Монголын хөгжмийн зохиолчдын холбооноос жил бүр зохион байгуулдаг “Морин хуур” наадмын гала тоглолт УДБЭТ-ын тайзнаа боллоо. 30 дахь удаагийн наадамд шилдэг 25 дуу шалгарсан юм.

Сар шинийн баярыг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч улс эх орондоо ихийг бүтээсэн зарим хүнд өнөөдөр Төрийн дээд одон, медаль гардуулж байна. Тодруулбал Төрийн шагналт, СГЗ, Монгол улсын Ардын Уран Зохиолч, яруу найрагч Бавуугийн Лхагвасүрэнг Монголын яруу найрагт сэтгэлгээний шинэчлэл хийснийг нь үнэлж, Хэнтий аймгийн уугуул малчин Г.Сампил, ”Гацуурт” компанийн Ерөнхий захирал Л.Чинбат нарт Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар цол олголоо.

НЭМГ-аас сэрэмжлүүлж байна

Өнгөрсөн оны сар шинийн баяраар Замын цагдаагийн газар дуудлага, мэдээлэл хүлээн авснаас зам тээврийн ослын 351 дуудлага бүртгэгдсэн байна. Үүний улмаас 50 хүн хүнд хөнгөн гэмтэж, 1 хүний амь нас хохирчээ.

Ерөнхийлөгч Төрийн дээд одон медаль гардуулж байна

Монгол улсын иргэнийг Чежүд хулгайн хэргээр саатуулжээ. БНСУ-ын Чежү арлын цагдаа нар 30 настай, иргэн Б нь хулгайн хэрэг үйлдсэн талаар мэдээлсэн байна.

Умард Солонгосын удирдагч Ким Жөн Уны эцэг нэгтэй ах Ким Жөн Намыг мэдрэлд нөлөөлдөг “Ви-Экс” /VX/ гэдэг маш хортой химийн бодисоор хордуулан хөнөөсөн болох нь мөрдөн шалгалтын урьдчилсан дүнгээр тогтоогдлоо гэж Малайзын Цагдаагийн Ерөнхий газар өнөө өглөө мэдэгджээ.

Цаг уурын байгууллагын мэдээлснээр энэ сарын 26-ны өдөр төв болон зүүн аймгуудын нутгийн зарим газраар, 27-ны өдөр нутгийн зүүн өмнөд хэсгээр, 28-ны өдөр нутгийн зүүн хагаст бага зэргийн цас орж, зөөлөн цасан явган шуурга шуурах төлөвтэй байна

Ирэх амралтын өдрүүдэд буюу маргааш, нөгөөдөр дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй. Мөн Шинийн 1, 2, 3-ны өдрүүдэд тээврийн хэрэгслийн улсын дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй юм.

Нийслэлийн Онцгой комиссын даргын тушаалаар Онцгой комиссын бүрэлдэхүүнийг өнөөдрийн 09:00 цагаас гуравдугаар сарын 2-ны өдрийн 09:00 цаг хүртэл өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэрэгт шилжүүллээ.

Нийслэлийн Гамшгаас хамгаалах Хэв журам сахиулах, Хөдөлгөөн зохицуулах, Мэргэжлийн хяналт, Зам тээврийн, Эрүүл мэнд, Дулаанаар хангах, Эрчим хүчээр хангах, Орон сууцны, Мал эмнэлгийн, Усаар хангах, Шуурхай зарлан мэдээллийн томилгоот бүрэлдэхүүнийг өндөржүүлсэн бэлэн байдалд шилжүүлэн хяналт тавьж ажиллахыг нийслэлийн Онцгой комиссын ажлын албанд даалгасан байна.

Мөн Энэ тушаалаар томилгоожсон албадын удирдлага холбоо, зарлан мэдээллийн бэлэн байдлыг ханган утсаа байнга нээлттэй байлгах, хотоос гарсан тохиолдолд өөрийг орлох албан тушаалтныг томилон байгууллагын бэлэн байдлыг хангах, салбарын хэмжээнд үүсч болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэн, иргэдийн амгалан тайван байдлыг ханган ажиллахыг даалгасан байна.

