Ирэх хоёрдугаар сарын 9-нд эхлэх Пёнчаны өвлийн Олимпийн наадамд

Томуугийн янз бүрийн халдвараар өвчилсөн тохиолдолд 90 гаруй хувь нь гэрээр асарч сувилан, эмчлэгдэж эдгэрэх боломжтой.

Өрхийн эмнэлгийнхэн төрд хандаж алагчлахгүй байхыг хүсэв

Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хороо өнөөдөр (2017.12.06) хуралдаж, Монгол Улсын 2018 оны төсвийн тухай хуульд хэсэгчлэн тавьсан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хоригийг хэлэлцэв.

Европын холбоо Монгол Улсыг хар жагсаалтад оруулсан. Энэ талаар Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар

Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны

Сэлэнгэ аймгийн Баруунбүрэн сумын нутагт 39 настай иргэн Д гэгч эрэгтэй 2017 оны 11 дүгээр сарын 26-ны өдөр гэрээсээ гараад сураггүй болжээ.

Уг дуудлагыг 2017 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн 17:50 цагт хүлээн авч Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сум дахь сум дундын Цагдаагийн хэлтсийн 11 алба хаагч, 2 автомашинтай, орон нутгийн 31 иргэн, 4 морьтойгоор эрэн хайх ажиллагааг эхлүүлжээ.

Харин өнөөдрийн байдлаар тус аймгийн Онцгой байдлын газрын 13 алба хаагч, 2 автомашинтай, тус аймгийн Сайхан сум дахь сум дундын Цагдаагийн хэлтсийн 7 алба хаагч, Баруунбүрэн сум дахь Цагдаагийн тасгийн 2 алба хаагч ар гэрийн 20 хүн, 2 автомашинтай нийт 42 хүн, 4 автомашинтайгаар сураггүй болсон иргэн Д-г эрэн хайх ажиллагааг үргэлжлүүлж байна.

Тухайн өдрийн 09:40 цагт Баруунбүрэн сумын Бургалтай багийн “Номгоны-Өвөр” гэдэг газраас /сумын төвөөс баруун урд зүгт 30 км-т/ иргэн Д-гийн 45-76 СЭҮ улсын дугаартай “Истана” загварын автомашиныг олжээ.

Богдхан хайрханы хишиг барилдаан

Ус цаг уур, орчны судалгаа мэдээллийн хүрээлэнгээс ган зуншлага, цас зудтай холбоотой газрын ажиглалтын болон хиймэл дагуулын олон төрлийн мэдээг боловсруулан гаргадаг.

Зудын эрсдэлийн зургийг боловсруулахдаа өнгөрсөн зуны ган зуншлага, бэлчээрийн даац, бэлчээрийн ургац, малын тоо, агаарын температур, хур тунадасны хазайц, энэ жилийн цасны бүрхэц, зузаан, нягт болон дараа сарын агаарын температур, хур тунадасны урьдчилсан мэдээ зэрэг 10 гаруй мэдээллийг ашиглаж байна.

2017 оны зун ихэнх нутгаар гантай болон гандуу байсан нь ургацын хэмжээ бага байх, мал тарга хүч дутуу авах, өвөл-хаврын бэлчээрийн даац ихээхэн хэмжээгээр хэтрэх, бэлчээрийн нөөц хүрэлцээ муу улмаар мал өвөлжилт хаваржилт хүндрэх нөхцөл бүрдэхэд хүргээд байна.

7 дугаар сарын 31-ний байдлаар нийт нутгийн 70 орчим хувьд гандуу, 10 гаруй хувьд гантай байлаа.

11 дүгээр сарын 30-ны байдлаар нутгийн 50 гаруй хувьд цастай, Увс, Завхан, Сэлэнгэ, Төв, Говьсүмбэр, Дархан-Уул, Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнодын ихэнх, Ховд, Говь-Алтай, Баянхонгор, Хөвсгөл, Архангай, Өвөрхангай, Дундговь, Дорноговийн зарим сумдын нутгаар 0-10 см зузаан, нягт нь 0,10-0,28 г/см3, Баян-Өлгийн Даян/Сагсай/, Увсын Малчин, Баруунтуруун, Хяргас, Завханы Баянтэс, Цэцэн-Уул, Тосонцэнгэл, Баянхайрхан, Түдэвтэй, Тэс, Эрдэнэхайрхан, Архангайн Хашаат, Өвөрхангайн Есөнзүйл, Булганы Сэлэнгэ, Сэлэнгийн Орхонтуул, Төвийн Баян, Бүрэн, Цээл, Дэлгэрхаан, Улаанбаатарын Налайх/Тэрэлж/ Хэнтийн Дархан, Өндөрхаан, Мөрөн, Сүхбаатарын Асгат, Мөнххаан сумдад 11-20 см, нягт нь 0,10-0,31 г/см3, Завханы Сонгино, Өвөрхангайн Бүрд, Булганы Могод, Гурванбулаг, Бугат, Бүрэгхангай, Дашинчилэн, Орхон, Хангал, Хишиг-Өндөр, Баяннуур, Рашаант, Орхоны Баян-Өндөр, Жаргалант, Төвийн Лүн, Баян-Өнжүүлд 21-45 см зузаан, 0,12-0,36 г/см3 нягт цастай байна.

Энэ намар нойтон цас орж, зарим газраар борооны дараа орсон, өдөртөө гэсэж шөнөдөө хөлдсөнөөс болж ихэнх нутагт цасны нягт ихтэй байгаагаас бэлчээр мөстөх, зам харгуйд хальтиргаа гулгаа үүсэх зэрэг онцлогтой байгааг анхаарах хэрэгтэй юм.

2017 оны 11 дүгээр сарын 30-ны байдлаар гаргасан зудын эрсдэлийн зургаас үзвэл нийт нутгийн 40 гаруй хувьд их (18% нэн их, 24% их), 20 гаруй хувьд (23%) нь дунд зэрэг эрсдэлтэй гарлаа.

Үүнээс Увсын зүүн тал, Завханы баруун хагас, Баянхонгорын зүүн хойд хэсэг, Архангай, Өвөрхангайн залгаа нутаг, Булганы өмнөд хагас, Орхон аймаг бүхэлдээ, Төв аймгийн баруун хагас болон зүүн өмнөд хэсэг, Хэнтийн өмнөд, Дорноговийн хойд, Сүхбаатарын баруун болон зүүн хэсгээр хамгийн их эрсдэлтэй гарлаа.

Мөн Ховд, Говь-Алтайн хойд, Архангайн баруун хойд, Баянхонгор, Сүхбаатарын төв хэсэг, Өмнөговь, Дорнодын зарим сумдын нутгаар их эрсдэлтэй байна.

Зудын нөхцөл байдал үүсээд байгаа дээрх аймаг, сумдыг эхний ээлжинд анхаарах, цаашид авах арга хэмжээг оновчтой, шуурхай зохион байгуулах, олон улсын болон хүмүүнлэгийн тусламж, дэмжлэгийг татан оруулах зэрэг арга хэмжээг эртнээс авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай.

