-
2016 оны 11 сарын 09
Засгийн газрын ажлын хэсэг ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдахаар хэлэлцээр хийж байгаа билээ. Үүний дагуу ОУВС-гийн Коши Матайгаар ахлуулсан техникийн багийнхан өнгөрсөн аравдугаар сарын 24-нөөс энэ сарын 4-ний хооронд Улаанбаатар хотод ажиллаад буцлаа. Тэд энэ хугацаандаа Сангийн яам, Монголбанк, УИХ-ын дарга болон Байнгын хороодын дарга нартай уулзсан байна. ОУВС-гийн техникийн багийн ахлагч Коши Матай Монголд хийсэн ажлаа дүгнэхдээ “Монгол Улсын төрийн дээд байгууллага, бодлого тодорхойлогчидтой хийсэн хэлэлцүүлэг уулзалт маш амжилттай, үр бүтээлтэй боллоо. Хэлэлцээрийн үеэр яригдсан зүйлүүд ОУВС-гийн хэрэгжүүлдэг эдийн засаг, санхүүгийн хөтөлбөрүүдийн нэгд багтана гэдэгт найдаж байна. ОУВС-ийнхан сангийн төв рүү буцаж, талуудад тус тусдаа зөвшилцөх хугацаа шаардлагатай гэж үзэж байна. Манай багийг найрсгаар хүлээн авсан Монголын бодлого тодорхойлогчдод талархлаа илэрхийлэхийн ялдамд хамтын ажиллагаагаа улам өргөжүүлэн ажиллана гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Бид Монголын эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулахад тулгарч буй асуудалд тусламж үзүүлэн, хамтарч ажиллахдаа таатай байх болно” гэсэн байна. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улс “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах эсэх нь ОУВС-гийн захирлуудын зөвлөлийн хурал болон манай улсын дотооддоо гаргах шийдвэрээс хамаарахаар болжээ. Үүний дагуу Засгийн газар удахгүй УИХ-д саналаа танилцуулан хэлэлцүүлэх бизээ. УИХ-ын зарим гишүүдийн өгсөн мэдээллээр бол ОУВС-гийн техникийн багийнхан “Монгол Улс “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдсан тохиолдолд тэтгэвэр, тэтгэмж, халамжийн бодлогод хяналт тавихгүй. Зөвхөн хөрөнгө оруулалт, урсгал зардлаа танах шаардлага тавина. Эхний ээлжинд валютын ханшийг бууруулахад зориулж 450 сая, цаашлаад 1.5 тэрбум ам.долларын дэмжлэг үзүүлнэ” гэсэн байна.
Засгийн газар ОУВС-гаас тавьсан саналуудыг УИХ-д танилцуулж шийдвэр гаргуулахаас өмнө гишүүд “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах эсэхээр ямар байр суурьтай байгааг хүргэе. УИХ-ын дарга М.Энхболдын ОУВС-гийн техникийн багийнхныг хүлээн авч уулзахдаа хэлсэн үг болон гишүүдийн байр суурийг эндээс харна уу.
М.ЭНХБОЛД: -ОУВС-гийн хөтөлбөрийг Монгол Улсад хэрэгжүүлэх нь зүйтэй гэж үзэж байгаа. Төр, засгийн байгууллагын хамтын зорилго, улс төрийн тогтвортой байдал, эрх барьж буй улс төрийн хүчний туршлага, манай орны байгалийн баялаг, нөөц боломж зэргийг харгалзан үзвэл хямралыг богино хугацаанд даван туулах боломжтой. Манай улс ОУВС-тай хамтран хөтөлбөр хэрэгжүүлж байсан туршлагатай. 2009 онд хэрэгжүүлсэн “Стэнд бай” хөтөлбөр үр дүнтэй болсон. Энэ удаад ОУВС, Засгийн газар, Монголбанк бодлогын арга хэмжээнүүдийнхээ талаар олон талаас нь сайтар ярилцаж, эцэслэн тохирох шаардлагатай. Эдийн засгийн хүндрэлээс гарах чиглэлээр Засгийн газраас өргөн барьсан, үр дүнд хүрэхүйц арга хэмжээ, төсөл, хөтөлбөрийг УИХ шуурхай хэлэлцэн шийдвэрлэж, бүх талаар дэмжлэг үзүүлэх болно.
Т.АЮУРСАЙХАН: -Эдийн засагч, судлаач хүнийхээ хувьд “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдахыг дэмжихгүй байгаа. Заавал энэ хөтөлбөрт хамрагдахгүйгээр эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах олон арга бий. Аравхан тэрбум ам.долларын эдийн засгаа босгоход хүндрэлтэй асуудал байхгүй. Харин ажил хариуцаж байгаа хүмүүс санаачилгатай, хариуцлагатай, чадвартай байх юм бол ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдахгүйгээр хүндрэлээс гарах боломжтой. Энэ бол хүсээд байх хөтөлбөр биш. “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдсан улс орнуудыг харахад ОУВС тухайн орноос буцаж гардаггүй. Янз бүрийн төсөл хөтөлбөр нэрээр үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлж эдийн засагт улам шигддэг. Энэ нь цаашлаад эдийн засгийн болон үндэсний аюулгүй байдалд холбоотой асуудал болж хувирна.
О.Баасанхүү: -”Стэнд бай” хөтөлбөрт орж болох юм. Гэхдээ тэр нь аюултай. 400 сая ам.долларын төлөө бид эдийн засгийн хараат байдалд орно.
Х.БАДЕЛХАН: -Би “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдахыг дэмжиж байгаа. Өөр ямар ч гарц байхгүй. Манай улс чинь зах зээлд орсноос хойш хоёр ч удаа энэ хөтөлбөрт харагдаж үр дүнд хүрч байсан. Тиймээс энэ удаад ч гэсэн хамрагдсан нь дээр гэж бодож байгаа.
Ж.Батзандан: -Дэлхийн улс орнууд үндсэндээ “Стэнд бай” хөтөлбөрөөс татгалзаж байгаа. Дотоодын нөөц бололцоон дээрээ тулгуурлан хямралаас гарах аргыг илүүд үзэж байна. Зарим улс ОУВС-г улс орноосоо гаргаж байна. ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөр зарим тохиолдолд улс орны эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлдэг бол зарим тохиолдолд чөдөр болж хувирдаг гэж судлаачид үздэг. Бид өмнө нь 2008 онд “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдаж байсан. Гэхдээ одоогийн нөхцөлд энэ хөтөлбөрийг авах нь тохиромжтой юу, үгүй юү гэдгийг судлах хэрэгтэй.
Б.БАТТӨМӨР: -Монгол Улс “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах хэрэгтэй гэдэгтэй санал нэг байгаа. Яагаад гэвэл, өнөөдөр төлбөрийн тэнцэл, төсвийн алдагдал, гадаад өрийн хэмжээ маш их хэмжээний дарамт үүсгэж байна. Тиймээс ОУВС-тай хамтарч ажилласнаар дунд болон урт хугацаанд эерэг хандлага бий болно.
Ж.БАТ-ЭРДЭНЭ: -ОУВС-гийнхан сая зөвшилцөх нөхцөлөө санал болголоо. Төсвийн сахилга батаа сайжруулж, зарлагаа орлоготойгоо уялдуулж чадсан тохиолдолд дэмжлэг үзүүлье гэж байгаа. Зөвхөн биднээс шалтгаална гэсэн үг. Тиймээс “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдахыг дэмжиж байна.
Л.Болд: -Хамгийн гол нь өнөөгийн Засгийн газар өмнөх Засгийн газрынхаа хийж байсан ажлыг зүгээр л үргэлжлүүлээд явах байсан юм. Гэвч өмнөх бүх зүйл буруу байсан, худлаа байсан гээд бүгдийг нь зогсоогоод, олон улсад Монгол Улс дампуурсан гээд зарлачихсан. Ингэснээр эдийн засгийн хямралд Монгол Улсыг хүчээр оруулчихсан. Түлхээд оруулчихсан ш дээ. Гарц алга. Нэг бол ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдана, эсвэл Хятадаас зээл авна.
Х.БОЛОРЧУЛУУН: -Ер нь улс орны иргэд, шийдвэр гаргагчид нь өөрсдөө дотооддоо асуудлаа шийддэг байх хэрэгтэй. Улс орныхоо асуудлыг үнэхээр шийдэж чадахгүй болсон тохиолдолд гадаадын янз бүрийн хөтөлбөрт хамрагддаг. Миний хувьд “Стэнд бай” хөтөлбөрт тийм ч таатай ханддаггүй. Гэхдээ одоогийн нөхцөл байдал маш ээдрээтэй болчихлоо. Зөвхөн БНХАУ-аас свопоор дамжуулан зээл аваад байна. Энэ нэг улсаас хараат болох аюултай. Тийм учраас энэ удаад “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдаж бусад улс орноос зээл авах боломж үүсгэх шаардлагатай байна. Энэ утгаараа уг хөтөлбөрт хамрагдахыг дэмжиж байгаа.