Нийслэлийн Онцгой комиссын дарга болзошгүй гамшгаас урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг төлөвлөх, тохиолдсон гамшгийн үед нийслэлийн гамшгаас хамгаалах албад, мэргэжлийн ангийн үйл ажиллагааг уялдуулан зохиоцуулж ажиллахыг нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга, Онцгой комиссын орлогч дарга хурандаа Н.Уламбаярт даалгалаа гэж нийслэлийн Онцгой байдлын газраас мэдээллээ.

УИХ-ын гишүүд юу хийх ёстой вэ. УИХ хэмээх улс төрийн цөм болсон байгууллагын гишүүний хувьд хууль санаачлах, батлах, хэрэгжилтэд нь анхаарал тавих үүрэгтэй. Сонгогдсон ард иргэдийнхээ төлөөлөл болсны хувьд чуулган, байнгын хорооны хуралдаа идэвхтэй сууж, ажлын хэсэгт ажиллах ёстой. Гэвч өнөөгийн УИХ-д ажлаа нэр төртэй хийж байгаа гишүүнийг хайхад ховор болжээ. Намрын чуулганы ирцийн мэдээнээс харахад бараг тэн хагас нь чуулгандаа 50 хувь, зарим нь бүр 16-хан хувийн ирцтэй суусан байх юм. Үүнээс харахад өнөөгийн парламентад чуулгандаа суудаггүй чулуу “хөөлгөгчид их” болжээ гэж дүгнэмээр.

Монголбанкны Дэд Ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн, Хятадын Ардын Банкны Дэд Ерөнхийлөгч Ий Ганг нар 2017 оны 2-р сарын 22-ны өдөр хэлэлцээр хийж, төгрөг, юаний своп хэлцлийг дахин 3 жилийн хугацаатай сунгах тохиролцоонд хүрэв.
Ингэснээр 2017 онд хугацаа нь дуусах байсан своп хэлцлийн гэрээ 2020 он хүртэл сунгагдахаар боллоо.
Түүнчлэн уулзалтын үеэр своп хэлцлийн хэмжээг нэмэгдүүлэх талаар талууд ижил ойлголттой байгаагаа илэрхийлэв.
Төв банк хооронд байгуулсан своп хэлцлийн хугацааг сунгах нь хоёр улсын гадаад худалдаа, хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн тогтвортой байдлыг дэмжихэд чухал ач холбогдолтой юм.

Сар шинийн баярын үеэр төрөл бүрийн хордлого, ялангуяа хоолны хордлого, архины хордлого, гэдэсний халдварт өвчин, осол гэмтэл, осголт, хөлдөлт, томуу томуу төст өвчлөл нэмэгдэх хандлагатай байдаг.

Үүнтэй холбогдуулан Нийслэлийн эрүүл мэндийн газраас иргэд, олон нийтэд дараах сэрэмжлүүлгийг хүргэж байна.

1. Томуу, томуу төст өвчнөөс сэргийлэх, эрсдэлт бүлгийн болон бага насны хүүхэд, жирэмсэн эхчүүд хүндрэх магадлалтай тул олон айл хэсэхгүй байх.

2. Сүүлийн үед салхин цэцэг өвчний тархалт нэмэгдэж байгаа тул өвчилж байгаагүй, бага насны хүүхэд халдвар авахаас сэргийлж, өвчлөл гарсан айлаар орохгүй байх, салхин цэцгийн өвчлөл гарсан бол бага насны хүүхэдтэй хүмүүст урьдчилан сануулах

3. Архи дарс согтууруулах ундааны хэрэглээнд онцгой анхаарах, архи хэтрүүлэн хэрэглэсэн хүнийг заавал гэрт нь хүргэж өгөх.

