-
2015 оны 10 сарын 07
Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын Хөтөлийн “Цемент шохой” ХК-иас манай сурвалжлах баг ээлжит мэдээллээ хүргэх гэж байна.
Өдгөө хүчин чадал өндөртэй, зардал багатай үйлдвэр болсон Хөтөлийн “Цемент шохой” ХК нь 1983 онд байгуулагдаж, 2011 онд шинэчлэгджээ.
-
2015 оны 10 сарын 02
Манай сурвалжлах баг Өвөрхангай аймгаас мэдээлж байна. Өвөрхангай аймгийн бүтээн байгуулалт, боловсрол, эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаатай танилцахын сацуу Засаг дарга Д.Тогтохсүрэнтэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-
2015 оны 9 сарын 28
Харин “Нүүрс” хөтөлбөр гэж байгаагүй гээд байгаа нь бас л инээдтэй хэрэг. Энэ хөтөлбөрийн үр дүн цаасан дээр бус долоон буудлын Должин эмээгийн гэрт үлдсэн нь сайн хэрэг.
-
2015 оны 9 сарын 23
О.Амгаланбаатар:Усан дээр зургаа байршуулсан маань хариуцлагчийн баталгаа өгсөн явдал
Говь-Алтай аймгийн Засаг дарга О.Амгаланбаатартай тус аймгийн бүтээн байгуулалт хийгээд цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-Танай аймагт сүүлийн үед ямар бүтээн байгуулалтын ажил хийгдэж байна?
-1000 айлын орон сууцны бүтээн байгууллалтыг онцолмоор байна. Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа 1000 айлын хөтөлбөрийн хүрээнд хийгдэж байгаа ч 3500 айлын орон сууц, үйлчилгээний төв, сургууль, цэцэрлэгийн дэд бүтэц шийдэгдэж байгаа юм.
Хамгийн гол нь Говь-Алтай аймагт өмнө нь хийгдэж байгаагүй хэрэглээний халуун устай орон сууцны асуудал шийдэгдэж байна. Учир нь манай аймагт өмнө нь баригдсан бүх байрнууд зөвхөн хүйтэн устай байсан. Гэтэл одоо баригдах орон сууцнууд маань халуун, хүйтэн ус нь шийдэгдсэн байгаа.
Үндсэндээ сүүлийн долоон сарын хугацаанд дэд бүтцийн ажил дуусч байна. Өнөө, маргаашгүй автомашины зам болон явган хүний, дугуйн зам ашиглалтанд хүлээгээд авчихвал дэд бүтцийн ажил эцсийн байдлаар дуусна гэж ойлгож болно.
Манай аймгийн төв Алтай хот ерөнхийдөө 4500 өрхтэй. Бидний хийж буй 3.8 км хатуу хучилттай зам, явган болон дугуйн зам томоохон бүтээн байгуулалтад орно.
Цаашлаад 1.8 км газар доорх инженерийн шугам сүлжээний төлөвлөлт хийгдэж байна.
-Танай аймагт шинээр хорих анги баригдаж байна. Баригдах баригдахдаа бүр аймгийн төвдөө баригдаж байгаа нь гайхшрал төрүүлээд байна л даа?
-Энэхүү хорих анги улсын төсвөөр дэлхийн стандартын дагуу баригдаж байгаа. Энэ онд ашиглалтанд орно. Ер нь хөгжил ихтэй орнууд хотынхоо төвд шорон байгуулдаг жишиг бий. Учир нь хоригдож буй хүмүүсийн хувьд шоронгийнхоо цонхоор хараад энэ сайхан нутагтаа асуудал үүсгэлгүйгээр сайхан амьдрах юмсан гэж боддог гэдгийг учир мэдэх хүмүүс хэлдэг.
Хол, ойроос шалтгаалж аюулгүй байдал өөрчлөгдөхгүй. Гол нь нийгмээр тусгаарлагдахгүй байж, эрүүл нийгэмд аж төрөх хүсэл тэмүүлэл бий болгохын тулд хорих ангийг хотын төвдөө шийдэж өгдөг.
-Алтайчуудын хувьд аймгийн төв нь Есөн булаг гэх энэхүү газарт нүүж ирсэнээс хойш 70 жилийн хугацаанд усны асуудлыг шийдэж чадаагүй байж байгаад саяхнаас шийдсэн гэдэг. Энэ талаар?
-Шийдэж чадаагүй хэд хэдэн асуудал байсны хамгийн чухал нь усны асуудал байсан. Усны асуудлыг шийдэх оролдлогыг үе үеийн удирдлагууд хийж байсан ч дорвитой үр дүнд хүрэхгүй байсаар өнөөг хүрсэн. Тухайлбал, 1960-1980 онд гурван удаа улс төрийн товчоо усны асуудлыг хэрхэн шийдэх талаар хуралдаж байсан. Хуралдааны эцсийн шийдвэрээр Алтай хотыг нүүлгэхээс өөр арга замгүй гэх шийдвэрийг гаргасан байдаг. Улмаар 1996 онд Засгийн газар хуралдаад Говь-Алтайн усны асуудлыг шийдэхээс өөр замгүй юм байна, гэхдээ гарц алга гэсэн байдаг. Гэхдээ өнөөдөр бид, ганцхан жилийн хугацаанд усны асуудлыг шийдэж чадлаа. Усны асуудлыг шийдэхдээ маш энгийн бөгөөд хялбарханаар шийдсэн. Өөрөөр хэлбэл, ердөө л 1.4 тэрбум төгрөгөөр шийдсэн.
-Иргэд усаа хэдэн төгрөгөөр худалдаж авч байгаа вэ?
-50 км-т усны үйлдвэрээ бариад усаа цэвэршүүлж, стандартад нийцүүлж 20 л-ийн усны саванд савлаад аймгийн төвийнхөндөө түгээчихэж байгаа юм.
20 л ус 500 төгрөгөөр худалдаалагдаж байгаа. Улаанбаатар төдийгүй бусад хөдөө орон нутагт 0.5 л ус 500 төгрөг байдаг. Гэтэл өнөөдөр 20 литрийн савлагаатай усыг 500 төгрөгөөр ууж байна гэдэг маш боломжийн хямд байгаа юм.
Ингэснээр нэг өрх жилд дунджаар 90 мянган төгрөгөөр ус худалдаж авах тооцоо гарсан. Бүтэн жилийн турш 90 мянган төгрөгийг өрх гэр бүлийнхээ эрүүл мэндийн төлөө усанд зарцуулна гэдэг бага мөнгө гэж бид бүхэн тооцож байгаа.
-Усны асуудлаа шийдэж чадаагүй байхад өвчлөлөөс эхлээд маш их асуудал гарч байсан гэсэн. Энэ талаар?
-Өнгөрсөн удаад хэрэглэж байсан харзадын усны хувьд эрүүл ахуйн шаардлагад нийцэхгүй байсан. Бүр энэ усыг хэрэглэхийг хориглосон шийдвэр удаа дараа гарч байлаа. Цаашлаад энэхүү усыг хэрэглэснээр хорт хавдар, ходоод гэдэсний өвчлөлийн үзүүлэлт улсын дунджаас дээгүүр байсан. Харин усны асуудлыг шийдсэнээр жил бүрийн нас баралт 11 хувиар, ходоод, элэг, цөсний өвчлөл 30 хүртэлх хувиар буурна гэсэн судалгаа гарсан. Тиймээс бид энэхүү судалгаа биелэлээ олно гэсэн итгэлтэй байгаа.
-Ус гэснээс усны саван дээр зургаа гаргасан явдал чин олон хүний шүүмжлэлийг дагуулсан. Энэ дээр тайлбар хийхгүй юу?
