-
2017 оны 5 сарын 18
УИХ-ын Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн хөгжлийн дэд хороо (2017.05.16 Мягмар гараг) хуралдан дөрвөн асуудал хэлэлцэв. Хуралдааны эхэнд тус дэд хорооны тайланг УИХ-ын гишүүн, Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн хөгжлийн дэд хорооны дарга Ж.Ганбаатар танилцууллаа. Тус дэд хорооноос жижиг, дунд үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийг гаалийн албан татвараас чөлөөлөх хуулийн төслийг санаачлан, батлуулсан байна. Үүнтэй холбоотойгоор жижиг, дунд үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийг НӨАТ-аас мөн чөлөөлүүлэх асуудлыг хэрэгжүүлэхээр салбарын яамтай хамтран ажиллаж байгаа гэв. Түүнчлэн 800 гаруй төлөөлөгч оролцсон Монгол Улсад Орчин үеийн үндэсний худалдааны салбар үүсч хөгжсөний 95 жилийн ойн арга хэмжээг салбарын яамтай хамтран зохион байгуулсан байна.
Жижиг дунд үйлдвэрийн эрх зүйн орчныг сайжруулах үүднээс БНСУ, АНЭУ, БНСВУ, Канад Улс, БНЧУ-ын Элчин сайд нартай уулзаж жижиг, дунд үйлдвэрийн хөгжил, хууль эрх зүйн орчны талаар туршлага судалж, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцсон болохыг танилцуулсан юм. Мөн “Шилдэг бизнес төсөл”-ийг Баянгол дүүрэгт амжилттай хэрэгжүүлсэн бөгөөд залуусыг бизнест уриалсан, гарааг нь эхлүүлэх энэ төслийг ХХААХҮЯ-тай хамтран цаашид улсын хэмжээнд явуулах төлөвлөгөөтэй байгаагаа дуулгав. Худалдааны хуулийг өөрчлөх шаардлагын талаар мөн танилцуулсан. Цаашид тус дэд хороо амжилттай ажиллаж буй жижиг, дунд үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаатай танилцах ажлыг тогтмол зохион байгуулах шаардлагатай гэдэг саналыг хэлсэн юм.
ХХААХҮ-ийн сайдын мэдээллийг сонсов
Үргэлжлүүлэн Монгол Улсын хүнс, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын өнөөгийн байдал, авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын мэдээллийг сонсов.
Бизнес регистерийн санд бүртгэлтэй 126560 аж ахуйн нэгжээс 64301 аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд үүний 81 хувь нь буюу 51917 аж ахуйн нэгж буй жижиг, дунд үйлдвэрийн салбарт хамаарч байгаа аж. Энэ салбарт 719172 хүн ажиллаж байгаа нь нийт ажиллан хүчний 67 хувийг эзэлж байгаа ба үүнээс 297828 нь малчин, 210148 нь хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч байгаа юм байна. Тус салбар ДНБ-ийн 17.8 хувь, экспортын бүтээгдэхүүний 2.3 хувийг үйлдвэрлэж байгаа аж. Ажиллагсдыг тооны бүлгээр авч үзвэл нийт жижиг, дунд үйлдвэрийн 85 хувь нь 1-9 хүртэл, долоон хувь нь 10-19 хүртэл, 5.2 хувь нь 20-49 хүртэл, 2.8 хувь нь 50-иас дээш тооны ажилтантай байна. Борлуулалтын орлогын ангилалаар авч үзвэл 1.5 тэрбум хүртэлх төгрөгийн орлоготой нь 88896 аж ахуйн нэгжээс 37821 нь үйл ажиллагаа явуулаагүй, 4837 нь борлуулалтгүй, 30123 нь 50 хүртэл сая төгрөгийн борлуулалттай байгаа гэв. Нийт үйл ажиллагаа явуулж буй жижиг, дунд үйлдвэрлэгч 51075 аж ахуйн нэгжийн 60 хувь нь бичил үйлдвэрлэл эрхлэгчид байдаг байна. Тус салбарыг хөгжүүлэхэд хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах, санхүүгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, зах зээлийг өргөтгөхөд дэмжлэг үзүүлэх, өрсөлдөх чадварыг сайжруулах зорилтуудын хүрээнд төрийн худалдан авалтаар дэмжих, импортын гаалийн татвар, тарифын бодлогоор дэмжих, чөлөөт худалдааны гэрээ байгуулсан орнуудад бүтээгдэхүүн экспортлоход дэмжлэг үзүүлэх, хил орчмын худалдааг өргөжүүлэх, олон улсын үзэсгэлэн худалдаа зохион байгуулах, оролцоог дэмжих, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн боловсон хүчний чадавхийг сайжруулах чиглэлээр туршлага судлах аялал, ажлын байран дахь сургалт, жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчийн бизнесийн ур чадварыг сайжруулах, үндэсний томоохон үйлдвэрийг түшиглэсэн жижиг, дунд үйлдвэрийн кластерийг бий болгох, инноваци, технологи шинэчлэлт болон судалгаа хөгжлийг дэмжих ажлыг хэрэгжүүлснээр жижиг дунд үйлдвэрийн эдийн засагт үзүүлэх дэмжлэгийг нэмэгдүүлнэ хэмээн тооцож байгааг ХХААХҮ-ийн сайд П.Сэргэлэн мэдээлэлдээ дурдсан юм. Мөн тэрбээр 2016 оны хөнгөн үйлдвэрийн нөхцөл байдал, тоон мэдээллийг дэлгэрэнгүй танилцуулав. Монгол Улсын хүнсний боловсруулах салбарын нийт үйлдвэрлэл 2016 оны урьдчилсан дүнгээр 1.7 тэрбум төгрөгт хүрсэн нь 2016 онтой харьцуулахад 5.4 хувиар өсчээ. Салбарын хэмжээнд нийтдээ 2000 орчим үйлдвэр, цех үйл ажиллагаа явуулж, тэдгээрт 2017 оны эхний улирлын байдлаар 12000 хүн ажиллаж байгаа аж. Хүнсий үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай холбоотой эрх зүйн хэд хэдэн актыг шинэчлэн боловсруулаад байгаагаа мөн ХХААХҮ-ийн сайд танилцууллаа.