4. Архи согтууруулах ундаа хэрэглэсэн үед тээврийн хэрэгсэл жолоодохгүй байх нь таны болон ойр дотны хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, эдийн засагт эрсдэлгүй юм.

5. Хэт өндөр илчлэгтэй хоол унд нэг дор идэж уухаас татгалзах.

6. Хоол идэхийн өмнө, бие зассаны дараа, олон нийтийн газраар явах, олны гар дамжсан мөнгөн тэмдэгтийг барьсаны дараа гараа заавал угаах, гар угаах боломжгүй нөхцөлд цэвэрлэх, ариутгах зориулалттай санитол, нойтон сальфетикийг биедээ тогтмол авч явж хэрэглэж хэвших нь баяр наадмын үеэр ихсэх хандлагатай байдаг бохир гараар дамждаг гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх ач холбогдолтой юм.

7. Гудамж талбайд ухаангүй буюу биеэ авч явах чадваргүй хүн байгаа бол яаралтай 102, 103 дугаарын утсанд мэдэгдэх.

Хоолны хордлогот халдвараас сэргийлэхийн тулд:

· Хүнсний бүтээгдэхүүн худалдан авахдаа үйлдвэрлэсэн хугацаа, хадгалалт, хамгаалалт, сав баглаа боодлын бүтэн байдлыг шалгаж, баталгаатай газрыг сонгон үйлчлүүлээрэй.

· Хоол хүнс бэлтгэхийн өмнө гараа заавал угаах хэвших.

· Хоол хүнсэнд хэрэглэгдэх аяга, сав суулга, халбага, сэрээ, хутга, усны сав бусад хэрэгслэлийг сайтар угааж цэвэрлэх.

· Бялуу, өндөг, хиам, цөцгий, төрөл бүрийн салад, зууш, сүү, сүүн бүтээгдэхүүнийг зориулалтын дагуу хөргөгчинд 24 цагаас ихгүй хугацаагаар зөв хадгалах, хэмжээг тохируулан бэлтгэж хэрэглэх.
· Жимс, хүнсний ногоог сайтар угааж хэрэглэх.

· Ундаа, айргийг ам дамжуулан 1 аяга саваар уухыг цээрлэх.

· Хордлого халдвар болон бусад өвчний шинж тэмдэг илэрсэн үед яаралтай эмчид хандах

Монголын уламжлалт цагаан сарын баярыг архигүй тэмдэглэн өнгөрүүлэхийг нийт ард иргэддээ уриалж байна.



НИЙСЛЭЛИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ГАЗАР

Нийслэлийн Засаг даргын хэрэгжүүлэгч агентлаг нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газараас санаачлан Сэтгэцийн Эрүүл мэндийн үндэсний төв, Сонгинохайрхан дүүргийн Гэр бүл, хүүхэд залуучуудын хөгжлийн хэлтэс, Дэлхийн Зөн монгол олон улсын байгууллагын “Толгойт” орон нутгийн хөгжлийн хөтөлбөр зэрэг байгууллага энэ сарын 23-нд “Эерэг хандлага, зөв дадал зуршлын төлөө хамтдаа сэдэвт” сургалт зохион байгууллаа. Уг сургалтад Сонгинохайрхан дүүргийн ерөнхий боловсролын 9, 62, 65 дугаарсургуулийн 90 гаруй сурагч оролцов.

