевизийг хуульчлан байгуулсан явдал байлаа. Эрх зүйн зохицуулалттай болсноор улс төр, төрийн оролцооноос ангид, иргэдийнхээ үзэл бодлын индэр болж, олон нийтийн оролцоог хангасан мэдээллийн хэрэгсэл бүрэлдэх, хөгжих нөхцөл тавигдсан юм.

Аль ч улсын ард түмний татвар, төрийн төсвөөс санхүүждэг Олон нийтийн телевиз байна гэдэг төр засаг хийгээд ард түмнийг холбосон шударгуу гүүр, шууд итгэлцүүр байхын нэр юм. Нэг талаас ард түмний санаа бодлын толь, хүсэл зоригийн илэрхийлэл, шударга үнэний дуу хоолой болохын зэрэгцээ нөгөө талаас олон нийтийн энэ эрх ашигт нийцсэн тэнцвэртэй, бодит, шуурхай мэдээллээр хангах үүрэг хүлээдэг. Энэ нь төр засаг ч олон нийтийн телевизийн дуу хоолойг дуугүй хүлээн зөвшөөрөх үндэс болдог билээ.

Тус форум орчин цагийн олон нийтийн телевизийн сэтгүүлзүйн салбарын өмнө тулгамдаж буй асуудлуудыг шийдвэрлэх арга замыг эрэлхийлж, хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлсон ач холбогдол, шийдэл гарц, үр дүнгээр баялаг болно гэж найдаж байна.

Монгол Улсын төр засгийн зүгээс өөрийн улсын олон нийтийн телевизийн олон нийтэд үйлчлэх, хараат бус мэдээллийн хэрэгсэл болох, дэлхийн хандлагыг нэвтрүүлэх, шинэчлэгдэн сайжрахын төлөөх эрэлхийлэл, зүтгэлийг бүхий л талаар дэмжих болно.

“Олон нийтийн телевизийн хөгжлийн чиг хандлага” олон улсын форумын үйл ажиллагаанд амжилт хүсье” гэжээ.

Олон улсын форумд Англиин BBC, ХБНГУ-ын Douche Welle TV, Японы NHK, БНХАУ-ын CCTV, ОХУ-ын Russia Sputnik, Туркийн TRT TV, Украйны URTV зэрэг олон байгууллагын төлөөлөгчид оролцож байна.

Твиттер олон нийтийн сүлжээ анх удаа нэг жиргээнд ашигладаг тэмдэгтийн дээд хязгаарыг 140-өөс 280 болгох гэж байгаагаа өмнө нь зарласан. Тэгвэл одоо 280 тэмдэгтэд багтаан өөрийнхөө санаа бодлыг бусдад ойлгуулах боломжтой хэмээн “Твиттер” компаниас мэдээлжээ.

Уг мэдэгдэлд “140 тэмдэгтэд багтаан англи, испани зэрэг хэлээр үзэл бодлоо илэрхийлнэ гэдэг зарим хэрэглэгчийн хувьд амаргүй байгаатай холбоотойгоор тэмдэгтийн хязгаарыг туршилтаар 280 болж нэмэгдүүлээд байна”. Англи, испани зэрэг хэлээр бичдэг хүмүүстэй харьцуулахад хятад, япон, солонгос хэлтнүүд 140 тэмдэгтэд багтаагаад үзэл бодлоо илүү тодорхой илэрхийлж чаддаг. Өөрөөр хэлбэл, хятад, япон болон солонгос зэрэг хэлээр бичдэг хүмүүс 140 тэмдэгтийн босгыг аль хэдийн давсан гэсэн үг” хэмээжээ.

280 тэмдэгтэд багтаан үзэл бодлоо илэрхийлэх туршилт нь хятад, япон болон солонгос хэлнээс бусад бүх хэлээр бичдэг хэрэглэгчдэд хамааралтай бөгөөд туршилт тодорхойгүй хугацаагаар үргэлжлэх аж. Мөн энэ туршилтад ойролцоогоор хэдэн хэрэглэгч хамрагдаж байгаа эсэхийг тус компани мэдэгдээгүй байна.

Улсын хэмжээнд энэ оны эхний найман сард гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас үйлдэгдсэн гэмт хэрэг 783 бүртгэгджээ. Энэ нь өмнөх оны мөн үеэс 152-оор бурсан үзүүлэлт юм.

Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хууль хэрэгжсэнээс хойш нийслэлд 1329 хүнийг баривчилж, зан үйлд нөлөөлөх албадан сургалтанд хамруулсан байна.


Эдгээр иргэдээс 98 хувь нь дахин зөрчил гаргаагүй аж.

Зөрчлийн тухай хуулийн 5.4 дүгээр зүйлд “Гэр бүлийн хүчирхийллийн шинжтэй зөрчил үйлдсэн бол 7-30 хоногийн хугацаагаар баривчлах шийтгэл ногдуулна”. Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн 23 дугаар зүйлд “Бүх шатны боловсролын байгууллагын багш, эмнэлгийн мэргэжилтэн, нийгмийн ажилтан, хүүхдэд үйлчилгээ үзүүлж байгаа байгууллага, ажилтан хүүхдийн эсрэг хүчирхийлэл, гэр бүлийн хүчирхийллийн талаар цагдаагийн байгууллагад, цагдаагийн алба хаагчийн эзгүйд сум, багийн Засаг даргад болон хүүхдэд яаралтай тусламж үзүүлэх /107, 108/ утасны үйлчилгээнд мэдээлэх үүрэгтэй” гэж заасан байдаг.

Энэ төрлийн гэмт хэргийн 86.5 хувь нь гэр, орон сууцанд буюу хаалттай хаалганы цаана үйлдэгддэг. Тиймээс иргэд энэ талаарх мэдээ, мэдээллийг цагдаагийн байгууллагад ирүүлэх нь гэр бүлийн хүчирхийллийг илрүүлэхэд чухал ач холбогдолтой гэж Цагдаагийн ерөнхий газрын Урьдчилан сэргийлэх хэлтсээс мэдээллээ.

Хэрэв тэд эс чадвал улс төрийн карьертаа төгсгөл хийж ч мэднэ. Учир нь тэд биенээ үл таних хүмүүс биш. Тиймээс МАНАН-гийн өөр нэгэн бүлэглэл төрийн толгойд гарсан хэмээн захын иргэд шүүмжилнэ.

Монголын телевизийн урлагийн үүсэл хөгжлийг тодорхойлогч Монголын Үндэсний олон нийтийн телевизийн 50 жилийн ойн баяр энэ өдрүүдэд тохиож байгаа билээ. Хагас зууны түүхтэй тус телевизийн хамт олон ойн арга

“Television development trends” буюу “Олон Нийтийн Хөгжлийн чиг хандлага” сэдэвт олон улсын хурал маргааш буюу есдүгээр сарын 27-нд Corporate hotel-д 09:00-13:00 цагт болох гэж байна. Энэхүү хурлын үеэр Монголын олон нийтийн телевизийн чиг хандлага цаашдын хөгжлийн гарц болон дэлхийн телевизийн салбарт тулгамдаад буй асуудлуудын тухай хэлэлцэнэ. Уг хурлын үеэр нийт 240 гаруй гадаадын төлөөлөгчид болон элчин сайдууд оролцох юм.
Бидний хамгийн ойрын хөрш болох урд хөршийн төлөөлөгчид ч мөн хүрэлцэн иржээ. Тэднийг танилцуулахад:
БНХАУ-ийн Дэлхий дахины хятад соёл, Хэл ба судлалын төвийн Ерөнхий захирал, Профессор Хуанг Жуо Юэ.
БНХАУ-ийн Дэлхий дахины хятад соёл, Хэл ба судлалын төвийн Гүйцэтгэх захирал, Профессор Шюй Бао Фенг.
БНХАУ-ийн Дэлхий дахины хятад соёл, Хэл ба судлалын төвийн захирлын Тулслах, Профессор Динь Ке Вэнь.
БНХАУ-ийн Нейменггу (Өвөр Монгол ) Телевизийн Захирал, Зохиолч ноён Чагдур Сулонь Батту зэрэг төлөөлөгчид “Олон Нийтийн Хөгжлийн Чиг Хандлага” сэдэвт олон улсын хуралд улсаа төлөөлөн оролцохоор айлчилжээ.

Уругвай улсын Монтевидео хотод шатрын өсвөр үеийнхний ДАШТ энэ сарын 16-26-нд болж, монгол шатарчин түрүүллээ.
Тэмцээнд 53 орны 400 орчим тамирчин гурван насны ангилалд есөн өрөг өрсөлдөхөд 14 хүртэлх насанд ДШХ-ны мастер Д.Батсүрэн алтан медаль хүртжээ. Түүнтэй хамт эх орноо төлөөлөн өрсөлдсөн М.Мандуухай, Ү.Агьбилэг нар 10-12 дугаар байрт оров.