Зудын эрсдэлийн энэхүү мэдээлэл нь дан ганц одоо байгаа цасны зузаан, нягтаас хамаарахгүй, өнгөрсөн зуны ган зуншлага, бэлчээрийн ургац, бэлчээрийн даац, малын тоо, 12 дугаар сарын цаг агаарын урьдчилсан мэдээ зэрэг олон үзүүлэлтийг жинлэн нэгтгэж, анализ хийж гаргасан болохыг анхаарна уу.

Цаашид бид цасны зузаан нэмэгдэх, хүйтний эрч чангарах зэрэг нөхцөл байдал хүндрэх үед зудын эрсдэлийн тооцоог тухай бүр хийж, нэгдсэн зураглал боловсруулж, тойм зөвлөмж гаргаж, шуурхай мэдээлнэ.

БНСУ-д хууль бусаар амьдарч ажиллаж буй гадаадын иргэдийг албадан гаргах болсон тухай тус улсын Гадаадын харьяат эрхэлсэн газраас мэдээллээ. Эдгээр иргэд өөрсдийгөө илчилж нутаг буцах эсвэл БНСУ-ын газар нутгыг орхин гарах шаардлага тавьж эхэлжээ.

Мөн хараар ажиллаж буй гадаад иргэнийг барьж өгсөн хүнд шагнал амласан бөгөөд хууль бусаар амьдарч буй гадаад хүнийг ажиллуулсан үйлдвэрийг торгож үйл ажиллагааг нь зогсоож дансын хаах талаар ярьж эхэлсэн байна.

Нийслэлийн Засаг даргын захирамжийн дагуу шинэ жилийн баярыг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлыг зохион байгуулах нийслэлийн ажлын хэсгийг байгуулсан байна.

Шинэ жилийн баярыг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлын хүрээнд Улаанбаатар хотын төв талбайд жил бүр сүндэрлэдэг сүлд модыг засч эхэллээ. 22 метр өндөр сүлд модыг “Гэрэлтүүлэг чимэглэл” ХХК засч байгаа ба энэ сарын 15 гэхэд дуусгах аж. Төв талбайн сүлд модыг 2008 онд авсан бөгөөд 2016 онд засч сэлбэн, гэрэлтүүлэг болон тоглоомыг нэмэгдүүлжээ гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Би асуудлын зарим хэсэгт тайлбар хийхийг хүсч байна. Нэгдүгээрт, 49 хувь гэдэг томоохон компанийн өмчийн нэгээхэн хэсэг. Ингээд ярихаар өмчийн эзэн буюу хувьцаа эзэмшигч гэдэг нэр томъёо гарч ирнэ ээ дээ. Миний хувьд эзэн нь ч, хувьцаа эзэмшигч нь ч биш, зөвхөн ТУЗ-ийн даргаар хэдэн сар ажилласан нэгэн. Гэхдээ Монгол Улсын гурван сая иргэний нэг эд эсийн хувьд миний өмчлөх эрх тэр дунд яваа гэдгийг хэлэх ёстой. Эл эрхийг Засгийн газар, УИХ баталгаажуулсан байдаг. Одоо таны сонирхоод байгаа асуулт руу оръё. Уулын баяжуулах “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувь буюу одоо шүүхээр явж байгаа, маргаан дагуулсан асуудлыг Монгол Улс эзэмших ёстой юу,

Европын холбооноос өчигдөр оффшор бүсүүдийн нэрсийг гаргасан хар жагсаалтыг зарлав. Дээрх жагсаалтад манай улс багтжээ. Эдгээр орнуудыг хар жагсаалтад оруулахдаа тухайн улсын татварын ил тод байдал, татварын хувь хэмжээ гадны этгээдүүдийн сонирхлыг татах чадвартай төдийгүй Европын Холбооны татварын стандартай хэр нийцэх эсэхийг харгалзан үзсэн байна.

Европын холбооноос зарласан хар жагсаалтад багтсан улсууд:


Америкийн Самоа
Бахрейн
Гренада
Барбадос
Гуам
Макао
Өмнөд Солонгос
Намиби
Монгол
Палау
Панам
Сэйнт Лусиа
АНЭУ
Тунис
Самоа
Тобаго

Монголын үндэсний бөхийн холбооноос энэ сард зохион байгуулах барилдааны хуваарийг гаргажээ. Дараах байдлаар танилцуулья.

Арванхоёрдугаар сард болох барилдаан

12-р сарын 09-ний 14 цагаас Ардчилсан хувьсгал үүссэний 28 жилийн ойд зориулсан Улс, аймгийн алдар цолтой 256 бөхийн барилдаан.

12-р сарын 16-ны 12 цагаас НМШ болон өсвөр бөхийн ээлжит барилаан.

12-р сарын 17-ний 14 цагаас Богдхан хайрханы хишиг Улс аймгийн алдар цолтой бөхчүүдийн барилдаан.

12-р сарын 23-нд 12 цагаас Сумын цолтой болон залуу бөхчүүдийн 12-р сарын ээлжит барилдаан.

12-р сарын 24-нд 14 цагаас Хан-Хэнтий аварга дэвжээний нэрэмжит АЦЦБЗ 256 бөхийн ээлжит барилдаан.

12-р сарын 29-нд 14 цагаас Ерөнхийлөгчийн цомын төлөөх чансаа өндөр шилдэг 128 бөхийн барилдаан тус тус болно.

Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал суманд шүлхий өвчин гарчээ. Тодруулбал, тус сумын Хужхан багийн “Бүдүүний-Ам” гэдэг газарт малчин Б-гийн хоёр үхэрт 11.29-ний өдөр мал амьтны гоц халдварт “Шүлхий” өвчний шинж тэмдэг илэрч, өвчилсөн малаас дээж авч, УМЭАЦТЛ-д шинжлүүлэхэд 12.04-ний өдрийн хариугаар “Шүлхий” өвчин болох нь тогтоогджээ.

Иймд тус сумын Засаг даргын захирамжаар арванхоёрдугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн хорио цээрийн дэглэм тогтоосон байна. Мөн Өвчилсөн 69 бод малыг устгаж, 3900 бог мал вакцинжуулж, 1200 м2 талбайд ариутгал халдваргүйтгэл хийжээ.

Голомтын бүсэд 13 айл өрхийн 683 бод, 9362 бог, нийт 10045 мал байна гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.

НӨАТ-ын зарим эргэлзээтэй асуудлаар нийслэлийн Татварын газрын Татвар төлөгчтэй харилцах хэлтсийн Татварын улсын байцаагч А.Хүрэлмаатай ярилцлаа.

Иргэдийн бүртгүүлсэн баримтыг цаад талаас “илгээгээгүй” гэсэн бичиг гардаг. Ийм нөхцөлд иргэн хаана хандах ёстой вэ?