Ноос ноолуур, арьс шир, мод модон тавилга үйлдвэрлэл, оёмол бүтээгдэхүүн, хувцас үйлдвэрлэл, барилгын материал, хэвлэл, сав баглаа боодол, дахин боловсруулах, цахилгаан бараа, гоо сайхан, эм, ахуйн химийн болон бэлэг дурсгалын гэсэн 14 чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй хөнгөн үйлдвэрийн салбарын хувьд аж үйлдвэрийн салбарын үйлдвэрлэл 2016 оны урьдчилсан гүйцэтгэлээр 9.9 их наяд төгрөг болж өмнөх оныхоос 14.1 хувиар өссөн байна. Түүний дотроос боловсруулах аж үйлдвэрийн нийт үйлдвэрлэл 2 их наяд төгрөгт хүрч, аж үйлдвэрийн салбарт эзлэх хувийн жин 20 хувьд хүрчээ. Ноос ноолуур, арьс шир, мод модон эдлэлийн үйлдвэрүүд нь нийт хөнгөн үйлдвэр 60 хувийг эзэлдэг байна. 2016 оны байдлаар хөнгөн үйлдвэрийн салбарт нийтдээ 48800 орчим хүн ажиллаж байгаа гэсэн тоон мэдээллийг холбогдох газруудаас гаргажээ. Манай орны хөнгөн үйлдвэрийн тэргүүлэх салбар мал аж ахуйн гаралтай түүхий эдэд тулгуурладаг бөгөөд Монгол Улс 2016 оны тооллогоор 61 сая толгой мал тоолуулж, мал сүргийн тоо толгой өссөнтэй холбоотой малын гаралтай түүхий эдийн нөөц нэмэгдсэн байна. 2017 онд ноолуур 9400 тонн, ноос 29000 тонн, арьс шир 14 сая ширхэгийг бэлтгэх урьдчилсан таамаглалтай байгаа гэлээ.
Мэдээлэлтэй холбогдуулан Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн хөгжлийн дэд хорооны гишүүд асуулт асууж, зарим зүйлийг тодруулав. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун дотоодын үйлдвэрлэлээ дэмжих үүднээс Монгол Улсад үйлдвэрлэж буй бараа бүтээгдэхүүнтэй ижил нэр, төрлийн импортын бараа бүтээгдэхүүний гаалийн албан татварыг нэмэгдүүлэх талаар тодорхой жагсаалт гаргах шаардлага байгаа талаар дэд хорооны өмнөх хуралдааны үеэр ярилцсан гэв. Тодорхой жагсаалт гаргах үүрэг авсан ХХААХҮЯ үүргээ биелүүлсэн эсэхийг тодрууллаа. Мөн тэрбээр үндэсний үйлдвэрлэгчид ОХУ руу бараа, бүтээгдэхүүнээ гаргахад гаалийн албан татвар нь 65 хувь хүртэл, БНХАУ боловсруулсан бүтээгдэхүүнд 49 хувь хүртэл ногдуулдаг, харин манайх импортын бараа бүтээгдэхүүнд ногдуулах гаалийн албан татвар 5 хувь байдгийг дурдав. Манай гурван улс Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн атлаа экспорт, импортын хувьд харилцан адилгүй байгааг анхаарч өндөр дээд түвшний уулзалт, хэлэлцээ хийх үеэрээ уг асуудлыг хөндөх нь зүйтэй гэдэг байр суурийг илэрхийлсэн. Монгол Улсын Ерөнхий сайдаас үндэсний үйлдвэрлэгчдийн экспортыг дэмжин ажиллах онцгой үүргийг ХХААХҮЯ-нд өгсөн бөгөөд энэ дагуу тус яам олон ажил хийж байгааг П.Сэргэлэн сайд хэллээ. Тухайлбал, ОХУ-ын талд монголын үйлдвэрлэгчдийн бараа бүтээгдэхүүнийг эскпортлох талаар санал тавьсан, хил орчмын худалдааг явуулж, үзэсгэлэн зохион байгуулах чиглэлд анхаарал хандуулан ажиллаж байгаа гэв. Мөн БНХАУ-д Монгол Улсад үйлдвэрлэсэн бараа бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн гаргаж, хил орчмын худалдааг амжилттай явуулж байгаа аж. Борлуулалт өсөхийн хэрээр үйлдвэрлэл өргөжих, бараа бүтээгдэхүүн чанаржих, ажлын байр нэмэгдэх, шинэ технологи техник нэвтрэх бололцоо бүрдэнэ хэмээн тооцож салбарын яамнаас экспортыг дэмжин, үйлдвэрлэгчдэдээ зах зээлийг нээж өгөх ажлыг тэргүүн зорилт болгон үйл ажиллагаа явуулж байгаа гэв. Гэхдээ дотоодод үүсч буй нэг бэрхшээл нь боловсон хүчний