2017.4.7, БААСАН ГАРАГ / БИЛГИЙН ТООЛЛЫН: 11

ХАВРЫН ДУНД ХАРАГЧИН ТУУЛАЙ САР
ДӨРВӨН НОГООН МЭНГЭТЭЙ ХӨХ ХУЛГАНА ӨДӨР

Аргын тооллын: 2017.4.7, Баасан гараг
Наран ургах шингэх: 06.19-19.30
Үс засуулбал: Эрхтэн хурц болно
Барилдлага: Түлэх
Шүтэн барилдлага: Өтлөх үхэхүй
Тухайн өдөр хонь, бич, тахиа, могой, морь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эд хураах, номын өглөг өгөх, угаах, гадагш эд өгөхөд сайн. Зүүн нүд татвал хувцас олдох, баруун нь бол элчтэй учрах, хөл тагнай татвал өөрийн гэрт үзэсгэлэн болох, бие татвал бурханыг дурьдахуй болой. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, туулай, морь, бич, тахиа болой.

БАРУУН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Шөнөдөө үүлшинэ. Өдөртөө үүл багасна, хур тунадас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр, шөнөдөө Алтайн салбар уулсаар секундэд 14-16 метр хүрч шороон шуурга шуурна. Хүрэн бэлчир орчмоор шөнөдөө 11-16 градус хүйтэн, өдөртөө 1 градус дулаанаас 4 градус хүйтэн, Увс нуурын хотгор болон Идэр, Тэс голын хөндийгөөр шөнөдөө 6-11 градус хүйтэн, өдөртөө 0-5 градус дулаан, Алтайн өвөр говиор шөнөдөө 2-7 градус, өдөртөө 11-16 дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 2-7 градус хүйтэн, өдөртөө 6-11 градус дулаан байна.
ТӨВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө нутгийн хойд хэсгээр бага зэргийн хур тунадас орно. Өдөртөө хур тунадас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр, шороон шуурга шуурна. Дархадын хотгор болон Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар шөнөдөө 6-11 градус хүйтэн, өдөртөө 0-5 градус дулаан, бусад нутгаар шөнөдөө 1-6 градус хүйтэн, өдөртөө 4-9 градус дулаан байна.

ЗҮҮН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Шөнөдөө зарим газраар, өдөртөө нутгийн зүүн хэсгээр бага зэргийн хур тунадас орно. Салхи баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 6-11 метр, зарим газраар секундэд 15-17 метр хүрч шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө Хэнтий, Дорнодын хойд хэсгээр 3-8 градус хүйтэн, өдөртөө 5-10 градус дулаан, бусад хэсгээр шөнөдөө 2 градус хүйтнээс 3 градус дулаан, өдөртөө 8-13 градус дулаан байна.

ОТРЫН НУТАГ ХЭРЛЭНБАЯН-УЛААН ОРЧМООР: Үүлшинэ. Хур тунадас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр. Шөнөдөө 6-8 градус хүйтэн, өдөртөө 7-9 градус дулаан байна.

ГОВИЙН АЙМГУУДЫН НУТГААР: Үүлшинэ. Нутгийн өмнөд хэсгээр бага зэргийн бороо орно. Салхи баруун өмнөөс баруун хойш эргэж секундэд 5-10 метр, зарим газраар секундэд 15-17 метр хүрч шороон шуурга шуурна. Дундговийн нутгаар шөнөдөө 0-5 градус хүйтэн, өдөртөө 7-12 градус, бусад нутгаар 0-5 градус, өдөртөө 12-17 градус дулаан байна.

УЛААНБААТАР ХОТ: Шөнөдөө үүлэрхэг, өдөртөө үүл багасна. Хур тунадас орохгүй. Салхи баруун хойноос секундэд 7-12 метр, шороон шуурга шуурна. Шөнөдөө 2-4 градус хүйтэн, өдөртөө 6-8 градус дулаан байна.

Цагдаагийн ерөнхий газраас зохион байгуулж буй “Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажлын өнөөгийн нөхцөл байдал, цаашид анхаарах асуудлууд” сэдэвт онол, практикийн бага хурал “Премиум” паласт үргэлжилж байна.

БНСУ-д хөдөлмөр эрхлэх сонирхолтой иргэдийн солонгос хэлний төвшинг тогтоох шалгалтыг дөрөвдүгээр сарын 10-наас авч эхлэхээр болжээ.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тодотголын нэгдүгээр хэлэлцүүлгийг хийж байгаад завсарлалаа. Үдээс хойших хуралдаан 15.00 цагаас үргэлжилнэ.