Монголын сэтгэл судлалын хөгжлийн төвөөс 2016 онд нийслэлийн ЕБС-ийн зургаан сургуулийн ахлах ангийн 194 сурагчийгоролцуулан хорт зуршлын талаар судалгаа хийжээ. Судалгааны дүгнэлтээс үзэхэд таван хүүхэд тутмын гурав нь мансууруулах бодис хэрэглэдэг хүн танина гэж хариулсан байна. Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн их эмч Ж.Гантулга “Таны ирээдүй таны гарт байна. Өнөөдрийн хийсэн сонголт бол таны ирээдүйг тодорхойлж байдаг. Тиймээс өсвөр насандаа аль болох хорт зуршлаас сэргийлэх, өөрийгөө болон найзыгаа буруу зүйлд уруу татагдахаас хамгаалж чаддаг эр зоригтой байх хэрэгтэй. Ирээдүйд хэн болох вэ гэдгийг одооноос маш сайн тунгаан бодож өөртөө бага чгэсэн өөрчлөлт, шинэчлэлт хийж зорьсон зорилгодоо хүрэх тэмүүлэлтэй байж ирээдүйд нөлөөлөх буруу сонголтоос татгалзаж чаддаг чадвартай байгаарай” гэж захилаа.

Цаашид өсвөр үе, залуучуудад хорт зуршлаас урьдчилан сэргийлэх талаар зөв мэдлэг, мэдээлэл олгох зайлшгүй шаардлагатай байгаа тул нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газраас мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран тус сургалтыг нэг жилийн турш ахлах ангийнхан болон оюутан залууст зориулан зохион байгуулах юмгэж нийслэлийн Залуучуудын хөгжлийн газраас мэдээллээ.

Монголын уламжлалт Цагаан сарын баярын амралтын өдрүүдэд эмнэлэг үйлчилгээг зохицуулах тухай Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газрын даргын тушаал гарлаа.

Энэхүү тушаалд заасны дагуу ажиллах байгууллагын цагийн хуваарийг та бүхэнд хүргэж байна.


№

Байгууллагын нэр

Утасны дугаар

Цагийн хуваарь

2 сарын 24, 25, 26, 27, 28, 3 сарын 1

Тайлбар

1

Нийслэлийн Эрүүл мэндийн газар

320981

24 цаг

Бүх эмнэлэгүүдэд хариуцлагатай жижүүр ажиллаж эмнэлэг үйлчилгээний талаар гомдол санал хүлээн авч шийдвэрлэнэ.

2

Өрхийн эрүүл мэндийн төвүүд

/утасны жагсаалт www.ubhealth.mn –ээс авна уу./

10-16 цагийн хооронд

3

Дүүргүүдийн ЭМТ-ийн Мэс засал, Гэмтэл, Дотор, Шүдний кабинетүүд

-

10-16 цагийн хооронд

4

Дүүргийн Нэгдсэн эмнэлгүүд

СХНЭ 631108

ХУНЭ 379258

БЗНЭ 454004

СБНЭ 350790

24 цаг

5

Нийслэлийн түргэн тусламжийн төв

Хүүхэд, насанд хүрэгчид

103

70110103

24 цаг

6

Шүд эрүү нүүрний эмгэг судлалын төв

325731

10-16 цагийн хороонд

Нийгмийн даатгалын сангийн ”ГАЖУУДАЛ”

ОУВСангийн хөтөлбөрийн дагуу нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нэмэгдүүллээ, тэтгэвэрт гарах насыг уртасгалаа гэнэ. Миний бодлоор энэ нь маш зөв шийдвэр!!!

Нийгмийн даатгалын сан гэж юу вэ? Энэ бол хамтын ”хөрөнгө оруулалтын” сан юм. Бусад улсад хөрөнгийн зах зээлийн хамгийн том оролцогч нь байдаг. Таны сар бүр төлж буй нийгмийн даатгалын шимтгэл өсөж үржээд таныг тэтгэвэртээ гарахад хэрэглэгдэнэ гэсэн үг. Тиймээс таны оруулсан мөнгийг хамгийн зөв хөрөнгө оруулалтад хийх ёстой гэсэн үг. Жишээ нь АНУ-ын Нийгмийн даатгалын сан нь иргэдийн хуримтлуулсан мөнгийг ашигтай компанийн хувьцаа, Засгийн газрын бонд, компаниудын хувьцаа, үнэт цаасанд хөрөнгө оруулж нэмэгдүүлдэг. Мэдээж менежментийг нь цэвэр мэргэжлийн баг удирдана. Ерөнхийдөө таны мөнгийг удирдаж байгаа гэсэн үг. Тиймээс таны мөнгийг үр ашиггүй зардал, өгөөж муутай үнэт цаасанд хөрөнгө оруулбал танаас хулгайлж буйтай л адил. Иргэд нь ч ингэж хүлээж авдаг. Тиймээс маш хяналттай, олон нийтийн хараа хяналтын дунд, үр ашигт суурилсан менежментээр явагддаг.