мэдлэг, чадвар дутуу байгаа. Мэргэжлийн бус хүмүүс үйл ажиллагаа явуулж, үүнээс үүдэн дотоодын стандарт, дүрэм, журам мөрдөгдөхгүй маш хүндрэлтэй байдал үүссэн байгаад анхаарал хандуулах шаардлага бий гэлээ. Дотоодод үйлдвэрлэж буй бараа бүтээгдэхүүнтэй ижил нэр, төрлийн импортын бараа бүтээгдэхүүний гаалийн албан татвартай холбоотой олон санал, хүсэлт ирсэн бөгөөд салбарын яам судалгаа хийж жагсаалт гарган Сангийн яаманд хүргүүлжээ. Сангийн сайдаар ахлуулсан Гаалийн тарифын зөвлөлөөр хэлэлцэн, баталсан тохиолдолд Дэлхийн худалдааны байгууллагад хүргүүлэх юм. Гаалийн татварын харилцан адилгүй байгаагийн шалтгаан нь 1990-ээд онд анх Дэлхийн худалдааны байгууллагад элсэхдээ ямар ч саналгүйгээр орсонтой холбоотой гэлээ. Харин бусад улс орон дотоодын зах зээлээ хамгаалах зорилгоор тодорхой санал тавьж элсдэг. Тухайлбал, Япон Улс цагаан будааны импортод 90 хүртэл хувийн татвар ногдуулах саналтайгаар элсэж байсан. Харин Монгол Улс ямар ч санал тавилгүйгээр элссэн гэдгийг П.Сэргэлэн сайд хэллээ. Нөгөө талаар, импортын татварыг нэмэгдүүлэхэд энэ төрлийн бизнес эрхэлдэг хүмүүсийн эрх ашиг хөндөгдөх эрсдэл бий гэдгийг тэрбээр онцоллоо. Тухайлбал, манайд өндөр чанарын тоног төхөөрөмжөөр тоноглогдсон хэд хэдэн өндөгний үйлдвэр бий, дотоодын хэрэгцээгээ бүрэн хангах боломжтой хэдий ч импортолсоор байгаа тул тэдгээрийн 2-3 нь дампуурлын ирмэгт ирээд байгаа. БНХАУ-аас өндөг импортлох асуудлыг хязгаарлаж чадсан ч ОХУ-аас зөвшөөрөлтэй, зөвшөөрөлгүйгээр их хэмжээний өндөр орж ирж байгааг шийдвэрлэх аргагүй байгаа юм байна. Үндэсний үйлдвэрлэгчид гаалийн татварын нэмж өгөөч гэдэг хүсэлт тавьдаг, харин худалдааны бизнес эрхлэгчид нэмж болохгүй гэсэн зөрчилтэй байр суурийг илэрхийлдэг нөхцөл байдал бий гэв. Барилгын материал, хүнс, хүнсний ногоо, жимс, нөөшилсөн бүтээгдэхүүн, модон эдлэл дээр адилхан нөхцөл байдал үүсээд байгаа гэв. УИХ-ын гишүүн З.Нарантуяа экспорт хийж буй үндэсний үйлдвэрлэгчдээ салбарын яамнаас бүх талаар дэмжих нь зүйтэй гэдэг байр суурийг илэрхийлээд цаашид бодлогын ямар төлөвлөгөөтэй байгааг асуулаа. Хүнс хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрлэлд зохицуулах хороо нэн шаардлагатай байгаа бөгөөд энэ талаар Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэх, цаашлаад УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр төлөвлөөд байгаа гэдгийг П.Сэргэлэн сайд хэллээ. УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнэ салбарын яам 30 хүнийг ажлын байраар хангах үйлдвэрлэлээ дэмжих үү, гурван хүнийг ажлын байраар хангах худалдааг дэмжих үү гэдэг асуудал дээр зөв бодлогоо баримтлаад, зоригтой ажиллах нь зүйтэй гэдэг байр суурийг илэрхийлсэн юм. Монгол Улсын хөнгөн үйлдвэрийн тэргүүн бодлого бол ноолуурын үйлдвэрлэл байх боломж бий хэмээн тодорхой баримт, тоо үндэслэн тайлбарлалаа. УИХ-ын гишүүн С.Чинзориг үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд зөвлөн туслах үйлчилгээ үзүүлдэг байгууллага ажиллуулах, боловсон хүчний бодлогод ХНХЯ, ХХААХҮЯ хамтран ажиллах, суманд ажлын байрыг бий болгож буй үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэгчдийг төр засгаас бодлогоор дэмжих асуудал нь тун чухал гэдгийг хэлэв. Жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих тал дээр Элчин сайдын яамдтай хамтран ажиллах, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэх шахалт үзүүлэх боломж байгааг тус дэд хорооны дарга Ж.