Үдээс өмнөх хуралдааны үеэр УИХ-ын гишүүн Ч.Улаан Түлэнхийн төвийн барилгыг барихад шаардагдах хөрөнгийг хийсэн ажлынх нь гүйцэтгэлтэй тэнцэхүйцээр сайдын багцад тусгаж чадсан эсэхийг тодрууллаа.

Эрүүл мэндийн сайд А.Цогцэцэгийн тайлбарласнаар бол Түлэнхийн төвийн барилгыг барихад Кувейт улс 8 сая ам.долларын дэмжлэг үзүүлэхээр болжээ. Салбарын сайдын багцад төсвийн тодотголоор 500 сая төгрөг тусгасан. Барилгын нийт өртөг 20 гаруй тэрбум төгрөг. Гүйцэтгэл нь ямар төвшинд байна вэ гэдгийг Барилгын хөгжлийн төв, Эрүүл мэндийн яамнаас ажлын хэсэг байгуулагдан шалгаж байна. Өнгөрсөн хугацаанд гүйцэтгэгч компанид нь 4.7 тэрбум төгрөг төлсөн. Ажлынх нь гүйцэтгэлтэй уялдуулан санхүүжилтийг нь шийдээд явах бололцоо бүрдэж байгаа. Түлэнхийн төвийг 2017 оны эцсээр ашиглалтад оруулах төлөвлөгөөтэй ажиллаж буй аж.

УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар:

-ОУВС-тай хөтөлбөр тохироод орж ирж байгаа Засгийн газарт талархал илэрхийлмээр байна. Гэхдээ цаг алдлаа. Өнгөрсөн оны наймдугаар сараас хойш хөтөлбөр байгуулаач гэж хүссэн байтал 580 сая ам.долларын төлбөр төлөхтэй тулгаад олигтой юм тохироогүй хөтөлбөр оруулж ирсэн нь харамсалтай.

Бид 2017 оны төсвийг батлахдаа эдийн засаг 3.6 хувиар өснө гэсэн. Одоо харин бууруулжээ. Том төслүүд хөдлөхгүй юм уу, Төмөр зам яагаад явахгүй байгаа юм, яагаад тэр бэлэн байгаа Гачууртаас өөр төслүүд нь хөдөлдөггүй юм. Яагаад өмч хувьчлалыг зогсоох болов. Зээл авна, концесс авна гэж оруулж ирэхээр эдийн засгийн өсөлт 0.5 хувиас доош унана. Төмөр зам барихгүй гэж тохирсон юм уу.

Баахан хөрөнгө оруулалт нэмэгдсэн байна, тухайн ондоо хийлгүй давуулаад орж ирлээ. Тэр ондоо хийх ёстой биз дээ?.

Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн:

-Хэлэлцээр муу хийлээ гэж дүгнэж байна, шүүмжлэлийг хүлээж авч байна. Гэхдээ 2012 онд таныг Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга байх үетэй харьцуулахад эдийн засаг маш их хүндэрсэн байгаа.

5.6 тэрбум ам.долларыг зургаан эх үүсвэрээс босгоход тодорхой хугацаа орсныг бодож үзээч. Дээр нь тохирсноосоо буцдаг байдлаас болж, ОУВС монголчуудад итгэхгүй эхний хоёр сарыг өнгөрүүлсэн.

Эдийн засгийн өсөлтийг тооцохдоо эрсдэл, нөөц энэ бүхнээ харж гаргасан тоо. Өмч хувьчлал явна, орлогыг нь эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэхэд тавьсан. Төрийн банкийг тодотголоор хувьчлахад цаг хугацааны хувьд энэ онд багтах боломжгүй байгаа.

Мөн үнэлгээ нь өсөх боломжтой гэсэн судалгаа гарсан учраас энэ онд хувьчлах жагсаалтаас хассан. Том төслүүдээ бүгдийг хөдөлгөнө, эдийн засагт үзүүлэх нөлөөллийг нь 2018 оноос тооцъё гэсэн.

Түрүүчийн Засгийн газрын үед эхлүүлсэн 25.2 тэрбумын ажил 2016 онд багтааж чадалгүй үлдсэн нь 2017 он руу шилжиж орж ирж байна. Энэ нь эдийн засгийн хүндрэлтэй холбоотой.