Монголд нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгө хэрхэн удирдагддаг вэ? Та бүхэн итгэхгүй л байх, гэхдээ ерөнхийдөө популист улстөрчдийн тоглоом болоод л дууссан. Өнөөдөр нийгмийн даатгалын санд өөрт нь 1 ч төгрөг байхгүй, цул алдагдал!!! Жил болгон улсын төсвөөс буюу татвар төлөгчдийн хөрөнгөнөөс алдагдлыг нь санхүүжүүлж явсан юм. Тэгэхээр та гайхаж магадгүй, миний 20 жил төлсөн нийгмийн даатгалын шимтгэл хаана явна вэ? Дахин хэлэхэд улстөрчдийн тоглолт болоод дууссан. 2 том жишээ хэлье. Өнгөрсөн ЗГ-ын үед буюу АН-ын үед нийгмийн даатгалыг нөхөж төлөж боломжтой болсон. Ард иргэд маш таатайгаар хүлээж авсан. 30 жил НДШ төлөөгүй хүн багахан хугацааны шимтгэл нөхөж төлсөн болоод л бусад хүмүүсийн 30 жил төлсөн ”хуримтлалын сан”-гаас адилхан тэтгэвэр авна гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл бусад хүний мөнгөнөөс хумсалж байгаатай адил!!! МАН-ын үед ялгаагүй 1 ч төгрөгний НДШ төлж үзээгүй малчдыг нийгмийн даатгалд хамруулж тэтгэвэртэй болголоо л гэнэ. Малчдад мэдээж сайхан л байгаа, харин энэ нь цаагуураа малчид маань миний 20 жил төлсөн ”хуримтлал”-аас зүв зүгээр авч байгаа гэсэн үг юм. Би аль нэг малчны гэрт нь очоод алив надад 10 хонь зүгээр өгөөдөх гэж байгаатай адил! Энэ бүхэн шударга уу?!! Би тэгж бодохгүй байна!!!

Дээр нь тус сангийн хөрөнгө оруулалттай холбоотой ганц жишээ хэлээд энэ постыг дуусгая. Нийгмийн даатгалын сан гэдэг нь таны мөнгө, эргээд танд зарцуулагдах мөнгө. Тиймээс энэ мөнгийг хамгийн зөв хөрөнгө оруулалтад оруулж өсгөх хэрэгтэй. Өнөөдөр Засгийн газар жилийн 18%-н өгөөжтэй бонд гаргаж байна. Хэн ч авах боломжтой, Нийгмийн даатгалын сан ч авах боломжтой. Гэтэл яадаг гэж бодож байна. Таны мөнгийг НДС арилжааны цөөн банкуудад 8-9% байршуулаад, харин тэр банкууд нь наад мөнгийг чинь Засгийн газарт 18%-р зээлүүлдэг юм. Шууд дунд нь 10% алдагдал!!! Алдагдал ч бишээ, улстөрчдийн авлига хээл хахууль ингэж явдаг юм!!!

ХАМГИЙН ТОМ НОМЫН ОРОН

Нэг номын садан залуу анд маань ”Гималайн нурууны ариун дагшин газруудад бясалгал үйлдвээс адис жанлав ихтэй гэнэ лээ.” хэмээн ярихыг сонсов. Үнэндээ аливаа бясалгалч нарын хувьд Монгол оронд маань ч гэсэн эртний том дияанч бясалгалч нарын сууж байсан ариун дагшин номын оронгууд хаа сайгүй байж л байгаа шүү дээ.