-Ер нь Монгол Улсад хариуцагч гэж зүйл байхаа больчихсон. Өөрөөр хэлбэл, энэ устай холбоотой ямар нэгэн асуудал гарвал үүнийг хариуцагч нь би юм аа гэх баталгаа өгдөггүй. Тэгвэл би энэхүү усанд баталгаа болсон.
Хоёрдугаарт, рекламны орон зай байгаа гэдгийг таниулсан. Үүн дээр аж ахуй нэгж маань рекламаа тавьбал Говь-Алтай аймгийн 4500 өрхөд өдөр бүр очиж чадах реклам шүү гэдгийг аж ахуй нэгжүүдэд өгсөн байгаа юм.
Өнөөдөр л гэхэд ЖИ МОБАЙЛ компани рекламаа байршуулчихсан байна. Цаашлаад аж ахуй нэгжүүд хөлс мөнгөө тохироод рекламаа тавия гэсэн саналаа тавьж байгаа юм билээ. Ийм саналаар би өөрийнхөө зургийг тавьсан. Говь-Алтайг мэдэхгүй хүмүүс Говь-Алтайчууд 70 жилийн хугацаанд шийдээгүй асуудлаа шийдсэн гэдгийг ойлгохгүй шүү дээ. Энэ байдлаас болж буруу зөрүү мэдээлэл их гарсан.
-Танай аймаг ирээдүй хойч үе болсон хүүхдүүд рүү чиглэсэн дорвитой ажлууд юу хийж байна. Төлөвлөгөөт ажлынхаа талаар?
-“Хот айл” нэртэй хүүхдийн хөдөлмөр зусланг ажлуулсан. Энэхүү ажлыг Монголын хүүхдийн байгууллага, зуслангийн холбоо зэрэг газрууд хамгийн шилдэг санаа гэж дүгнэсэн.
Энэхүү хүүхдийн хөдөлмөр зусланг бүх /17/ сумдадаа зэрэг ажлуулсан. Хамгийн гол нь эл зусланд амарсан хүүхдүүд монгол зан заншил уламжлалыг анхан шатны хэмжээнд эзэмшиж сурч байгаа.
Тухайлбал, тараг бүрэх, хонь мал хариулах арга барил, монголчуудын зан заншил зэргээс суралцаж байна. Цаашлаад удам угсаа, нутаг орных нь бахарлыг хүүхдүүдэд бий болгох юм.
-Зуслангийн хувьд төлбөртэй юу?
-Ямар ч төлбөр мөнгөгүй. Төсвөөс нэг ч төгрөг гаргалгүй энэ төслийг хийж байгаа нь давуу талтай юм. Хүүхдүүдэд зөвхөн дээлтэй ир гэдэг шаардлагыг тавьж байгаа.
-Алтай хотын хувьд энэ жил хэчнээн төгрөгний бүтээн байгуулалт хийгээд байгаа вэ?
-2014-2015 онд 80 тэрбум төгрөгний бүтээн байгуулалт хийсэн. Түүхэн 70 жилийнхээ хугацаанд 15 км хатуу хучилттай автомашины зам, 1.5 км явган хүний зам, 20 км газар доорх инженерийн шугамын дэд бүтцийг шийдэж чадсан. Сүүлийн нэг жилийн хувьд 15 км автомашины зам, 11 км явган хүний замыг мөн аймгийн төв маань 1000 гаруй км автомашины зогсоолтой байсныг 11 мянга болгож нэмэгдүүлсэн. Ингэхээр өнгөрсөн 70 жилтэй харьцуулахад тэрний 50 хувийн ажлыг ганцхан жилийн дотор хийсэн гэсэн үг.
-Бүтээн байгуулалтыг ер нь төсвийн мөнгөөр л хийж байгаа юу?
-Зөвхөн төсвийн мөнгөнд тулгуурлаж хийгээгүй. Аймгийн бизнес эрхлэгчидтэйгээ хамтраад нутаг орныхоо бүтээн байгуулалтад оролцохыг уриалж хамтарч ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, хувийн хэвшлийнхнийг уриалж, хамтран ажиллаж бүтээн байгуулалт, хотын өнгө үзэмжээ сайжруулдаг.
Тухайлбал, манай аймгийн бизнес эрхлэгчид автомашины зогсоол хийсэн. Бизнес эрхлэгчид маань харилцан ойлгож аймаг орон нутгийнхаа хөгжил дэвшилд хувь нэмэр оруулснаараа нэг ч төгрөг аваагүй. Аймгийн төв гэлтгүй бусад сумдууддаа ч нэлээдгүй хөрөнгө оруулалтыг хийсэн.
-Цэцэрлэг, сургуулийн хувьд хүрэлцээ хэр вэ?
-Говь-Алтай аймгийн хувьд гурван сумдад 100 хүүхдийн цэцэрлэг бариулж, энэ жил ашиглалтанд хүлээж авах гэж байна. Аймгаасаа 30 хувийн хөрөнгө гаргаж, үлдэх хөрөнгийг нь концессийн гэрээгээр хийлгэх замаар цэцэрлэгийн асуудлаа шийдэж байгаа.
Гурван суманд цэцэрлэг зэрэг ашиглалтанд оруулах явдал бусад аймгуудад байхгүй байх. Мөн төсөл хөтөлбөрүүдэд хандаж хоёр цэцэрлэг засварт орж, хүүхдүүдийн хүмүүжих нөхцөл сайжирсан.
-Эрчим хүчид холбогдоогүй сум байгаа юу?
-Монгол Улсын хэмжээгээр төвийн эрчим хүчид холбогдоогүй гурван сум байсны хоёр нь манай аймагт байсан. Тэгвэл энэ жилээс тэдгээр сумдаа төвийн эрчим хүчид холбож чадсан. Хамгийн гол нь төсвөө зөв хуваарилж аль болох бага зардлаар хүмүүсийн хүсэн хүлээсэн хэрэгтэй зүйлийг хийе гэж зорьсондоо энэ бүхнийг хийж чадсан гэж бид бүхэн харж байгаа.
Төсөв хүндрэлтэй байгаа. Гэхдээ төсөв хүндэрлээ гээд бид зүгээр суусангүй. Орж ирэх ёстой орон нутгийн хөгжлийн сангийн мөнгө 80 хувьтай явж байгаа. Гэхдээ бага мөнгөөр их ажил хийж болдог. Хамгийн гол нь зөв менежмент, арга барилаар ажиллавал болдог юм аа гэдгийг л манай аймгийнхан харуулж чадсан.
-Танай аймгийн өвөлжилтийн бэлтгэл ажил хэдэн хувьтай байна?
-Манай аймаг Монголын 21 аймгаас 100 хувийн зунтай байсан. Энэ жилийн хувьд бусад аймагт байгаагүй дэлгэр сайхан зун болсон. Малчдын хувьд зун сайхан болсон учир зуд гайгүй байх гэж дүгнэж байгаа. Төв, суурин газрын өвөлжилтийн бэлтгэл бол хангагдсан.
-Аймгийн хэмжээнд иргэдийн ахуй амьдрал, амжиргааны түвшин хэр вэ?
-Ажилгүйдэл ихтэй байгаа. Ажилгүйдлийн түвшинг бууруулах тал дээр бид төрөл бүрийн арга хэмжээ авч байна. Анх удаа орон нутгийн хөгжлийн сан дээр 200 гаруй сая төгрөг тавиад ажлын байр нэмэгдүүлэх ажлыг эрчимтэй явуулж байна.
Манай аймгийн хувьд ядуурал, тахир дутуу хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд нэлээн байдаг. Энэ хүмүүсийг аль аль талаас нь дэмжиж ажилладаг.