Ганбаатар хэллээ. Мөн гадаадын томоохон үйлдвэрүүдийн салбарыг Монгол Улсад байгуулах, үүний зэрэгцээ үзэсгэлэн худалдаа зохион байгуулах нь жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдийн борлуулалтыг нэмэгдүүлэх чухал гарц байдгийг сануулсан юм. Цаашид төр засгаас энэ чиглэлд салбарын яамны бүрэлдэхүүнд агентлаг ажиллах нь зүйтэй гэдэг байр суурийг илэрхийллээ. Мөн хүнс, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын өнөөгийн байдал, авч хэрэгжүүлж буй мэдээлэлтэй холбогдуулан цаашид салбарын яамнаас хэрэгжүүлэх бодлогын арга хэмжээ болон эрх зүйн орчныг сайжруулахтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн С.Чинзориг, С.Оюунчимэг, Ж.Ганбаатар, Х.Болорчулуун нар санал хэллээ.
Мөн өдрийн хуралдаанаар үргэлжлүүлэн Жижиг, дунд үйлдвэрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон Худалдааны тухай хуулийн төсөл боловсруулах ажлын явц байдлын талаархи мэдээлэлтэй танилцсан юм. УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны Ажлын хэсэг байгуулдагдан ажиллаж байгааг тус дэд хорооны дарга Ж.Ганбаатар дуулгав. Жижиг, дунд үйлдвэрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулахдаа нэн тэргүүнд жижиг дунд үйлдвэрлэлийг бичил, жижиг, дунд, том хэмээн ангилах, эдгээрээс бичил, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийн харилцааг зохицуулахаар төсөлд тусгах саналтай байгаагаа хэллээ. УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун 2007 онд батлагдсан Жижиг дунд үйлдвэрийн тухай хуулийг шинэчлэх шаардлага байгааг онцоллоо. Хуулийн төслийг боловсруулахдаа манай улстай төстэй нийгэм, эдийн засгийн нөхцөлтэй бусад орны амжилттай туршлагыг судалж, тэдгээрийг өөрийн орны онцлогт тохируулан нутагшуулах тал дээр анхаарч ажиллах нь зүйтэй гэдэг саналыг хэллээ. Хуулийн төслийг боловсруулах шаардлага өндөр байгаа ч сайтар судалж, тооцоолсны үндсэн дээр эрх зүйн зохицуулалтыг хийх нь зүйтэй гэдэг байр суурийг ХХААХҮ-ийн сайд П.Сэргэлэн илэрхийлэв. Ийнхүү дэд хорооны хуралдаанд оролцсон УИХ-ын гишүүд болон ХХААХҮ-ийн сайд, мэргэжилтнүүд жижиг, дунд үйлдвэрийг зохицуулах эрх зүйн орчны талаар болон Худалдааны тухай хуулийн төслийн талаар харилцан ярилцаж, санал солилцсон юм хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
-
2017 оны 5 сарын 18
Архиар шахсан нэгэндээ “Хөгшин нь одоо уухгүй ээ, яг Дамба-Очир шиг болчихлоо” гэсэн онигоо хүртэл гарчихаад байхад “Би огт архи уудаггүй хүн. Хэл ам ээдэрснээ мэдээгүй” гэж тайлбар өгч суугаа энэ гишүүн эрүүл болов уу.
УИХ-д хоёр удаа сонгогдохдоо эцэг эхээс заяасан нэрээ нэг ч удаа сайнаар гаргасангүй. Түүнийг царайг танихгүй хүн олон байдаг атлаа Там-Очир гэх нэрийг нь сонсоод л Лүнгийн замыг хэдэн жилээр сунжруулж, олон хүнд эд материалын хийгээд эрүүл мэнд, амь насны хохирол учруулсан нөхөр гэж мэддэг. Мөн Анод банкны дампуурлын шалтгаанд гар бие оролцсон хүн ч гэж ярьдаг. Энэ бүхнийг нь сануулахад Их хурлын танхимд “Эрдэнэт үйлдвэрийн талаар ярьснаас болоод намайг хэвлэлээр дарамталж байна, үүнийг шийдэж өгөөч даргаа, бүлгийн хурлаар хэлэлцэж өгөөч” гэж хэлсэн.