”Миний санахад бясалгал дияаны хамгийн том номын орон ”Цээжний хөндийд” оршдог бус уу?” хэмээн хэлэхэд тэрхүү залуу номын садан ямар нэгэн зүйлийг сэрхийтэл ухаарсан мэт учиртай харчихаад инээвхийлнэ билээ. Бурхан багш маань ”Сэтгэл ариусваас Бурханы орон ариусмой.” хэмээн зарлиг болсон байдгийг та лав сонсоо байлгүй. Энэ ёсонг онож ухаарах бөгөөс заавал алс холын Гималайн нурууны ариун дагшин газрыг зорих шаардлага үгүй болох юм.

Энэ бүхний урьдач нөхцөл нь ”Өчигдрийн би өнөөдрийн би биш болсон.”, ”Хоосон чанар хэмээгч бидний вакуум шахуугаар хялбарчлан ойлгодог энгийн ухагдхуун огт биш.”, ”Нөгөө эрэг дээр заавал үхлийн дараа хүрээд гэтлэлийг олно гэдэг эндүү төөрөгдөл болой. Гол нь орчлонгийн буюу зовлонгийн далайд цаг наргүй тасралтгүй хөвөөд байдгийн шалтгааныг онож ухаад тэрхүү шалтгаанаас ангид байж чадах бөгөөс сууж байгаа газар дээрээ ч нөгөө эрэг дээр хүрч болдог.” хэмээх гүн нарийн ёсонг судлаж бясалгахаас эхтэй хэмээн мунхагланам.

Өнөөдөр ”Амьдрал тэтгэх арван санамж” нэрт бичлэг оруулсан нь уншигчдын сэтгэлд маш хурдан хүрч байгаа бололтой. Ер нь энэ мэт хэрэгтэй зөвлөмжүүд олон байдаг л даа. Би нэлээд хэдэн жилийн өмнө Америкад байхдаа ”Хөргөгчний бохирдол” нэртэй нэг өгүүллийг уншиж байсан нь хэн хүний хувьд ихээхэн анхаарууштай зүйлийг хөндөн бичсэн байж билээ. Танай гэрийн хөргөгчинд сар жилээр удсан сав баглаа боодолтой хүнсний зүйл хадгалагдсаар байгаа юм биш биз дээ? Түүнийг айхтар арвич хямгач хүн болох гэж хэрэглээд харамсалтай үр дагаварт хүрч мэдэх юм шүү гэдэг санааг тэрхүү өгүүлэлд бичсэн нь хэн хүний хувьд бодууштай хэрэг юм. Түүнээс гадна сэтгэлд хургасан хэрэгтэй хэрэггүй элдэв дэмий бодол аливаа хүний хувьд ”Хөргөгчний бохирдлоос” ч илүү хөнөөлтэй байдаг тул болж өгвөл сэтгэлээ тиймэрхүү дэл сул хэрэгтэй хэрэггүй бодлоос чөлөөлөн цэвэрлэж байх нь бие сэтгэлийн эрүүл ахуйд хамгаас тустай гэдэг утгаар өглөөний бичлэгийг оруулсан юм шүү. Ингэж чадвал ”Аз жаргал гэдэг одоо” хэмээх үгийн цаад утга чанарыг ойлгоход төвөггүй. Түүнчлэн ”Өчигдрийн би өнөөдрийн би биш болсон” гэдэг үгийг байнга бодож явах нь сэтгэлээ цэвэрлэх энгийн хялбар арга байж болох тул та ч гэсэн өөр дээрээ хэрэгжүүлэх гэж оролдоод үзээрэй.

Ойрдоо зав чөлөө тун багатай байгаа болохоор энэ мэт бичлэг оруулсан чинь сайхан байна шүү.