Д.Ундрах /24tsag.mn/
Говь-Алтай аймгийн Засаг дарга О.Амгаланбаатартай тус аймгийн бүтээн байгуулалт хийгээд цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-
2015 оны 9 сарын 21
Уран барималч, зураач Даши Намдаков буюу Намдагийн Дашням нь Буриадын Чита хотын ойролцоо орших Укурик тосгонд төржээ. Түүний ээж Бүдханд
-
2015 оны 9 сарын 21
Х.Баттулга: Сайд нар сайн ажлаасай л гэж бодож байна
Эх орноо 20 хоногийн хугацаанд нар зөв тойрох зорилго тавьж, энэ сарын 10-нд аялалдаа гарсан ”I love Mongolia” түншлэл болон хэвлэл мэдээллийн хамт олон хонгор нутагт ажиллалаа. Хонгор нутгийнхны хувьд бага олимпдоо бэлтгээд тун завгүй байлаа.
Тэгвэл тус олимпийн бүхий л санхүүжилтийг нь өөрөөсөө гаргадаг УИХ-ын гишүүн Х.Баттулгын хувьд өөрийн нутагтаа яг энэ үеэр хүрэлцэн ирээд байсан юм. Тэрбээр “Намрын ногоон өдрүүд 2015” үзэсгэлэнд очиж, нутгийн зон олонтойгоо уулзаж санал бодлоо солилцож, мөн сэтгүүлч бидний сонирхосон асуултанд хариулсан юм.
-Давхар дээлтэй сайд нар томилогдлоо. Уг нь АН-ын зүгээс давхар дээлтэй сайд нарыг эсэргүүцэж байсан. Таны хувьд ч үүнийг эсэргүүцдэг хүмүүсийн нэг. Тэгэхээр сайд нарын хувьд ямар байр суурьтай байна?
-УИХ-ын гишүүн Засгийн газрын гишүүн байхад 100 хувь засагт бүрдээд хэрэггүй юм байна. Тодорхой Ерөнхий сайд ч юм уу тийм хүмүүс давхар дээлтэй байж болно гэсэн байр суурь маань одоо хүртэл хэвээрээ байгаа. Гэхдээ Засгийн газар давхар дээлтэй байхаар шийдлээ. Одоо бол сайн ажлаасай л гэж бодож байна.
-Өршөөлийн хууль дээр будлиантай зүйл их байна. Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүлээж авсан хэрнээ зарим заалт дээр асуудал үүсээд байх шиг. Энэ дээр та ямар байр суурьтай байна?
-Ажлын хэсэг байгуулагдсан байгаа. Хууль зүйн байнгын хороо ажиллаж байна. Ирэх чуулганаар буюу аравдугаар сарын 5-наар шийдэгдэх байх.
- ”I love Mongolia” түншлэлийн баг хонгор нутагт ирж мэдээ мэдээллээ бэлтгэлээ. Танай аймгийн хувьд бүтээн байгуулалт нэлээн идэвхтэй өрнөж байгаа нь харагдсан. Тэгвэл бүтээн байгуулалтанд оруулсан таны хөрөнгө оруулалт юу байна?
-Баянхонгор аймгийн засаг даргаар Д.Жаргалсайхан гэж хүн сонгогдсон байгаа. Энэ хүн сонгогдсоноос хойш аймагт нэлээн бүтээн байгуулалтын ажил эхэлсэн. Миний хувьд Баянхонгор аймгаас сонгогдсон гишүүний хувьд аймгийнхаа бүтээн байгуулалт, хөгжилд хувь нэмэр болох үүднээс Д.Ганбат гишүүнтэй хамтран төсөв, хөгжлийн санхүүжилтийг боломжоороо гаргаж байгаа. Өнөөдөр эдийн засаг ямар байгаа билээ дээ бодсоноор болохгүй байна.
Хамгийн том бүтээн байгуулалтыг Баянхонгор аймгийн Баялаг, Буу цагаан гэх хоёр сумыг шинээр 90 жилийн дараагаар барьсан. Харамсалтай нь энэ ажил зах зээл, өнөөгийн байдал, эдийн засгийн хямралаас болоод хөгжих боломжгүй зогсонги байдалтай болсон. Гэхдээ аймгийн төв дээр цэцэрлэгжилт, зам талбайн ажлууд хийгдсээр байна.
-Танай аймгийн хувьд тулгамдаж буй асуудлуудын нэг Дулааны цахилгаан станц. Гэтэл төсөв мөнгөнөөс болж гацчихаад байгаа нь үнэн үү?
-Дулааны цахилгаан станцын талаар судалсан ажлууд бэлэн болсон. Энэ дээр Засгийн газарт төслөө танилцуулсан. Хэрвээ засаг маань мөнгөтэй болоод энэ асуудлыг төсөвлөөд ирвэл зураг төсөл бэлэн, боломжтой болчихсон. Үүнээс гадна орон сууцжуулах ажилд анхаарлаа хандуулж байна.
-
2015 оны 9 сарын 18
Т.Буян-Өлзий: ”Монголын төмөр зам” ТӨХК-иас болж Ханбогд сум хүндхэн байдалтай байна
-
2015 оны 9 сарын 15
Дорноговь аймгийн засаг дарга П.Ганхуягтай ярилцлаа
-Орон нутгийн төсвийн хөрөнгийн талаар танилцуулаач, Тухайлбал Замын-Үүд боомтоор орж гарч буй бараа бүтээгдэхүүний тоо өмнөх жилийнхээс хэр хэмжээгээр буурсан бэ? Мөн орон нутагт төсвийн орлого тасраад байна гэх мэдээлэл гараад байгаа энэ талаар мэдээлэл өгөөч?
-Замын-Үүд боомтоор орж гарч буй бараа бүтээгдэхүүний татварын орлого манай аймгийнх гэж тооцогддоггүй л дээ. Энэ бол Монгол улсын орлого. Манай орон нутагт ордог орлого бол тэрүүгээр орж гарч буй хүмүүсийн болоод машин техник хэрэгслийн хураамж байдаг.Замын-Үүд боомтоор орж гарч буй барааны тоо энэ жил тодорхой хэмжээгээр буурсан. Энэ хэрээр гааль л дээр төлөгдөх татварын хэмжээ буурсан. Яг нарийн тоо баримт бол манайд байхгүй. Ерөнхийдөө бидэнд ирдэг татварын орлого 500 гаруй сая төгрөгөөр тасарсан. Манай аймгийн төсөв тэрбум гаруйгаар тасраад явж байна. Аймгийн татварын орлого зөвхөн Замын-Үүдийн орлого ч биш л дээ. Бууны татвар, Хүн амын орлогын албан татвар гэх мэт жижиг татваруудаас төвлөрөх орлого бүгд хамаарна. Харин яагаад ингэж тасраад байна гэхээр энэ нь эдийн засгийн хүндрэл бэрхшээлээс болоод байгаа юм ч байхгүй байна. Харин газрын дуудлага худалдаанаас олох орлого, бараа бүтээгдэхүүний өмч хувьчлалын орлогын татвар зэрэг буурснаас болж байна. Яагаад газрын дуудлага худалдааны орлого тасарч байна вэ гэхээр эдийн засгийн хүндрэлээс болоод үйлдвэрлэл үйл ажиллагаа байгуулахаар газраа сонгосон иргэд үйл ажиллагаагаа явуулах боломжгүй болж байна. Энэ мэтээс л болж орлого тасарч байна. Тиймээс бизнесийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг сайжруулах шаардлагатай байгаа юм. Өөр бусад салбарт төсөв тасраагүй л дээ. Аялал жуулчлалаас олох орлогын хувьд жил бүр хамрын хийдийг үзэхээр 70-80 мянган хүн ирдэг байсан бол энэ жил 110 мянга гаруй хүн ирлээ. Р
-Хамрын хийд рүү орох тасалбарын үнэ өмнө нь 300 төгрөг байсныг 2000 төгрөг болгож нэмэгдүүлсн байсан. Энэ мөнгө хаашаа ордог вэ? Орон нутагт төвлөрдөг үү, аль эсвэл тусгай хамгаалалттай газар нутаг гээд өөр газарт төвлөрдөг үү?
