Монгол, Хятадын ГХЯ-д хоорондын стратегийн яриа хэлцээний 3 дахь уулзалт 2017 оны 8 дугаар сарын 10-ны өдөр Улаанбаатар хотноо болж, Монгол Улсын ГХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэн, БНХАУ-ын ГХЯ-ны туслах сайд Кун Шюаньёу нар хоёр талын төлөөлөгчдийг тэргүүлэн оролцов.

Амралтын улирлын төгсгөл үе, Хичээлийн шинэ жил, түүний бэлтгэл ажилтай холбоотойгоор хөдөө орон нутгаас Улаанбаатар хотыг чиглэх иргэд, тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөн эрс нэмэгддэг.
Энэ үеэр хөдөлгөөнд оролцож буй жолооч нар цагаа зөв хуваарилаагүйн улмаас хэт олон цагаар буюу ядарсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодох, ачаа болон зорчигч тээвэрлэх журам зөрчих, хурдны хязгаарыг хэтрүүлэх зөрчил ихээр гаргадаг, зарим жолооч нар даатгалгүй, техникийн хяналтын үзлэгт ороогүй тээврийн хэрэгслээр хууль бус тээвэрлэлт хийж зөрчил гаргах тохиолдол ихээр бүртгэгддэг.
Иймд ”ОРОН НУТГИЙН ЗАМ-ХӨДӨЛГӨӨНИЙ СОЁЛ” аяны хүрээнд зам тээврийн осол, хэргээс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор орон нутаг дахь Замын цагдаагийн тасаг, хэсгүүдээс байнгын болон гэнэтийн хяналт шалгалтуудыг эрчимжүүлж, илэрсэн зөрчлийг газар дээр нь арилгуулах, хуулийн дагуу арга хэмжээ тооцох, иргэдэд зөвлөмж, сэрэмжлүүлэг тараан ажиллаж байна.
Дээрх зохион байгуулж буй хяналт шалгалт нь жолооч таны болон хайртай хүмүүсийн тань, бусдын эд хөрөнгө, эрүүл мэнд, амь насыг болзошгүй эрсдэлээс авран хамгаалах зорилгоор хийгдэж байгаа гэдгийг ойлгож алба хаагчдын тавьсан хууль ёсны шаардлагыг биелүүлэх, жолооч нар бие биедээ хүндэтгэлтэй хандаж замын хөдөлгөөний дүрмээ баримтлан анхаарал болгоомжтой замын хөдөлгөөнд оролцохыг онцгойлон зөвлөж байна.

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг ээлжит бусаар хуралдаж, Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлтийн төсөлд Ардчилсан намын санал дүгнэлтийг тусгах ажлын хэсгийг байгууллаа.Ажлын хэсгийг УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат ахална. Мөн ажлын хэсэгт мэргэжил, аргазүйн зөвлөгөө үзүүлэх дэд ажлын хэсгийг байгуулах шийдвэр гаргалаа.

Ойрын өдрүүдэд олон нийтийн цахим хуудсуудаар ”Тээврийн хэрэгслийн улсын дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй болсон” гэх ташаа мэдээлэл явагдаж байна.



Тээврийн хэрэгслийн улсын дугаарын хязгаарлалт хэвийн мөрдөгдөж байгаа бөгөөд хязгаарлалт тогтоосон автозамуудад хязгаарлагдсан тээврийн хэрэгсэл 08:00-20:00 цагийн хооронд хөдөлгөөнд оролцохгүй юм.

Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийн талаархи нийслэлийн төрийн захиргааны болон нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын ажилтнуудад зориулсан хэлэлцүүлэг өнөөдөр Монголын Хүүхдийн ордонд боллоо. Хэлэлцүүлэгт УИХ-ын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга Н.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ж.Батбаясгалан, НИТХ-ын Тэргүүлэгч, ажлын хэсгийн ахлагч Ж.Батсайхан болон холбогдох албаны хүмүүс оролцов. Хэлэлцүүлэг өнгөрсөн сарын 31-нээс эхлэн ирэх сарын 5-ны өдөр хүртэл улс орон даяар өрнөх юм.