2-р сарын 15-нд Сингапур улс Японы түрэмгийлэгчдэд эзлэгдсэний 75 жилийн ой тохиов. Сингапур дахь Хятадын худалдааны нийгэмлэгээс Японы түрэмгийллийн үед амь үрэгдсэн ард иргэдийн дурсгалын хөшөөнд цэцэг өргөж, ёслол үйлдэн, Японы түрэмгийллийн үед амь үрэгдсэн ахан дүүсийнхээ араас эмгэнэн гашуудав. Сингапурын Соёл, дүүрэг, залуусын яамны сайд Grace Fu, Хятадаас Сингапурт суугаа элчин сайд Чэн Шяодүн нарын 200 гаруй зочид болон Сингапурын бага дунд сургуулиудаас ирсэн 1100 гаруй сурагч энэ удаагийн дурсгалын ёслолд оролцсон байна.

Дурсгалын ёслол эхлэх үед, Сингапурын Иргэний Батлан хамгаалах хүчин сэрэмжийн дохиог цуцлах хөгжим дуугаргав. Хөтлөгч хэлэхдээ: ”Энэ хөгжмөөр дамжуулж аюултай байдал цуцлагдсныг олон түмэнд мэдэгдэж байна. Ард түмэн хэвийн амьдралаа сэргээж болно. Гэвч энхийн цагт ч гэсэн сонор сэрэмжтэй байх ёстой” гэжээ.

Дэлхийн II дайнд, Сингапур улс Японы түрэмгийлэгчдэд эзлэгджээ. Тэр үед Японы түрэмгийлэгчид маш олон хүнийг хайр найргүй хядсан юм. 1967 оноос хойш жил бүрийн 2-р сарын 15-нд, Сингапур дахь Хятадын худалдааны ерөнхий нийгэмлэгээс Японы түрэмгийллийн үед алтан амиа алдсан ард иргэдийн дурсгалын хөшөөнд цэцэг өргөж, гашуудлын ёслол зохион байгуулан, амиа алдсан ахан дүүсээ дурсан санадаг болжээ. Энэ үйл ажиллагааг 50 жилийн турш зохион байгуулж байгаа гэнэ. Сингапур дахь Хятадын худалдааны ерөнхий нийгэмлэгийн дарга Цай Чишэн ингэж ярьж байна.

”50 жилийн турш зохион байгуулсаар ирсний зорилго бол түүхээс сургамж авч, энхийн цагт ч сонор сэрэмжтэй байх итгэл үнэмшлээ орхихгүйн төлөө юм. Сингапур хэзээд төр түвшин, түмэн амгалан байхыг бид хүсэж байна. Хүүхэд залуус маань ямар үнээр энх тайван тогтсоныг сайтар ойлгож, энх тайвныг сахин хамгаалах ёстой. Сингапурчууд эе эвтэй байж, улс ардын аж ахуйгаа бүтээн байгуулж, энх тайван, тогтвортой байдлыг хамгаалахыг бид хүсэж байна” гэжээ.

Япончууд Сингапурыг түрэмгийлэх үедээ, орон нутгийн хятадуудыг ямар муухай харгис аргаар дарлаж байсныг маш олон сингапурчууд одоо хэрнээ мартдаггүй юм. Ноён Линь жил бүрийн энэ өдөр дурсгалын ёслолд оролцож, төрөл төрөгсдөө дурсан, тэнгэрт даатгаж, эмгэнэн гашууддаг юм байна. Япончуудын үйлдсэн их хядлагын үеэр түүний аав амиа алдсан гэнэ.

1942 онд Япончууд Сингапурыг эзлэн авах үед, ноён Линь дөнгөж 12 настай, түүний аав 33 настай байжээ. Япончууд 12-оос дээш настай хятад эрэгтэй хүүхдүүдийг ”шалган гэрчлэх” хэмээх арга хэмжээнд оролцуулж, удам судар, нэр хаягаа тодруулах тухай тогтоол гаргажээ. Энэ тухай ноён Линь ярьж байна.