Д.Гантулга: -“Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдвал тодорхой хэмжээний мөнгө орж ирэх байх. Гэхдээ энэ хөтөлбөрт хамрагдвал зарим зүйлүүд хязгаарлагдмал болно. Жишээлбэл, энэ зардлаа тана, үүнийгээ хас, тэр хөтөлбөрөө хий гээд бидэнд шууд зааж эхэлнэ шүү дээ. Хэрвээ тэгвэл улс төрийн эрсдэлийг нь бид хүлээж чадах уу. Иргэдэд өгч байгаа хавтгайрсан халамжаа бүгдийг нь боль гэнэ ш дээ. Мөнгө өгч байгаа хүмүүс зүгээр орхичихгүй. Харин улс төрийнхний, иргэдийн хүсээгүй зүйлүүдийг хийнэ. Түүнийг нь бид хүлээн аваад хийж чадах уу гэдгээ бодох ёстой. Гэхдээ энэ бол цор ганц гарц биш гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд өөр арга хэрэгжүүлэх бололцоог олох хэрэгтэй.
Ц.ГАРАМЖАВ: -Айлаас эрэхээр авдраа уудал гэж үг бий. Цөөн хүн амтай, байгалийн баялагтай орны хувьд нэгэнт эхлүүлсэн том төслүүдээ хөдөлгөх хэрэгтэй. Төсөв баталж байгаа энэ үед зарлагаа танаж, гүйцэтгэлийг нь анхаарах ёстой. Мөн гадаадын хөрөнгө оруулалтын хууль эрх зүйн орчныг тогтворжуулах хэрэгтэй байна.
Ц.Даваасүрэн: -ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдахыг өмнө нь би төдийлөн сайшаадаггүй байсан. Харин одоо бол сайшаадаггүй юмаа гэхэд дэмжихээс өөр аргагүй нөхцөл байдалд орчихоод байна л даа, улс орон. Хүлээн зөвшөөрөөд байгаагийн цаад шалтгаан нь бидний авч байгаа зээл тусламж нэг эх үүсвэрээс байж магадгүй болчихоод байна.Өөрөөр хэлбэл, нэг улсаас хэтэрхий их хэмжээний зээл авчихдаг. Гэтэл үүнийгээ эргүүлээд цаг хугацаанд нь төлж чадахгүй нөхцөл рүү орох вий гэдэг болгоомжлол байна. Ингэж эдийн засгийн аюулгүй байдалд сөрөг үр дагавар үүсч магадгүй учраас ОУВС буюу хандивлагч орнууд гэж өмнө нь ярьдаг байсан эх үүсвэрээс зээл авах хэрэгтэй гэж үзэж байгаа юм. Олон талт эх үүсвэрээс зээл авах арга зам руу явах зайлшгүй шаардлага бий болчихоод байна. Тийм учраас ”Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах нь зүйтэй гэж үзэж байгаа.
Д.ДАМБА-ОЧИР: -Манай улсын төсөв, санхүүгийн байдлыг ойлгож нийгмийн халамжаа үргэлжлүүлэх, хөнгөлөлттэй зээл авахыг зөвшөөрсөн, ам.долларын ханшийг бууруулахад туслахаар болсон зэргийг нь үндэслэн ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах нь зүйтэй юм байна гэж үзэж байгаа. Энэ хөтөлбөрт хамрагдахгүйгээр арилжааны зээл авах юм бол 2019, 2020 он гэхэд хүнд байдлаасаа гарахгүй, шүүмжилдэг байсан АН-тайгаа л адилхан байж байна. Мөн энэ хөтөлбөрт хамрагдсанаар төсвийн тогтвортой байдал бий болно. Хоёрдугаарт, ОУВС-гаас 1.5 тэрбум ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл олгохоо мэдэгдсэн. Дээрээс нь, валютын ханшаа барихад зориулж 450 сая ам.долларын дэмжлэг үзүүлнэ гэсэн.
Б.ЖАВХЛАН: -Миний санаснаар болдог бол хоёр жилийн хугацаанд “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдаад төсвийн сахилга батыг сайжруулах хэрэгтэй. Энэ хооронд макро үзүүлэлтүүд сайжрах байх. Түүний дараа бага хүүтэй, урт хугацаатай арилжааны зээл авбал зүгээр. Тиймээс ОВУС-тай хийж буй хэлэлцээр амжилттай болоосой гэсэн хүлээлттэй байна.
Г.ЗАНДАНШАТАР: -Бид “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах хэрэгтэй. Үүнд хамрагдахын тулд даацтай шинэчлэлийг өөрсдөө эхлүүлэх ёстой.
Д.Лүндээжанцан: -Эдийн засгийн хүндрэлээс гарах хоёр зам бий гэж хүмүүс ярьж байгаа. Нэг нь “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах. Хоёр дахь нь өр зээлээ үргэлжлүүлэх. Хоёулаа л хэцүү дээ. “Стэнд бай” хөтөлбөрийг би үзсэн толгой л доо. ОУВС улс орныг эдийн засгийн дүрэм журмын дагуу яв гэж шаарддаг. Энэ нь зөв. Гэхдээ ухна ишигнийхээ зовлонг мэдэхгүй гэдэг шиг манай дотоод зовлонг ойлгохгүй ш дээ.
Ц.Мөнх-Оргил: -Хамгийн том тулгамдсан асуудал нь өр. 2017 оны тавдугаар сарын 30-нд бид хамгийн эхний төлбөр 580 сая ам.доллар төлнө. Үүнд бид зарчмын хоёр байр суурь баримталж байгаа. Нэгдүгээрт, ОУВС-тай тохирч, Монгол Улсын өр, эдийн засгийн хямрал, өсөлтийг тусгасан хөтөлбөр хэрэгжүүлнэ гэж бодож байна.
З.НАРАНТУЯА: -ОУВС-гийнхан манай талтай ойлголцолд хүрч ажилласан гэж сонссон. Засгийн газар албан ёсоор асуудлаа танилцуулаагүй учраас нарийн мэдээлэлгүй байна. Ерөнхийдөө өнөөдрийн төсөв санхүүгийн орчинд үүссэн нөхцөл байдлыг сайжруулахын тулд ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдах ёстой гэж үзэж байгаа.
Х.НЯМБААТАР: -“Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах ёстой. Энэ хөтөлбөрийн агуулга нь нэгдүгээрт, эдийн засгийн хүндрэлээс гаргах, хоёрдугаарт, цаашид эдийн засгийн өсөлтийн үед төсвийн сахилга байттай байх нөхцөлийг бүрдүүлэх. Миний олж авсан мэдээллээр ОУВС-гийнхан халамж, цалин, тэтгэвэр, тэтгэмж дээр ямар нэгэн шаардлага тавихгүй гэсэн. Хуулийнхаа хүрээнд тэтгэвэр, тэтгэмжээ нэмэх эрхийг нь нээлттэй үлдээнэ гэсэн гэж сонссон. Харин хөрөнгө оруулалтын зардал болон урсгал зардал дээр төсвийн сахилга батыг бий болгохоор тохиролцсон гэж албаны хүмүүс мэдээлсэн. Эхний удаад ОУВС-гаас 450 сая, дараагийн ээлжинд 1.5 тэрбум ам.долларын дэмжлэг үзүүлэх хэлэлцээ хийсэн гэж сонссон. Тиймээс энэ хөтөлбөрт нэн яаралтай хамрагдах хэрэгтэй. Хамгийн гол ач холбогдол нь төсвийн сахилга батыг сайжруулах. Ингэхгүй бол түүхий эдийн ханш өсч орлого нэмэгдээд ирэхээр өмнө нь гаргаж байсан алдаануудаа давтахыг үгүйсгэхгүй. Популист амлалтуудаа хэрэгжүүлэх гэж эрх барьж байгаа том бүлэг маань улайрна. Өөрөөр хэлбэл, өмнөх эрх баригчдын алдааг давтах эрсдэлтэй учраас “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдсан нь дээр.
Н.Оюундарь: -Хүний эрхээр жаргахаас өөрийн эрхээр зов гэдэг шүү дээ. Тэгэхээр бид өөрийнхөө толгойгоор толгой хийгээд өөрсдөө хэмнэж, танаж болох тэр зардлуудаа танаад харьцангуй өөрийн мэдэлтэйгээр байх нь зүгээр л дээ. Аливаа улсад өөрийн явах шугам гэж байдаг. Бүх юмыг нэг стандартад оруулж болохгүй. Өөрсдийн онцлогийг хамгийн сайн мэдэх хүмүүс бол бид өөрсдөө шүү дээ. Ер нь бол эцсийн бүлэгтээ бид өөрсдөө бас их сахилга баттай байх хэрэгтэй гэсэн үг.
Л.Оюун-Эрдэнэ: -Би шууд хэлье. Монгол Улс “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах хэрэгтэй гэж бодож байна.
Б.Пүрэвдорж: -МАН-ын Засгийн газрын бодсончлон зээлийн нөхцөл нь тийм ч амар хялбар байхгүй байгаа. Хүү өндөр, тавьж байгаа нөхцөлүүд нь хүнд. Гадаад зах зээлээс зээл авахад нэлээд хүндрэлтэй учирна. Үүнээс болж эрх баригчид, Засгийн газар одоогоор тодорхойгүй нөхцөл байдал орчихсон байгаа. Тийм учраас ”Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдсан нь дээр юм байна гэсэн ойлголцолд хүрч магадгүй.
