
Санал хураалтаар хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх нь зүйтэй гэсэн санал олонхийн дэмжлэг авснаар төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Төсвийн байнгын хороонд шилжүүллээ.
НӨАТ төлөгчөөр бүртгэгдэх босгын хэмжээг инфляци, эдийн засгийн өсөлттэй уялдуулан 50 сая болгон өөрчлөх, нэмэгдсэн өртгийн албан татварын падаантай холбоотой асуудлыг электрон хэлбэрээр гүйцэтгэх зэрэг агуулга бүхий НӨАТ-ын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг хэлэлцсэн.
Энэ үеэр нэмэгдсэн өртгийн албан татвар төлөгчөөр бүртгэгдэх босгын хэмжээг 50 сая төгрөг болгосныг “чамлах” гишүүд гарцгаасан бөгөөд Д.Лүндээжанцан “НӨАТ-ын хуулийг түргэн түүхий батлаад өг гэж байгаа нь тун буруу. 50 саяын босго гэдэг чинь мөнгөний ханш уначихсан энэ үед 10 саяаас нэг их ялгаа байхгүй. Ядаж 75 сая гэж яагаад болохгүй гэж. Бодит дэмжлэг үзүүлье л гэж байгаа юм бол 150-200 саяын хооронд НӨАТ-ын босгыг тогтооё” гэх саналтайгаа хэлэв. Мөн Эрдэнэбаатар гишүүн “нэгэнт хуулийн хүрээнд хамаарах аж ахуй нэгжүүдийн татварын хэмжээ төсөвт нөлөөлөх нь 4,7 хувьд л байгаа юм чинь босгоо олигтойхон шиг өндөрсгөе” гэх саналаа хэллээ.
Уг төсөл батлагдснаар одоо үйлчилж байгаа татварын хувь хэмжээ, шатлалд өөрчлөлт орохгүй бөгөөд татвар төлөгчдөд нэмэлт, татварын дарамт үүсэхгүй бөгөөд Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар суутгагчаар бүртгэгдэх борлуулалтын орлогын хэмжээг 50 сая болгон нэмэгдүүлснээр жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчид болон аж ахуйн нэгжийн хувьд бизнесийн таатай орчин бий болно гэж буй аж.
Монгол Улсад 2007 онд хэрэгжүүлсэн татварын нэг дэх шатны шинэчлэлийн хүрээнд дөрвөн “10”-ын зарчмыг нэвтрүүлсэн нь тухайн үеийн нөхцөл, шаардлагыг харгалзсан, эдийн засгийн огцом өсөлтийг дэмжсэн, цагаа олсон оновчтой шийдэл байсан ч эдийн засгийн харилцаа өөрчлөгдөхийн хирээр татварын хууль тогтоомжийн зарим зүйл, заалт шинээр гарч ирж буй нөхцөл, шаардлага, харилцааг зохицуулахад учир дутагдалтай болж ойлголтын зөрүү үүсч, уялдаа холбоогүй болох, улмаар татвар төлөгч, татварын албаны хооронд маргаан гарах асуудал ихсэх хандлагатай байгаа гэнэ.
Мөн 1990 оноос хойш батлагдсан татварын хууль болон түүнд орсон нэмэлт, өөрчлөлтийг судлан үзэхэд татварын төрлийн хувьд давхардсан тоогоор нийт 101 төрлийн хууль батлагдснаас 46 төрлийн хууль нь хүчингүй буюу үйлчлэл нь дуусгавар болж, 55 төрлийн хууль хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа. Татварын хуульд нийтдээ 232 удаа нэмэлт, өөрчлөлт оруулахдаа 668 төрлийн нэмэлт, өөрчлөлт оруулсаны 53 хувь нь улсын тэмдэгтийн хурамаажийн хувь хэмжээг өөрчилсөн өөрчлөлт, 22 хувь нь татварын хөнгөлөлт, чөлөөлөлттэй холбоотой өөрчлөлт эзэлж байгаа нь татварын тэгш, шударга, тогтвортой байх зарчмыг үндсэнд нь алдагдуулсан гэж үзэж болохоор дүр зураг гарч байгаа аж.
Иймд хоёр дахь шатны татварын шинэчлэл хийх Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслөөр татварын энгийн ойлгомжтой байх зарчмын хүрээнд нэр томъёоны хувьд хоёрдмол агуулга бүхий зарим нэр томъёо, тухайлбал, бараа, ажил, үйлчилгээ зэргийг нэг мөр оновчтой тодорхойлох, албан татвар төлөгчөөр бүртгэгдэх босгын хэмжээг инфляци, эдийн засгийн өсөлттэй уялдуулан өөрчлөх, нэмэгдсэн өртгийн албан татварын падаантай холбоотой асуудлыг электрон хэлбэрээр гүйцэтгэх үндэслэл, зохицуулалт, хариуцлагатай холбоотой зохицуулалтыг олон улсын жишигт нийцүүлэхээр тусгасан гэнэ.
Сэтгэгдэл (19)