Таны барьсан тамын зам Эрдэнэт хоёр хоорондоо ямар холбоотой юм бэ? Хариуцлага нэхэхээр хаа хамаагүй асуудлын хормойд шургаж нуугдах гэсэн арга барил чинь төрийн түшээ хүнд ичмээр биш үү? Эрдэнэтчүүдийн сонголтыг ингэж доромжилж болохгүй ээ, Дамбаа минь...
Ш.Даваа
-
2017 оны 5 сарын 18
АН-аас хэвлэлийн хурал зарлалаа. Тус намын удирдлагууд цаг үеийн асуудлаар мэдээлэл хийхээр болжээ.
-
2017 оны 5 сарын 18
С.Ганбаатар: О.Баасанхүү гишүүн бид хоёр ойлголцсон
-
2017 оны 5 сарын 18
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх буй эрхмүүдийг хуулийн дагуу Төрийн тусгай хамгаалалтад авдаг.
-
2017 оны 5 сарын 18
С.жавхлан: Намайг хүн гэж тоохгүй, тавьсан шаардлагад хариу өгөхгүй байна
-
2017 оны 5 сарын 18
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “Нэр хүндтэй, боловсролтой эрхмүүдийг нэр дэвшүүлэх гэтэл 10 тэрбум төгрөг өг гэж шаардсан” хэмээн “гонгиноод” авна билээ. Тэгэхээр 10 тэрбум төгрөгийн босгыг давсан С.Ганбаатар МАХН-д хандиваа өгөхөөр амласан уу эсвэл өгчихсөн үү.
-
2017 оны 5 сарын 18
УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхэллээ.
-
2017 оны 5 сарын 18
Өмчийнхөө тоогоор бол Монголын төр шиг баян төр үгүй. Өөрөөр хэлбэл, Монголын төрд 30 их наяд төгрөгийн өмч байгаа гэсэн тоо баримт бий. Гэвч, өнөөдөр Монголын данс нь улайж, эдийн засаг нь таг зогсчихоод байгаа билээ. Тиймээс Мэргэжлийн Засгийн газар ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдаж, 5.5 тэрбум ам.долларын өр, зээл тавихын тулд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард долоон төрлийн татварыг нэмэгдүүлсэн бөгөөд өнөөдөр зарим нь хэрэгжээд эхэлсэн. Татварын нэмэгдэл эдийн засагт дэм болохоос илүү энгийн иргэдийн нуруун дээр том ачаалал болон бууж буй юм.
Гэвч, төрийн 180 мянган албан хаагчаа тэжээх, дээр нь төсвөөс тэжээгддэг төрийн өмчийн алдагдлаа нөхөхийн тулд иргэдийнхээ халаасанд гараа дүрж байгаа эрх баригчдын өөрсдийнхөө тансаг хэрэглээг бууруулаагүйд иргэд ч шүүмжлэлтэй хандаж буй.
Монголын төрийн өмчит 90 орчим компани байдаг бөгөөд тэдний өрийн хэмжээ өнөөдөр 10.5 их наядаар тоологдож байна. Үүнээс 10 гаруй компанийн захирал 5 саяас дээш төгрөгийн цалин авдагийг Төрийн өмч, бодлого зохицуулалтын газрын дарга Ц.Ням-Осор хэвлэлийнхэнд мэдээлж байсан юм.
Компани нь хэдэн зуун сая, хэдэн арван тэрбумын алдагдалтай хэрнээ дарга нь өндөр цалин хангамж эдэлдэг төрийн өмчит компаниудын нэг бол “Эрдэнэт”.
ОХУ, Монголын хамтарсан үйлдвэр байсан “Эрдэнэт”-ийн 49 хувийг монголчууд худалдан авсан биш төрийн дээрэмд өртөж, өдгөө ёстой л “Барын амнаас чонын аманд” гэгч болчихоод байгаа билээ. Учир нь, хоёр улсын хамтарсан үйлдвэр байх үед үе, үеийн эрх баригчдын шахаа, булай будилааны үүр овоохой болсон тус компани 100 хувь төрийн мэдэлд очсон нь ард түмний өмч боллоо гэсэн үг биш.
Хэзээнээсээ л Монголын улстөрчид ард түмний нэрээр хулгай, хуудуугаа хийсээр ирсний нэг үзэгдэл. Ард түмний нэрээр “Эрдэнэт” эрх баригч намынхны л өмч болсон гэвэл бодит үнэнээс хол зөрөхгүй. Худлаа гэвэл ард түмний хүүхэд гүйж очоод ард түмнийхээ өмчид ажил орох гээд үз дээ.