Ш.Раднаасэд: -Ер нь нөхцөл байдлаа харж, зөвөөр тооцоолж байж л шийдэх хэрэгтэй. “Стэнд бай” хөтөлбөр хоёр талтай нь үнэн. Тухайлбал, энэ хөтөлбөрт хамрагдаад хямралаас гарсан, нөхцөл байдлаа сайжруулсан улс орнууд ч бий. Эсрэгээрээ “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдаад “Дахиж энэ хөтөлбөрт хэзээ ч хамрагдаж болохгүй” гэсэн улс орнууд ч байгаа. 1970-аад оны БНСУ-ын жишээ байна. Тэд “Стэнд бай” хөтөлбөрт дахиж хэзээ ч хамрагдаж, хэрэгжүүлж байгаагүй юм билээ. Манай улсын хувьд сайн түүхтэй. 2008 онд энэ хөтөлбөрт хамрагдаад эдийн засгийн хүндрэлээс маш хурдан хугацаанд, амжилттай гарсан жишээ ч байна. Тэгэхээр нөхцөлөө сайн судлах хэрэгтэй.
Д.САРАНГЭРЭЛ: -ОУВС-гийн техникийн баг манай улсад нэлээд хэд хоног ажиллаад явлаа. Одоо “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах эсэхийг УИХ шийднэ. Энэ асуудлыг МАН-ын бүлэг хуралдах бүртээ ярьж байгаа. Хувь гишүүнийхээ байр суурийг илэрхийлэхэд, бид “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдана, хамрагдахгүй гэж маргаж хугацаа алдсаар байтал байдал улам хүндэрлээ. Ингэж хугацаа алдах бүрт ам.долларын ханш 2400 гараад явчихлаа. Нэгэнт өөрсдийнхөө боломжоор эдийн засгийн асуудлаа шийдэж чадахгүй нь тодорхой болсон энэ үед ОУВС-гаас хэрэгжүүлдэг “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдаж хүнд байдлаасаа гарахгүй бол улам хүндэрнэ. Хамрагдахгүй бол Грек, Зимбабве гэх мэт улсуудтай адил дампуурах эрсдэлд орох вий гэж эмзэглэж байгаа учраас яаралтай энэ хөтөлбөрт хамрагдах хэрэгтэй гэсэн байр суурьтай байна.
А.СҮХБАТ: -Монгол Улс 2008 онд энэ хөтөлбөрт хамрагдаж байсан. Үр дүн нь тийм ч сайн гараагүй. Өнөөдөр Монгол Улс эдийн засгийн нөхцөл байдлаараа ядуу буурай орнуудын дунд төвшинд явж байгаа. “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдсан улс орон богино хугацаанд хөгжиж хөл дээрээ боссон тохиолдол харагдахгүй байна. Тиймээс энэ асуудалд нэлээд ул суурьтай, болгоомжтой хандах хэрэгтэй.
Д.Тогтохсүрэн: -Эдийн засгийн хүнд байдлаас гарах нэг гарц бол яах аргагүй ОУВС-гийн хөтөлбөр. Тэдний хөтөлбөрт хамрагдахаас өөр гарцгүй болсон. Миний хувьд хөтөлбөрт хамрагдсанаар хоёр эерэг дүн гарна гэж тооцоолж байгаа. Энэ хөтөлбөрт орохоор Японоос эхлээд олон улс орон манай улсад туслахаа илэрхийлсэн. Нэг ёсондоо бид гаднын зээл, тусламж авах боломжтой болно гэсэн үг. Ний нуугүй хэлэхэд, гаднаас зээл авъя гэхээр олдохгүй байна. Бүр 11 хувийн хүүтэй авъя гээд ч олдохгүй байгаа. Монголын зээлжих зэрэглэл тийм доогуур байна. Тиймээс бид “Стэнд бай” хөтөлбөрт заавал орж байж гадаад үнэлэмжээ дээшлүүлэх юм. Монгол Улс эдийн засгийн хүндрэлээс гарах гэж хичээж байгаа юм байна, төсвөө сайжруулах хүсэлтэй байна гэдгээ харуулна.
Д.Тэрбишдагва: -Бид бодлогоо оновчтой тодорхойлж санал хүргүүлбэл дэмжигдээд явах бололцоотой. Өнөөдрийн нөхцөл байдалд дүгнэлт хийхэд ч бид хүссэн, хүсээгүй ”Стэнд бай” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээс аргагүй болж байна.
Н.Учрал: -Миний хувьд энэ хөтөлбөрийг цэвэр хариуцлагын тогтолцоо гэж ойлгож байгаа. Нэг ёсондоо төсөвтөө бид маш их сахилга баттай болно л гэсэн үг. Энэ хөтөлбөрт хамрагдсанаар төсвийнхөө менежментийг ОУВС-д шилжүүлж байгаатай л адил. Манай улс өмнө нь энэ хөтөлбөрт хоёр ч удаа хамрагдаад эдийн засагт маш өндөр үзүүлэлт гарч байсан сайн түүхтэй. Энэ хөтөлбөрт хамрагдаад цаг алдалгүй эдийн засгаа сэргээх шаардлага үүсчихээд байгааг хаана хаанаа ойлгох хэрэгтэй байгаа юм.
Д.ХАЯНХЯРВАА: -ОУВС-гийн “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах ёстой гэсэн хатуу байр суурьтай байгаа. Ний нуугүй хэлэхэд, бид үүн дээр хугацаа алдаж байгаа. Бид бүр өмнөх парламентын үед орсон бол эдийн засгийн нөхцөл байдал өнөөдрийнх шиг болохгүй байсан гэж боддог.
Ч.Хүрэлбаатар: -ОУВС-гийн хөтөлбөрийг авч хэрэгжүүлэх нь зөв гэдэг байр суурийг би дэмжиж байгаа. Харин ч хугацаа их алдаж байна гэж үзэж байгаа. Монгол Улс 2008-2009 оны дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямралыг ОУВС-тай амжилттай хамтран ажиллаж байж даван туулж байсан. Тэр үед буюу 2010-2012 онд эдийн засгийн өсөлт 17.5 хувь хүрч байсныг хүмүүс мартаагүй л байх. ОУВС-гийн хөтөлбөр хэрэгжүүлснээр Азийн хөгжлийн банк, Европын сэргээн босголтын банк, зарим донор орнууд зэргээс хөгжлийн зээл авах боломж нээгдэх юм.
Ц.ЦОГЗОЛМАА: -“Стэнд бай” хөтөлбөрийг Монгол Улс өмнө нь хоёр удаа хэрэгжүүлсэн юм билээ. Материалтай нь танилцаж үзсэн. Төсвийн сахилга батыг сайжруулах, үргүй зардлуудыг бууруулах сайн талууд байна лээ. Нөгөөтэйгүүр “Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдах юм бол зээлжих зэрэглэл буурна. Ер нь аливаа асуудал хоёр талтай байдаг. Тиймээс бид аль тал нь давуу байгааг харж улс төрийн шийдвэр гаргах нь чухал. УИХ-ын гишүүд олон талаас нь хэлэлцээд зөв шийдвэр гаргаасай гэсэн байр суурьтай байна.
Д.Цогтбаатар: -Тооцоо судалгаагаа сайн хийх хэрэгтэй. “Стэнд бай” хөтөлбөрөөс айгаад байх хэрэггүй. 1990-ээд оны үед Дэлхийн банк, ОУВС-тай хамтарч ажиллаж байхад төсөв сахилга баттай байсан. Төсөв нь эмх цэгцтэй, төрийн байгууллагууд даруухан байсан. Бид гаднынхантай ямар нэг байдлаар хамтарч ажиллахгүй болж ирэхээрээ мөнгийг өөрсдийн дураар хэрэгтэй, хэрэггүй зүйлдээ улстөржсөн зорилгоор зарцуулж эхэлсэн. Энэ бол бодит үнэн.
С.Чинзориг: -Олон улсын банк санхүүгийн байгууллагуудын дэмжлэгийг авахад буруудахгүй байх. Миний харж байгаагаар ОУВС-тай хамтарч “Стэнд бай” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлбэл сайн тал нь санхүүгийн сахилга бат сайжрах юм байна.
Л.ЭНХ-АМГАЛАН: -Монгол Улсын зээлжих зэрэглэл, төлбөрийн чадвар буурсан энэ үед гаднаас зээл авахад маш өндөр хүүтэй байна. Тиймээс ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдах ёстой.
Л.ЭНХБОЛД: -“Стэнд бай” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлбэл амь тариагаа авах боломжтой болно. Улс төрийн тогтвортой байдал, гаднынхны хандах хандлага өөрчлөгдөж байна. Ингэж жаахан эерэг хандлагууд бий боллоо. Тийм болохоор одоо “Стэнд бай”-г авах нь зүй ёсны хэрэг байж мэднэ.