УИХ-ын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга Н.Энхболд хэлэлцүүлгийг нээж хэлсэн үгэндээ “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлаар ард түмний бүрэн эрхт байдал, оролцоог хангах тухай УИХ-ын 39 дүгээр тогтоол гарсан. Энэ тогтоол нь өнгөрсөн оны сүүлээс эхлэн явсан зөвлөлдөх санал асуулгын дагуу гарсан зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх зорилгоор гарсан тогтоол байгаа. Өнөөдөр бид энэ тогтоолыг хэрхэн хэрэгжүүлж, ирэх сарын дундуур МУ-ын Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг өргөн барих бэлтгэл ажлыг хангах хүрээнд цуглаж, хэлэлцэж байна. Цаг үеийн гэж хэлж болох улс төрийн бусад асуудлаас дээгүүр Монгол Улсын иргэн бүрийн амьдрал ахуйг олон жил зохицуулах, төрийн байгуулалтын зохистой байдлыг хангах, эрх мэдлийн тэгш хуваарилалт, шударга байдлыг хангах чиглэлээр хийгдэх гэж буй нэмэлт, өөрчлөлтийн тухай асуудал учраас энэ ажлыг зохион байгуулж буй хүн бүр тэр дундаа төрийн албан хаагчид хариуцлагатай оролцох шаардлагатай. Бид аль болох олон хүнийг энэ санал асуулга, хэлэлцүүлэгт оруулах ёстой. УИХ-ын Тамгын газраас энэ хэлэлцүүлгийг өнгөрсөн сарын 31-нээс бүх аймгаар явуулж эхэлсэн. Өнөөдрийн байдлаар Хэнтий, Дорнод, Сүхбаатар, Баянхонгор, Говь-Алтай, Завхан, Өмнөговь зэрэг найман аймагт зохион байгуулаад байна” хэмээлээ.





“1992 онд МУ-ын Үндсэн хуулийг баталсанаас хойш бид өнөөдрийг хүртэл дагаж, мөрдөн, хуулийнхаа хэрэгжилтийг сахиулан явж байна. Үндсэн хуулиараа тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, хүний эрх, эрх чөлөө, шудрага ёсыг хамгаалан ажиллаж буй төрийн албан хаагчид цугласан байна. НИТХ болон нийслэлийн удирдлагуудын өмнөөс өнөөдрийн хэлэлцүүлэгт та бүхнийг хариуцлагатай, идэвхтэй оролцохыг хүсье. Учир нь МУ-ын Үндсэн хуулийг хэрэгжүүлэгч тэр хүмүүс нь бид бүхэн” хэмээн нийслэлийн Засаг даргын орлогч Ж.Батбаясгалан хэллээ.