Энэ талаар өмнө нь мөн мэдээлэл өгч байсан. Хуулиндаа аж ахуйн нэгж 72 цагийн дотор илгээх үүрэгтэй, илгээгээгүй гэж гарсан тохиолдолд баримтаа устгаад дахин оруулсанаар автоматаар баталгааждаг. Харин дахиж оруулахад уг байдал хэвээр байвал 1800-1288 дугаар руу залгаж НӨАТ-ын сугалааны дугаараар шалтгааныг тодруулна. Ихэнх тохиолдолд иргэн буруу шивсэнээс үүссэн байдаг. Иргэдийн зүгээс баримтын дугаарыг шалгаж оруулах, шивсэн баримт тань үнийн дүн зөрүүтэй, ААН илгээгээгүй төлөвтэй байвал тухайн баримтын ДДТД-аар шивэх боломжтой. Шивсэн төлбөрийн баримтаа баталгаажтал болон сугалааны тохирол болох хүртэл хаяхгүй байх хэрэгтэй. Сугалааны тохирол явагдах өдрийн өмнөх өдрийн 24:00 цагийн дотор өмнөх сарын баримтыг шивж баталгаажуулснаар сутаглаанд орох боломжтой.


Иргэдийн гомдлыг хэр хугацаанд шийдвэрлэж өгдөг вэ?

Манай 1800-1288 утсанд ирсэн гомдлыг хүлээн авч, харьяа татварын алба руу шилжүүлж, 30 хоногийн дотор шийдвэрлэдэг. Гомдол гаргасан иргэнтэй хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний талаар утсаар хариу мэдээлэл өгч ажилладаг. Нийслэлийн хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар 1800-1288 дугаарын утсанд 2500 гаруй санал гомдол ирсэн байна. Ирсэн гомдлын 87 хувь нь төлбөрийн баримт олгоогүй, үүнээс кассын машин эвдэрсэн, сүлжээ тасарсан, хямдарсан бараанд НӨАТ олгохгүй, мэйл хаягаар илгээнэ гээд илгээгүй тохиолдлууд ихэнх хувийг эзэлж байгаа.

Нийслэлийн хэмжээнд ирсэн гомдлын ихэнх хувийг худалдаа үйлчилгээний том төвүүдтэй Баянгол, Баянзүрх дүүргээс төлбөрийн баримт олгохгүй байна гэсэн гомдол эзэлдэг.

Зарим худалдааны төв дугаар нь сайн харагдахгүй, бүдгэрсэн төлбөрийн баримт хэвлэж өгч байна. Тавигдах шаардлага байдаг уу?

Стандартын шаардлага хангасан төлбөрийн баримт олгох үүрэгтэй. Кассын машины стандартанд төлбөрийн баримт хэвлэх цаас, хор ямар байхыг тодорхой заасан байдаг, үүнийг биелүүлэх үүрэгтэй.

Худалдаа, үйлчилгээ үзүүлж буй аж ахуйн нэгж бүр төлбөрийн баримт гаргадаг кассын машинтай байх ёстой уу?

НӨАТ-ын тухай хуульд худалдаа, үйлчилгээ үзүүлж буй татвар төлөгч бүр төлбөрийн баримт хэвлэх үүрэгтэй. Төлбөрийг баримтыг POS буюу кассын машин, и-баримтаар хэвлэх боломжтой. Тиймээс иргэд НӨАТ-ын 2 хувийн буцаан олголтоо бүрэн авахын тулд үйлчлүүлж буй газраасаа баримт шаардан авах эрхтэй. Төлбөрийн баримт олгосноор үйлчлүүлэгч болон худалдан авагчдаа хүндэтгэж, сугалаанд оролцох болон НӨАТ-ын 2 хувийг буцаан авах боломж олгож байгаа юм.
НӨАТ-ын баримт хэвлэх машиныг авч чадахгүй байгаа байгууллагууд ч бий. Эдгээр байгууллагуудад хандсан ямар ажил хийж байна вэ?

Нийслэлийн татварын газар Хэрэглэгчийн систем нийлүүлэгчийн холбоотой хамтран энэ тал дээр ажиллаж байна. Тус холбооны гишүүн байгууллагууд иргэн, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагаанд тохирсон боломжийн үнийн саналтай хэрэглэгч хүсвэл тайлан гаргах хэмжээний програм суулгасан хэвлэх машин санал болгож, мэдээлэл өгч, суурилуулан ажилладаг.

Нэг хэсэг баримт хэвлэх төхөөрөмжийн үнэ нэлээд асуудал дагуулж байсан. 1.5 сая төгрөгөөр, түүнээс ч өндөр өртгөөр баримт хэвлэдэг төхөөрөмж авах ёстой гэх мэдээллүүд байсан. Яг энэ төхөөрөмжийн нэг бүрийн үнэ зах зээл дээр ямар ханштай байгаа вэ?

Кассын машины талаар их зөв ойлголттой болох хэрэгтэй. Татвар төлөгч өөрийн үйл ажиллагаандаа тохирсон кассын машин хэрэглэх нь зохистой. Төхөөрөмжийн хүчин чадлаас хамаараад үнэ харилцан адилгүй байдаг. Зах зээл дээр 30000 төгрөгөөс эхлэн зарагддаг.

Орон сууц худалдан авсан хүнд энэ буцаан олголт хамаарах уу?

Иргэд байр худалдан авсан төлбөрийн баримтаа өөрийн кодоор баталгаажуулан бүртгүүлэх ёстой. Орон сууц анх удаа худалдан авч буй хүнд НӨАТ-ын тухай хуулинд зааснаар сугалаанд оролцох, НӨАТ-ын 2 хувийг буцаан авах болон ХХОАТ-ын хуулиар хөнгөлөлт эдлэх боломж бүрдэж байна. Тиймээс иргэн та төлбөрийн баримтаа заавал авах хэрэгтэй.

Иргэдийн нэг хэсэг нь сугалаанд найдахаас илүү хувь хүнд олгох буцаан олголтын хувиа нэмэгдүүлэх нь илүү зохистой гэдгийг хэлж байна. Энэ талаар.
НӨАТ суутган төлөгчөөс авсан төлбөрийн баримтаар сугалаанд болон НӨАТ-ын 2 хувийн буцаан олголт авах, суутган төлөгч биш татвар төлөгчөөс авсан төлбөрийн баримтаар зөвхөн сугалаанд оролцох эрхтэй. Сугалаанд оролцох татвар төлөгчийн тоо нь буцаан олголт авахаас их байдаг. Жишээ нь: танд НӨАТ суутган төлөгч мөн болон биш татвар төлөгчөөс авсан 2 баримт байлаа гэж бодъя. Та 2 төлбөрийн баримтаар сугалаанд оролцоно. НӨАТ суутган төлөгчөөс авсан төлбөрийн баримтын төлсөн НӨАТ-ын дүнгийнх нь 2 хувийг буцаан авна. Хуулинд зааснаар 2018 оны эхний улиралд багтаж урамшууллыг иргэдийн дансанд шилжүүлнэ . Удахгүй иргэд урамшууллаа хэрхэн авах талаар мэдээллийг хүргэх болно.
Ярилцсанд баярлалаа.