С.ЭРДЭНЭ: -Монголын эдийн засаг ”Стэнд бай”-д хамрагдах хэмжээнд хүрчихээгүй. Эрх баригчдын зүгээс нийгэмд айдас, хүйдэс, дарангуйлал бий болгох гэсэн алхмууд хийх юм. ”Стэнд бай” гэдэг чинь юмыг бүр зогсооно, эдийн засгийн бүх урсгалыг хянана, ямар ч зах зээлгүй болно гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, гаднын хүмүүсийн шууд захиргаанд орно. Түүнийг далимдуулж дарангуйлагч босч ирдэг гэмтэй.
Д.ЭРДЭНЭБАТ: -“Стэнд бай” хөтөлбөрт хамрагдана гэдгийг ерөөсөө ойлгохгүй байгаа. Бидэнд боломж их байгаа ш дээ. Тухайлбал, урд хөрш бидэнд үнэхээр тусалж дэмжье гэж байгаа юм бол зээл авна гэхээсээ илүүтэй “Манай нүүрсийг дэлхийн зах зээлийн үнэд ойртуулаад авчих” гэдэг асуудлыг тавимаар байх юм.
-
2016 оны 11 сарын 09
МАН-ын Бага хурал энэ сарын 20-нд болох тов гарчээ.
-
2016 оны 11 сарын 09
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан өнөөдөр 15:00 цагт болно. Хуралдаанаар сайд нар дараах асуудлуудыг хэлэлцэнэ.
-
2016 оны 11 сарын 09
- АН-ын ҮЗХ-ноос дөрөв хоногийн дараа МАН Бага хурлаа хийхээр товложээ -
Яг дөрөв хоногийн зайтай МАН, АН-ын төлөөллийн төв байгууллагууд хуралдах тов гарчээ. Харин уур амьсгалын хувьд тэс өөр байх талаар улс төрийн хүрээнийхэн яриад эхэлсэн байна. Нэг нь дараалсан ялалтаа тэмдэглэх бол нөгөө нь бугшсан асуудлаа ярихаар төлөвлөөд байгаа ч гэж хэлж болох юм. Юу гэвэл АН-ын ҮЗХ-ны хуралдаан энэ сарын 16-нд болсны дараа буюу 20-нд МАН Бага хурлаараа шинэ генсекээ тодруулахаар тохирсон байна. Мэдээж өрсөлдөгчгүй ганц нэр дэвшигч нь ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгч Д.Амарбаясгалан байх бололтой.
Уг нь УИХ-ын сонгуулийн дараа сонгууль хариуцсан нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгаланг түр биш, бүр генсекээр томилох гэж байсан ч орон нутгийн сонгуулийн үр дүнг хүлээзнэх яриа МАН-ын зарим улстөрчөөс гарсан юм билээ. Өөрөөр хэлбэл, дараалсан ялалт байгуулж чадахгүй бол Д.Амарбаясгаланд хариуцлага хүлээлгэх замаар өөр нэр дэвшигч тодруулах зорилготой хүмүүс байсан нь үнэн. Харин сонгуулийн үр дүнд УИХ-ын үнэмлэхүй ялалтаа орон нутагт ч баталгаажуулсан болохоор МАН-ын ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгч Д.Амарбаясгаланг жинхлэх Бага хурал болох нь гэж дүгнэж болох юм.
Тэгвэл үүнээс дөрөвхөн хоногийн өмнө товлогдсон АН-ын ҮЗХ-ны хурал шал өөр уур амьсгалтай болох нь. Яагаад гэвэл намын даргыг сонгох учиртай Их хурлын бэлтгэл ажил энэ хурлаар тодорхой болно. Шулуухандаа бол АН-ын дарга хэн болох эхний дүр зураг ҮЗХ-ноос гарах юм. Өөрөөр хэлбэл, Гүйцэтгэх зөвлөлөөс оруулсан намын дүрмийн төслийг хэлэлцэж, Их хуралд бэлтгэх түр дарга сонгоно гэсэн мэдээлэл бол зөвхөн албан ёсных. УИХ-ын сонгуулийн дараа тус намынхан даргынхаа асуудлыг хэлэлцэх байсан ч удирдлагууд нь орон нутгийн сонгуулийн дараа шийднэ гэх мэтчилэн шалтаг, шалтгаан тоочин хойшлуулсаар ирсэн. Энэ нь нэг талаас хэт олон горилогчтойнх, нөгөө талаас фракцуудын саналыг “хайрцаглах” гэсэнтэй нь холбоотой байв. Учир нь, АН-ын даргад өрсөлдөхөө олон нийтэд мэдэгдээд байгаа УИХ-ын гишүүн асан Л.Гантөмөр, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга асан П.Цагаан нараас гадна олон “горилогч” тус намд байна. Тухайлбал, УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга С.Эрдэнэ, Нийслэлийн намын дарга Э.Бат-Үүлээс эхлээд УИХ-ын гишүүн Л.Болд, Ж.Батзандан, Д.Эрдэнэбат гээд нэр дэвшигчид ар араасаа биш зэрэгцээд ярайж байгаа нь тус намын ҮЗХ-ны хурлыг халуухан болохыг харуулж байна.
Нийслэлийн намын дарга Э.Бат-Үүл уржигдар намынхаа залуучуудтай хийсэн уулзалтын үеэр Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшихгүй хэмээн хэлсэн байна. Үүнийг намынхан нь тайлбарлахдаа, Ерөнхийлөгчийн сонгуулиас татгалзаад намын даргад өрсөлдөх нь гэж үзэж байгаа юм. Тиймээс уг хурлаар намын дараачийн даргаас гадна 2017 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд АН хэнийг сойх вэ гэдгийг тодорхой хэмжээнд тодорхойлно гэж үзэж байгаа аж. Ирэх онд болох төрийн тэргүүний сонгуульд дэвшүүлэх кандитат нь тус намынхны хувьд мөн л толгойн өвчин билээ. Дотоод зөрчлөө байнга олны нүдэнд харуулчихдаг “гэмтэй” АН-ынхны энэ удаагийн ҮЗХ-ны хуралдаан нэлээд зөрчилдөөнтэй болох шалтгаан энэ мэтчилэн олон байгаа аж.
Ардын намын Бага хурлын хэлэлцэх асуудал, жинхлэх хүний нэр тов тодорхой байгаа бол АН-ын хурал бужигнаантай болох дог.
-
2016 оны 11 сарын 09
Туул голын бохирдлын асуудлаар судалж, шийдвэрийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий Өргөдлийн байнгын хорооны ажлын хэсэг 10.00 цагаас нийслэлийн зарим дүүрэгт ажиллаж, нөхцөл байдалтай газар дээр нь танилцана.
-
2016 оны 11 сарын 08
АН-ын Гүйцэтгэх зөвлөл яг одоо “Чингисийн хүрээ”-нд хуралдаж байна. Хурлаар намын дүрмийн шинэчлэлтэй холбоотой таван төслийг авч хэлэлцэж байгаа гэдгийг эх сурвалж мэдээлэв.
-
2016 оны 11 сарын 08
УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн /2016.11.08/ хуралдаан 14 цаг 42 минутад 52.6 хувийн ирцтэй эхэлж, “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Тус байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээнд хамаарагддаг төрийн байгууллагуудын удирдлагууд болон Сангийн яамны ажлын хэсгийн гишүүд хуралдаанд оролцов.
Тогтоолын төслийн талаар Засгийн газрын гишүүн, Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн танилцуулга хийсэн юм. Тэрбээр танилцуулгадаа, “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл”-ийн төсөлд Макро эдийн засгийн бодлого, Эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих салбаруудын бодлого, Бүс нутаг, хөдөөгийн хөгжил, байгаль орчны бодлого, Хүний хөгжлийг дэмжих нийгмийн салбарын бодлого, Засаглал, эрх зүйн шинэчлэл, гадаад бодлого, батлан хамгаалах салбарын бодлого гэсэн нийт 5 бүлэг, 17 зорилт, 104 бодлогын арга хэмжээг тусгаснаас гадна зорилт, арга хэмжээ бүрийн шалгуур үзүүлэлт, хүрэх түвшин, шаардагдах санхүүжилт, хөрөнгийн эх үүсвэр, урт болон дунд хугацааны хөтөлбөр, бодлогын баримт бичгүүдтэй уялдсан байдал, хариуцан хэрэгжүүлэх байгууллагыг тусгасан. Тухайлбал, Макро эдийн засгийн бодлогын хүрээнд 2017 онд эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, үйлдвэрлэл, дэд бүтцийн томоохон төслүүдийг эрчимжүүлж, эдийн засгийн өсөлтийг нэмэгдүүлэх; инфляцийг зорилтот түвшинд байлгах; ажлын байрыг нэмэгдүүлэх замаар ажилгүйдлийн түвшинг бууруулах; нэгдсэн төсвийн тэнцлийн алдагдлыг өмнөх оны түвшнээс бууруулах замаар дунд хугацаанд төсвийн үндсэн тэнцлийг эерэг болгох нөхцөлийг бүрдүүлэх; Засгийн газар, Хөгжлийн банкны гадаад бондыг эргүүлэн төлөх эх үүсвэрийг шийдвэрлэж, дунд хугацаанд өрийн дарамтыг бууруулах бодлого хэрэгжүүлэх; валютын орох урсгал түр зуур нэмэгдэх үед төгрөгийн нийлүүлэлтийг огцом нэмэгдүүлэхгүй, валютын нөөцийг хамгаалах зарчим баримтлах зэрэг арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлэхээр төлөвлөөд байна. Эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих салбаруудын бодлогыг хэрэгжүүлэх чиглэлээр мал аж ахуй, газар тариалангийн салбарын үйлдвэрлэлийг дэмжиж, бүтээгдэхүүний гарц, ашиг шимийг дээшлүүлэх; хүнс, хөнгөн болон жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн салбарын хөгжлийг эрчимжүүлж, өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх; геологи, уул уурхайн салбарын хөгжлийг дэмжиж, хүнд аж үйлдвэрийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэх; бодит салбарын өсөлтийг хангах эрчим хүч, зам тээврийн бодлого хэрэгжүүлэх чиглэлээр тодорхой арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлэх бөгөөд эдгээр салбаруудын өсөлтийн нөлөөгөөр ДНБ-ий бодит өсөлт хангагдах боломж бүрдэнэ гэдгийг дурдав.