НИТХ-ын Тэргүүлэгч, ажлын хэсгийн ахлагч Ж.Батсайхан “Шүүх эрх мэдэл нэг хүнээс хараат байна. Шүүх эрх мэдлийг бүтцийн хувьд өөрчлөх хувилбар байгаа. Мөн хууль санаачлах эрх мэдлийг Ерөнхийлөгч, Засгийн газар, 76 гишүүн гэсэн 78 этгээдэд өгсөн байгаа. Ерөнхийлөгч хууль санаачлах эрхтэй байх нь зөв зүйтэй асуудал биш юм гэдэг томоохон өөрчлөлт явж буй. Учир нь манайх парламентын засаглалтай улс. Парламентын засаглалтай улсын хувьд Ерөнхийлөгчийн эрх мэдэл тодорхой бус байна. Дараагийн нэг томоохон өөрчлөлт бол нутгийн захиргааны байгууллагуудын тухай. Жишээлбэл, бид хот гэсэн ойлголтыг Үндсэн хуульдаа зааж өгөхгүй бол хот гэсэн ойлголт хууль эрх зүйн талд маш дутагдалтай явж байна. Мөн хороо, багийн Засаг даргыг иргэд шууд томилдог болох талаар яригдаж байна. Энэ нь маш зөв тогтолцоо. Учир нь хороо, багийн ИНХ Засаг даргаа томилуулахдаа хуулийн дагуу явж чадахгүй, маргаан дагуулсан асуудал их гарч байгаа” хэмээлээ. Мөн “Төсөл дээр УИХ, Засгийн газартай холбоотой өөрчлөлтүүд 2020 оны долоодугаар сарын 1-нээс, Ерөнхийлөгчтэй холбоотой өөрчлөлтүүд 2021 оны долоодугаар сарын 1-нээс үйлчилж эхлэхээр зохицуулж байгаа. Өнөөдөр бүрэн эрхээ хэрэгжүүлж буй Ерөнхийлөгчийн эрхэнд огт халдахгүй” гэдгийг онцолж байлаа гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга зарлиг гаргаж Тулгар төрийн 2226 жил, Их Монгол Улсын 811 жил, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 106 жил, Ардын хувьсгалын 96 жилийн ойг тус тус тохиолдуулан аж үйлдвэр,

Шадар сайдыг дагасан залуугийн гэр бүлээс мэдээлэл хийлээ.

Нүүрс тээвэрлэж байсан том оврын машин мөргөлдөж нэг хүн нас баржээ

Түгээх
2017-08-10 12:22:39 - Хууль
tsagdaa
Улаанбаатар хотын хэмжээнд өчигдөр буюу наймдугаар сарын 09-ны 05.00 цагаас найман сарын 10-ны өглөөний 05.00 цагийн хооронд иргэд, байгууллагаас нийт 1857 мэдээлэл Цагдаагийн ерөнхий газарт иржээ. Иргэдийн мэдээллийн дагуу цагдаагийнхан ажиллахад гэмт хэргийн 72, зөрчлийн 1450, согтуугийн 436, зам тээврийн ослын 335 мэдээллээс гэмт хэргийн шинжтэй 31-н үйлдэл бүртгэгдсэн байна.
Тухайлбал, Дорнод аймаг Баян-Уул сумын зургадугаар баг “Засмал даваа” гэх газар “Маяти” автомашин онхолдож тус сумын харъяат эрэгтэй 40 настай Г, эрэгтэй 42 настай Х нар нас барсан, гурван хүн хүнд гэмтсэн байна. Өмнөговь аймаг, Цогтцэций сумын нүүрс тээвэрлэлтийн замын 120км-т “Hоrd benz” том оврын тээврийн хэрэгсэл нь мөн “Ноrd benz” том оврын тээврийн хэрэгсэлтэй мөргөлдөж жолооч Баянгол дүүргийн 16 дугаар хорооны иргэн эмэгтэй 55 настай нь нас барсан.
Баянгол дүүргийн “Хилл сайд хотхоны баригдаж байгаа барилга дээрээс эд зүйл хулгайд алдагдлаа” гэсэн мэдээллийг шалгахад, Тус барилгын орцны есөн ширхэг хаалганы цоож бариулыг Хан-Уул дүүргийн наймдугаар хороонд суух эрэгтэй 40 настай Б нь архидан согтуурсан үедээ хулгайлсныг шуурхай эрэн сурвалжилж илрүүлжээ. Хэргийг Баянгол дүүргийн цагдаагийн нэгдүгээр хэлтэст шалгаж байгаа аж.
“Баянзүрх дүүргээс тогонд цохиулж гэмтсэн хүн ГССҮТ-ийн “Түлэнхийн тасаг”-т ирж хэвтлээ” гэсэн мэдээллийн дагуу шалгахад, өчигдөр 11:00 цагийн үед УСУГ-ын цахилгаанчин ажилтай эрэгтэй 36 настай Б худгийн шахуурганы хүчдэлийг шалгаж байгаад тогонд цохиулсан байжээ.