- Тусгай хамгаалалттай бүс ч бай юу ч бай ердөө хоёрхон төрлийн л татвар авдаг. Нэг нь улсын татвар, нөгөө нь орон нутгийн татвар. Тус тусынхаа төсөвт төвлөрнө. Одоо энэ газарт төвлөрч байгаа татвар орон нутгийнхаа төсөвт төвлөрнө. Гэхдээ тусгай хамгаалалттай газар нутгийн заалттай учир төвлөрсөн хөрөнгийг тус газар нутгийн арчилгаанд зарцуулах учиртай. Хамрын хийдийн наана цогцолбор байгуулах гэж байгаа. Тэр цогцолборыг барьчих юм бол энэ төвлөхч буй бүх хөрөнгийг тэнд төвлөрүүлнэ. Тэр мөнгийг байгалиа хамгаалах, тус газрын хөрөнгө оруулалт зэрэгт зарцуулна. Энергийн төв дээр өмнө нь авч байсан зардал бол хэлбэр төдий байсан. Харин цаашдаа үйлчилгээгээ сайжруулах юм бол хэдэн төгрөгийн татвар ч авч болно.
-Сайншандын аж үйлдвэрийн паркын яг одоогийн нөхцөл байдал ямар байгаа вэ? Орон нутгаас шалтгаалах зүйл байхгүй гэж байсан. Нэгэнт нутагт нь баригдах их бүтээн байгуулалтын ажилд биднээс шалтгаалах зүйл байхгүй гээд хойшоо суугаагүй байх л даа?
- Сайншандын аж үйлдвэрийн парк гэдэг компанийг Засгийн газраас байгуулсан байдаг юм. Харин энэ компанид орон нутгийн удирдлагуудаас огт багтаагүй.
-Яагаад багтаагүй юм бол та бүхний зүгээс санал тавьсан уу?
- Мэдээж хэрэг орон нутгийнхаа энэ том бүтээн байгуулалтын ажилд оролцох хүсэлтэй байлгүй яах вэ.Байнга л санал хүсэлтээ хүргүүлж байна. Хүлээж авахгүй байна. Тиймээс энэ ажил яг хаанаа гацчихаад байгаа талаар мэдээлэл алга. Бодвол судалгаа шинжилгээнээс авахуулаад хийх ажил маш их байгаа. Мөн төсөв мөнгө, дэд бүтэц гээд олон асуудлыг бүгдийг нэг дор цогц шийдэж байж байгуулах учир цаг хугацаа их орох байх.
-Дорноговь аймагт шинэ сум төсөл хэрэгжиж байгаа, энэ ажил хэдэн хувьтай үргэлжилж байна вэ?
-Шинэ сум төсөл хэрэгжиж эхлээд багагүй хугацаа өнгөрч байна. Хамгийн бага хувьтай нь 45, хамгийн их нь 73 хувьтай үргэлжилж байна.
-Орон нутгаас хотыг зорих шилжилт хөдөлгөөн хэр байна вэ?
-Сумаас аймаг хүртэлх хөдөлгөөн нэлээд байх шиг байна. Харин аймгаас хотыг зорих хөдөлгөөн бараг зогссон байх. Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд аймаг дээр суурин амьдарч буй иргэдийн тоо 60-64 мянга болж нэмэгдсэн байна. Энэ нь зам дагасан бүтээн байгуулалттай холбоотой болов уу. Урагшаагаа Замын-Үүд рүү хоёр цаг давхиад очиж байна.
-
2015 оны 9 сарын 10
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зөвлөх А.Ганбаатараас Төрийн шагналын тухай хууль боловсруулах ажлын явцыг тодрууллаа.
-
2015 оны 9 сарын 08
Ц.Баасандорж:Хорих ангид шүүх хурал явуулдаг асуудал Үндсэн хууль зөрчиж байна
Л.Гансүхийн өмгөөлөгч Ц.Баасандорж шүүх хуралдааныг шүүхийн танхимд явуулах ёстой гэдэг асуудлаар дөнгөж сая сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр түүнтэй уулзаж зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Ирэх пүрэв гариг буюу энэ сарын 10-ны өдөр болох Л.Гансүх нарт холбогдох шүүх хурал болно. Та бүхний хувьд шүүх хурлыг шүүх танхимд явуулах тал дээр асуудал тавьсаар явна уу?
-2015 оны есдүгээр сарын 2-ны өдөр шүүх хурлыг хорих ангид хийх шийдвэр гаргасан байгаа. Үүнийг бид Үндсэн хууль зөрчсөн гэж үзэж байна. Шорон гэдэг шүүхээс ял өгсөн хүмүүсийн ялыг гүйцэтгүүлж, ялыг нь эдлүүлдэг газар болохоос биш шүүх хурал хийдэг газар биш.
Шүүх хурлаа хий гэж шүүхийн байрыг барьж өгч, шүүх танхим байгуулаад, тахарын алба гээд харуул хамгаалалтын албыг нь хүртэл гаргаад өгчихсөн байхад маш их зардал чирэгдэл гарган, үндсэн хууль зөрчин, харьяалалын бус газар хүний гэм бурууг шийднэ гэдэг асуудлыг Л.Гансүхийн зүгээс эсэргүүцэж байгаа.
-Хэрвээ цагдан хорих ангид шүүх хуралдаан хийнэ гэсэн шийдвэрээ өөрчлөхгүй тохиолдолд яах вэ?
- Шүүхийн танхимд шүүх хурлыг хийх хүртэл нь өлсгөлөн зарлах, эцсийн цаг хугацаа хүртэл өлсгөлөн зарлах арга хэмжээ авна гэж үзэж байгаа.
-Шүүх хурлыг ер нь хорих ангид хийнэ гэж хуулиндаа заасан байдаг юм уу?
-Үндсэндээ Үндсэн хуулийн 47-р зүйл дээр шүүх эрх мэдлийг гагцхүү шүүх хэрэгжүүлдэг. 48-р зүйл дээр шүүхийн тогтолцоо сум, дүүрэг, аймаг, нийслэл, улсын дээд шүүхээс бүрддэг. Түүнээс биш хорихоос бүрддэггүй. Шорон гэдэг ял эдлүүлдэг л газар. Сүүлийн үед хурандаа нарын хэрэг, Д.Амарсайхан, , Татварын Ч.Гансүх, МИАТ-ын хэрэг зэрэг бүгд хорих ангид болж, ял өгсөн. Буруу практик тогтоод ирчихсэн. Гэхдээ энэ бол өөрчлөгдөх ёстой. Шүүх дээрээ л хийх ёстой.
-Хамгийн гол нь шүүх танхимд хийснээрээ нээлттэй болно гэж үзээд байгаа биз дээ?
-Шүүх дээр болсноороо нээлттэй, олон нийтэд шууд дамжуулагдах юм. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 235.1-т заасан дүрэм журам үйлчлээд явчих юм.
Хорих ангид шүүх хурал хийвэл Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хууль сэжигтэн яллагдагч баривчлах, цагдан хорих шийдвэрийг биелүүлэх тухай хуулинд заасны дагуу чанга дэглэмтэй хорих ангийн бүсэд орно. Тиймээс сэтгүүлчид, хэвлэл мэдээллийнхэн орох эрхгүй бүс болж байгаа. Энэ бол ялтнуудад зориулсан эрүүл ахуйн орчин. Мөн тэнд хоригдож байгаа хүнийг тэнд нь шүүх хуралд оруулвал сэтгэлзүйн болон бусад хэлбрээр эрүүдэн шүүж буй хэлбэр гэж үзэж байна.