Баярлалаа.

Хүний эрх, эрх чөлөөг дээдлэн сахих нь бүх нийтийн аюулгүй байдал, энх тайвны үндэс болохыг тунхаглаж, Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Ерөнхий Ассамблейгаас Хүний Эрхийн Түгээмэл Тунхаглалыг 1948 оны 12 дугаар сарын 10-ны өдөр батлан гаргасан билээ. Үүнээс хойш жил бүрийн энэ өдрийг ”Хүний эрхийн олон улсын өдөр” болгон дэлхий нийтээр тэмдэглэж, өдгөө 70 дахь жилтэйгээ золгож байна. Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал батлагдсаны 70 жилийн ойн хүрээнд Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүний эрхийн Дээд комиссарын газраас гаргасан уриалгын дагуу дэлхий нийтээр иргэд, байгууллага, нийгмийн бүхий л хүрээний оролцоотойгоор хүний эрхийн асуудлыг хөндөж, эрхийнхээ төлөө тэмцэх, эрхээ шаардах талаар кампанит ажлыг бүтэн жилийн турш зохион байгуулахаар ажиллаж байна.


Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комиссоос Шүүхийн Ерөнхий Зөвлөл, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, Монголын Хуульчдын Холбоо, Монголын Өмгөөлөгчдийн Холбоотой хамтран “Иргэдэд хууль зүйн зөвлөгөө өгөх” арга хэмжээг 2017 оны 12 дугаар сарын 5-8-ны өдрүүдэд Нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төвийн Драгон, Мишээл, Дүнжингарав, Оргил салбаруудад тус тус зохион байгуулах юм.


Нийслэлийн үйлчилгээний нэгдсэн төвийн байруудад


1. Дүнжингарав салбар (2017.12.05-ны өдөр)
2. Мишээл салбар (2017.12.06-ны өдөр)
3. Драгон салбар (2017.12.07-ны өдөр)
4. Оргил салбар (2017.12.08-ны өдөр)


Мөн уг арга хэмжээний хүрээнд хамтрагч байгууллагууд болон тус Комиссын 21 аймаг дахь ажилтнууд 2017 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдөр Монгол Улсын нэгдэн орсон олон улсын гэрээ, конвенц, Монгол Улсын Үндсэн хууль болон бусад хуулиар баталгаажуулсан хүний эрх, эрх чөлөөний асуудлаар аймаг бүрт иргэдэд үнэ төлбөргүй хууль зүйн зөвлөгөө өгч ажиллана.

09:00 цагт: Мишээл экспо төв дэх Нийслэлийн нэгдсэн үйлчилгээний цэгт хууль зүйн зөвлөгөө өгөх өдөрлөг арга хэмжээ болно.

09:00 цагт: ”Бишрэлт” зочид буудалд Монгол Улс Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллагатай Зохистой хөдөлмөрийг дэмжих, хэрэгжүүлэхэд хамтран ажиллах Санамж бичиг байгуулж гарын үсэг зурна. Санамж бичигт ОУХБ-ыг төлөөлж Монгол, Хятадыг хариуцсан товчооны дарга Тим Де Мейер, Засгийн газрыг төлөөлж ХНХ-ын сайд С.Чинзориг болон МҮЭХ-ны ерөнхийлөгч Х.Амгаланбаатар, МАОЭНХ-ны ерөнхийлөгч Л.Нямсамбуу нар гарын үсэг зурна.

10:00 цагт: Монгол Улсын Хүний эрхийн Үндэсний Комисс Олон Улсын Хөдөлмөрийн байгууллагатай хамтран “Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчлэл болон хувийн хэвшил дэх хөдөлмөрлөх эрхийн хэрэгжилт” зөвлөлдөх уулзалтыг зохион байгуулна. Уулзалт Бишрэлт зочид буудлын “Кристал” танхимд болно.

09:00 цагт: Улаанбаатар дулааны сүлжээ” ТӨХК-ийн хурлын танхимд Улаанбаатар хотод дулаан түгээх, дулаанаар зохицуулалттай хангах үйл ажиллагаа эрхэлж буй тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн уулзалт-зөвлөгөөн болно.

09:00 цагт: ХӨСҮТ-ийн Шуурхай удирдлагын нэгж дээр цахимаар ДЭМБ-ын Номхон далайн баруун бүстэй холбогдож Олон улсын эрүүл мэндийн дүрмийн ширээний дасгал сургуулилт хийгдэнэ. Дасгал сургуульд ХӨСҮТ, ОБЕГ, МХЕГ, ЗСҮТ гэх мэт байгууллагуудын мэргэжилтнүүд оролцоно.

10:00 цагт: ”Нийслэлийн Иргэний танхимд” Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх зөвлөлийн хуралд НМХГ-ын газраас Согтууруулах ундаа үйлдвэрлэгч, худалдаалах, түүгээр үйлчлэгч аж ахуйн нэгжүүдэд хийсэн хяналт шалгалтын талаар мэдээлэл хийнэ.

11:00 цагт: “Huawei Technologies LLC” компани нийгмийн хариуцлагын хүрээнд НЗДТГ, “Mobicom” корпорацтай хамтран иргэдийн ая тух, эрүүл мэнд, аюулгүй байдлыг сахин хамгаалж буй ажилтан албан хаагчдад, ажлын шуурхай байдлыг хангах зорилгоор 200 ширхэг “HuaweiY3” ухаалаг гар утсыг үнэ төлбөргүй олгож байна. Энэхүү үйл ажиллагаа “Улаанбаатар Чуулга”-д зохион байгуулагдана.

11:00 цагт: Монголын эрүүл мэндийн ажилтны ҮЭ-ийн холбооноос Өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмч, ажилтнуудыг ялгаварлахгүй байхыг шаардаж, эмч, ажилтнууд эсэргүүцлээ илэрхийлнэ. Хэвлэлийн бага хурал МҮЭХ-ны хурлын танхимд болно.

MN-Мэдээллийн төвд

11:30 цагт: Монголын чөлөөт бөхийн холбооны Онц их хурлыг зарлан хуралдуулах түр хорооноос өнгөрсөн хугацаанд гарсан тус холбоотой холбогдох шүүхийн шийдвэрүүдийг танилцуулж мэдээлэл хийнэ.
12:00 цагт: Хүний эрх хөгжил төвөөс олон улсын хүний эрхийн өдрийг “Хэнийг ч орхилгүй хөгжье” уриатайгаар тэмдэглэж нээлттэй цуглаан хийх талаар хэвлэлийн бага хурал зарлалаа.

12:00 цагт: Чимэглэл, цаасан урлал холбоо ТББ-с жил бүр зохион байгуулдаг гар урлал эрхлэгчдийн улсын уралдаан, үзэсгэлэн Улаанбаатар хотын музейд нээгдэнэ.