Харин Засаглал, эрх зүйн шинэчлэл, гадаад бодлого, батлан хамгаалах салбарын бодлогын хүрээнд хууль сахиулах байгууллагуудын эрх зүйн орчныг сайжруулж, төрийн үйлчилгээг түргэн шуурхай болгох; энхийг эрхэмлэсэн, нээлттэй, олон тулгуурт гадаад бодлого явуулж, хилийн чанадад амьдарч буй монгол иргэдийн эрх ашгийг хамгаалах тогтолцоог сайжруулан, хөрш орнуудад хийх худалдааг өргөжүүлэх бодлого баримтлах; батлан хамгаалах салбарын эрх зүйн орчныг сайжруулж, улс орныг батлан хамгаалах чадавхийг бэхжүүлэх чиглэлээр тодорхой зорилт тусгасныг танилцуулав.
Салбарын яамд, агентлагуудаас ирүүлсэн арга хэмжээний саналуудыг үндсэн чиглэлийн төсөлд тусгахдаа бодлогын зорилт, арга хэмжээг улсын төсөв болон бусад хөрөнгийн эх үүсвэрийн боломжтой уялдуулан 104 арга хэмжээний хүрээнд нийтдээ 5.3 их наяд төгрөгийг санхүүжүүлэхээс улсын төсвийн хөрөнгөөр 327.6 тэрбум төгрөг, гадаад эх үүсвэрээс 825.2 тэрбум төгрөг, төр, хувийн хэвшлийн түншлэл болон хувийн хөрөнгө оруулалтаар 4.1 их наяд төгрөг, бусад эх үүсвэрээс 104 тэрбум төгрөгөөр тус тус санхүүжүүлэхээр төлөвлөн тусгасан гэдгийг Сангийн сайд гишүүдэд танилцуулсан юм.
Сайдын танилцуулгатай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Ж.Ганбаатар хүлээгдэж буй гүйцэтгэлээс харахад гадаад худалдаа ашигтай байгаа атал валютын нөөц хомс, ханш өссөөр байгаагийн гол шалтгаан нь юунд байна вэ, ханшийн дээд хязгаарыг тогтоож өгч болохгүй юу, УИХ-ын гишүүн Ш.Раднаасэд Засгийн газарт буцаасан хуулийн төслүүдийг хэзээ оруулж ирэх гэж байгаа, тоон гарын үсэг олгох бэлтгэл ажлыг хангах хүрээнд юу хийхээр төлөвлөж байгааг ажлын хэсгээс тодруулав. Мөн УИХ-ын гишүүн Н.Оюундарь өмнөх Засгийн газрын үед гадаад паспортын бэлдэц нийлүүлэх тендерт Унгарын нэг компанийг шалгаруулснаас үүдэж өртөг зардал нь өссөн, нөөц хомсдсон гэсэн яриа бодитой эсэхийг тодруулсан юм.
Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай байгаа хэдий ч валютын дотогшлох урсгал хангалтгүйгээс болж ханш тогтворжиж чадахгүй байна. Мөн сонгуулийн өмнөхөн “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувийг худалдаж авсантай холбогдож 400-гаад сая ам.доллар гадагш гарсан нь ханш өсөхөд шууд нөлөөлсөн гэсэн хариулт өгсөн бол Хууль зүй, дотоод хэргийн дэд сайд Б.Энхбаяр УИХ-аас буцаасан 5 хуулиас Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн төслийг өргөн барьж, хэлэлцүүлгийн шатанд байгаа. Одоо үлдсэн 4 хуулийн төсөл болон бүртгэлийн багц 3 хуулийн төсөл зэрэг 10 орчим хуулийн төслийг 11 дүгээр сард багтаан УИХ-д өргөн мэдүүлнэ. Эрүүгийн хуулийг нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл хэлбэрээр яамдаас энэ 7 хоногтоо багтаан санал авах ажлыг зохион байгуулахаар ажиллаж байгаа гэлээ.
Улсын бүртгэл, оюуны өмчийн ерөнхий газрын дарга Р.Содхүү цахим гарын үсэг, цахим гадаад паспорт төсөл нь дэд бүтцийн сүлжээ, техникийн тоног төхөөрөмжийн хувьд ихээхэн хөрөнгө зардал шаардагдах учраас эдийн засаг хүндрэлтэй байгаа энэ үед түр зогссон, харин бэлтгэл ажлыг хангах чиглэлээр ажиллана гэсэн бол Хууль зүй, дотоод хэргийн дэд сайд Б.Энхбаяр өнгөрсөн Засгийн газрын үед гадаад паспортын бэлдэц нийлүүлэх тендер зарлаж Унгарын компани шалгарсан байдаг. Энэ асуудалтай холбогдуулан Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, Гадаад харилцааны яамнаас хамтарсан ажлын хэсэг гарч ажиллан дүгнэлтээ Засгийн газарт танилцуулсан. Энэ талаархи материалыг байнгын хорооны гишүүдэд өгнө гэдгээ хэллээ.
Тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Н.Оюундарь, Л.Болд, Ц.Нямдорж нар үг хэлсний дараа УИХ-ын гишүүн Л.Болдын гаргасан хүний эрхийг хамгаалах чиглэлээр эрх зүйн шинэчлэлийг эрчимжүүлэх, мөн хэвлэлийн эрх чөлөөг баталгаажуулах, цахим орчныг хамгаалах хууль эрх зүйн орчныг төгөлдөржүүлэх гэсэн агуулгатай зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалгахад байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхийн дэмжлэг авч чадсангүй.
Ингээд тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 92.3 хувь нь дэмжсэн бөгөөд энэ талаархи санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлэхээр тогтлоо гэж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.
-
2016 оны 11 сарын 08
2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв
УИХ-ын Төсвийн байнгын хорооны өнөөдрийн /2016.11.08/ хуралдаан 10 цаг 07 минутад гишүүдийн 52.6 хувийн ирцтэйгээр эхэллээ. Хуралдааны эхэнд Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн юм. Хуулийн төслийн талаар асуулт асууж, санал хэлэх гишүүн байгаагүй учир ажлын хэсгээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулсан юм.
Тухайлбал, Эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт дэх нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогын хэмжээг 2017 онд 5,974.8 гэснийг 6,160.2 гэж, ДНБ-д эзлэх хувь 22.8 гэснийг 23.3, 2018 онд 6,681.0 гэснийг 6,822.6, ДНБ-д эзлэх хувь 23.4 гэснийг 23.8, 2019 онд 2019 онд 7,211.6 гэснийг 7,561.3, ДНБ-д эзлэх хувь 22.7 гэснийг 23.7 гэж өөрчлөх саналыг гишүүдийн 90.0 хувь нь дэмжлээ.
Мөн эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлт дэх нэгдсэн төсвийн нийт зарлагын дээд хэмжээ 2017 онд 8,564.0 гэснийг 8,568.9, ДНБ-д эзлэх хувь 32.7 гэснийг 32.3, 2018 онд 8,821.8 гэснийг 8,971.2, ДНБ-д эзлэх хувь 30.9 гэснийг 31.3, 2019 онд 8,961.4 гэснийг 9,316.5, ДНБ-д эзлэх хувь 28.2 гэснийг 29.2 гэж өөрчлөх саналыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 80 хувь нь дэмжив.
Түүнчлэн нэгдсэн төсвийн нийт зарлагын өсөлтийн хэмжээ 2017 онд -1.130.4 гэснийг -1,125.5, ДНБ-д эзлэх хувь -4.3 гэснийг -4.2, 2018 онд 257.8 гэснийг 402.3, ДНБ-д эзлэх хувь 0.9 гэснийг 1.4, 2019 онд 139.5 гэснийг 345.3, ДНБ-д эзлэх хувь 0.4 гэснийг 1.1 гэж өөрчлөхийг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 90 хувь нь дэмжив.