Энэ сарын дундуур гэхэд АНУ-ын эзэмшлийн Гуам арлын зүг дөрвөн пуужин харвахад бэлэн болно гэж Умард Солонгос мэдэгдсэн байна. Умард Солонгосын ардын арми мэдэгдэл хийхдээ

Нийслэлийн статистикийн газраас хүнсний бүтээгдэхүүнийн үнийг судалгааг гаргажээ.

Баянзүрх дүүрэгт үйл ажиллагаа явуулдаг “Номинхайпер маркет” дэлгүүрээр иргэн Б энэ сарын 8-нд үйлчлүүлэхдээ

Жил бүрийн наймдугаар сард эрүүл мэндийн салбарын ажилтны баярыг уламжлал болгон тэмдэглэдэг. Нийслэлийн

Үндэсний шигшээ багийн гишүүн, “Алдар” спорт хорооны таеквондогийн тамирчин Моломын Түмэнбаяр ДАШТ-ний шагналт 5-р байрт шалгарчээ

Улаанбаатар хотын ногоон бүсийн ойн сан Найрамдал зуслан, Баянхошууны Баруун зүүн салаа, Бэлх, Цэлх, Шадивлан, Яргайт, Жигжид, Шарга морьт, Баянбулаг, Майхан толгой, Хандгайт, Санзай, Их бага баян, Төв аймгийн Батсүмбэр, Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумдын ой бүхий нутгуудад Өрөөсгөл хүр эрвээхэйн голомт үүсээд байна.

Манай орны ойн зонхилох хөнөөлт шавжийн нэг болох Өрөөсгөл хүр эрвээхэйн /Lymintria dispar L/ нислэгийн мөчлөг энэ цаг хугацаанд тохиож байна. Энэхүү зүйлийн хөнөөлт шавжийн бие гүйцсэн эрвээхэй 8 дугаар сарын эхний арав хоногоос 9 дүгээр сарын эхний арав хоног хүртэлх хугацаанд идэвхитэй нисэж эвцэлцээнд ордог. Шөнийн идэвхитэй, гэрэлд дуртай учир гэрэл гарсан газар нэг дор олноороо цуглан тохиромжтой газар өндөглөдөг.

Өрөөсгөл хүр эрвээхэй нь байгаль дээр байдаг биологийн төрөл зүйл бөгөөд хүнд онцын аюул учруулахгүй, хэт их нэг дор бөөгнөрсөн тохиолдолд хэвлийн хэсгээсээ нарийн тоосонцор ялгаруулдаг учир харшил өгөх магадлалтай.

Уг зүйлийн хөнөөлт шавжийн биологийн онцлогоос шалтгаалан одоогийн байдлаар гэрлэн болон феромонт урхи тавин эрвээхэй цуглуулах, өндөг хусаж цуглуулах аргаар тэмцлийн ажил явуулах нь хамгийн тохиромжтой байна. Эрвээхэйн нислэг 9 сарын эхний 10 хоног хүртэл үргэлжилнэ.

Иймд ард иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагын эзэмшлийн газар, гэр, байшин, албан байгууллагын хашаа, гэрлэн дор ихээр цугласан өрөөсгөл хүр эрвээхэйг устгах ажлыг өөрсдийн нөөц боломжид тулгуурлан зохион байгуулж ажиллахыг зөвлөж байна.

Эрвээхэйн нислэгийн үе дөнгөж эхлэж байгаатай холбогдуулан ард, иргэдийг шаардлагагүй бол гадаа гэрэл асаахгүй байж, гэр болон байшингийн хана туурганд өндөглөсөн өндгийг хусаж цуглуулах, булж устгахыг зөвлөж байна. Өндгийг хусаж цуглуулахдаа амны хаалт, бээлий, нүдний шил хэрэглэхийг анхааруулж байна.

Онцлох шинж.