2017 оны 4-р сарын 04-ний Мягмар гарагт Цагдаагийн байгууллагын гудамж, замд хийсэн хяналт шалгалтаар согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон нийт 48 жолоочийг илрүүлж гарч болзошгүй осол, хэргээс урьдчилан сэргийлж ажиллаа.
Сүүлийн үед согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодох зөрчил нэмэгдэх хандлагатай байгаа тул Замын цагдаагийн албаны даргаас алба хаагчдад“Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох зөрчлийг бууруулах зорилгоор гэнэтийн болон байнгын хяналт шалгалтыг тогтмол хийж гарч болзошгүй зам тээврийн ослоос урьдчилан сэргийлж ажиллах”-ыг үүрэг болгов.
2017 оны эхний 3 сарын байдлаар согтуугаар үйлдэгдсэн 17 хэрэг бүртгэгдсэн байна.
Мөн улсын хэмжээнд эхний 3 сарын байдлаар зам тээврийн осол, хэргийн улмаас 95 хүний алтан амь нас үгүй болсны цаана 150 орчим айл өрх хагацал үзэж, мөн тооны иргэд гэмт хэрэгтэн болж, зам тээврийн ослын улмаас 262 хүн гэмтэж бэртэн хөгжлийн бэрхшээлтэй болж, хөдөлмөр эрхлэх чадвараа алдаж бусдын гар харан амьдрах нөхцөл байдалд хоцорч байгаа нь мөн тооны айл өрхийн амьжиргааны түвшинд нөлөөлөх муу үр дагаварыг дагуулж байна.
Иймд эрхэм жолооч та согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн л бол өөрийн болон бусдын амь насыг хамгаалж жолооны ард суухаас татгалзах, мөн уусан найздаа жолоо барих боломж бүү олгож, найдвартай дуудлагын такси, жолооч дуудах зэрэг арга хэмжээ авахыг Замын цагдаагийн албанаас зөвлөж байна.

Нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар, Улаанбаатар хотын аялал жуулчлалын холбоотой хамтран 03-р сарын 29-31-ний өдрүүдэд ОХУ-ын Эрхүү хотод зохион байгуулагдсан “Байкалтур-2017” олон улсын үзэсгэлэнд оролцож, “Золотая звезда” буюу “Алтан од” цом, өргөмжлөлийг хүртсэн байна. Тус өргөмжлөлийг шилдгийн шилдэг оролцогч улс, хотод олгодог бөгөөд үзэсгэлэнд БНСУ болон ОХУ-ын Эрхүү, Өвөр байгалийн нийт 8 муж, БНХАУ-ын 13 мужийн нийт 220 аялал жуулчлалын салбарын төлөөлөл оролцсон байна. Харин Улаанбаатар хотоос аялал жуулчлалын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг “Let’ s Travel”, “Далай Тур”, “Ger to Ger”, “Resort World Terelj”, “UB Inn Hotel”, “Grand Hill Hotel”, “Mongolian Corporate Travel”, “Cаян-Радиан” компани, Улаанбаатар чуулгын уран бүтээлчид, “Улаанбаатар” телевиз, төрийн болон төрийн бус байгууллагынхан оролцож, Монгол улс тэр дундаа Улаанбаатар хотоо нэгдсэн зохион байгуулалттайгаар сурталчилжээ.

20 дахь жилдээ зохион байгуулагдсан “Байкалтур-2017” үзэсгэлэн энэ жил “Их цайны зам” сэдвийн хүрээнд болсон бөгөөд гурван улсын “Их цайны Зам” төслийн зөвлөлдөх уулзалтад Нийслэлийн нийгмийн хөгжлийн асуудал хариуцсан төслүүдийн удирдагч-Нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ш.Анхмаа нарын төлөөлөл оролцож, хамтын ажиллагааны талаар санал бодлоо хуваалцжээ. Мөн Эрхүү хотын “BAIKALREST” маркетинг сурталчилгааны компанийн “baikal.rest” цахим хуудсаар дамжуулан нэг жилийн хугацаатайгаар Монгол улсыг орос, англи хэл дээр сурталчлахаар боллоо гэж нийслэлийн Аялал жуулчлалын газраас мэдээллээ.

УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн нэгдсэн хуралдаан өндөрлөв. Хуралдаанаар 2017 оны төсөвт нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн нэгдүгээр хэлэлцүүлгийг хийлээ. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авсан юм.

29 дүгээр сургуулийн багш сурагчдын хооронд үүсээд буй асуудал дээр БСШУСЯ-аас ажлын хэсэг байгуулан ажиллаж байгаа аж.