Хүн эрүүл, эрх чөлөөтэй, хараат бус байгууллагад гэм буруугаа тогтоолгох ёстой. Гэтэл шоронд очиж гэм бурууг тогтооно гэдэг Үндсэн хууль зөрчиж байгаа асуудал.
Шүүхийн танхимд нээлттэй зохион явуулж өгөх хүсэлтийг Шүүхийн ерөнхий зөвлөл болон Улсын дээд шүүхэд гаргасан. Хариугаа аваагүй байгаа. Хэрвээ энэ асуудал шийдвэрлэж өгөхгүй хорих дээр хийх нь зөв гэж байгаа бол хуулийн дагуу үндэслэлтэй хариу өгөөсэй гэж хүсч байна. Хуулинд байхгүй хариу өгдөг асуудлыг зөвшөөрөхгүй. Ядаж шүүх хуулиа мөрдөе.
-Л.Гансүх аль дүүрэгт харьяалагддаг юм бэ. Уг нь харьяа дүүргийнхээ шүүхэд хэлэлцэгдэх ёстой биз дээ?
-Шүүх танхим бол шүүгч нарын амрах газар биш. Шүүгч нар дураараа дүүрэг болгон өөрчилдөг байж болохгүй. Шүүх нутаг дэвсгэрийн харьяалалаар шийддэг. Л.Гансүх бол Баянзүрх дүүргийн харьяалал. Гэтэл Ганц худагт хийвэл Баянгол дүүргийн нутаг дэвсгэрт шилжчихэж байгаа. Ийм байдлаар шүүгч нар хаа хамаагүй хурлаа хийдэг байж болохгүй. Шүүгч нар хэрэг маргаанаа л шийдэх ёстой. Хаана хийх ёстой шүүхийн захиргаа, үндсэн хуулиараа л явах ёстой.
-Гэрчүүдийг зохион байгуулалттайгаар авчрахгүй байгаа гэх асуудал хөндөгдөж байгаа. Хэрэв энэ удаад ийм тохиолдол гарвал шүүх хурал дахин хойшилж магадгүй болж байгаа юу?
-Гэрчүүд Монголд байгаа. АТГ-ыг дуудангуут нь ирээд байцаалт өгчихдөг. Тахарын ерөнхий газар гэж гэрч хохирогчийг авчирдаг байгууллага бүтэн сар авчрахгүй байна гэж байхгүй.
Хоёрдугаарт, эдгээр хүмүүс жирийн нэг иргэн биш. Төрийн өмчит үйлдвэрийн томоохон газар буюу “Багануур” ХХК гүйцэтгэх захирал М.Отгонбаяр, нөгөөх нь Үндэсний аудитын газрын байцаагч Ш.Ичинхорлоо гэх төрийн албанд үүрэг гүйцэтгэгчид шүү дээ. Тэгэхээр энэ хоёр хүнийг олох бүрэн боломжтой. Зориуд авчрахгүй байна гэж л харж байгаа.
-Шүүгч нараас татгалзана гэж байсан. Энэ асуудал юу болж байна?
-Шүүх хурлыг нээлттэй явуулаад ашиг сонирхолын зөрчил ажиглагдахгүй бол шүүгч нарын бүрэлдэхүүнээс татгалзах асуудлыг ярихгүй. Хэд хэдэн шүүгч нарт ашиг сонирхолын зөрчил харагдж байгаа. Жишээ нь, АТГ-аас энэ хэргийн даргалагч шүүгчийн ахыг нь шалгаж байгаа асуудал бий.
Л.Гансүхийн өмгөөлөгч Ц.Баасандорж шүүх хуралдааныг шүүхийн танхимд явуулах ёстой гэдэг асуудлаар дөнгөж сая сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ.
-
2015 оны 9 сарын 07
Энэ онд ҮДБЭЧ түүхэн ойгоос эхлээд Хубилай хаан мэндэлсний 800 жилийн ойн арга хэмжээ гээд олон түүхэн үйл явдалтай золгож байгаа. Энэ талаар тус чуулгын уран сайхны удирдагч, урлаг судлаач, удирдаач, УГЗ А.Цэдэн-Иштэй ярилцлаа.
-
2015 оны 9 сарын 04
Халх голын сав газрыг Чөлөөт бүс нэрээр будлиантуулж байгаа талаар учир мэдэх хүмүүс онцолсоор байгаа. Энэ удаад уг асуудалд хуульч хүний байр суурьнаас хандаж, холбогдох байгууллагуудад хүртэл хандаад байгаа өмгөөлөгч Г.Батбаяртай ярилцаж, зарим зүйлийг тодрууллаа.
-
2015 оны 9 сарын 02
Өнөөдөр Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуягийн ахлах зөвлөх байсан Л.Гансүхийн шүүх хурал нээлттэй болсон ч тодорхой шалтгааны улмаас хойшлогдсон юм. Улмаар шүүх хурал хойшлогдсоны дараа шүүгдэгч Л.Гансүх нарыг цагдан хорихоор авч явлаа. Энэ үеэр гэрчээр оролцохоор ирсэн Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуягтай уулзаж ярилцлаа.
-
2015 оны 8 сарын 31
Албан тушаалаа урвуулан ашиглаж улсад их хэмжээний хохирол учруулсан хэрэгт шүүгдэгчээр татагдсан Л.Гансүхийн өмгөөлөгч Ц.Баасандорж өнөөдөр мэдээлэл хийлээ. Тэрээр нөгөөдөр/IX.02/ болох шүүх хурлыг олон нийтэд нээлттэй буюу хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр шууд дамжуулах хүсэлтэй байгаагаа мэдэгдсэн юм.
Ингээд Ц.Баасандорж өмгөөлөгчтэй ярилцлаа.
-Шүүх хурлыг нээлттэй явуулах хүсэлтийг ШЕЗ хийгээд шүүгчид гаргасан гэлээ. Иргэдийн зүгээс ч шүүх хуралд оролцох хүсэлтэй байгаа гэсэн үү?
-Одоогийн байдлаар 5000 гаруй иргэн шүүх хуралд оролцох хүсэлтээ Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлд хүргүүлсэн. Авлигатай тэмцэх газрын мэдээллээс үүдээд нийгэмд Л.Гансүх гэдэг хүн хууль зөрчин 3.6 тэрбум төгрөг завшсан, авлигач гэх нэртэй болсон. Энэхүү нэрийг цэвэрлэж, Л.Гансүхийг хууль зөрчөөгүй гэдгийг олон нийтэд мэдээлэх, үнэн бодит байдлыг илчлэхийн тулд шүүх хурлыг нээлттэй, олон нийтийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр шууд дамжуулах хүсэлтэй байна. Хэрэв хууль зөрчсөн ямар нэгэн үйлдэл хийгээгүй л бол энэхүү хэргийг олон нийтэд ил тод хүргэх нь зүйтэй юм.
Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 235-т төр байгуулах, хувь хүний нууцтай холбоогүй шүүх хурлыг нээлттэй явуулах гэж заасан байдаг. Ерөнхийлөгчийн Шүүхийн шинэчлэлийн хүрээнд хэрэгжиж байгаа багц хуулиудад шүүхийн үйл ажиллагаа нээлттэй явагдаж байгаа. Үүний дагуу одоо болж байгаа шүүх хурлыг иргэд нээлттэй танхимаас шууд хүлээж авах боломжтой болсон. Тэгэхээр 5000 орчим иргэн шүүхийн нээлттэй танхимд багтахгүй. Тиймээс шүүх хурлыг олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулж иргэдэд хүргье гэж хүсэлт гаргасан.
-Нээлттэй шүүх хурал явуулахыг шүүгч нарын зүгээс эсэргүүцэж байна гэсэн. Ямар учир шалтгаантай юм бол?