Ажлынх хэсгээс гаргасан нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 2017 онд -2,589.2 гэснийг -2,408.7, ДНБ-д эзлэх хувь -9.9 гэснийг -9.1, 2018 онд -2,140.8 гэснийг -2,148.6, 2019 онд -1,749.8 гэснийг -1,755.2 хувь гэж өөрчлөх, нэгдсэн төсвийн хөрөнгийн зардлын хэмжээг 2017 онд 1,494.2 гэснийг 1,483.9 гэж ДНБ-д эзлэх хувь 5.7 гэснийг 5.6, Засгийн газрын өрийн нийт хэмжээ, өнөөгийн үнэ цэнээр 2017 онд 22,197.4 гэснийг 22,363.7, ДНБ-д эзлэх хувь 84.8 гэснийг 84.4, 2018 онд 22,818.0 гэснийг 22,889.5, 2019 онд 23,798.9 гэснийг 23,903.1, ДНБ-д эзлэх хувь 74.8 гэснийг 74.9 гэж өөрчлөхийг гишүүдийн олонхи нь дэмжих нь зүйтэй гэж үзлээ. Анхны хэлэлцүүлэг хийсэн талаархи байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр танилцуулахаар болсон юм.
Үргэлжлүүлэн Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, УИХ-ын тогтоолын төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийхэд асуулт асууж, санал, байр сууриа илэрхийлэх гишүүн байсангүй.
Төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Ирээдүйн тэтгэврийн нөөц сангийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Ахмад настны нийгмийн хамгааллын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нийгмийн халамжийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Хөдөлмөрийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон ”Хүүхдийн мөнгө олгох талаар авах зарим арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын талаархи байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар болов.
10 хууль, гурван тогтоолын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ
Үүний дараа Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Шүүхийн захиргааны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Аж ахуйн үйл ажилллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Төсвийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Ирээдүйн өв сангийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Хөрөнгө оруулалтын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Төрийн албаны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, гишүүдийн албан тушаалын цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай, Прокурорын байгууллагын албан тушаалын цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай, Төрийн өмчийг 2015-2016 онд хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийсэн юм. Хууль болон тогтоолын төслүүдтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Х.Баделхан гишүүн асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлэв. Тэрбээр прокурорын байгууллагын албан тушаалын цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай УИХ-ын тогтоолын төсөл батлагдвал прокуроруудын одоо авч байгаа цалин нь хэдэн хувиар нэмэгдэхийг тодруулсан юм. Ажлын хэсгээс прокурорууд шүүгчдээс гурав дахин бага цалин авдаг байсан бол УИХ-ын шинэчилсэн тогтоолоор шат, шатны шүүхийн цалингийнхны 65 хувьд хүрсэн гэж хариулсан юм.
Дараа нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, гишүүний албан тушаалын цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн талаархи зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явууллаа. Энэ нь Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүнд УИХ-ын 2001 оны 74 дүгээр тогтоолын дагуу төрийн алба хаасан хугацааны нэмэгдлийн хэмжээг түүний албан тушаалын сарын цалингаас төрийн алба хаасан хугацааг харгалзан 5-25 хувиар тооцож олгодог байсныг өөрчилж, жигд 10 хувиар тооцож олгох нь зүйтэй гэсэн санал байв. Үүнийг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 90.9 хувь нь дэмжив. 10 хууль, гурван тогтоолын төслийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийсэн талаархи байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.
Төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ
Хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн юм. Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Х.Баделхан, Ц.Даваасүрэн, Н.Амарзаяа, Д.Тогтохсүрэн нар асуулт асууж байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн тогтоолын төслийг бүтцийн хувьд цэгцлэх, УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа төрийн өмчит хувьцаат компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүрэлдэхүүнд орон нутгийн төлөөлөл оролцуулах шаардлагатай байгаа талаар саналаа хэлсэн юм. Үүний дараа байнгын хорооны гишүүдээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулж, байнгын хорооноос гаргасан санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар болов.
Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцсэн тав дахь асуудал нь Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлэг байв. Уг хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа, Ц.Даваасүрэн нар асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлэв. Ингээд төслийн гурав дахь хэлэлцүүлэг хийсэн талаархи байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Хүрэлбаатар УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.
Хуралдааны төгсгөлд Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай тогтоолын төслийг хэлэлцэв. Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “Оюутолгой” төслийн далд уурхай, “Тавантолгой”, “Тавантолгой цахилгаан станц”, “ДЦС-3”-ын өргөтгөл, “Гацуурт” зэрэг томоохон төслийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэх замаар төсвийн орлогыг нэмэгдүүлнэ гэж байгаа ч хугацааны талаар тодорхой хариу хэлэхийг, УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр татварын хөнгөлөлт чөлөөлөлтийн асуудлыг нэг мөр цэгцэлж, 2008 онд батлагдсан Татварын багц хуулиудыг хэдийд шинэчлэхийг тодруулж байлаа. Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөр, 2017 оны төсвийн төсөлд Оюутолгой” төслийн далд уурхай, “Тавантолгой”, “Тавантолгой цахилгаан станц”, “ДЦС-3”-ын өргөтгөл, “Гацуурт” зэрэг томоохон төслийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэхээр тусгагдсан байгаа. 2017 онд эдгээр томоохон бүтээн байгуулалтын ажлуудыг эхлүүлэхээр төлөвлөсөн. Харин татварын хөнгөлөлтийг багасгах, нэг мөр болгох, Татварын багц хуулиудыг шинэчлэх талаар бид ажиллаж байгаа гэж хариуллаа.
Гишүүд санал хэлж, байр сууриа илэрхийлсний дараа төсөвтэй холбогдуулж нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 2017 онд ДНБ-д эзлэх хувь -9.9 гэснийг -9.1 гэж өөрчлөх зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 83.3 хувь нь дэмжлээ гэж УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ,
-
2016 оны 11 сарын 08
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат Өмнөговь аймагт ажиллах үеэрээ “Эрдэнэс Оюутолгой”, “Оюутолгой” компанийн ТУЗ болон удирдлагуудад дараахь үүргийг өглөө.
-
2016 оны 11 сарын 08
Төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ
Хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийсэн юм. Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Х.Баделхан, Ц.Даваасүрэн, Н.Амарзаяа, Д.Тогтохсүрэн нар асуулт асууж байр сууриа илэрхийллээ. УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн тогтоолын төслийг бүтцийн хувьд цэгцлэх, УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа төрийн өмчит хувьцаат компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүрэлдэхүүнд орон нутгийн төлөөлөл оролцуулах шаардлагатай байгаа талаар саналаа хэлсэн юм. Үүний дараа байнгын хорооны гишүүдээс гаргасан зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулж, байнгын хорооноос гаргасан санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар болов.
Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцсэн тав дахь асуудал нь Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн гурав дахь хэлэлцүүлэг байв. Уг хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Н.Амарзаяа, Ц.Даваасүрэн нар асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлэв. Ингээд төслийн гурав дахь хэлэлцүүлэг хийсэн талаархи байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Төсвийн байнгын хорооны дарга Ч.Хүрэлбаатар УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо.
Хуралдааны төгсгөлд Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай тогтоолын төслийг хэлэлцэв. Тогтоолын төсөлтэй холбогдуулж УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар “Оюутолгой” төслийн далд уурхай, “Тавантолгой”, “Тавантолгой цахилгаан станц”, “ДЦС-3”-ын өргөтгөл, “Гацуурт” зэрэг томоохон төслийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэх замаар төсвийн орлогыг нэмэгдүүлнэ гэж байгаа ч хугацааны талаар тодорхой хариу хэлэхийг, УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр татварын хөнгөлөлт чөлөөлөлтийн асуудлыг нэг мөр цэгцэлж, 2008 онд батлагдсан Татварын багц хуулиудыг хэдийд шинэчлэхийг тодруулж байлаа. Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөр, 2017 оны төсвийн төсөлд Оюутолгой” төслийн далд уурхай, “Тавантолгой”, “Тавантолгой цахилгаан станц”, “ДЦС-3”-ын өргөтгөл, “Гацуурт” зэрэг томоохон төслийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эрчимжүүлэхээр тусгагдсан байгаа. 2017 онд эдгээр томоохон бүтээн байгуулалтын ажлуудыг эхлүүлэхээр төлөвлөсөн. Харин татварын хөнгөлөлтийг багасгах, нэг мөр болгох, Татварын багц хуулиудыг шинэчлэх талаар бид ажиллаж байгаа гэж хариуллаа.
Гишүүд санал хэлж, байр сууриа илэрхийлсний дараа төсөвтэй холбогдуулж нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 2017 онд ДНБ-д эзлэх хувь -9.9 гэснийг -9.1 гэж өөрчлөх зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 83.3 хувь нь дэмжлээ гэж УИХ-ын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ,
-
2016 оны 11 сарын 08
-Бодлогын баримт бичиг батлагдаад 3 жил болж байна. Агаарын болон төмөр замын тээврийн бодлогын баримт бичигт өөрчлөлт оруулах шаардлага байгаа. Иргэний агаарын тээврийн бодлогын баримт бичигт ойрын үед өөрчлөлт оруулна. Ингэхгүй бол 2020 онд гүйцэтгэл гаргахдаа баахан биелэгдээгүй асуудалтай тулгарна. Иргэний агаарын хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулахаар хуулийн төслөө боловсруулаад явж байна. Шинэ нисэх буудлын концессийн 49 хувийг хэрэгжүүлэхийн тулд манай тал 17.1 сая ам.долларыг гаргах ёстой. Санхүүжилтийн асуудал нь шийдэгдээгүй байна. Бид Японы талтай хэлэлцээр хийж, зээл авах асуудал байгаа. Тиймээс төсөвт тусгагдаагүй байна. Зам, тээврийн салбарт бүтэц хийсэн. Иргэний нисэхийн салбарт мэргэжлийн боловсон хүчнээр хангах бодлогыг барьж ажиллаж байгаа. Удирдах, удирдуулах ёс манай салбарт хэвийн үргэлжилж байгаа гэж би бодож байна. Танд ИНЕГ-ын дарга миний толгой дээр алхаж байна гэж яриагүй. Бондын хөрөнгөөр авсан онгоцны эргэн төлөлтийн санхүүжилт хүндрэлтэй байгаа. Мэдэгдлүүд ирснийг Засгийн газартаа уламжилсан.