УИХ-ын намрын чуулганы сүүлчийн өдөр “Эрдэнэт”-ийг 100 хувь улсын өмч болгох шийдвэр гарснаас хойш энэ процесс өөх ч биш, булчирхай ч биш болсныг эрх баригчид ч өөрсдөө хүлээн зөвшөөрөх болжээ. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Б.Дэлгэрсайхан тавдугаар сарын 2-ны Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаан дээр “Төр нь нийтийн болон хувийн өмчийн аливаа хэлбэрийг хүлээн зөвшөөрч, өмчлөгчийн эрхийг хуулиар хамгаална” гэж заасан байдаг. Үндсэн хуулиа дээдэлж ажиллах үүрэгтэй УИХ-ын гишүүний хувьд хууль зөрчсөн шийдвэр гаргах эрх байхгүй” хэмээн парламентын олонхын гаргасан шийдвэрт сэтгэл дундуур байгаагаа илэрхийлсэн байдаг. Эндээс харахад олонхын бүлэгт “Эрдэнэт” тойрсон зөрчил маргаан хэвээр байгааг харж болохоор.
Төр муу менежер гэдэгтэй монголчууд хэдийнэ эвлэрчээ. Яг адилхан салбарт ажиллаж байгаа хувийн компани болон төрийн өмчит компани хоёрын үйл ажиллагааны орлого, зарлагыг харьцуулаад үзээрэй. Төрийн өмчит компани нь орлогогүй мөртлөө дарга нь хэдэн зуун саяын үнэтэй машин унаж, хэдэн арван саяар нь урамшуулал, цалин хүртээд явж байх жишээний. Юу хийдэг, жилдээ ямар орлоготой нь мэдэгдэхгүй Хөдөө аж ахуйн биржийн захирал гэхэд л сард 9.5 сая төгрөгийн цалин авах жишээтэй. “Эрдэнэт”-ийн дарга нарын жилийн цалин, хангамж, урамшуулал бол жирийн иргэний насаараа хөдөлмөрлөөд цуглуулж чадаагүй мөнгө байгаад гайхах ч хэрэггүй. Энэ чинь л төрийн компани шүү дээ. Төрийн мөнгө ёолдоггүй гэж Б.Баабар нэгэнтээ хэлсэн.
Эцэст нь хэлэхэд “Ард түмний өмчийг хамгаалах” акцийн ард эрх баригч намуудын элдвийн шахаа, шантааж явж байдаг гэдгийг сануулахад буруудахгүй биз. Түмэн олны эрх ашгийг хангасан төрийн өмч гэж хаана байна?
Ж.ЭРХЭС
Эх сурвалж: News.mn
-
2017 оны 5 сарын 18
ДӨРӨВ.ЧУУЛГАНЫ НЭГДСЭН ХУРАЛДААН:
05 дугаар сарын 18, 19-ний Пүрэв, Баасан гарагт:
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2017.02.07-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2017.02.07-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Залуучуудын хөгжлийг дэмжих тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төсөл /Засгийн газар 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
Үндэсний төлбөрийн системийн тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;
“Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2018 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2017.04.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2018 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2019-2020 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2017.04.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, төслийн үзэл баримтлалыг хэлэлцэх эсэх/;
“Монгол Улсын Статистикийн салбарыг 2016-2020 онд хөгжүүлэх дунд хугацааны хөтөлбөр батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /Засгийн газар 2017.04.11-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
Усан замын тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн бусад хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2016.12.28-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
“Эрүүл мэндийн даатгалын үндэсний зөвлөлийг байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл;
Бусад;
Монгол Улсын Ерөнхий сайдын мэдээлэл: ”Хөнгөн аж үйлдвэрийг хөгжүүлэх талаархи төрийн бодлогын хэрэгжилт, засгийн газраас авч хэрэгжүүлж байгаа зарим арга хэмжээний талаар”.
-
2017 оны 5 сарын 17
УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгээс Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан Төрийн албаны тухай хуулинд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн нарын гишүүдээс санаачилсан Төрийн албаны тухай хуулийн шинэчилсан найруулгын төслийн талаар олон нийтийн нээлттэй хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа.
-
2017 оны 5 сарын 17
“Иргэнийг цэргийн жинхэнэ албанд эрүүл мэндээр тэнцүүлэх болон цэргийн алба хаагчийн эрүүл мэндийн байдлыг тодорхойлох журам”-ыг хавсралтаар баталлаа.
Иргэнийг цэргийн жинхэнэ албанд эрүүл мэндээр тэнцүүлэх, офицер, ахлагч, цэргийн гэрээт болон хугацаат цэргийн алба хаагч тайван цагт алба хаах, цэргийн академи, их, дээд сургууль, коллеж, дамжаанд элсэх болон энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэхэд эрүүл мэндийн байдлыг тодорхойлж, дүгнэлт гаргахад дээрх журмыг мөрдөх юм.