”Япон даргад илтгэсний дараа, аавыг маань гадаа байгаа ачааны машинд суу гэв. Би аавыгаа дагаж гарсан. Гадаа байсан япон цэрэг намайг хүүхэд гэж мэдээд татан зогсоож, дотор байсан нөгөө даргаасаа асуусны дараа, намайг гэр лүү минь буцаасан юм. Аав маань тэр машинд сууж явснаас хойш сураг тасарсан. Хүмүүс: Changi-гийн далайн хөвөөний элсэнд хэдэн мянган хүнтэй хамт буудуулж амь үрэгдсэн гэдэг. Одоо хүртэл япончуудыг харахаар миний нүд хорсдог.”

Японы түрэмгийллийн үед амиа алдсан ахмадуудаа дурсан, эмгэнэн гашуудсаны дараа, тэнд очсон сурагчдадахмад дайчид тэр үеийн түүхийг ярьж, өнгөрсөн түүхээ үргэлж санаж явахыг түмэн олонд сануулж байлаа. Тэр үеийн тухай нэгэн ахмад дайчин дурсаж байна.

”Шалган гэрчлэх ажиллагаар батлагдсан хүмүүсийн хацар, хувцсан дээр тамга дардаг байлаа. Тэд бол золгүй хүмүүс. Харин Японыг эсэргүүцсэн этгээд гэж нотлогдсон хүмүүсийг Сингапурын алс зайдуу дүүрэгт аваачиж, буудан хороож, тэнд нь булшилдаг байсан юм. Дайны дараа, япончуудын хийсэн бүртгэлээр 5000 хүн амиа алдсан гэдэг. Энэ тоо баримт бол худал. Бидний хийсэн бүртгэлээр наад зах нь 50 мянга гаруй хүн амиа алдсан.”

Ахмад дайчид хэлэхдээ: Үе үеийн сингапурчууд энэ түүхийг мартаж болохгүй, бас Сингапурын төлөө халуун амиа өргөсөн ахмад үеийнхнийг мартаж болохгүй гэдгийг золоор амьд үлдсэн сингапурчууд ойлгосон юм” гэжээ. Ёслолд оролцсон Сингапурын Соёл, дүүрэг, залуусын яамны сайд Grace Fu хэлэхдээ,

”Бид жил бүрийн дурсгалын ёслолын арга хэмжээгээр дамжуулж түүхээ санаж, ард түмнээ сонор сэрэмжтэй байхыг хүсдэг. Ялангуяа Сингапурын залуу хойч үеийнхэнд эх орноо хамгаалахын чухлыг ойлгуулахыг зорьдог. Эх орноо хамгаалах нь хүн бүрийн үүрэг хариуцлага. Залуус дүү нар минь бодит үйл хэргээр Сингапурын нийгэмд өөрийн хүчин зүтгэл, хувь нэмрээ оруулаасай хэмээн бид хүсэж байна.”

2016 оны УИХ-ын намрын чуулган завсарлаад хэд хонож байна. Намрын чуулганы нэгдсэн үеэр гишүүд нийт 34 удаа 166 цагийн хугацаатай хуралджээ. Энэ хугацаанд 85 хуулийн төсөл баталж, 190 гаруй хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан аж. УИХ-ын гишүүдийн намрын чуулганы хугацаан дахь ажлын идэвхийг дүгнэсэн баримт мэдээллийг УИХ-ын Тамгын газраас гаргадаг билээ. Тэгвэл энэхүү мэдээлэл болон олон нийтийн сүлжээгээр гишүүдийг тодорсон хамгийн хамгийнийг 24 баримтаар хүргэж байна.

...Тѳртэй холбоотой олигтой юм үлдсэнгүй. Энэ удаагийн парламент энэ тал дээр арай гэхэд дэндүү байгаа, тэр хэмжээгээр ард олны хүндлэл холдсоор байна. Ард түмэнгүй тѳр гэж юу байхав дээ! Тулгуураа алдсан нѳхцѳлд улс оронд үймээн самуун дэгдэж зарим оронд иргэний дайн болж байна...