Өрөөсгөл хүр эрвээхэй нь: 1 жилийн хөгжлийн үе шаттай бөгөөд хэт олширлын үедээ ойд маш хөнөөлтэй шавж юм.
Гэрэлд дуртай
Бор шаргал өнгөтэй
Шөнийн идэвхтэй / 22:00 -02:00 цагийн хооронд/
Ихээр цугласан үедээ нарийн тоосонцор үүсгэдэг
Ойн хөнөөлт, хортон шавжийн устгалын ажлыг явуулах заавар:

Бэлтгэл ажил:

Нүдний шил, ажлын бээлий, өмсөх
Амны хаалт хэрэглэх / үл үзэгдэх тоосонцороос хамгаалах/
Эрвээхэй хийх сав / шуудай /
Хүрз
Ажлын хувцас өмсөх /тоос нэвтрэх, харшил хөдлөхөөс урьдчилан сэргийлэх/
Устгалын ажлыг явуулах:

Өөрийн гэр, байшингийн гэрлийг унтраах
22:00 -02:00 цагийн хооронд цагаан дэлгэц тавьж хурц гэрэл тусган эрвээхэйг цуглуулах
Ихээр цугласан эрвээхэйг устгаж хүрзээр шуудайнд хийх
Шуудайлсан эрвээхэйг нүх ухаж эсвэл ухсан нүхэнд хийж шороо, чулуугаар булах

Улаанбаатар дулааны сүлжээ ТӨХК-ийн 2017 оны их засвараар дулааны шугамыг шинэчлэн солих ажилтай холбоотойгоор халуун ус хязгаарлаж байгаа билээ. Тэгвэл өчигдрөөс эхлэн дараах газруудад халуун ус хуваарийн дагуу хязгаарлах аж.



VIII.07 – VIII.11 - III, IV хороолол, Гандантэгчилэн хийд орчим
VIII.14 – VIII.18 – ХӨСҮТ, Зүүнхүрээ хотхон, Орос эмнэлэг, Жин хэмжүүр, Кино үйлдвэр, Бридж групп, Цэргийн музей, XV хорооллын ДДТ13, 14-с хангагддаг хэрэглэгчид, II эмнэлэг, Английн Элчин сайдын яамны орчим
VIII.21– VIII.25 – Эрэл групп, Гоёо ХХК, Автобус1, ЭХЯам, Алтай хотхон, Барс зах, Гранд плаза, Говь ХК, Төмөр замын эмнэлэг, II хороолол, Төмөр зам орчим
VIII.22– VIII.26 – Шөнийн зах, Нарантуул зах, ахмадын хороолол, БЗД, БХЯам, СОС хотхон, XVI хороолол, БХИСургууль орчим
IX.04 – IX.08 – Бага тойруу, Цэцэг төв, Засгийн газрын арванхоёрдугаар байр, тавдугаар сургууль, МУИС, ШУТИС, 64 дүгээр дэлгүүр, Спортын төв ордон, УБИС, I эмнэлэг, СЭЗДС, Баянзүрх зах орчмоор засварын ажил болох юм байна.

Улсын хэмжээнд 2017 оны 08 дугаар сарын 10-ны өдрийн байдлаар нийслэл Улаанбаатар хотод 17 удаа, Архангай, Баян-Өлгий, Булган, Дорнод, Завхан, Сүхбаатар, Сэлэнгэ, Төв, Ховд, Хөвсгөл, Хэнтий аймгийн 59 суманд 163 удаа, нийт 181 удаагийн ой, хээрийн гал түймэр гарч /урьдчилсан байдлаар/ 56000,8 га ой, 115907 га хээр, нийт 171907,8 га талбай түймэрт өртсөн байна. Үүнийг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад түймрийн тоо 63,6 хувиар өссөн, шатлагад өртсөн ойн талбай 82,3 хувиар тус тус өссөн үзүүлэлттэй байна.