Хугацаат цэргийн албанд татагдсан болон цэргийн гэрээт албанд элсэхээр хүсэлт гаргасан иргэнд хийх эрүүл мэндийн үзлэг, оношилгоо, шинжилгээний зардлыг Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас гаргах, эмч нарын комисс хоёр жилд нэг удаа төв, орон нутагт ажиллаж иргэнийг тайван цагт цэргийн албанд татахгүйгээр бүрмөсөн чөлөөлөх шийдвэр гаргах зэрэг зохицуулалтыг шинээр тусгасан байна.
Мөн тайван цагт иргэнийг эмчилж эрүүл болгох, эрүүл мэндийн сургалт явуулах үүрэгтэй байгууллагуудыг нарийвчлан тодорхойллоо. Архаг суурь өвчнөө нуун дарагдуулсан тухайн иргэний өвчин алба хаах хугацаанд нь сэдэрч, цэргийн албанаас чөлөөлөгдсөн тохиолдолд цэргийн анги, байгууллагаас гарсан эрүүл мэндийн зардлыг өөрөө хариуцахыг ч журамд заасан байна.
Товч мэдээ
- УИХ-ын гишүүн Д.Дамба-Очирын санаачлан боловсруулсан Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцээд хэд хэдэн саналыг уламжлахаар тогтов.
- Мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх дунд хугацааны үндэсний хөтөлбөрийг баталлаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 5 сарын 17
Нэр дэвшигчид саналын хуудаст хэрхэн эрэмбэлэгдэх вэ
-
2017 оны 5 сарын 17
УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны өнөөдрийн /2017.05.17/ хуралдаанаар Залуучуудын хөгжлийг дэмжих тухай хуулийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийлээ.
Хуулийн төслүүдийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн талаархи ажлын хэсгийн танилцуулгыг тус ажлын хэсгийн ахлагч, УИХ-ын гишүүн Н.Учрал хийв.
Ажлын хэсэг нэгдсэн хуралдааны анхны хэлэлцүүлгээр санал хурааж шийдвэрлэсэн зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг хуулийн төслүүдийн холбогдох зүйл, хэсэг, заалтад нэмж тусгаснаас гадна хууль зүйн техникийн талаас нь хянан үзэж, үг хэллэг, найруулгын шинжтэй засвар, өөрчлөлтийг хийсэн аж.
“Залуучуудын хөгжлийг дэмжих сан” байгуулах тухай зарчмын зөрүүтэй санал нэгдсэн хуралдааны анхны хэлэлцүүлгээр дэмжигдсэн тул Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.5, 23.6 дахь хэсэгт тус тус заасны дагуу Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулж Төсвийн байнгын хороонд хүргүүлсэн хэмээн танилцуулав.
Залуучуудын хөгжлийг дэмжих тухай хууль нь 2018 оны нэгдүгээр сарын 01-ний өдрөөс хэрэгжиж эхлэх учир Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлгээс шалтгаалахгүйгээр батлах боломжтой гэж ажлын хэсэг үзжээ.
Хуулийн төслийн хэлэлцүүлэгтэй холбогдуулан асуулт асууж, үг хэлэх гишүүн гараагүй бөгөөд чуулганы нэгдсэн хуралдаанд Байнгын хорооны санал, дүгнэлтээ танилцуулахаар тогтлоо хэмээн УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 5 сарын 17
Сонгуулийн Ерөнхий хорооноос мэдээлэл хийлээ. Мэдээллийн эхэнд СЕХ-ны нарийн бичгийн дарга Ц.Болдсайхан СЕХ-ноос хийж хэрэгжүүлж байгаа ажлынхаа талаар танилцууллаа.
-
2017 оны 5 сарын 17
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат өнөөдөр ОХУ-ын “Россети” компанийн ерөнхий захирал Бударгин Олег Михайлович тэргүүтэй төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа.
“Россети” компани сэргээгдэх эрчим хүчний сүлжээ байгуулах төсөл хэрэгжүүлэх саналтай байгаагаа уулзалтын үеэр илэрхийллээ. Монгол, ОХУ-ыг холбосон 500 вольтын хүчин чадал бүхий сэргээгдэх эрчим хүчний шугам сүлжээтэй болох чиглэлээр хоёр талаас Ажлын хэсэг байгуулж ажлыг нь эхлүүлэх хүсэлтийг Ерөнхий сайд дэмжлээ.
Шугам сүлжээтэй болсноор манай улс тогтвортой эрчим хүчээр хангагдах боломж бүрдэнэ. Мөн энэ төслийг хэрэгжүүлснээр цаашид 220 вольтын хүчин чадал бүхий сүлжээгээр өргөтгөхийг талууд зорьж байна.
Шилэн кабелаар тавих эрчим хүчний энэ сүлжээний хүрээнд харилцаа холбоог хөгжүүлэх боломж бий болно. Европын улс орнууд нэгдсэн эрчим хүчний тогтолцоотой болохыг зорьж байгаа өнөө үед Монгол улс үүнд нэгдэж энэ зах зээл дээр тоглох боломжтойг Ерөнхий сайд тэмдэглэлээ.