-АТГ-аас анхнаасаа Л.Гансүх гэдэг хүнийг 3.6 тэрбум төгрөг завшсан гэдэг ойлголтыг нийгэмд цацсан. Өөрөөр хэлбэл, төрийн байгууллагын зүгээс энэ талаар хэлсэн учир Л.Гансүхийг мөнгө идсэн гэж итгэж, Л.Гансүхийн хэргийг 3.6 тэрбум төгрөгөөр ойлгож байгаа иргэд маш их байгаа. Тийм учраас шүүх хурал нээлттэй болсноор энэ асуудал тодорхой болно. АТГ, прокурор хуулийн дагуу ажилласан уу, ямар үйлдлийг гэмт хэрэг болгоод байгаа, хохирогч нь хэн юм, шинжээч нар худал дүгнэлт гаргасан уу, үгүй зэрэг бүх асуудал шүүх хурлаар нээлттэй ил тод болно.
Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр аль ч шүүх хурлыг дамжуулах хууль эрхзүйн орчин Монголд байгаа.
-Өршөөл үзүүлэх тухай хууль яригдаж байна. Таны үйлчлүүлэгчийн хувьд Өршөөлийн хуульд хамрагдах боломжгүй гэсэн үү?
-Өршөөл үзүүлэх тухай хууль өөрөө гэмт хэрэг үйлдсэн хүмүүст хамаарагддаг. Өршөөлд орчихсон хүмүүс гэмт хэрэг үйлдсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрч байж ордог. Би Өршөөлийн хуульд орохгүй шүүхээр цагаатгуулна гэж байгаа хүмүүсийг өршөөлд оруулдаггүй. Шүүхээр асуудлыг нь шийдвэрлэдэг. Одоогоор Өршөөл үзүүлэх хуулийн хэрэгжилт эхлээгүй байна. Ер нь бол Ерөнхийлөгч Өршөөлийн хуульд бүхэлд нь хориг тавьчихсан байгаа юм билээ. Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хоригийг хэлэлцэх асуудал яригдах байх. Гэхдээ Гансүхийн зүгээс Өршөөл үзүүлэх тухай хуульд хамрагдахгүй. Бид энэ хэргийг цагаатгуулна гэж үзэж байгаа.
-Цагаатгах үндэслэл нь юу вэ?
-Энэ хэрэгт хохирогч байхгүй. Өөрөөр хэлбэл, Багануур компани ашигтай ажилласан. Иргэд нүүрсээ хямдхан авч, хоёр жил нүүрсэнд зарцуулах мөнгөнөөсөө 40-50 төгрөг хэмнэсэн. 800 ажлын байр бий болгосон.
Дундаас нь мөнгө идсэн гэж ярьж байгаа ч бодитой зүйл байдаггүй. 27 мянгаар зараад хэрэгжээд дуусчихсан хөтөлбрийн араас энэ нүүрсийг 39 мянгаар зарах ёстой байсан гэх зүйл гаргаж ирсэн. Анхнаасаа зараагүй зүйлээс үнийн зөрүү гаргаж ирж 2 тэрбумийн хохирол гэж яриад байгаа. Нөгөөх нь өөр компанийн дундаас нь авчихсан нүүрсийг хохирол болгосон. Энэ хоёрын нийлбэр 3.6 тэрбум төгрөг. Ямар ч бодитой мөнгө үүнд байдаггүй. Бүгд хийсвэл, зохиомол дүгнэлтүүд. Маш олон хүний эрхийн зөрчил энд бас яригдана.
Хэргийн нууц гэдгээр АТГ зэргийг хүний эрх зөрчсөн үйл ажиллагааг ярих эрхгүй болгож байна.
-Буруутай буруугүйг шүүх шийднэ. Энэ хэрэг үнэхээр хэн нэгэн хүнийг захиалга, зорилгоор сэдсэн хэрэг юм уу, эсвэл үнэхээр Л.Гансүх гэдэг хүн албан тушаалаа ашиглаад 3.6 тэрбум төгрөг идэж уусан уу, шинжээч нар үнэхээр үүнийг нь тогтоосон уу зэргийг олон нийт үзээд дүгнэлтээ хийх хэрэгтэй. Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр энэхүү шүүх хурлыг дамжуулснаар шүүхийг шударгаар ажиллаж байгаа нь илрэл гэж би бодож байна.
-Энэ удаагийн шүүх хурал хойшлогдох шалтгаан байхгүй биз дээ?
-Шүүх хурал өмнө нь хоёр удаа хойшилсон. Эхний удаад шүүхээс дуудсан гэрч, хохирогч ирээгүй. Дараа нь өмгөөлөгч нарын зүгээс нэг удаа хойшлуулсан.
-Энэхүү шүүх хуралд Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг гэрчээр оролцоно гэдгээ мэдэгдсэн гэсэн. Үнэн үү?
-Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг Л.Гансүхийн шүүх хуралд оролцох хүсэлтээ наймдугаар сарын 4-ний өдөр Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн шүүхэд гаргасан гэх мэдээлэл сайтуудаар цацагдсан байна лээ. Би ч гэсэн энэ мэдээллийг хэвлэлээс олж уншсан. Тэгэхээр нөгөөдрийн шүүх хуралд Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг оролцох байх.
-
2015 оны 8 сарын 31
Эрүүл мэнд, спортын дэд сайд Т.Болдбаатартай цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
-2016 оны Олимпийн наадам ойртож байна. Манай тамирчдын хувьд энэ жил Олимпийн эрх авах, оноо цуглуулах хариуцлагатай жил болж байна. Одоогийн байдлаар Олимпийн бэлтгэл ажил ямар шатандаа явж байна вэ?
-2016 оны олимп Өмнөд Америкийн Рио де Жанейро хотод болно. Энэ жил манай тамирчдын хувьд олимпийн эрх авах оноо цуглуулах чухал жил болж байгаа. Монгол улсын шигшээ багийнхан манай яамны харьяа Биеийн тамир, спортын хөгжлийн төв дээр бэлтгэл хийж байгаа. Одоогоор 150-иад тамирчид, дасгалжуулагчтай орон тооны баг хичээллэж байгаа. Харин орон тооны бус бэлтгэл хангаж байгаа 180 орчим тамирчид, дасгалжуулагчид байна. Орон тооны бэлтгэл хангаж байгаа хүмүүсийн 20-иод нь багш дасгалжуулагч, 120 гаруйн мэргэжлийн тамирчид. Тэд спортын 18 төрлөөр хичээллэж байна. Тодруулбал, Паралимпийн таван төрөл, Риогийн олимпийн 10 төрлөөр хичээллэж байгаа. Мөн шатрын шигшээ багийнхан бас бэлтгэл хийж байна. Одоогоор олимпийн эрх авах тэмцээнүүд эхнээсээ эхлээд явж байгаа. Жүдо бол оноо цуглуулна. Бусад төрлүүд нь тэмцээнүүдээс эрхээ авна. Одоогийн байдлаар Паралимпийн 3 тамирчин, олимпийн 3 тамирчин эрхээ авчихсан байна. Ирэх жилийн 4 сарын сүүл хүртэл олимпийн эрх авах тэмцээнүүд болно.
-2012 оны Олимпийн наадам газарзүйн байрлалын хувьд Монголчуудад олон давуу талыг бий болгож байсан бол Риогийн Олимп эсрэгээрээ олон сул талыг бий болгох байх?
-Өмнөд Америкийн Рио де Жанейро хот бөмбөрцөгийн нөгөө талд оршдог хот учраас жаахан хүндрэлтэй байгаа. Гэхдээ олимп тэндхийн өвлийн улиралд болно. Хэрэв зуны улирал таарсан бол тэнд 40 градус хүрч халдаг. Харин өвлийн улирал нь 20-иод градус хүртэл халуун байдаг учраас манай тамирчдад нэг их хүндрэл гарахгүй байх гэж бодож байна. Цагийн зөрүүний тухайд манайхаас 13 цагийн зөрүүтэй. Спортын чиглэлийн анагаах ухаан хөгжсөн орнуудад цагийн зөрүүг яаж арилгахыг тогтоочихсон байдаг. Ингэхдээ нэг цагийн зөрүүг нэг хоногоор тооцоод 13 хоногийн өмнө манай тамирчид тэнд очиход цагийн зөрүү бүрэн арилна гэсэн үг.
