Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан М.Энхсайхан сүүлийн үед олон сонирхолтой нийтлэлүүдийг бичих болсон. Түүний христ ба буддын шашны тухай бичсэн нийтлэлийг уншигч танд хүргэж байна.
Христос бүддийн лам байсан
Марко Поло Европт очоод Их Монгол улсын тухай Ромын папт айлтгаж, аян замын тэмдэглээ гаргатал түүнд "хөөрүү дэврүүн нөхөр" гэсэн хочийг өгсөн байдаг. Тийм ч учраас галзуу хүний өдрийн тэмдэглэл түүхийн нотолгоо биш гэж үзэх явдал бий. Марко Полод ийм хоч өгөх том шалтгаан нь "Их Монгол улсад христ, будда, ислам шашин энх амгалангаар зэрэгцэн оршиж байгаа" тухай ярисан яриа юм. Түүнд нь хэн ч итгээгүй.
Монголын их хаадууд бүх шашинд "хүлцэнгүй ханддаг" байсны учрыг олох шаардлагатай байгаа юм.
Шашины сургааль христийн ч бай, бүддийн ч бай, исламын ч бай бүгд агуу билээ. Гэвч бүгд л хүний гарал үүсэлтэй холбоотой тул Нэг л эх үүсвэртэй гэвэл маргалдахгүй байх. Түүнийг нотлох мэт "Христос бүддийн лам" байсан гэсэн нэртэй ВВС телевизийн баримтат кино гарчээ.
Христосийг бодит хүн гэдэгт христийнхэн итгэдэг. Намтарыг нь бүгд л мэднэ. Гэвч Христийн намтарт "цоорхой он жилүүд" байдаг аж. Барагцаалбал Христийн 12-30 насны хоорондох түүх олдохгүй байгаа юм. 1887 онд оросын аялагч Николас Нотович гэдэг хүн Түвд, Кашмирт явж байхдаа бүддийн хийдэд нэгэн бурхны зураг олсон хийгээд бүддийн ном бичлэгт Исүсийн тухай бичснийг олжээ. Исүс бүддийн лам байсан эсэхийг мэдэхгүй. Гэхдээ 500 жилийн өмнө бий болсон бүддийн агуу сургаалийг Христос анзаарахгүй байсан гэвэл бас л худлаа биз.
Монголчууд Майдар хэмээх бурхныг нэр усаар нь мэдэх байх. Майдар бурхан бол бурхан багшийн амилсан дүр. Хүмүүн төрөлхтөн ном сургаалиа мартагнах зуур Майдар бурхан төгс гэгээрүүлэх гэж энэ дэлхийд морилсон гэж үздэг. Бүддийн ном сургаалийг нарийн судалсан Исламын шашны зарим эрдэмтэд Майдар бурханыг зөнч мэргэн Мухаммед мөн байна гэж нотолдог. Бүддийн шашны зарим эрдэмтэд зөнч мэргэн Мухамеддийг ертөнцөд заларсан "Сүүлчийн бүдда бурхан" гэдэг.
Ямар ч байсан шашны сургаалиар туйлшран талцаж буй өнөөгийн ертөнцөд Их хаадын минь "бүх шашинд хүлцэнгүй хандах" агуу зарчим үгүйлэгдэж буй.
Энэхүү зарчмын цаана хүмүүн нэг л эхтэй гэдэг итгэл үнэмшил байсан бизээ.
Сэтгэгдэл (14)