14:00 цагт: Гаалийн ерөнхий газрын дэргэдэх Хэвлэл мэдээлэл, сургалт судалгааны төв “ЗЭРЛЭГ АМЬТАН, УРГАМЛЫН ХУУЛЬ БУС ХУДАЛДААНД ТАВИХ ХЯНАЛТ -ГААЛЬЧДЫН ЧАДАВХИЙГ ДЭЭШЛҮҮЛЭХ НЬ” сургалтыг Лондоны амьтан судлалын нийгэмлэгтэй хамтран ИХ Британи болон Умард Ирландын Нэгдсэн Вант улсын ЗГ-ын санхүүжилтээр зохион байгуулна. Улаанбаатар хотын гаалийн газрын зургадугаар давхрын сургалтын танхимд

14:00 цагт: “Жижиг дунд үйлдвэр дэх хөдөлмөрлөх эрхийн зарим асуудал: Худалдаа үйлчилгээ, ноос ноолуурын салбар” судалгааны тайлангийн хэлэлцүүлгийг судалгаанд хамрагдсан аж ахуйн нэгж байгууллага, ажил олгогч, ажилтны төлөөлөл, төрийн болон иргэний нийгмийн байгууллагуудыг оролцуулан зохион байгуулна. Бишрэлт зочид буудлын “Кристал” танхимд

”Эрчүүд хүчирхийллийн эсрэг нэгдэж байна” уриатай Цагаан туузтануудын аян өрнөж байна. Аяны хүрээнд Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төв болон холбогдох байууллагууд хамтран Дэнжийн мянга, Нарантуул 2 зэрэг захуудаар явж, эрчүүдэд зөвлөгөө мэдээлэл өгч, цагаан тууз тараах юм байна. Утас: 94199011

Шинэ зууныг хөгжлөөрөө түүчээлэх Хятад улс

Ч.Чулуунцэцэг

Байгуулагдаад хорь шахам жил болж буй Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллага энэ удаад гишүүн болоод ажиглагч орнуудынхаа хэвлэл, мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөгчдийг эх орондоо хүлээн авч уулзахаар Наньжин хотоос урилга ирүүлжээ. Монгол Улсын тухайд 2004 оноос тус байгууллагын үйл ажиллагаанд ажиглагчийн статустайгаар оролцох хүсэлтээ илэрхийлсэн анхны орон бөгөөд манай дараа 2005 онд Иран, Пакистан, Энэтхэг, Беларусь, 2012 онд Афганистан тус тус ажиглагчийн статусын эрхийг авсан байдаг. Азербайжан, Армен, Киргиз, Казакстан, Камбож, Балба, Турк, Шри-ланка, Узбек, Тажик, ОХУ бол жинхэнэ гишүүд нь юм. Харин энэ оны зургаадугаар сард Казакстаны нийслэл Астана хотноо зохион байгуулсан төр, засгийн тэргүүнүүдийн өргөтгөсөн хуралдааны үед Иран, Энэтхэг улс гишүүнээр элссэнээр үлдсэн дөрвөн улс ажиглагчийн статусаа хэвээр хадгалж үлдлээ. Гишүүн болоод ажиглагч орнуудын хэвлэл мэдээллийн агентлагуудын захирал, ерөнхий редакторуудыг Бээжин хотноо хүлээн авч уулзсан Хятадын коммунист намын төлөөлөл Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллагын зорилгыг “ШХАБ нь гишүүн улс орнуудаа нэгтгэж , аюулгүй тогтвортой байдлыг бэхжүүлэх төдийгүй алан хядах ажиллагаа, мансууруулах бодисын суваг болон хэт даврах, салан тусгаарлах үзэлтэй тэмцэх, эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, эрчим хүчний түншлэл, шинжлэх ухаан, соёлын харилцан хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх явдал” хэмээн тодорхойлсон. Нөгөөтэйгүүр, эрхэм уншигч та Монгол Улс энэ байгууллагын үйл ажиллагааг дэмжиж ажиллаж ирсний үр дүн юу байх юм гэж сонирхох нь мэдээж. Сэтгүүлч миний бие ч энэ л өнцгөөс холбогдох албаны хүнээс уулзалтын үеэр тодруулахад, “Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллага нь хамтын ажиллагаа гэдэг утгаараа Монгол Улсын хөгжил дэвшилд гадаад таатай орчныг бүрдүүлэх, бүс нутгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх, тэр дундаа “Эдийн засгийн коридор”-ыг байгуулахад нь тусалж дэмжинэ. Монголын “Хөгжлийн зам” хөтөлбөрийг Хятадын “ Нэг бүс- нэг зам” санаачилга болон ОХУ-ын Евроазийн эдийн засгийн холбоо, хамтын ажиллагааны механизмтай уялдуулан Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээр эдийн засгийн коридор байгуулах хөтөлбөрийг дэмжиж ажиллана” гэж хариулсан. Дашрамд өгүүлэхэд, Бээжин, Жянсү муж, Наньжин хотноо болсон уулзалтуудын үеэр үзэг нэгт нөхөд маань ирэх дөрвөн жилд БНХАУ, Хятадын коммунист нам өөрсдийнх нь ашиг сонирхолд нийцсэн ямар бодлогыг ямар байдлаар хэрэгжүүлэхийг асууж, санаандаа нийцсэн хариулт авахыг дор бүрнээ хичээж байсан нь аялж, амрахын алинд нь ч ажил мэргэжил нь зүгээр суулгадаггүйн жишээ юм уу даа.