-Риогийн Олимпд хэчнээн төрөлд өрсөлдөнө гэсэн урьдчилсан төлөвлөгөө гаргаад байгаа вэ?
-Хуучин манай улс топ 4 төрөл гээд дөрөвхөн төрөлд өрсөлддөг байсан. Ирэх Олимпоос эхлээд бид аль болох олон төрлөөр оролцох бодолтой байгаа. Одоо бэлтгэл хийж байгаа 10 төрлийн аль ч төрлөөр манай тамирчид олимпын эрх авах боломжтой.
-Ямар ямар 11 төрөл байгаа вэ?
-Чөлөөт бөх, Жүдо, бокс, буудлага, байт харваа, таеквондо, хүндийн өргөлт, хөнгөн атлетик, гимнастик, цана гэсэн төрлүүдээр шигшээ багийнхан бэлтгэлээ хийж байна.
–Манай улс багийн спортоор Олимпийн эрх авах боломжтой юу?
-Манай багийн спорт олимпийн эрх авах хэмжээнд хүртэл арай хөгжөөгүй байгаа. Гэхдээ одооноос багийн спортыг дэмжиж ажиллах ерөнхийлөгчийн зарлиг гарсан. Удахгүй багийн спортыг хөгжүүлэх ажлууд шат дараатайгаар хийгдээд явна.
-Яамны зүгээс шигшээ багийн тамирчдад санхүүгийн ямар дэмжлэг үзүүлж байгаа вэ?
-Яг одоо бэлтгэлд гарсан тамирчдад 2015 онд гэхэд л 4.4 тэрбум төгрөгийн төсөв зарцуулагдаж байгаа. Энэ төсвийг нь бид яаман дээрээ хэлэлцээд засгийн газар дээр төлөвлөөд их хурлаар батлуулаад Биеийн тамир спортын хөгжлийн төвд өгөөд тэд нар тамирчиддаа зарцуулаад ажилладаг. Манай яамны зүгээс тамирчдыг олон улсын чанартай тэмцээн уралдаанд оролцуулж дадлага, туршлагатай болгох үүднээс энэ онд нийтдээ 15 олон улсын чанартай тэмцээн уралдааныг Монголдоо зохион байгуулж байна. Энд нийтдээ тэрбум 200 сая орчим төгрөг зарцуулагдсан. Ирэх 2016 онд бид тэрбум 400 сая орчим төгрөгийг олон улсын чанартай тэмцээнд зарцуулахаар төлөвлөж байна. Өнгөрсөн долоо хоногт спортын 17 холбоо ирэх онд зохиох тэмцээнүүдийнхээ саналыг төсөвтэйн ирүүлсэн байгаа.
-Санхүү сайн бол амжилт ахина гэсэн ойлголт хэр ортой вэ?
-Тамирчдын амжилт гаргах эх үүсвэр нь цэвэр санхүүтэй холбоотой гэдэг нь батлагдсан гэж хэлж болно. Учир нь 2007, 2008 онд шигшээ багийн санхүүжилтэд зориулсан хөрөнгө анх удаа ихсэж 2 тэрбумд хүрсэн юм байна лээ. Яг энэ үеэс Монгол Улс анхны олимпийн аваргатай болсон.
-Олон улс болон Олимпийн наадмаас медаль авсан тамирчид насан туршдаа сар бүр цалин авдаг болсон. Одоогоор улсаас медалийн өнгийг хэдэн төгрөгөөр үнэлж байна вэ?
-Спортын хөгжилд нөлөөлж хүүхэд залуучуудыг спортод дуртай болгож тамирчдыг амжилт гаргахад нь түлхэц болж байгаа хамгийн том хүчин зүйлүүдийн нэг бол ерөнхийлөгчийн урамшуулал олгох зарлиг байгаа. Олимпийн аварга 4 сая, мөнгөн медаль 3 сая, хүрэл медаль 2 сая төгрөгийг сар бүр цалин болгож авдаг болсон. Нэг удаагийн урамшуулал нь Олимпийн аварга 120 сая, мөнгөн медаль 60 сая, төгрөгийг авч байна. Паралимпд амжилт гаргасан тамирчид бас адилхан авдаг. Өнгөрсөн 2014 онд тэрбум 500 сая төгрөгийг тамирчдад урамшуулал байдлаар олгосон. Ер нь олимпийн төрөл, зай, жинд багтдаг тэмцээнд эхний 3 байранд орсон тамирчид бүх насаараа амьдралын баталгаатай болж байгаа. Залуучууд маань үүнийг мэддэг учраас спортоор хичээллэх сонирхол их болсон.
-Сүүлийн хоёр удаагийн Зуны Олимпийн наадамд манай улсын баг тамирчид өндөр амжилттай оролцсон. Үүнийг дагаад спортоор хичээллэгчдийн тоо нэмэгдсэн байх?
-Спортоор хичээллэгчдийн тоо мэдэгдэхүйц нэмэгдсэн. 2008 оны олимпоос манай улс олимпын аваргатай болж 5 медаль авсан. 2012 онд бас 5 медаль авсан. 2008 онд бид олимпийн 28 эрхтэй оролцсон, 2012 онд 29 эрхтэй оролцсон. 2016 оны олимпд энэ тоогоо ахиулж илүү олон төрлөөр 30-аас дээш эрхтэй оролцохоор төлөвлөж байгаа. Медалийнхаа тоог ч бас ахиулах байх. Олимпын аваргатай болсноос хойш иргэдийн идэвх эрс нэмэгдсэн. Өнгөрсөн оны судалгаанаас харахад нийтдээ 5338 тэмцээн уралдаан Монгол улсын хэмжээнд болсон байдаг. Үүнд давхардсан тоогоор 1 сая 500 мянган орчим оролцсон байна. Үүний 1 сая орчим нь спортоор хичээллэдэг, 150 орчим хүн нь их спортыг зорилгоо болгоод байнга хичээллэдэг гэсэн судалгаа байдаг. 150 мянга гэдэг бол надад чамлалттай тоо санагдаж байгаа.
-Залуучуудын хувьд спортоор хичээллэе, зааланд тоглоё гэхээр заал олддоггүй. Олдож байгаа нь хэтэрхий үнэтэй байдаг. Үүнийг шийдэх боломж бий юу?
-Залуучууд тоглох гэхээр заал талбай хүрэлцээ муутай байдаг нь үнэн л дээ. Энэ жилийн хувьд Сонгионохайрхан дүүрэгт шинэ спорт цогцолбор баригдаж байгаа. Одоогоор гүйцэтгэл нь 80 орчим хувьтай байгаа. 12 сард ашиглалтад оруулах төлөвлөгөөтэй байгаа. Баянзүрх дүүрэгт бас спортын цогцолбор баригдаж байгаа. Энэ маань он дамжих байх, Чингэлтэй дүүрэгт бас баригдаж байгаа. Энэ 3 ашиглалтад орчихвол Улаанбаатар хотын бүх дүүргүүд спорт цогцолбортой болж байна. Аймгуудад ч гэсэн баригдаж байгаа. Сэлэнгэ, Архангай аймгуудын спорт цогцолборууд энэ ондоо багтаад ашиглалтад орно.
-Олимп хөгжил сангийн талаар?