-
2016 оны 11 сарын 08
Ц.Нямдорж гишүүн олны анхаарал татсан сэдвийн хүрээнд хэвлэлийн хурал зарлан ноцтой асуудал мэдээлж, нийгэмд хэсэгтээ шуугиан дэгдээж чаддаг туршлагатай улстөрч. Тэрээр Эрдэнэтийг тойрсон асуудлаар хэд хэдэн хэвлэлийн хурал хийсэн. “Илүү ноцтой мэдээлэл байгаа” хэмээн хурлаа дуусгадаг нь хэн нэгэнд зориулсан шантааж мэт харагддаг. Үнэхээр ч удалгүй Увсын фракц Эрдэнэт дэх засаглалд хутгалдахыг хүссэн мэдээлэл цацагдаж эхэлсэн. Алтжингийн Алтанг гүйцэтгэх захирлаар томилуулах асуудал яригдаж эхэлснийг хэвлэлийнхэн шуугисан ч Ц.Нямдорж гишүүн үгүйсгэсэн. Монгол Улсад парламент үүссэн цагаас завсаргүй сонгогдсон тулхтай улстөрч, туршлагатай парламентч гэгддэг Ц.Нямдоржийн хэлсэн үг жирийн нэг шинэ гишүүний дэлгэн үзүүлсэн баримтаас илүү итгэл үнэмшил төрүүлдэг.
Гэвч өнгөрсөн парламентын үед Хууль зүйн сайд байхдаа хэвлэлийн хурал зарлаж Зам тээврийн сайд асан Х.Баттулгыг Солонгос Хятадуудтай төмөр зам барих нууц гэрээ хийсэн хэмээн бөөн цаас, баримт дэлгэн мэдээлсэн. Энэ талаараа хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлүүдэд ярилцлага өгч улам дэврээж байв. Олон нийт ч “Женко”-г “нууц гэрээ үйлдэгч” хэмээн цоллож байлаа. Харин Х.Баттулга үүнийг “ор мөргүй гүтгэлэг” хэмээн няцааж, нэр төрөө сэргээлгэхээр шүүхэд өгсөн юм. Хан-Уул дүүргийн шүүх, нийслэлийн шүүхээс Ц.Нямдоржийг ор үндэсгүй мэдээлэл тараасныхаа төлөө уучлалт гуйх ёстой гэсэн шийдвэр гаргасныг тэр бүр мэдээлээгүй орхисон.
Туршлагажсан парламентч, “хуулийн эцэг” шахуу Ц.Нямдорж энэ шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрөөгүй. Чингэлтэй дүүргийн шүүхэд дахин хэлэлцүүлэх хүсэлт гаргасан ч тус дүүргийн шүүхээс “Х.Баттулга нууц гэрээ байгуулаагүй” гэж шийдвэрлэсэн юм.
Ингээд Ц.Нямдоржийн эхлүүлсэн гүтгэлэг олон нийтэд хүчтэй сэтгэгдэл үлдээж, харин тэр мэдээлэл нь худлаа гэдэг шүүхийн шийдвэрийн талаар тэр бүр мэдэхгүй өнгөрсөн түүхтэй. Энэ удаад Ц.Нямдорж гишүүн шүүх дээр бүдрэхгүй мэдээлэл түгээсэн байгаасай.
-
2016 оны 11 сарын 08
Баянзүрх дүүргийн АН-ын хорооноос УИХ-ын гишүүн Ж.Батзанданг хөөжээ. Учир нь Ж.Батзандан орон нутгийн сонгуульд өрсөлдөгч намынхантайгаа нийлж, БЗД-ийн АН-ын эсрэг ажилласан аж.
Эрхэм гишүүний ингэж авирласан нь эртнээс улбаатай. УИХ-ын сонгуулийн өмнөхөн БЗД-ийн засаг дарга Д.Пүрэвдаваа намын анхан шатны хурлаасаа Ж.Батзанданд УИХ-д өрсөлдөх эрх олгосонгүй. Үүнд нь шаралхсан иргэний хөдөлгөөний экс удирдагч, нам дотроо нэлээд дээгүүр хор найруулжээ. Ингээд засаг ноёны санаархлыг тас цохин, ҮЗХ-ны хуралд танхимаас нэрээ дэвшүүлж, УИХ-д өрсөлдөх эрхээ олж авч байсан билээ. Улмаар УИХ-ын гишүүнээр дахин сонгогдсон ч Ж.Батзандангийн уур хилэн дарагдсангүй. Д.Пүрэвдавааг л унагах гэсэн хувийн өс хонзон нь орон нутгийн сонгуульд намынхаа эсрэг турхиралт, урвалт хийхэд хүргэжээ. Олон баримтаар Ж.Батзандан нөгөө талд ажилласныг мэдсэн дүүргийн намын хорооны дарга Д.Пүрэвдаваа, эрхэм гишүүнийг хөөх шийдвэр гаргасан нь угийн шаралхуу хүний цөсийг хөөргөсөн явдал болов.
Тэрээр УИХ-ын чуулганы танхимд “АН-аас намайг хөөлөө, Монголоос минь битгий хөөчихөөрэй” хэмээн сүржин мэдээлээд, энэ асуудлаа Эрдэнэтийг шалгах ажлын хэсэгт орсонтой холбоотой хэмээн зарлав. Уг нь АН-ынхан төр барих хугацаандаа хийсэн ажлаа дахин шалгах ажлын хэсэгт оролцох шаардлагагүй. Ашиг сонирхлын зөрчил үүсгэхгүй, худалдан авах үйл явцыг чөлөөтэй судалж шалгах бололцоог бүрдүүлэхийн тулд, олон нийтийн хардлагаас ангид байх гэж АН-ын бүлгээс уг ажлын хэсэгт орохгүй гэсэн шийдвэрийг гаргасан байлаа. Гэвч Ж.Батзандан гишүүн өөрийн хүсэлтээр уг ажлын хэсэгт багтсан.
Өнөөдрийг хүртэл Ж.Батзанданг АН-аас хөөсөн шийдвэр гараагүй байна. Тэрээр ҮЗХ-ны гишүүн хэвээрээ, намын батлах нь хүчинтэй. Иргэний Хөдөлгөөний Нам гэж байгуулаад, эрх баригчдыг шүүмжлэн гудамжинд жагсаж явсан эр огтхон ч эргэлзэлгүйгээр, мөр зэрэгцэн зүтгэсэн нөхдөө хаяад АН-ын хормойд шургасан цаг саяхных. Түүнд алдах юм байгаагүй.
Харин өнөөдөр УИХ-д улируулан суулгаж, төрийн түшээ хэмээх эрх мэдлийг олгосон АН-аа огтхон ч эргэлзэлгүй нулимж байна. Намын анхан шатны байгууллагаас хөөгдсөн явдал нь, итгэл үнэмшлээ өгч, урваж шарван байж орсон АН-ынх нь байр сууринаас илүү ач холбогдолтой гэдгээ Ж.Батзандан гишүүн ийнхүү өөрөө зарлалаа. Өөрийнх нь талаар жижигхээн таагүй мэдээлэл гарангуут, томоохон цар хүрээтэй, олон нийтийн анхаарлын төвд байх асуудалд нялзааж намжаадаг арга барилыг нь ард түмэн хэдийнэ мэддэг болсон.
Видео: https://www.facebook.com/baynzurkh/videos/1259225990807122/
-
2016 оны 11 сарын 08
УИХ-ын төсвийн байнгын хорооны хуралдаанаар төсвийн гурав дах хэлэлцүүлгийг хийлээ.
-
2016 оны 11 сарын 08
”Нээлттэй Ардчилсан нам-шинэчлэлийн нэгдсэн хөдөлгөөн”-өөс АН-ын дотоод шинэчлэлтэй холбогдуулан мэдээлэл хийлээ.
Тэд Ардчилсан намын шинэчлэл нь цаг үеийн шаардлагаас урган гарсан зайлшгүй үйл явц бөгөөд Монгол Улс дахь засаглалын хямралыг шийдвэрлэх үндсэн гарц байх болно.
Ардчилсан намын шинэчлэлийн цөм нь тус намын олон нийтээр хэлэлцүүлэгдсэн намын үндсэн дүрмийн шинэчлэлд тусгалаа олох ёстой.