Мэдээллийн зах зээл ба хятад сэтгүүлч
Бээжин хот мөнөөх л янзаараа манан дундаас сүүмийсээр угтлаа. Хатуу хахир өвлийн эхний сар гарсан болоод тэр байх, Бээжингийн гудамж нэг л бүрсгэр харагдах хэдий ч шинээр сүндэрлэн боссон барилгууд хийгээд тэдний оройд гялалзах хаяг рекламны гэрэл гадны зочдын харааг өөрийн эрхгүй татна. Хэрхэн яаж бүтээж буйг нь зочлох бүрийдээ мэдэх монгол хүний хувьд бас л нэг таун бий болоодхож хэмээн цагаахнаар атаархаад өнгөрөх хэдий ч цээжнийхээ гүнд манай Улаанбаатар ч Бээжингээс дутахааргүй сайхан болж байгаа шүү хэмээн улс гүрнээ өмөөрч явлаа. Харин тэр бүр БНХАУ-д хөл тавих завшаан олдоод байдаггүй Иран, Афганистан, Пакистаны сэтгүүлчид маань автобусны цонхоор бичлэг хийж, их хотын амар амгаланг гайхан, тэнгэр баганадах шил толь болсон барилга байшингуудын зургийг гар утасныхаа гэрэл зургийн цомогт алдалгүй буулгахыг хичээх аж. Бидний аялал урьдчилсан төлөвлөгөө ёсоор Бээжингийн их сургуулийн Сэтгүүлчийн тэнхмийн багш нартай уулзах уулзалтаас эхэлсэн. БНХАУ -д 1822 онд цаасан сонин анх бий болсон бол, 1923 онд Шанхай , 1928 онд Наньжин хот шугамын радиотой болж, сонсогчдодоо анхны мэдээллээ хүргэсэн түүхтэй юм байна. Харин Бээжингийн олон улсын радио 1940 онд байгуулагджээ. Дашрамд сонирхуулахад, Япон улс 1941 онд радиотой болсон аж. Телевизийн тухайд Бээжингийн телевиз 1958 онд үндэс сууриа тавьсан бол 1979 оноос өнгөтөөр нэвтрүүлгээ цацаж эхэлсэн байна. Бээжин болон Хятадын ард түмний 98,6 хувь нь телевизээс мэдээллээ авдаг бол 98 хувь нь FM радио сонсдог гэнэ. Өнөөдрийн байдлаар Бээжин болон орон нутагт улсын чанартай 12 төв радио телевиз байдгаас гадна тухайн орон нутгийн кабелийн телевиз, дижитал телевиз , радио станцууд өөр өөрсдийн бодлого чиглэлийн дагуу үйл ажиллагаагаа явуулдаг гэж байв. Хятадын нутаг дэвсгэрт 3D кинотеатр 6200 байгаа гэж мэдээллийн ажилтан өгүүлсэн. Нөгөөтэйгүүр, дэлхий дахинд үүсээд байгаа цаасан хэвлэлийн тоо эрс цөөрсөн явдал Хятадад ч асуудал болоод байгаа аж. Энэ нь мэдээж, иргэд боломжит бүхий л хувилбараар мэдээллээ цаг алдалгүй авдаг болсон явдал. Ялангуяа цахим ертөнцтэй хэт ойртож нөхөрлөх болсон нь радио сонсч, телевиз үзэн мэдээллээ авдаг байсан тэр хувилбар хоёрдугаарт бичигдэх болсон нь уламжлалт мэдээллийн хэрэгслүүдийг мэдээллийн зах зээлд өөр зарчмаар ажиллахыг шаардах болсон гэлээ. Тиймээс Бээжингийн их сургууль 2000 оноос сургалтынхаа программд өөрчлөлт оруулж, бүхий л хувилбарт тэнцэх сэтгүүлч бэлтгэх бодлого баримтлан ажиллах болсон байна. Өөрөөр хэлбэл, мэдээллийн зах зээлд Бээжингийн их сургууль төгссөн сэтгүүлч гологдох учиргүй гэнэ. Иргэд өмнө нь радио, телевизээс цацсан мэдээ бүрийг чих тавин сонсдог байсан бол эдүгээ гар утаснаасаа болж буй үйл явдлыг газар дээрээс нь шууд хүлээж авахыг илүүд үзэх болсон байна. Хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд ч зах зээлээ алдахгүйн тулд сэтгүүлчдээ газар дээрээс нь мэдээллээ дамжуулахыг шаардан , мэдээллийнхээ цагаар дүгнэлт, тодруулга, албаны хүний байр суурийг хүргэдэг тогтолцоо руу шилжжээ. Монголын сэтгүүлчид ч ийм л зарчмаар ажиллаж байгааг үгийн далимд дуулгасан. Санхүүжилт нь төрийн мэдлийн телевиз, радиогийн хувьд улсаасаа санхүүждэг бол кабелийн телевизүүдийн хувьд бидний ижил зар сурталчилгаанаасаа санхүүждэг аж. Техник, тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл, хөгжил дэвшлийн тухайд Хятад улс дэлхийд цахиур хагалж яваа учраас энэ тал дээр юу хэлэх билээ. Ер нь бүх зүйл нь гайхалтай. Нөгөөтэйгүүр, Хятад улс тоон систем рүү хэдийнэ шилжсэн гэдгээ уулзалт ярилцлагын үеэр онцолсон. Энэ мэт танин мэдэхүйн шинжтэй мэдээллийн дараа зочин сэтгүүлчид өөрийн орны хэвлэл мэдээллийн байгууллагын зах зээлд эзэлж буй байр суурь, гүйцэтгэж буй үүргийнхээ талаар мэдээлэл хийсэн. Улс төрийн нөхцөл байдал нь тогтворгүй байгаа Пакистан, Афганистан , Иран улс бусдын сонирхлыг татаж байсан хэдий ч техник технологийн хөгжил дэвшлээс тэгтлээ хоцорч сүйд болоогүй нь тэдний ярианаас анзаарагдсан. Мөн л тэндэхийн залуучууд facebook,твитертэй нөхөрлөж, тэндээс бүхий л мэдээллээ авдаг болжээ. Харин алс зайдуу суурин газрын иргэдийн хувьд цаасан сониноос л мэдээллээ авдаг хэвээр гэнэ. Гэхдээ цаг бусын үймээн самуунаас болж өдөр тутмын сонин цагтаа хүрэхгүй тохиолдол үе үе гардаг гэдгээ ч тэд нуугаагүй. Бээжингийн их сургуулийн Сэтгүүл зүйн тэнхимд сүүлийн арав гаруй жилийн хугацаанд жилд гадны 50 мянга гаруй оюутан шинээр элсэн суралцдаг болсны хэрээр сургуулийнх нь нэр хүнд өсчээ. Олон зуун жилийн түүхтэй Бээжингийн их сургууль эртний гэдэг брэндээ тэр хэвээр нь хадгалж үлдэхийг ихэд хичээж байгааг сургуулийнх нь орчноос харж болно. Гэхдээ эко орчныг тэргүүн зэрэгт тавьж, цэцэрлэгт хүрээлэнд ирчихэв үү гэх сэтгэгдлийг үлдээж чадаж байгаа нь гайхамшигтай. Сургуулийн хашаа руу орсон л бол машин, мотоциклио тусгай зогсоолд байршуулаад унадаг дугуйгаар хотхон дотроо зорчих учиртай аж. Бээжингийн их сургуулийн бүхий л тэнхимтэй танилцана гэвэл элбэг таван өдөр шаардагдана гэж хөтөч маань бидэнд сайрхсан. Үнэндээ ч тийм байх. Ганцхан тэнхимд зочилж, цэцэрлэгт гудамжийг нь товчлон зугаалахад л нэг өдрийн аяллын хөтөлбөр өндөрлөж байгаа юм чинь. Эл аяллын дараа Бээжингийн их теарт саатан тухалж, гадаадын иргэдэд зориулсан өнө эртний түүхтэй Тансан ламын зүүн өмнөдөөр аялсан нь гэдэг жүжгийг үзэж сонирхсон. Монголчуудад хэдийнэ танил болсон энэ бүтээлийн талаар өгүүлэх нь илүүц биз ээ. Гэхдээ зарим хүнд драмын жүжиг хэлбэр нь киноноос илүү сонирхолтой байж мэднэ л дээ. Бүх үзүүлбэр, тоглолт нь бодитой учраас.