Дээрх 181 удаагийн гал түймрийг унтраахад /давхардсан тоогоор/ Онцгой байдлын байгууллагаас 3065 албан хаагч, 307 автомашин, Хилийн цэргийн анги, байгууллагаас 193 албан хаагч, 13 автомашин, Зэвсэгт хүчний анги, байгууллагаас 480 албан хаагч, 30 автомашин, Цагдаагийн байгууллагаас 39 албан хаагч, 2 автомашин, орон нутгаас 4504 иргэн, 479 автомашин, 55 мотоцикль тус тус дайчлагдан нийт 8281 хүн, 831 автомашин, 55 мотоцикль, техник хэрэгсэл, 204 морьтойгоор ажилласан.

Өнөөдрийн байдлаар:

Асаж байгаа: Сэлэнгэ аймаг Ерөө сум, Баруунбүрэн суманд тус бүр 1 түймэр нийт 2түймэр,

Цурманд оруулсан: Сэлэнгэ аймаг Ерөө сумын 1 түймрийг цурманд оруулан бүрэн унтраахаар ажиллаж байна.

Дээрх түймрийн голомтонд онцгой байдлын байгууллагаас 132 алба хаагч, 13 автомашин, орон нутгаас 197 иргэн, 12 автомашин, нийт 329 хүн, 25 автомашинтайгаар ажиллаж байна гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

Өнөө маргаашдаа Хөвсгөл, Архангай, Булган, Сэлэнгэ, Төв аймгийн нутгаар, 11-12-нд нутгийн зүүн хагаст усархаг бороо орох тул үер ус, мөндөр, аянга цахилгаан, нөөлөг салхины аюулаас сэрэмжтэй байхыг онцгойлон анхааруулж байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга энэ сарын 10-ны өдрийн пүрэв гарагт 21:00 цагт МҮОНРТ-ийн шууд ярилцлагад

“Орчны эрүүл мэнд” үндэсний хоёр дахь хөтөлбөрийг баталлаа. Хүрээлэн байгаа орчноос хүний эрүүл мэндэд үзүүлж байгаа сөрөг нөлөөллийг тандан судалж, эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх замаар орчны сөрөг нөлөөллийг бууруулж, эрүүл аюулгүй орчныг бүрдүүлэх хүрээнд дараах долоон зорилтыг тусгажээ.

Үүнд:

· Агаарын чанарыг сайжруулах, агаарын бохирдлын хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийг бууруулах

· Хүн амын ундны усны аюулгүй байдлыг сайжруулах, хөрсний бохирдлоос хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийг бууруулах

· Орчны эрүүл мэндийн тандалтын тогтолцоог бүрдүүлэх

· Уур амьсгалын өөрчлөлтөөс хүний эрүүл мэндэд учирч болох аюул эрсдэлийн үед хариу арга хэмжээ авах чадавхийг бэхжүүлэх

· Эрүүл мэндийн байгууллагын хог хаягдлын менежментийг боловсронгуй болгох

· Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн нөхцөлийг сайжруулах

· Орчны бохирдлоос үүдэлтэй химийн бодисын хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийг тандан судлах гэсэн зорилтыг тусгаж, 2017-2020 онд төлөвлөн хэрэгжүүлэх юм байна.

Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр хүн амын оршин суугаа орчны газар, ундны усны чанар, аюулгүй байдлын үзүүлэлтүүд сайжирч, хөрсний бохирдлын түвшин буурч, орчны бохирдлын шалтгаант өвчлөл, нас баралтыг 10 хувиар бууруулахаар зорьж, хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг үнэлэх 28 шалгуур үзүүлэлтийг боловсруулжээ.

Шадар сайдын ажлын албанаас өчигдөр мэдээлэл хийж, нэлээд ноцтой зүйлийн талаар цухуйлгасан билээ. Тэд Шадар сайд У.Хүрэлсүхийг өнгөрсөн тавдугаар сараас эхлэн мөрдөж эхэлсэн. Долдугаар сарын эхээр энэ бүхнийг шалгуулахаар АТГ болон Тагнуулын Ерөнхий газарт хандсан. Мөн Шадар сайд өөрөө энэ тухайгаа МАН-ын удирдлагуудад дуулгасан.