Энэ удаад Ардчилсан намын их хурал нь намын үндсэн дүрмийг шинэчлэх түүхэн хурал зохион байгуулагдах гэж байна. Үндсэн дүрмийн шинэчлэл нь Ардчилсан намын бүх гишүүд, түүнчлэн үндэсний хэмжээний гол улс төрийн намын хувьд Монголын бүх иргэдэд хамаатай тул улс төрийн намын шинэчлэлийн процесс нь ил тод, нээлттэй байх ёстой гэж үзэж байгаагаа хэллээ.
Энэ асуудлаар Ардчилсан намын гүйцэтгэх зөвлөлд шаардлага хүргүүлж байгаа аж. Шаардлагад:
Ардчилсан намын үндсэн дүрмийн хүрээнд үзэл баримтлал, намын дотоод засаглал, гишүүнчлэл, санхүүжилтийн талаар олон талд дүрмийн төслүүд боловсруулагдаж байгааг нэг цонхоор олон нийтэд хүргэх шаардлагатай байгаа тул Ардчилсан намын вэб сайтад дүрмийн төсөл бүрийг байршуулах;
Ардчилсан намын дүрмийг хэн, хэрхэн хэлэлцүүлэх нь шинэчлэлийн үйл явцын чухал бүрэлдэхүүн хэсэг тул Үндэсний Зөвлөлдөх Хорооны хурлаар дараах асуудлаар санал оруулж шийдвэрлүүлэх;
Үүнд:
2.1. Дүрмийн шинэчлэлийн хүрээнд
Ардчилсан намын дүрмийн шинэчлэлийн ажлын хэсгийн бүтцийн төсөл
Ардчилсан намын дүрмийн шинэчлэлийн бүрэлдэхүүнд тавигдах шаардлага
Ардчилсан намын дүрмийн шинэчлэлийн хэлэлцүүлэх журмын төсөл
2.2. Намын их хурлыг зохион байгуулах ажлын хүрээнд
Ардчилсан намын их хурлыг зохион байгуулах ажлын хэсгийн бүтцийн төсөл
Намын их хурлын төлөөлөгчдийг сонгох журмын төсөл
3.Нээлттэй Ардчилсан нам шинэчлэлийн нэгдсэн хөдөлгөөнөөс боловсруулсан намын шинэчлэлийн үзэл баримтлалыг Үндэсний зөвлөлдөх хороогоор батлуулах гэжээ.
Энэхүү шаардлага нь зөвхөн Нээлттэй Ардчилсан нам-шинэчлэлийн нэгдсэн хөдөлгөөнөөр хязгаарлагдахгүй Ардчилсан намын олон мянган энгийн гишүүдийн шаардлага гэдгийг анхаарууллаа.
Мөн Гүйцэтгэх зөвллөлөөс шаардлагын хүрээнд гаргасан шийдвэр, авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний талаар Ардчилсан намын нийт гишүүдэд хандаж олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр хариу ирүүлэхийг хүсчээ.
-
2016 оны 11 сарын 08
УИХ-ын Төсвийн байнгын хорооны хуралдаанаар ирэх оны төсөв, мөнгөний бодлого, эдийн засгийн үндсэн чиглэлийн төслийг хэлэлцэнэ. Мөн Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх бол Эдийн засгийн “Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах Үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Монголбанк 2016.09.29-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/-ийг хийх юм.
Түүнчлэн “Төрөөс иргэний нисэхийн салбарт 2020 он хүртэл баримтлах бодлогын хэрэгжилт, Хөшигийн хөндийн шинэ нисэх буудлын ажлын явц, байдал, тулгамдсан асуудлууд” сэдвээр Зам, тээврийн хөгжлийн сайдын мэдээллийг сонсох аж.
Харин үдээс хойш Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанаар “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэх юм байна.
-
2016 оны 11 сарын 08
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат Өмнөговь аймагт ажиллаж, Оюутолгойн үйл ажиллагаа, гүний уурхайн бүтээн байгуулалтын явцтай энэ амралтын өдрүүдэд танилцав. Энэ нь түүний Ерөнхий сайдаар томилогдсоноос хойш ажиллаж буй найм дахь аймаг юм.
Доройтсон эдийн засгийг сэргээх хөшүүрэг болох уул уурхайн салбараа ашиглах амлалтаа биелүүлэхэд туслах зэс, алтны томоохон орд “Оюутолгой”-н ажлыг эрчимжүүлэх чухал ажилтай Монгол Улсын Ерөнхий сайд танилцаж, санаа бодлоо илэрхийллээ.
“Оюутолгой компанийн Монголд үзүүлэх хувь нэмрийг зөвхөн татварын орлогоор хэмжихгүй. Та бүхэн худалдан авалт, ханган нийлүүлэлтээ Монгол Улсаас авч, монгол ажилчдыг ажлын байраар хангаад зогсохгүй мэдлэг мэргэжлийг нь дээшлүүлж, илүү нарийн мэргэшүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй” хэмээн Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат хэллээ.
Оюутолгойн гүний уурхайн төсөл нь Монголын эдийн засгийн өсөлтийг эрчимтэй нэмэгдүүлэх, эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлэх төсөл төдийгүй 1600 хүнийг ажлын байраар хангаж, орон нутгийн компаниудтай хамтран ажилласнаар бизнесийн хүрээг нь тэлэх юм. Энэ нь Оюутолгойн үйлдвэрлэлийг гурав дахин нэмэгдүүлэхийн зэрэгцээ дотоодын нийт бүтээгдэхүүн, гадаад валют, макро эдийн засгийн өсөлтөд нөлөөлөх юм.
“Эрдэнэс Оюу Толгой” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Б.Мөнхбаатар “Оюутолгойн ордын нөөцийн 80 хувийг эзэлдэг гүний уурхайн ажлыг энэ оны гуравдугаар улирлын байдлаар нийт 1600 ажилчид гүйцэтгэж байгаа бөгөөд нийт ажиллагчдын 90 гаруй хувь нь монгол байна. Мөн энэ оны гуравдугаар улирлын байдлаар 852 ханган нийлүүлэгч компанитай хамтран ажилласан бөгөөд тэдний 60 гаруй хувийг монгол компани эзэлж байна. Оюутолгойн гүний уурхайн олборлолт 2020 онд эхэлнэ. Уурхай ашиглалтад орсноор Оюутолгойн үйлдвэрлэл эрс нэмэгдэх боломж бүрдэнэ” гэлээ.
Оюутолгой төслийн гэрээ, үйл ажиллагаа тогтвортой байдал чухал. Гэхдээ аливаа үйл ажиллагаа нь нээлттэй, ил тод, тодорхой байх ёстой. Монголын газар нутаг, ард иргэд, Монголын талд юу үлдэж байна гэдгийг ил тод тайлагнаж байхыг Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат анхаарууллаа.
Мөн “2017 он гэхэд үйлдвэрийн 2 дугаар босоо ам, агааржуулалтын 5 дугаар босоо амыг дуусгах төлөвлөгөөтэй ажиллаж байна. Манай компани 2016 оны эхний 9 сард 226.3 сая долларын борлуулалт хийсэн нь өмнөх улирлаас 30 гаруй хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна” гэж “Оюутолгой” ХХК-ийн Гүний уурхайн төслийн захирал Марко Пирес яриандаа дурьдлаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2016 оны 11 сарын 08
БАЙНГЫН ХОРООНЫ ХУРАЛДААН:
11 дүгээр сарын 08-ны Мягмар гарагт:
1.Төсвийн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “Их эзэн Чингис хаан” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2017 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2018-2019 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслийн хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, Улсын Их Хурлын тогтоолын төслүүд /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Хүүхэд харах үйлчилгээний тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Шүүхийн захиргааны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Ирээдүйн өв сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Төсвийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Хөрөнгө оруулалтын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд болон ”Үндсэн хуулийн цэцийн дарга, гишүүдийн цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай”, ”Прокурорын байгууллагын прокурорын албан тушаалын цалингийн хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай”, ”Төрийн өмчийг 2015-2016 онд хувьчлах, өөрчлөн байгуулах үндсэн чиглэлийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслүүд /Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хуулийн хоёр дахь хэлэлцүүлэгтэй холбогдсон, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
“Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /анхны хэлэлцүүлэг/;
Монгол Улсын 2017 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2017 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2016.09.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, гурав дахь хэлэлцүүлэг/;
“Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2016.10.27-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.
2.Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан 09.00 цагаас “В” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
“Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2017 онд баримтлах Үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Монголбанк 2016.09.29-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
“Төрөөс иргэний нисэхийн салбарт 2020 он хүртэл баримтлах бодлогын хэрэгжилт, Хөшигийн хөндийн шинэ нисэх буудлын ажлын явц, байдал, тулгамдсан асуудлууд” сэдвээр Зам, тээврийн хөгжлийн сайдын мэдээлэл.
3.Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “В” танхимд:
Хэлэлцэх асуудал:
“Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2017 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2016.10.27-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ/.
-
2016 оны 11 сарын 07
2008 онд тавьж байсан шаардлагуудаасаа нөхцөл нь хөнгөрсөн байна гэж гишүүд үзсэн
-
2016 оны 11 сарын 07
Х.Клинтоны зурагтай