Газрын диваажин Сүжоу хот
Эртний хятад үгэнд “Тэнгэрт диваажин газарт Сүжоу бий” гэлцдэг аж. Энэ утгаар ШХАБ ирсэн зочдоо газрын диваажин болсон Сүжоу хотоо үзүүлэхээр аяллынхаа хөтөлбөрт тусгажээ. Бид энэ удаад автобусаар бус, онгоцоор бүр биш, хурдан галт тэрэг хөлөглөн Жянсү мужийн томоохон хотуудын нэг Сүжоуг зорьлоо. Цагт 248 км цагийн хурдтай довтолгох хурдан галт тэрэг монголчуудын хувьд сонин зүйл байлгүй яах билээ. Нүдний үзүүрт бүх зүйл жирэлзээд л өнгөрнө. Тогтоож харахын аргагүй. Ямартай ч Хятадын гүн рүү довтолгох тусам галт тэрэгний тасалгаан дахь дулаан хэмжигчийн зүү +26 –г зааж, байгаа бүх хувцсаа давхарлаж өмссөн иран, узбекстан, киргиз, тажик, шри-ланк, камбож анд нарын маань бие тавирч дулаацаж байгаа бололтой нүүрэнд нь инээмсэглэл тодрон малгайгаа авч, гадуур хувцсаа тайлан ноосон цамцтайгаа сууцгааж эхлэв. Улмаар дуу шуу орон галт тэрэгний тасалгааг эзэгнэн, унтаж яваа нэгнийхээ зургийг авч, түүнийгээ бие биедээ дамжуулан үзэцгээх нь зусланд амраад буцаж яваа багачуудыг санагдуулам. Хэдийгээр агентлагийн дарга нар яваа хэдий ч хүн л юм хойно үе үехэн зүггүйтмээр болдог байлгүй дээ. Харин тэднийг орон нутгийн зорчигчид ихэд сонирхон шаргал үстэй беларусь бүсгүйтэй зургаа авахуулах гээд галт тэрэгний хонгилд дугаарлан зогсох нь инээдэмтэй ч юм шиг. Орос гаралтай бүсгүйн өндөр шонхор хамар, алтан шаргал үс, бадриун гэмээр том бие тэдэнд их л сонин байгаа бололтой. Зарим эр эхнэрээсээ зөвшөөрөл авч ирээд л зургаа татуулах юм гээч. Ийн зургаан цаг шахам довтолгохыг бодвол Сүжоу хот Бээжингээс их хол оршдог нь ойлгомжтой. Сү́жоу (дуудлага нь [сүү-жоу], монгол кириллээр бас Сужоу, хятадаар 苏州市 [Sūzhōu shi], англи латинаар Suzhou) хэмээн их тайлбар тольд тэмдэглэжээ. Засаг захиргааны хувьд Хятад улсын Жянсү мужид харъяалагддаг юм байна. Хүн ам нь би буруу дуулаагүй бол 10 сая 549,100 гэнэ.
Миний хувьд мэргэжлийн онцлогоосоо болоод тэр үү очсон газрыхаа түүхэн ач холбогдол, байгалийн дурсгалт газар, хүмүүсийнх нь аж амьдралыг илүү сонирхдог. Бид тэр өдрийнхөө орой хотын шөнийн аялалд усан онгоц хөлөглөн гарцгаасан. Сүжоү мянган жилийн баялаг түүхтэй хот гэдгийг уншигч та надаар хэлүүлэлтгүй дуулсан байх. Тиймдээ ч орчин үетэй хөл нийлүүлэн хөгжиж буй гэхээсээ илүүтэй эртний хотын барилга байшин, өв соёл нь гүн сэтгэгдэл төрүүлсэн. Усан онгоцны гаднах байдал мөнөөх л эртний загвартай. Гэхдээ загасчны завь шиг биш шүү. Голын хоёр эрэг рүү зорчигч зөөдөг байсан усан тээвэр өдгөө ч үргэлжилсэн хэвээр. Гэхдээ тэдний дийлэнх нь гадны жуулчид байдаг аж. Гол дээгүүр маш том гүүрэн байгууламжуудыг хэд хэдээр нь байгуулжээ. Хөтөчийн хийсэн тайлбараар бол XYII зууны дунд үед баригдсаныг нь 1970-аад оны эхээр сэргээн засварласан гэнэ. Шөнийн харанхуйд болоод тэр үү өнгө өнгийн гэрэл гялалзаад гүүр хуучин эсэх нь мэдэгдээгүй. Аялал тун таатай. Хорь гаруй хүн элбэг багтах моторт онгоцны капитаны охин байж магадгүй түүнтэй царай нь их адилхан охин /20 орчим настай/ шанз маягийн хөгжмөөр эртний хятад дууг их донжтой аргагүй уянгалуулах нь хэн бүхэнд таалагдаж, дөрвөн ч удаа дахиуллаа. Монгол ардын дуутай зарим талаар ая дан нь ижил сонсогдож байсан шүү. Жаахан ий ий ий ий яа яа яа хэмээн нарийхан хоолойгоор уртаар уянгалуулахыг эс тооцвол. Хятад охины дуулахыг сонсч байхад яагаад ч юм Халимагийн нэрт туульч Цагаанзамын “Монголын ардын урлаг Чингис хааны байлдан дагуулсан улс орнуудад шингэж үлдэхдээ монгол ая дангаа бараг л алдаагүй нь гайхалтай” хэмээсэн нь бодогдож байлаа. Даанч манайхан алмайж байх хооронд хөршүүд маань сэргэлэнтчихээд байдаг болохоос биш. Жинхэнэ өв соёлын эзэд нь бид байхыг үгүй гэх газаргүй.
Нөгөөтэйгүүр, хүн амынх нь тоог харахаар түм түжигнэж бум бужигнасан олон хөлийн газар байх мэт санагдавч гудамж талбай нь харьцангуй ажин түжин юм билээ. Гэхдээ өглөө, оройд Улаанбаатарын гудамжны нэгэн адил тээврийн хэрэгслүүд нь түгжирч, заримдаа нам зогсоно. Энэ үед надад ”Хөөе цагдаа гуай, автобусаа нэгдүгээр эгнээгээр явуулаач. Манай Улаанбаатарт тэгдэг юм” гэж ирээд л туршлагаасаа хуваалцмаар санагдаж байлаа. Энэ өдөр дулаахан, агаарын хэм +25 зааж байсан ч хүмүүс нь Улаанбаатарын арван сарын сүүлч шиг л өдөн куртик өмсчээ. Тэгсэн атлаа доогуураа нүцгэн хөлөндөө шаахайгаа угласан харагдана. Байнгын бүрхэг тэнгэр, манантай байдаг тул агаарын хэм хорь гарсан ч чийг нь хүйт даагаад ясыг нь янгинуулдаг байж магадгүй. Хэрэвзээ манайд ийм дулаан байх аваас монгол охидууд урт шулуухан хөлөө гайхуулан богино банзал, даашинзаар гоёх байсан нь