Нийслэлийн прокурорын газраас Нийслэл, дүүргийн хэмжээнд 2016 он, 2017 оны эхний хагас жилийн байдлаар Эрүүгийн хуулийн 212 дугаар зүйл ”Байгалийн ургамлын тухай хууль тогтоомж зөрчих”, Эрүүгийн хуулийн 24.8 дугаар зүйл ”Байгалийн ургамлыг хууль бусаар бэлтгэх” гэмт хэргийн гаралт, шийдвэрлэлт, үйлдэгдэж буй шалтгаан нөхцөлийг судалжээ.

Судалгаанд хамрагдсан хугацаанд дээрх зүйл ангиар шалгагдсан найман хэрэг байгаа нь нийт хяналт тавьсан 27854 хэргийн 0.03 хувийг эзэлж, үүнээс 3 хэргийг хэрэгсэхгүй болгон, 1 хэрэг бүртгэлтийн хэргийг хааж, 15 хүнд холбогдох 3 хэргийг шүүхэд шилжүүлэн, 87.5 хувийг шийдвэрлэсэн байна. Эдгээр хэргүүдэд нийт 36 хүнийг холбогдуулан шалгасны 83 хувь нь эрэгтэй, 17 хувь нь эмэгтэйчүүд байсан бөгөөд гадаад улсын иргэн 6 байгаа нь бүгд БНХАУ-ын иргэд байжээ. Энэ төрлийн гэмт хэрэгт ихэвчлэн мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй хүмүүс холбогдон шалгагдсан байна.

Судалгааны дүнгээс үзэхэд, иргэд, тусгай зөвшөөрөл бүхий аж ахуйн нэгж, төрийн захиргааны байгууллага, алба хаагч нарын хувьд Монгол Улсын ховор ургамлын жагсаалтанд багтсан Хуш модны самрын үр, чөмөг зэргийг бэлтгэх, худалдах, худалдан авах, хадгалах, тээвэрлэх үйл ажиллагаанд холбогдох хууль, журмыг нэг мөр дагаж мөрддөггүй, хяналтаа бүрэн тавьдаггүй, нөгөөтэйгүүр эрх зүйн орчин хангалттай сайн бүрдээгүй байгаа нь дээрх гэмт хэрэг гарахад нөлөөлж буй шалтгаан нөхцөл болж байна.

Судалгааны мөрөөр Байгалийн ургамал түүж бэлтгэх, тээвэрлэх, тэдгээрийн гаралтай түүхий эд, бүтээгдэхүүнийг гадаад улсад гаргах зөвшөөрөл олгох талаар тусгай журам боловсруулах шаардлагатай байгаа талаар БОАЖЯ-нд санал хүргүүлэх, энэ төрлийн гэмт хэрэгт дагнан мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулдаг Мөрдөн шалгах байгууллагын мөрдөгч, хяналт тавьдаг прокуроруудыг мэргэшүүлэх чиглэлээр сургалтанд хамруулах талаар Улсын Ерөнхий прокурорын газрын Сургалтын төвд тус тус санал хүргүүлэхээр шийдвэрлэжээ.

Эх сурвалж: УЕПГ

“Television development trends” буюу “Олон Нийтийн Хөгжлийн чиг хандлага” сэдэвт олон улсын хурал маргааш буюу есдүгээр сарын 27-нд Corporate hotel-д 09:00-13:00 цагт болох гэж байна. Энэхүү хурлын үеэр Монголын олон нийтийн телевизийн чиг хандлага цаашдын хөгжлийн гарц болон дэлхийн телевизийн салбарт тулгамдаад буй асуудлуудын тухай хэлэлцэнэ. Уг хурлын үеэр нийт 240 гаруй гадаадын төлөөлөгчид болон элчин сайдууд оролцох юм.
Хүндтэй зочдын дунд Ази-Номхон далайн орны өргөн нэвтрүүлгийн холбооны Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, Доктор ноён Жавад Моттаги байгаа бөгөөд “Олон нийтийн хөгжлийн чиг хандлага” сэдэвт олон улсын хурлын үеэр оролцож илтгэл тавина.