НҮБ-аас Дэлхийн эрчим хүчний нэгдсэн системд сэргээгдэх эрчим хүчийг ашиглана гэж шийдвэрлэсэн. Дэлхийн улс орнууд цөмийн эрчим хүчнээс татгалзаж байгаа өнөөгийн нөхцөлд манай хоёр улс нэгдмэл эрчим хүчний сүлжээ бий болгож Ази-Европыг холбох боломж байгаа гэдэгт талууд санал нэгдлээ.
Монгол Улс баруун зүүн, төв гэсэн төмөр замын корридор байгуулахаар хөрш орнуудтайгаа тохиролцсон. Сэргээгдэх эрчим хүчний сүлжээгээ ч ийм байдлаар байгуулж болохыг Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат хэллээ хэмээн Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.
-
2017 оны 5 сарын 17
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль ирэх зургадугаар сарын 26-нд болно.
-
2017 оны 5 сарын 17
Монгол Улсын Сонгуулийн Ерөнхий Хороо өнөөдөр /2017-5-17/ хуралдаж, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн 2017 оны ээлжит сонгуульд МАХН-аас нэр дэвшигчийг бүртгэх эсэх асуудлыг хэлэлцэж холбогдох шийдвэр гаргалаа.
-
2017 оны 5 сарын 17
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгууль ирэх зургадугаар сарын 26-нд болно.
-
2017 оны 5 сарын 17
Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболдод өнөөдөр (2017.05.17) Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд А.Цогцэцэг “Зээлийн ерөнхий хэлэлцээр соёрхон батлах тухай” хуулийн төслийг өргөн мэдүүллээ.
Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Экспорт-Импортын банк хоорондын зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийг 2016 оны 4 дүгээр сарын 28-ны өдөр гарын үсэг зурж байгуулсан.
Энэхүү зээлийн хэлэлцээрийн нөхцөл нь:
1. Зээлийн хүү (жилийн): 1,75%
2. Зээлийн хугацаа: 20 жил
3. Зээлийн үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх хугацаа 5 жил
Төслийн санхүүжилтийн хэмжээнээс хамаарч: 200 сая ам.доллароос дээших дэд бүтцийн төсөл, 100 сая ам.доллароос дээш стратегийн ач холбогдол бүхий төслүүдийн зээлийн хугацаа 25 жил, зээлийн үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх хугацаа 7 жил байх юм.
Засгийн газрын 2016 оны 8 дугаар сарын 17-ны өдрийн хуралдааны шийдвэрийн дагуу зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийн ХЭЛЭЛЦЭЭРЭЭР: хэсгийн (i) -д “...төмөр зам барьж байгуулах болон холбогдох дэд бүтцийн төслүүдийг...” гэснийг “...аж үйлдвэр, төмөр зам, дэд бүтэц, хөдөө аж ахуй болон бусад салбарын хөгжлийн төслүүдийг...” болгон нэмэлт оруулахаар Энэтхэгийн талтай тохиролцсон гэдгийг сайд А.Цогцэцэг дурдав.
Зээлийн ерөнхий хэлэлцээрт оруулах нэмэлт өөрчлөлтийн төслийг Засгийн газрын 2016 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн хуралдаанаар хэлэлцүүлж, УИХ-ын Эдийн засаг, Төсөв, Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороодын 2017 оны 2 дугаар сарын 9-ны өдрийн хуралдаанаар зөвшилцөн, Ерөнхий сайдын 2017 оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн 57 дугаар захирамжийг үндэслэн Монгол Улсын засгийн газар, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Экспорт-Импортын банк хоорондын зээлийн хэлэлцээрийн нэмэлт өөрчлөлтөд Сангийн сайд 2017 он 4 дүгээр сарын 27-ны өдөр гарын үсэг зурж байгуулсан юм байна.
Энэхүү хэлэлцээр нь “Олон улсын гэрээний тухай хууль”-ийн 8 дугаар зүйлийн 8.1.2- т заасан “гадаад улс, олон улсын байгууллага, гадаад улсын болон олон улсын банк, санхүүгийн байгууллагаас авах зээлийн ерөнхий нөхцөлийн талаархи ...” гэрээ тул Улсын Их Хурлын нэгдсэн чуулганаар соёрхон батлуулахаар Хуулийн төсөл, Хуулийн төслийн үзэл баримтлалыг боловсруулжээ.
Засгийн газрын 2017 оны 2 дугаар сарын 17-ны өдрийн 59 дүгээр тогтоолоор Монгол Улсын Засгийн газар, Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Экспорт-Импорт банк хоорондын 1 тэрбум ам.долларын зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийн хүрээнд “Газрын тос боловсруулах үйлдвэр барих” төслийг санхүүжүүлэхээр тогтжээ гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээллээ.