дамжиггүй. Гэвч энд тийм биш. Ганган дэгжин охид тоотой тааралдсан. Бүсгүйчүүд нь богино даашинз барагтай өмсөхгүй нүцгэн шилбээ бараг гаргаж /шагайнаас доош ил гарч болно/явахгүй. Учрыг нь асуувал эндэхийн бүсгүйчүүд нүцгэн хөлөө гаргаад явж болохгүй гэнэ. Гэхдээ шөнийн цэнгээний газруудаар жинхэнэ сайхан хүүхнүүд байдаг гэж дуулдсан. Лалын шашинтай голдуу зочдоо юу боллоо гэж тийшээ зүглүүлэв гэж. Сүжоуд Хан үндэстэнээс гадна шар толгойтой гадныхан энд тэндгүй тааралдах. Тэдний зарим хятадаар ярих нь суурьшаад удаж буйн шинж байх. Гудамжаар хятад охидтой хөтлөлцөн зугаалах харь эрстэй хаа сайгүй зөрж өнгөрнө. Ер нь хятад охид бүсгүйчүүд гадаад залуустай хөтлөлцөн хээвнэг алхах нь энд ердийн зүйл бололтой. Үүнийг хараад хаа газар ийм болжээ гэж бодогдсон шүү.
Их хотод Сүн, Мин болон Манж улсын үеийн хятад барилгуудтай зэрэгцэн европчуудын барьсан барууны хийцийн хуучин барилгууд, орчин үеийн тэнгэр баганадсан өвөрмөц шийдэл бүхий хэв загварын шил толь болсон барилгууд зэрэгцэн орших нь Сүжоу хотод өнгөрсөн, одоо, ирээдүй гурван цаг зэрэгцэн орших мэт сэтгэгдэл төрнө. Хятадын эртний цэцэрлэгт хүрээлэнгийн сонгодог жишээ археологи, түүхийн дурсгалт газруудын нэг болон Хан мөрний эрэг дагуу буй болгосон эртний цэцэрлэгээр аяллаа. Чинээлэг нэгэн түшмэл 1559 онд өөрийн эцгийн дурсгалд зориулан энэхүү цэцэрлэгийг босгосон гэнэ. Шувууд жиргэж, модод найгасан, цэцгэс алагласан тус цэцэрлэгийг барихад 20 жил зарцуулсан байна. Тэр цагаас хойш 400 гаруй жил өнгөрөхөд хөөрхий цэцэрлэг хэдэн ч удаа балгас болж сүйрснийг хэн мэдлээ. Ямартай ч Хятадын засгийн газар 1959 онд сэргээн засварлах шийдвэр гарган их засвар хийснээр 1961 оноос эхлэн олон нийтэд зориулан музейн зориулалтаар үүд хаалгаа нээжээ. Үүнээс өмнө энгийн иргэдийн хувьд хаалттай газар байсан гэсэн үг. Хүний гараар бүтээсэн чулуун хана, хүрхрээ төрөл бүрийн мод цэцэгс, барилгууд нь гайхалтай. Хэрэв цэцэрлэгийн модод хүний хэлээр ярьдаг байсан бол ямар олон гайхалтай түүхийг өгүүлэх байсан бол. Цэцэрлэгээр зугаалах мөчид ертөнцийн зовлон жаргал мартагдаж, цаг хугацааны хүлээснээс ангижрах мэт сэтгэгдэл төрж, савны ёроолд тоосонд дарагдаад хэвтэж байсан дотоод сэтгэлийг минь уудлаад гаргаад ирэх шиг санагдах нь таатай. Үлгэрлэбэл эзгүй хээр хаа нэгтээ таанын үнэрт мансууран өвсний толгой зуугаад тэнгэр ширтэн салхины шивнээг сонсонгоо хэвтэхтэй адил юм уу даа. Цэцэрлэгээр зугаалахад суурин соёл иргэншил манай нүүдлийн соёл иргэншлийн ялгааг жинхэнэ утгаар нь мэдэрч байлаа. Аяллын маргааш мэдээж Сүжоу хотын хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудын төлөөлөгчидтэй уулзсан. Манайхаар нь МСНЭ-ийн удирдлагуудтай дугуй ширээний ард тухалсан гэсэн үг. Тэд мөн л цахим ертөцтэй ямар байдлаар танилцсан тухайгаа, орчин цагийн хөгжил дэвшилтэй хэрхэн хөл нийлүүлэхийн төлөө чармайж байгаагаа бидэнд сонирхуулсан. Өмнө нь энэ тухай хэдэнтээ сонссон зүйл болохоор миний хувьд тийм ч сонин байгаагүй. Харин урд хөршийнхний хувьд байнга сонирхож байдаг гадаад хүмүүс өмнө нь зогсч байгаа болохоор зочдоосоо асууж сонирхох зүйл олон байсан нь ойлгомжтой. Дашрамд өгүүлэхэд, хятадууд орос, англи хэлийг ихээхэн хичээн суралцаж байгаа нь очсон газар бүрт мэдрэгдэж байсан шүү. Хэлгүй бол хөлгүй болохыг тэд ч бас ойлгожээ. Сүжоу хотод нэг шөнө, нэг өдөр өнжсөн манай баг маргааш өглөө эрт нартай уралдан эртний түүхт, монгол ардын дуунд мөнхөрсөн Наньжин хот руу гарч өгсөн. Монгол ёсоороо нартай хэмээлээ. Гэвч тэнд нар үүлний цаана л мандсан буй за. Энэ тухай тэмдэглэлээ дараагийн дугаарт өгүүлэх болно.


.





.

1.Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны хуралдаан 11.00 цагаас “В” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Мал, амьтны эрүүл мэндийн тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/.

2.Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Их Эзэн Чингис хаан” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Олон улсын хөрөнгө оруулалтын банк үүсгэн байгуулах тухай хэлэлцээр болон дүрэмд өөрчлөлт оруулах тухай 2014 оны протоколыг соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2017.11.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, соёрхон батлах/;
Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны Олон улсын банк үүсгэн байгуулах, түүний үйл ажиллагааны тухай хэлэлцээр болон Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны Олон улсын банкны дүрэмд өөрчлөлт оруулах тухай 2014 оны протоколыг соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2017.11.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, соёрхон батлах/;
Ажлын хэсэг байгуулах.

3.Өргөдлийн байнгын хорооны хуралдаан 14.00 цагаас “Жанжин Д.Сүхбаатар” танхимд:

Хэлэлцэх асуудал:

Агаарын бохирдол, түүний хор хохирлыг бууруулах талаар Монгол Улсын Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай Өргөдлийн байнгын хорооны 2017 оны 01 дүгээр тогтоолын хэрэгжилтийг хангах талаар Монгол Улсын Засгийн газраас авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний тайланг сонсох.