“Mongolia Mining” 2017 олон улсын уул уурхайн үзэсгэлэн болж байна

Б.Пүрэвдорж: МАН Мөрийн хөтөлбөрийнхөө 100% эсрэг төсвийн тодотгол оруулж ирсэнд харамсаж байна

НИТХ-ын дарга Ц.Сандуй Бүгд найрамдах Казахстан улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Кобландин Калыбек Ибрагимовичийг өнөөдөр хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр тэд Астана-Улаанбаатарын хооронд шууд нислэг хийх, Казахстаны Элчин сайдын яамны шинэ барилга барих газрын маргааны асуудлыг шийдвэрлэсэн талаар ярилцав.

Энэ үеэр НИТХ-ын дарга Ц.Сандуй хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 25 жилийн ойн босгон дээр уулзаж байгаагаа онцлоод “Нийслэлийн өмнөх удирдлагууд Казахстаны Элчин сайдын яамны шинэ байр барих газрыг давхардуулан олгосноос маргаан үүслээ. Гэхдээ бид энэ асуудлыг шийдсэн. Та бүхэн зөвшөөрөл авсан газартаа Элчин сайдын яамныхаа барилгыг барих боломжтой болсон. Астана-Улаанбаатарын хооронд шууд нислэг үйлдэхэд нийслэлийн зүгээс дэмжлэг үзүүлнэ. Гэхдээ шууд нислэгийн зөвшөөрөл олгоход шаардлагатай техникийн асуудлаар хоёр талын мэргэжлийн байгууллагууд харилцан тохиролцсоны дараа дэмжлэг үзүүлэх болно” гэлээ. Түүнчлэн Казахстанд ирэх зургаадугаар сард болох “Ирээдүйн эрчим хүч” сэдэвт олон улсын үзэсгэлэн “Экспо-2017” арга хэмжээнд 21 аймгийн ИТХ-ын дарга нарыг Нар, салхины эрчим хүчийг ашиглах, технологи, соёл урлагийн ололтын талаар туршлага судлуулах зорилгоор айлчлуулах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлэв. Харин Казахстан улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Кобландин Калыбек Ибрагимович “Газрын асуудлыг шийдвэрлэж өгсөнд талархаж байна. Астана хотноо болох “Экспо 2017” арга хэмжээнд та бүхнийг хүрэлцэн ирэхийг урьж байна. Бидний зүгээс шаардлагатай тусламж, дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн байгаа. “Экспо 2017”-д 100 орон, 10 олон улсын байгууллага оролцоно. “Ирээдүйн эрчим хүч” сэдвийн хүрээнд үзэсгэлэнгийн барилгыг ухаалаг технологи, ухаалаг зогсоолын систем, сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэр, орчин үеийн дата мэдээллийн төв зэрэг хамгийн шинэ технологийг ашиглан барьж байгаагаараа онцлог юм” хэмээлээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөлийн ээлжит хурал Хангарди ордонд болж байна. Хуралдаанаар нийслэл хотын авто зогсоолыг нэмэгдүүлж, зорчих хөдөлгөөний эрчмийг сайжруулах талаар хэлэлцлээ.

Улаанбаатар хотын авто замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах, түгжрэлийг бууруулах ажлын хүрээнд Д.Сүхбаатарын талбай орчмын 500 метр радиуст буюу Бага тойруу доторх 84.2 га талбайг 11 блок болгон хувааж, судалгаа хийсэн байна. Судалгаагаар иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагууд өөрийн эзэмшлийн газрыг хайс, хашаа барьж хамгаалснаар зорчих хөдөлгөөний нэвтрэлийг хязгаарлаж, галын болон түргэний машин зорчиход хүндрэл үүсгэж байгаа дүн гарчээ. Мөн авто зогсоолууд стандартын шаардлага хангахгүй, тэмдэгжүүлээгүй зэргээс үүдэн жолооч нар автомашинаа эмх замбараагүй байрлуулдаг. Энэ нь явган хүний болон авто замын зорчих хөдөлгөөний эрчмийг сааруулах гол шалтгаан болж байна. Тиймээс бага тойруу орчмын автомашины ил зогсоолыг стандартын шаардлага хангахуйц тэмдэгжүүлж, нэвтрэх чадварыг нэмэгдүүлэх, түгжрэлийг бууруулах судалгааг Засаг даргын зөвлөлийн хуралд танилцууллаа.