-Олимп хөгжил сан бол олимп дуусаад ажил нь зогсоод дараагийн олимп болохын өмнөхөн ажилладаг сан байдаг. Монгол улсын олимпд бэлтгэх үндэсний хорооноос сая тус санг шинэчлэн байгуулсан. Удирдах зөвлөлд нь спортын зэрэг цолтой, олимпд дэлхийн аваргууд байгаа. Даргаар нь ахмадын спорт холбооны дарга ажиллаж байгаа. Сая манай яамтай хамтарч ажиллах гэрээ байгуулсан. Одоо болох хүүхдийн спортын тавдугаар наадмын үеэр олимпын лого тэмдэгтүүдээ төв стадион дээр зарж борлуулаад олимп хөгжил сангийнхаа гарааны мөнгийг цуглуулж өгье гэж бодож байна. Тэрнээс цааш өөрсдөө олимпийнхоо тугийг аялуулж, хандиваа цуглуулаад Олимпд оролцох зарим тамирчдын тэмцээн уралдаанд оролцох зардлыг нь даагаад дэмжээд явах байх гэж бодож байна. Манай яамны зүгээс зөвхөн зарцуулалт дээр нь хяналт тавина.
-Хүүхдийн спортын их наадмын бэлтгэл ажил хэдэн хувьтай байгаа вэ?
-Хүүхдийн спортын их наадмын бэлтгэл ажил ерөнхийдөө хангагдаад дуусчихсан. Энэ сарын 12-18-ны хооронд Улаанбаатар хотод зохион байгуулна. Нээлтийн ажиллагааг нь төв стадионд хийнэ. Спортын 17 төрлөөр 2500 орчим хүүхэд залуучууд оролцоно гэсэн төлөвлөгөөтэй байна. Аймгуудаас ирсэн хүүхдүүдийг хүүхдийн зуслангуудаар тарааж байрлуулаад тусгай автобусаар зөөнө. Мөн бид хүүхдийн спортын их наадамд зориулсан веб хуудастай болсон. Үүндээ наадамд орж байгаа бүх тамирчдыг бүртгэж авсан. Ингэснээр цаашдаа спортоор хичээллээд явах хүүхдүүд маань улсад өөрсдийн гэсэн түүх, бүртгэлтэй болж байгаа юм.
-Япон улсын нэг мужтай санамж бичиг байгуулсан гэж сонссон?
-2020 оны олимп Японы Токио хотод болно. Үүнтэй холбогдуулан бид 5 сарын сүүлээр Японы Шизото, Нигото гээд мужуудаас манайхыг уриад би тэр мужуудаар айлчилсан. Тэгэхдээ 2020 оны олимпд оролцох тамирчдаа одооноос Японы талын зардлаар бэлтгэх талаар санамж бичиг байгуулсан. Энэ бол дэлхийн олимпын практикт бол шинэ зүйл биш. Олимп зохион байгуулах улс олимпын эрх авснаасаа хойш дэлхийн улсуудын тамирчдыг өөрийнхөө оронд урьж тамирчдыг дасгаж жил бүр тодорхой хугацаанд бэлтгэл хийлгэдэг юм байна лээ. Бид шуурхай ажиллаад хамгийн түрүүнд энэ санамж бичгийг байгуулсан гэдгээрээ онцлогтой. Өмнө нь бид энэ боломжийг ашиглаж байгаагүй.
-2016 оны олимпын эрх авсан тамирчдыг олимпоос өмнө Риоруу явуулж бэлтгэл хийлгэх үү?
-Одоо тэнд залуучуудын дэлхийн аварга, уугуул нутгийн иргэдийн тэмцээн энэ тэр байгаа. Одооноос бид явуулж эхлэн. Токиогийн олимп шиг 4, 5 жилийн өмнөөс явуулж бэлдсэн юм бол байхгүй л дээ.
-Таныг Сонгинохайрхан дүүргээс НИТХ-д сонгогдсон гэж сонссон. Дүүрэгтээ хийсэн ажлуудынхаа талаар?
-Би Сонгинохайрхан дүүргийн 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 гээд нэгдүгээр хорооллын 6 хороо нэгдүгээр хорооллын ард талын дэнжийн 30, 31 гээд гэр хорооллын 2 хороо нийтдээ 8 хорооны 32 мянган сонгогчоос гарч ирсэн. Энэ нь жижиг аймгийн их хурлын тойргоос том тойрог байгаа. Ийм олон хүний итгэлийг дааж гарч ирсэн болохоор аль болох олон зүйлийг хийхийг хүсдэг. Гэхдээ би өөрөө очоод газар ухаад, хог түүгээд явна гэсэн үг биш. Нийслэлийн төсөвт тухайн тойрогт хийх ажлынхаа төсвийг суулгаж өгөх ёстой байдаг. Манай тойрог бол нийслэлийн төсвөөс санхүүжилт аваад юм хийхэд их боломжийн тойрог. Тийм ч учраас би тойргийнхоо байруудад хийгдэх ажлын бараг 3 тэрбум төгрөгийн төсвийг нийслэлийн төсөвт суулгаж өгсөн байдаг. Орон сууцны тухай хуулинд нийтийн эзэмшлийн орон сууцны байрны лифтийг юм уу дээврийг нэг удаа улсын төсвөөс үнэгүй засаж өгнө гэж заасан байдаг. Үүнийг ашиглаад их олон байрны лифт дээврийг зассан байдаг. Мөн 14-р хороонд 12, 13-р байрны хажуугаар түнээлийн системийг хийлгүүлсэн.
-Цаашдаа ямар, ямар ажил хийхээр төлөвлөж байгаа вэ?
-Цаашдаа бас л иймэрхүү ажлуудыг хийнэ.
-
2015 оны 8 сарын 28
Засгийн газрын нэрийг барьж 160 ам.долларын үнэ бүхий “Аccess” сурталчилгааны сэтгүүлийг гадны жуулчдад шахсан гэх асуудал шуугиан тариад байгаа. Үүнд Зам тээврийн яамны холбогдох албан тушаалтнууд гар бие оролцсон гэж “Чингис хаан” олон улсын нисэх онгоцны буудлын эзэн хийгээд Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн зүгээс үзээд байгаа. Тиймдээ ч өнөөдөр тус яамны зарим албан тушаалтныг ажлаас нь чөлөөлж, арга хэмжээ авсан.
-
2015 оны 8 сарын 28
Т.Мөнхтунгалаг: Төсөв, санхүүгийн мэдээллээ цахим хэлбрээр байршуулахыг АТГ шаарддаг
-
2015 оны 8 сарын 27
Долоо хоног бүрийн пүрэв гаригт болдог ”Сайдын цаг” уулзалтад БСШУ-ны сайд Л.Гантөмөр оролцож, цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл өглөө. Үүний дараа сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариулт өгсөн юм. Тэрбээр сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийн асуудлаас эхлээд их, дээд сургуулиудын төлбөрийн нэмэгдлийн талаар хэрхэн мэдээлэл өгснийг доорхоос уншина уу.
-
2015 оны 8 сарын 27
Хичээлийн шинэ жил эхлэх гэж буйтай холбоотойгоор Автотээврийн үндэсний төвөөс Замын цагдаагийн газартай хамтран хот хоорондын нийтийн тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнд тавих хяналт, шалгалтыг эрчимжүүлэх “Оюутан тээвэр-2” нэгдсэн арга хэмжээг зохион байгуулж байгаа билээ. Тус арга хэмжээний хүрээнд Автотээврийн үндэсний төвийн Тээвэр, зохицуулалтын газрын дарга Ж.Энхбаттай ярилцлаа.
-
2015 оны 8 сарын 25
Үүнээс үзвэл Ерөнхийлөгч одоо хоригдож энгийн иргэд болон цагаан захтнуудыг бүгдийг өршөөхгүй гэсэн байна гэж З.Баянсэлэнгэ гишүүн мэдэгдсэн юм.
Энэ талаар түүнээс тодрууллаа.