Төлөвлөлтөөр:

Одоо байгаа 23 хашаа, саадыг буулгаж, гудамж замын хөдөлгөөнийг нээнэ.
Стандарт хэмжээтэй, зориулалтын тэмдэглэгээтэй 1191 зогсоол байгуулна. Үүнээс 72 зогсоол нь хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний тусгай зогсоол байна.
Тохижилт бүхий газар доорх автомашины зогсоол 9 байршилд төлөвлөсөн.
Олон давхар зогсоол 6 байршилд төлөвлөгдсөн.
Эдгээр ажлууд хийгдсэнээр:

Багатойруу орчимд авто замын зорчих хөдөлгөөний эрчим 25 орчим хувиар нэмэгдэнэ.
Авто зогсоолын стандарт хангагдаж, түгжрэл саатал буурахаас гадна өнгө үзэмж сайжирч, хотын соёл нэмэгдэх зэрэг үр дүн гарна гэж тооцоолжээ. Мөн засаг даргын өгсөн үүрэг даалгаврын дагуу гудамж замын хөдөлгөөнд саад учруулан барьсан иргэд , аж ахуй нэгж байгууллагын хашаа хайсыг буулгах, шаардлага гарвал газар олголтыг хүчингүй болгох арга хэмжээг шат дараалан авч, замын түгжрэлийг бууруулж, иргэд аюулгүй зорчих орчныг бүрдүүлж, ногоон байгууламж, авто зогсоолын тоог нэмэгдүүлнэ гэж Нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Байгаль орчин аялал жуулчлалын яам сүүлийн үед нэлээд хэл аманд өртөх болсон. Тодруулбал тус яамны Хүрээлэн буй орчин, байгалийн нөөцийн дарга болон мэргэжилтэнгүүд авлига авч байгаад баригдсан хэрэг нэг хэсэг олны анхааралд орж, дуулиан тарьса

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өнөөдөр НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах тусгай төлөөлөгч Роберт Глассерийг хүлээн авч уулзлаа.

Нийтийн тээврийн төлбөрийн хэрэгсэл болох цахим карт нь олон төрлийн зураг дизайнтайгаар гарч зорчигчдын гарт хүрдэг билээ. 2017 оны гуравдугаар сарын 31-нд дараах загвар бүхий картын дунд алдаатай зурагтай хэвлэгдэж ирсэн буцаах гэж байсан картууд тус компанийн ажилтны буруугаас гэрээт цэгүүдэд хүргэгдэж иргэдийн гарт очсон байна.

УИХ-ын дарга эмгэнэл илэрхийллээ

1200 хүн усны хувцастайгаар гулгаж дэлхийн шинэ дээд амжилтыг тогтоолоо. Тодруулбал, Сочигийн Роза Хутор цанын баазад 1200 хүн нэгэн зэрэг усны хувцас өмсөж, Снөүбоорд болон цанаар уулын уруу нэгэн зэрэг гулгажээ.

Хөдөлмөрийн гэрээгээ явуулж өгнө гэх худал мэдээлэлд итгэхгүй байхыг сэрэмжлүүллээ

МХЕГ-ын дарга, Улсын ерөнхий байцаагч Н.Цагаанхүү эрүүл мэнд, боловсрол, соёлын хяналтын улсын байцаагчидтай уулзаж, цаг үеийн асуудлаар үүрэг даалгавар, чиглэл зөвлөмж өглөө.

Тэрбээр “Мэргэжлийн хяналтын байгууллага шинэ өнгө төрхөөр ажиллаж, хяналт, үйл ажиллагааны чиглэл олон улсын чиг хандлага руу явж байна. Бид зөвлөнө, туслана, хугацаатай албан шаардлага өгч зөрчил дутагдлаа засч залруулах боломж олгоно. Үүний дараа хүний эрүүл мэнд, амь нас, хүрээлэн буй орчинд аюул хохирол учруулбал нийтийн эрх ашгийн үүднээс хуулийн дагуу хариуцлага тооцно. Ер нь мэргэжлийн хяналтын байгууллага шууд шалгаж акт тогтоох биш эхлээд асуудлаа ярилцаж, гарц шийдлээ олдог байх нь чухал” хэмээн онцлов.

Түүнчлэн “Аливаа эрсдлийг улирлаар тооцох хэрэгтэй. Урин дулааны улиралд хөрсний бохирдол, хачиг, бохир гар, хоол хүнсээр дамжих халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эрсдэлийг бууруулахад онцгой анхаарч ажиллах шаардлагатай” гээд хаврын улиралд дэгддэг халдварт өвчний эрсдэлийг бууруулж, урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр СӨХ, сургууль, цэцэрлэгүүдэд зөвлөмж өгч, хэрэгжилтэд хяналт тавьж, мөн ХӨСҮТ, НЭМҮТ, дүүргүүдийн эмнэлэгтэй хамтран ажиллах үүрэг өглөө.